Αξιολόγηση, αιώνιοι φοιτητές, νέες θεματικές ενότητες στα σχολεία. Το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει για το νέο έτος αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες, μεταρρυθμίζοντας βασικά σημεία σε σχολεία και πανεπιστήμια, ως ένα πρώτο βήμα του συνολικού σχεδίου για την Παιδεία.

Με το νομοθετικό έργο του υπουργείου, που θα δώσει τα πρώτα στίγματα της πολιτικής του, να ξεκινάει τους πρώτους μήνες του 2020, η πολιτική ηγεσία αναμένεται να φέρει το νέο έτος μία σειρά νομοσχεδίων (σ.σ.: μέχρι στιγμής έχει παρέμβει νομοθετικά μέσω διατάξεων σε άλλα νομοσχέδια για πολύ επείγοντα θέματα) που θα αφορούν Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής παρουσιάζει τα βασικά σημεία των αλλαγών που θα έρθουν σε όλες τις βαθμίδες και θα επηρεάσουν μαθητές και φοιτητές μέσα στη χρονιά, προετοιμάζοντας το έδαφος για ριζικότερες αλλαγές τις επόμενες χρονιές που αποσκοπούν σε αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών στα σχολεία, αλλαγές στις Πανελλαδικές εξετάσεις (σ.σ.: για τις οποίες είχε δεσμευτεί προεκλογικά η Νέα Δημοκρατία ότι δεν θα «πειράξει» τα πρώτα δύο χρόνια της διακυβέρνησής της) αλλά και τη χρηματοδότηση στα σχολεία.

Νέες θεματικές ενότητες στα σχολεία

Παρεμβάσεις στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων με στόχο την ανάπτυξη ήπιων και ψηφιακών δεξιοτήτων σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας εν αναμονή των αλλαγών σε προγράμματα σπουδών, μια ενέργεια ιδιαίτερα χρονοβόρα.

Από τον Σεπτέμβρη του 2020, Δημοτικά και Γυμνάσια θα δεχθούν αλλαγές στο καθημερινό πρόγραμμα με την προσθήκη νέων θεματικών ενοτήτων που δεν θα αφορούν αμιγώς τα «παραδοσιακά» μαθήματα αλλά τη διδασκαλία και την εκμάθηση άλλων δεξιοτήτων που μέχρι πρότινος είτε δεν είχαν διδαχθεί ποτέ είτε περιορίζονταν σε πιλοτικά προγράμματα.
Μεταξύ αυτών, από τη νέα σχολική χρονιά θα ενταχθούν μαθήματα που αφορούν τον εθελοντισμό, τη σεξουαλική αγωγή, την οδική ασφάλεια και την καταπολέμηση των εξαρτήσεων, με στόχο την πρόληψη, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητά τους.

Μία ακόμα θεματική στην οποία επιθυμεί να «επενδύσει» η πολιτική ηγεσία είναι η επιχειρηματικότητα στα σχολεία. «Oι ψηφιακές δεξιότητες θα διδάσκουν στους μαθητές πώς να χειριστούν και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους παρέχει η τεχνολογία, ενώ οι ήπιες δεξιότητες, όπως η κριτική σκέψη, η ομαδική δουλειά, η συνεργατικότητα, θα τους εφοδιάσουν με την απαραίτητη ευελιξία για τη διαχείριση ψηφιακών και άλλων εργαλείων που σήμερα ούτε μπορούμε να φανταστούμε, σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον», είχε αναφέρει πρόσφατα η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως σχετικά με το σχέδιό της και συνέχισε: «Ηδη βλέπουμε πολλούς από τους μαθητές και τους φοιτητές μας να διαπρέπουν σε διαγωνισμούς καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, με φρέσκες ιδέες που αφορούν τομείς όπως η πράσινη ανάπτυξη, η ψηφιακή εκπαίδευση και η ρομποτική, μεταξύ άλλων».

Μόνιμοι διορισμοί

Το νέο σχολικό έτος θα υποδεχθεί ένα μεγάλο κύμα μόνιμων διορισμών εκπαιδευτικών στα σχολεία. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας «κλείδωσε» 9.750 μόνιμους διορισμούς σε Ειδική και Γενική Αγωγή από τον Σεπτέμβρη του 2020 με στόχο να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των διδακτικών κενών στα σχολεία.

Σημειώνεται ότι τη φετινή χρονιά έγιναν πάνω από 30.000 προσλήψεις αναπληρωτών, αριθμός που καταδεικνύει με τον πιο πρόδηλο τρόπο τις ανάγκες στην εκπαίδευση. Μόνιμοι διορισμοί έχουν να γίνουν από το 2008, όταν διενεργήθηκε ο τελευταίος διαγωνισμός ΑΣΕΠ για τους εκπαιδευτικούς.

Οι μόνιμοι διορισμοί θα γίνουν σε δύο φάσεις και μοιράζονται σε 4.500 στην Ειδική Αγωγή και σε 5.250 στη Γενική Αγωγή. Τα πρώτα βήματα για την ολοκλήρωση των 4.500 προσλήψεων έχουν γίνει με κατανομή του Ειδικού Εκπαιδευτικού και Βοηθητικού Προσωπικού στα ειδικά σχολεία και θα ολοκληρωθεί με την τοποθέτηση δασκάλων και καθηγητών.

Αναλυτικά, για την Πρωτοβάθμια προβλέπονται 1.817 δάσκαλοι και νηπιαγωγοί, στη Δευτεροβάθμια 1.642 καθηγητές, ενώ σχετικά με το Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό και το Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό θα δοθούν 1.041 θέσεις.

Στη συνέχεια θα προχωρήσει η διαδικασία για τον μόνιμο διορισμό των δασκάλων και καθηγητών στα γενικά σχολεία, βάσει του πίνακα που έχει δημιουργηθεί από το ΑΣΕΠ. Σημειώνεται ότι το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει να φέρει βελτιωτικές ρυθμίσεις στον εν λόγω πίνακα και να μειώσει το «πάγωμα» από τρία σε δύο χρόνια. Το «πάγωμα» όριζε ότι σε διάστημα τριών χρόνων οι εκπαιδευτικοί δεν θα μπορούσαν να ενημερώσουν τα στοιχεία τους σε περίπτωση λήψης μεταπτυχιακού, σεμιναρίου, προϋπηρεσίας ή κοινωνικών κριτηρίων και να ανέβουν στην κατάταξη. Το υπουργείο τώρα σχεδιάζει να περιορίσει αυτό το διάστημα με στόχο να διευκολύνει τους δασκάλους και τους καθηγητές.

Αξιολόγηση

Αξιολόγηση παντού είναι ο στόχος του υπουργείου Παιδείας, το οποίο έχει υπογραμμίσει σε όλους τους τόνους ότι θα προχωρήσει σταδιακά και στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.

Σε πρώτη φάση, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το οποίο επεξεργάζεται τα σχέδια εφαρμογής, θα προχωρήσει η εσωτερική αξιολόγηση, που θα αφορά τις σχολικές μονάδες. Πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία η σχολική κοινότητα, διευθυντής, εκπαιδευτικοί, μαθητές θα προχωρήσουν σε αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Το πλαίσιο πάνω στο οποίο θα τεθούν οι βασικές κατευθυντήριες σχεδιάζεται αυτή την περίοδο από το ΙΕΠ.

Σε δεύτερο στάδιο θα προχωρήσει και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αφού ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και εφόσον προχωρήσουν τα σχέδια για την επιμόρφωσή τους.

«Στόχος μας είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα απελευθερώνει το δυναμικό των Ελλήνων. Ενα εκπαιδευτικό σύστημα που εμπιστεύεται τους εκπαιδευτικούς του, τους αξιολογεί, τους στηρίζει και τους επιμορφώνει», σημείωσε σχετικά η κ. Κεραμέως.

Αιώνιοι φοιτητές

Σειρά σεναρίων για την εφαρμογή της θέσπισης ορίου για τον χρόνο σπουδών των φοιτητών επεξεργάζεται το υπουργείο Παιδείας, με τη θέσπιση να έρχεται μέσα στον χρόνο και να αφορά τους φετινούς μαθητές της Γ’ Λυκείου, που θα αποτελέσουν τους επιτυχόντες των Πανελλαδικών εξετάσεων του Ιουνίου 2020.

Το πιο πιθανό σενάριο είναι να διατηρηθεί το ν+2, το οποίο όμως δεν θα λειτουργήσει καθολικά και οριζόντια. Η πολιτική ηγεσία συζητά το ενδεχόμενο η εν λόγω φόρμουλα να παραλλάσσεται ανάλογα με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Παιδείας, ένας στους δύο φοιτητές στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι ενεργός. Η διαχείριση αυτών αποτελεί έναν δύσκολο γρίφο για την ηγεσία, η οποία πρώτα θα φέρει νόμο που θα αφορά τους νεοεισαχθέντες και όχι τους ήδη υπάρχοντες αιώνιους φοιτητές. Δηλαδή, οι φοιτητές που θα εισαχθούν στα ΑΕΙ τον Οκτώβρη του 2020 θα είναι οι πρώτοι που θα υπάγονται στις ρυθμίσεις για συγκεκριμένο χρονικό όριο σπουδών. Για όσους υπάρχουν προβλήματα κοινωνικά, υγείας ή οικονομικά θα υπάρξει συγκεκριμένη πρόβλεψη, ώστε να μη βρεθούν εκτός πανεπιστημίου λόγω άλλων προβλημάτων.

Για όσους είναι ήδη αιώνιοι φοιτητές, το υπουργείο Παιδείας εξετάζει αρκετά σενάρια, τα οποία θα αφορούν σε μεταβατικές διατάξεις με στόχο να δοθεί επαρκής χρόνος να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, χωρίς να αιφνιδιαστούν.

Ασφάλεια

Την πρόθεσή της να προχωρήσει το θέμα της ασφάλειας στα πανεπιστήμια έδειξε από την πρώτη στιγμή η πολιτική ηγεσία, με την ψήφιση της κατάργησης του ασύλου τον Αύγουστο του 2019. Σε επόμενο στάδιο, συζητά σειρά πρωτοβουλιών που θα προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε ιδρύματος.
Η ενίσχυση του φωτισμού σε διάφορα σκοτεινά σημεία αποτελεί μία από τις πρώτες ενέργειες που θα γίνουν, ενώ σε δεύτερο στάδιο συζητείται η ελεγχόμενη είσοδος στα ιδρύματα.

Το εν λόγω μέτρο παρά την αποδοχή που έχει από μερίδα πανεπιστημιακών, αντιμετωπίζει σειρά πρακτικών προβλημάτων. Μπορεί να εφαρμοστεί σε αρκετά πανεπιστήμια, κεντρικά ή περιφερειακά, όμως υπάρχουν τοποθεσίες, όπως η Πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου Αθηνών, που είναι αδύνατον να πραγματοποιηθεί.
Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία, τον τελευταίο λόγο σε αυτό έχουν οι πρυτάνεις, οι οποίοι θα ακούσουν τις προτάσεις του υπουργείου αλλά αποτελούν τους μόνους που γνωρίζουν τις αντικειμενικές δυσκολίες και μπορούν να δώσουν ρεαλιστικές λύσεις.

Αξιολόγηση και νέα τμήματα

Τους πρώτους μήνες του 2020 θα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τον νέο φορέα αξιολόγησης στα πανεπιστήμια, την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΕΕ). Η εν λόγω αρχή θα ξεκινήσει μέσα στο 2020 την αξιολόγηση των πανεπιστημίων.

Η νέα αρχή έχει διευρυμένες αρμοδιότητες στρατηγικού σχεδιασμού και διαμόρφωσης του ακαδημαϊκού χάρτη και κατανομής της κρατικής χρηματοδότησης. Η αξιολόγηση που θα ξεκινήσει μέσα στο 2020 θα αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία από το 2021, το 20% του τακτικού προϋπολογισμού των ΑΕΙ θα δίνεται με βάση τις επιδόσεις τους σε συγκεκριμένα κριτήρια που θα ορίσει η εν λόγω αρχή.
Ο ρόλος της μεταξύ άλλων θα είναι να αξιολογεί τα ΑΕΙ και το εάν πληρούν ποιοτικές προϋποθέσεις για να οργανώνουν προγράμματα σπουδών α’, β’ και γ΄ κύκλου και θα πιστοποιεί την ποιότητα όλων των προγραμμάτων σπουδών.

Στις εργασίες προβλέπεται και η εξέταση των νέων τμημάτων που προορίζονταν να λειτουργήσουν για πρώτη φορά τον Οκτώβρη του 2020. Η πολιτική ηγεσία είχε ανακοινώσει την αναστολή λειτουργίας των 37 πανεπιστημιακών τμημάτων, τα οποία όμως, εφόσον πληρούν τα κριτήρια, είναι πολύ πιθανόν να λειτουργήσουν.

Κι άλλες πρωτοβουλίες

Παράλληλα το υπουργείο συνεχίζει τις πρωτοβουλίες που ήδη εφαρμόζονται με στόχο την ολοκλήρωσή τους και τη βελτίωσή τους. Μεταξύ αυτών η καθολική εφαρμογή της δίχρονης προσχολικής. Εχουν απομείνει ελάχιστοι στον αριθμό δήμοι για τους οποίους γίνεται αγώνας δρόμου ώστε να βρεθούν όλες οι απαραίτητες υποδομές που θα φιλοξενήσουν τα νήπια μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020.
Και στην Τριτοβάθμια συνεχίζονται οι ενέργειες ώστε να διευρυνθεί ο θεσμός των ξενόγλωσσων προπτυχιακών σε όσο το δυνατόν περισσότερα ιδρύματα. Πρόκειται για προπτυχιακά που απευθύνονται σε φοιτητές τρίτων χωρών με δίδακτρα.
Τέλος, η επανεμφάνιση της τράπεζας θεμάτων αναμένεται ακόμα και από το επόμενο σχολικό έτος, με βελτιωτικές ρυθμίσεις, ώστε να αποφευχθούν τα προβλήματα του παρελθόντος.

Από την έντυπη έκδοση