Η «παγίδα» των τεκμηρίων επιστρέφει για χιλιάδες φορολογούμενους και φέρνει μαζί της την επαναφορά του φορο-πέναλτι 22% στις ηλεκτρονικές αποδείξεις, αλλά και τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Η επιχείρηση «επιστροφή στη φορολογική κανονικότητα» που έχει ξεκινήσει το υπουργείο Οικονομικών,επανενεργοποιεί τα δύο αυτά μέτρα τα οποία είχαν «παγώσει» κατά την περίοδο της πανδημίας. Η απόφαση είχε ληφθεί προκειμένου όσοι είδαν τα εισοδήματα τους να μειώνονται εξαιτίας της πανδημίας, να μην κληθούν να πληρώσουν υπέρογκους φόρους.
Η αναστολή των τεκμηρίων είχε ισχύ μόνο για τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2021 για τα εισοδήματα του 2020. Η επιστροφή όμως στην κανονικότητα επιβάλλει την επιστροφή των τεκμηρίων από το 2022. αφού δεν προβλέπεται να υπάρξει νέα απόφαση για αναστολή του μέτρου.
Στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων το 2020 πιάστηκαν τουλάχιστον 1,8 εκατομμύρια φορολογούμενοι, οι οποίοι κλήθηκαν να πληρώσουν υψηλότερο φόρο σε σχέση με το προαγματικό εισόδημα το οποιό δήωσαν. Ο επιπλέον φόρος έφτασε τα 5,2 δισ ευρώ και αφορούσαν τεκμαρτές δαπάνες:
1. Κατοικιών: το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας.
Το τεκμήριο για την κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά ως εξής:
* μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.,
* από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.,
* από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.,
* από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.,
* από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Επίσης, για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Τα συγκεκριμένα ποσά προσαυξάνονται κατά 20% για τις μονοκατοικίες, κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που η αντικειμενική τους αξία υπερβαίνει τα 5.000 ευρώ/τετραγωνικό μέτρο. Τα συγκεκριμένα, ωστόσο, τεκμήρια είναι μειωμένα κατά 50% για τις δευτερεύουσες κατοικίες.
2. Αυτοκινήτων: το τεκμήριο για τα αυτοκίνητα διαμορφώνεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά και ξεκινάει από τα 4.000 ευρώ για αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κ.εκ. και κλιμακώνεται αναλόγως.
Συγκεκριμένα για τα επιβατικά Ι.Χ. καθορίζονται ως εξής:
* για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε. ισχύει τεκμήριο 4.000 ευρώ,
* για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε., προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά,
* για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε., προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά,
* για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε. προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
3. Διδάκτωρων που καταβάλλονται για ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια.
4. Για οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.
5. Σκαφών αναψυχής. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα μέτρα.
6. Για πισίνες. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά τους και διαμορφώνεται ανάλογα με το αν είναι εξωτερική ή εσωτερική.
7. Για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, εντός του 2020, όπως ακινήτων, αυτοκινήτων, πινάκων ζωγραφικής και γενικά αγαθών μεγάλης αξίας.
8. Ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης, η οποία ορίζεται στο ποσό των 3.000 ευρώ, προκειμένου για άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο και στο ποσό των 5.000 ευρώ, προκειμένου για συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.