Σε μια μελέτη με ασθενείς που έπασχαν από προχωρημένους καρκίνους του κεφαλιού και του λαιμού, οι περισσότεροι καρκινοπαθείς που είχαν πάρει το συγκεκριμένο φάρμακο (νιβολουμάμπη), έζησαν περισσότερο, σε σχέση με όσους δεν είχαν κάνει την ίδια θεραπεία

Ικανό να αλλάξει «τους κανόνες του παιχνιδιού» σε ορισμένες μορφές καρκίνου χαρακτηρίσθηκε από επιστήμονες το φάρμακο νιβολουμάμπη (nivolumab), μετά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα κλινικών δοκιμών που παρουσιάσθηκαν το Σαββατοκύριακο στο ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO 2016) στην Κοπεγχάγη.

Σε μια μελέτη με ασθενείς που έπασχαν από προχωρημένους καρκίνους του κεφαλιού και του λαιμού, οι περισσότεροι καρκινοπαθείς που είχαν πάρει το συγκεκριμένο φάρμακο, έζησαν περισσότερο, σε σχέση με όσους δεν είχαν κάνει την ίδια θεραπεία.

Σε μια δεύτερη μελέτη, που αφορούσε τον προχωρημένο (μεταστατικό) καρκίνο του νεφρού, όταν η νιβολουμάμπη συνδυάσθηκε με ένα άλλο φάρμακο ανοσοθεραπείας, την ιπιλιμουμάμπη (ipilimumab), συρρικνώθηκαν οι όγκοι πολλών ασθενών (του 40%).

Η ανοσοθεραπεία ενεργοποιεί κατάλληλα το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς, προκειμένου αυτό να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα. Η νιβολουμάμπη ανήκει στην κατηγορία των λεγόμενων «αναστολέων σημείων ελέγχου».

Στην περίπτωση της πρώτης μελέτης, η οποία -εκτός από το συνέδριο- παρουσιάσθηκε παράλληλα στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», πάνω από το ένα τρίτο (36%) των 361 ασθενών με καρκίνους του κεφαλιού και του λαιμού, που είχαν πάρει νοβολουμάμπη, ζούσαν μετά από ένα έτος, έναντι ποσοστού 17% όσων είχαν κάνει τριών διαφορετικών συνδυασμών χημειοθεραπείες. Επίσης, οι ασθενείς που είχαν κάνει την ανοσοθεραπεία, εμφάνιζαν λιγότερες παρενέργειες.

Η θετική ανταπόκριση στο φάρμακο ήταν μεγαλύτερη μεταξύ των ασθενών που ήσαν θετικοί για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), οι οποίοι επιβίωσαν κατά μέσο όρο 9,1 μήνες έναντι 4,4 μηνών όσων είχαν κάνει χημειοθεραπεία. Ο συγκεκριμένος καρκίνος σε προχωρημένη μορφή συνήθως δεν έχει προσδόκιμο ζωής πάνω από έξι μήνες.

Στην περίπτωση της δεύτερης κλινικής δοκιμής σε ασθενείς με καρκίνο του νεφρού, εκτός από τη σημαντική συρρίκνωση των όγκων στους τέσσερις ασθενείς στους δέκα, σε έναν στους δέκα δεν υπήρχε πλέον κανένα ίχνος καρκίνου.

Μέχρι στιγμής η νιβολουμάμπη έχει εγκριθεί μόνο για τον προχωρημένο καρκίνο του δέρματος (μελάνωμα).

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Ο εορτασμός της παγκόσμιας ημέρας ψυχικής υγείας που έχει καθιερωθεί να εορτάζεται στις 10 Οκτωβρίου από το 1994 στους Παγκόσμιους Οργανισμούς Υγείας, έχει σαν κεντρικό θέμα την επείγουσα ψυχιατρική τη φετινή χρονιά.

Τα στοιχεία απο την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) είναι συντριπτικά και δημιουργούν αίσθηση “επιδημίας” ψυχικών διαταραχών: 154 εκατομμύρια συνάθρωποί μας πάσχουν από κατάθλιψη και με τις στατιστικές να ομιλούν για τη δεύτερη αιτία θανάτου το 2020.
95 εκατομμύρια υποφέρουν από τις επιπτώσεις τηςκατάχρησης αλκοόλ σε επίπεδο ψυχικών διαταραχών,
ενώ 25 εκατομμύρια πάσχουν από σχιζοφρένεια.
Η επιστημονική κυρίως γνώση για την ψυχική υγεία απομακρύνει την άγνοια και την ημιμάθεια που μαζί με τις δοξασίες και τους μύθους, την παραπληροφόρηση και τις προκαταλήψεις ως και τη μεταφυσική ερμηνεία συμπεριφορών, δημιουργούν συναισθηματική δυσκολία στην αναζήτηση τρόπου αντιμετώπισης των επειγόντων οξέων ψυχικών εκδηλώσεων.
Για ψυχιατρική βοήθεια, μόνο το 50% προσφεύγει για βοήθεια στην κατάθλιψη στη Ελλάδα.
Σε κάθε οικογένεια, στο άμεσο κοινωνικό μας περιβάλλον, στους χώρους εργασίας, στα νοσοκομεία, έχουμε ζήσει καταστάσεις συνανθρώπων μας που αδυνατούν να ελέγξουν την συμπεριφορά τους, αποτέλεσμα αδυναμίας ελέγχου των παρορμήσεων, διαταραχών της σκέψης ή του συναισθήματος ή εκ της πρόσληψης αλκοόλ ή άλλων εθιστικών ουσιών και άλλων.
Οι συμπεριφορές αυτές μπορεί να είναι βλαπτικές για το ίδιο το άτομο ή για το περιβάλλον του και χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση ή εκτίμηση για ύπαρξη ψυχιατρικής εκτροπής ή αν πρόκειται για κατάσταση ανεξάρτητη από ψυχιατρική νόσο.
Συνήθως τα επείγοντα περιστατικά αφορούν αυτοκτονικότητα, βίαιη συμεριφορά, χρήση εθιστικών ουσιών (κατάχρηση αλκοόλ), κατάθλιψη σε οξεία φάση, κρίσεις πανικού ή διεγερτική ψυχωσική κατάσταση κ.ά.
Το επείγον συνίσταται στην άμεση αντιμετώπιση του ασθενούς για την ασφάλειά του ίδιου και του περιβάλλοντός του.
Προς τούτο, χρειάζεται η εκτίμηση του κινδύνου από το ιστορικό του, από το περιβάλλον που ζεί, από τη προσωπικότητα- χαρακτήρα του για αποκλεισμό της αυτοκτονικότητας.
Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν πολλά ακόμη σωματικά- παθολογικά αίτια που προκαλούν εγκεφαλική δυσλειτουργία με ανάλογα συμπτώματα.
Είναι αναγκαία η ταχεία εκτίμηση και η έναρξη αντιμετώπισης.
Απ’ όλα τα παραπάνω που περιγράφησαν, καθίσταται αντιληπτό ότι η ευαισθητοποίηση κοινωνικών φορέων, ιατρών, νοσηλευτικού προσωπικού, λειτουργών ψυχικής υγείας, είναι πολύ σημαντικός παράγων.
Πρέπει σε κάθε υγειονομική μονάδα να υπάρχει εξιδείκευση και εκπαίδευση για την καθοδήγηση και αντιμετώπιση των ατόμων που υποφέρουν και του περιβάλλοντός τους.
Δεν αρκεί “η διαπίστωση” οτι δεν έχεις τίποτα “οργανικό”, “είναι από το άγχος” ή “είναι η ιδέα σου”, γιατί όλες αυτές οι εκδηλώσεις έχουν βιολογικό υπόστρωμα δηλαδή είναι βιολογική διαταραχή με ψυχολογικά συμπτώματα και έχουν ανάγκη βιολογικής αντιμετώπισης.
Οι ψυχιατρικές γνώσεις, οι δεοντολογικοί κανόνες, το απόρρητο, η εκτίμηση του κινδύνου και η πρόβλεψη βίαιης συμπεριφοράς θα βοηθήσουν σημαντικά, στην αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών και θα συμβάλλουν με τη γνώση και τη διακριτικότητα στην πρόληψη και την καταπολέμηση της ψυχικής νόσου και του κοινωνικού στίγματος.
Ο εμπλουτισμός μονάδων υγείας με ειδικά εκπαιδευμένους στην ψυχική υγεία, η κατανόηση και η ευαισθητοποιήση του κοινωνικού συνόλου είναι επιβεβλημένος.

Αθήνα 10.10.2016

Νίκος Στ. Μανούσης
Ψυχίατρος
Αντιπρόεδρος ΔΙ.Ι.ΚΩ

«Τι συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλό μας όταν μαθαίνουμε κάτι»; Σε αυτό το ερώτημα προσπάθησε να απαντήσει ο νευροεπιστήμονας Clifford Kentros από το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας (NTNU).

Ο καθηγητής Ιατρικής που έχει εξειδίκευση στη Μοριακή Βιολογία παρουσίασε για πρώτη φορά σε Έλληνες δημοσιογράφους, αλλά και στο κοινό, σε ειδική εκδήλωση που διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (Bihelab) του Ιονίου Πανεπιστημίου, την έρευνά του που σχετίζεται με τη διερεύνηση των μηχανισμών μάθησης και μνήμης, βάσει μιας σειράς μοριακών και γενετικών «εργαλείων» που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να διαλευκάνουν την «καλωδίωση» και τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Η διάλεξη με θέμα: «Διαγονιδιακή διερεύνηση του νευρωνικού κυκλώματος του μηχανισμού μνήμης» έγινε στο Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, στην Πλάκα.

Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος

Ο διαπρεπής επιστήμονας αναφέρθηκε εκτενώς στο μηχανισμό της χωρικής μνήμης (της λειτουργίας του εγκεφάλου κατά την οποία το άτομο αποθηκεύει, ανακαλεί, επεξεργάζεται και χρησιμοποιεί πληροφορίες που έχουν σχέση με τους χώρους ή αντικείμενα και τις σχέσεις μεταξύ τους), η οποία εντοπίζεται σε ένα σημείο του εγκεφάλου που ονομάζεται «Ιππόκαμπος».

Πρόκειται για μια εγκεφαλική περιοχή που αποτελείται από ειδικά κύτταρα που καταγράφουν μνημονικά την καθημερινότητα. Οι δύο θέσεις του ιππόκαμπου, αριστερά και δεξιά του εγκεφάλου, συντονίζονται έτσι ώστε να «παράγεται» η καθημερινή επεισοδιακή μνήμη, η οποία επηρεάζεται από οποιαδήποτε διαταραχή αυτών των κυττάρων.

Στη συνέχεια μίλησε για τα επονομαζόμενα «κύτταρα πλέγματος» στον ενδορινικό φλοιό του εγκεφάλου, αυτούς τους διάσπαρτους εξειδικευμένους νευρώνες που ενεργοποιούνται με χαρακτηριστικά μοτίβα όταν κάποιος ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδρομή, για τη διαδικασία πυροδότησης συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου ανάλογα με το περιβάλλον, καθώς και στα κύτταρα τοποθεσίας που ενεργοποιούνται μόνο σε συγκεκριμένα γεωγραφικά σημεία.

Και τα δύο αυτά είδη κυττάρων συμμετέχουν σε ένα σύστημα εντοπισμού θέσης στον εγκέφαλο-ένα είδος βιολογικού συστήματος πλοήγησης που μας επιτρέπει να προσανατολιζόμαστε και να βρίσκουμε το δρόμο μας.

Επιπλέον, ενώ μέχρι τώρα οι ερευνητές γνώριζαν ότι ο «Ιππόκαμπος» διαθέτει ένα απλό και σημαντικό κύκλωμα για τη μνήμη, ο καθηγητής ανακάλυψε ένα συντομότερο δρόμο (shortcut) αυτού του κυκλώματος, τον οποίο και περιέγραψε.

Έρευνα για Πάρκινσον και Αλτσχάιμερ

Ο ερευνητής ηγείται της ερευνητικής ομάδας «Κέντρος», μιας από τις έξι που έχουν τη βάση τους στο «Χωριό των Νευροεπιστημόνων» στη Νορβηγία, το οποίο δημιουργήθηκε από το ζεύγος May-Britt και Edvard Moser. Πρόκειται για το γνωστό ζευγάρι επιστημόνων που το 2014 απέσπασαν το βραβείο Νομπέλ Φυσιολογίας και Ιατρικής για την ανακάλυψη μιας ομάδας κυττάρων που σχηματίζουν ένα είδος βιολογικού GPS στον εγκέφαλο.

Η συμβολή του καθηγητή Κέντρος στο χωριό Moser, που βρίσκεται στη Νορβηγική πόλη Τροντχάιμ, είναι η δημιουργία διαγονιδιακών μοντέλων ποντικιών που δίνουν στους νευροεπιστήμονες την ικανότητα να αντιλαμβάνονται και να διερευνούν νευρωνικά κυκλώματα και συγκεκριμένες νευρωνικές δραστηριότητες σε επιλεγμένα τμήματα του εγκεφάλου που εμπλέκονται στις παραπάνω εγκεφαλικές λειτουργίες.

Η καινοτομία δε, του εργαστηρίου του είναι τόσο ο συνδυασμός της Μοριακής Γενετικής και ιογενών «εργαλείων» με in vivo καταγραφές της συμπεριφοράς ζωντανών πειραματόζωων, όσο και η «στοχευμένη» χρήση συνθετικών ιών, που εκείνος κατασκευάζει ,ως «οχήματα» ρυθμιστικών αλληλουχιών DNA, που ενεργοποιούν συγκεκριμένα γονίδια σε συγκεκριμένους νευρώνες του «Ιπποκάμπου» και σχετίζονται με τη βραχεία μνήμη του χώρου.

Mε τη χρήση αυτών των συνθετικών ιών, θα καταστεί δυνατός ο έλεγχος συγκεκριμένων περιοχών και λειτουργιών του εγκεφάλου που σχετίζονται με σημαντικές νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως είναι η νόσος του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ.

Ο Καθηγητής Κέντρος βρέθηκε στην Ελλάδα μετά από πρόσκληση του προέδρου του Τμήματος Πληροφορικής και διευθυντή του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (Bihelab) του Ιονίου Πανεπιστημίου Παναγιώτη Βλάμου, στο πλαίσιο των satellite events του διεθνούς συνεδρίου Genedis 2016 με τίτλο «Genetics, Geriatrics and Neurodegenerative disease research»(www.genedis.eu), που θα λάβει χώρα στη Σπάρτη στις 20-23 Οκτωβρίου και το οποίο διοργανώνεται από το Bihelab.

Συνεργασία του Ιονίου Πανεπιστημίου με την ερευνητική ομάδα «Kentros group»

Ο καθηγητής, μετά τη διάλεξη του,επισκέφθηκε το Τμήμα Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου στην Κέρκυρα και αφού έδωσε, σε ένα κατάμεστο αμφιθέατρο, μια ανοικτή διάλεξη για τους φοιτητές, κήρυξε την έναρξη του Μεταπτυχιακού Προγράμματος με τίτλο: «Bioinformatics and Neuroinformatics» για το 2016-2017 και ανακοίνωσε τη συνεργασία της ερευνητικής του ομάδας «Kentros group» με το Bihelab. «Η ερευνητική συνεργασία του Bihelab με το «Kentros group» έχει δυο άξονες.

Ο πρώτος αφορά στον προσδιορισμό των νευρώνων του εγκεφάλου που πλήττονται πρώτα από το Αλτσχάιμερ και τις δυνατότητες παρέμβασης σε αυτούς για την αναστολή της νόσου και ο δεύτερος τη μελέτη των πιθανών γεωμετριών που σχετίζονται με τους νευρώνες προσανατολισμού και τη δυνατότητα εσωτερικής γεωμετρικής αναπαράστασης του εγκεφάλου», εξήγησε ο Καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος.

MAKELEIO.GR

Δείτε ποια είναι η μέγιστη διάρκεια της ζωής και γιατί δεν υπάρχει ούτε μία πιθανότητα στις 10.000 να πάμε πάνω από τα 125.

Ο γηραιότερος άνθρωπος που πέθανε στη Γη -τουλάχιστον με βάση τα αποδεδειγμένα στοιχεία- ήταν η Γαλλίδα Ζαν Καλμάν, η οποία απεβίωσε το 1997 σε ηλικία 122 ετών, έχοντας γεννηθεί προτού κτισθεί ο πύργος του ‘Αϊφελ. Παρόλο που το προσδόκιμο ζωής εμφανίζει τάση ανόδου, η πιθανότητα να φθάσει κανείς -και πολύ περισσότερο να ξεπεράσει- τα χρόνια της είναι μηδαμινή.

Σύμφωνα με μια νέα -επίμαχη για μερικούς- επιστημονική έρευνα, η ανθρωπότητα πιθανώς έχει «πιάσει ταβάνι», όσον αφορά τη διάρκεια της ανθρώπινης ηλικίας.

Για τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αυτή η «οροφή» σήμερα είναι τα 115 χρόνια. Η πιθανότητα ενός ανθρώπου να ζήσει έως την ηλικία των 125 ετών, είναι μικρότερη από μία στις 10.000.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιαν Βιγκ του Τμήματος Γενετικής του Κολλεγίου Ιατρικής ‘Αλμπερτ Αϊνστάιν της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ανέλυσαν τα παγκόσμια δημογραφικά δεδομένα και μετά εστίασαν σε ορισμένες χώρες (Ιαπωνία, Γαλλία, ΗΠΑ, Βρετανία), όσον αφορά τις μέγιστες ηλικίες θανάτου που έχουν καταγραφεί στη Διεθνή Βάση Δεδομένων Μακροζωΐας.

Οι τέσσερις αυτές χώρες έχουν αναλογικά τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων άνω των 110 ετών.

Η ανάλυση αποκαλύπτει ότι τόσο το προσδόκιμο της ανθρώπινης ζωής όσο και η μέγιστη ηλικία θανάτου εμφάνισαν σταθερή αύξηση κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα, χάρη στα εμβόλια, τα αντιβιοτικά, τις καλύτερες συνθήκες διατροφής και υγιεινής κ.α, ενισχύοντας έτσι την θεωρία ότι η διάρκεια της ζωής μας μπορεί να μην έχει κάποιο εγγενές φυσικό όριο.

Όμως, η έρευνα αποκαλύπτει επίσης ότι αυτή η σταδιακή βελτίωση στην επιβίωση έχει εμφανίσει μια επιβράδυνση κατά τις τελευταίες δεκαετίες (το αποκορύφωμα ήταν περίπου το 1980).

Ακόμη, ενώ καταγράφεται μια διαχρονική βελτίωση στο προσδόκιμο ζωής του μέσου ανθρώπου από τα 70 έως τα 100 (δηλαδή όλο και περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο ζουν τόσα χρόνια), μετά τα 100 η βελτίωση μειώνεται πλέον δραστικά.

Οι άνθρωποι που φθάνουν σήμερα τα 110, δεν έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής από όσους έφθαναν στην ίδια ηλικία το 1970.

Από την άλλη, η μέγιστη ηλικία θανάτου αυξήθηκε σταδιακά μετά το 1970 (περίπου κατά 0,15 χρόνια ανά έτος) και φαίνεται να έφθασε διεθνώς σε ένα μέγιστο κατά το τέλος του 20ού αιώνα, περίπου όταν πέθανε η Ζαν Καλμάν.

Αλλά έκτοτε, στη διάρκεια του 21ού αιώνα, δεν φαίνονται περαιτέρω βελτιώσεις στη μέγιστη διάρκεια της ζωής.

Γι’ αυτό, άλλωστε, έχουν περάσει σχεδόν 20 χρόνια από το θάνατο της υπεραιωνόβιας Γαλλίδας, αλλά στο μεταξύ κανείς άλλος άνθρωπος στη Γη δεν πέθανε σε μεγαλύτερη ηλικία από αυτήν (τουλάχιστον με βάση τα επίσημα αρχεία), πράγμα που καθιστά την ίδια μια εντυπωσιακή στατιστική εξαίρεση.

Σήμερα η μέση μέγιστη ηλικία θανάτου είναι τα 115 έτη και οι επιστήμονες προβλέπουν ότι θα παραμείνει ίδια για αρκετά ακόμη χρόνια. Στην εποχή μας ως γηραιότερος εν ζωή άνθρωπος θεωρείται η ιταλίδα Έμα Μοράνο, 116 ετών.

Αυτές οι δύο σχεδόν παράλληλες εξελίξεις (η επιβράδυνση στη βελτίωση τόσο του μέσου προσδόκιμου ζωής, όσο και της μέγιστης ηλικίας θανάτου), κατά τους ερευνητές, είναι πιθανό -αλλά όχι βέβαιο- ότι υποδηλώνουν πως η ανθρώπινη ζωή έχει τελικά ένα φυσικό όριο στη διάρκειά της. Το όριο αυτό είναι απίθανο να το ξεπεράσει κανείς – τουλάχιστον όχι χωρίς έξωθεν βοήθεια από την επιστήμη και την τεχνολογία.

«Για πρώτη φορά στην ιστορία φαίνεται πως η μέγιστη διάρκεια της ζωής -το ταβάνι, το όριο- είναι περίπου τα 115. Είναι σχεδόν αδύνατο να ζήσει κάποιος πέρα από αυτή την ηλικία. Θα χρειάζονταν 10.000 πλανήτες σαν τον δικό μας για να βρούμε κάποιον που θα ζήσει έως τα 125 – μια πολύ μικρή πιθανότητα. Από εδώ και πέρα, οι άνθρωποι δεν θα ξεπερνάνε τα 115», δήλωσε ο Βιγκ.

Αντίθετα με τη μέση διάρκεια ζωής ενός είδους, η οποία μπορεί να εμφανίσει αύξηση, πολλοί βιολόγοι θεωρούν ότι η μέγιστη διάρκεια ζωής είναι ένα σταθερό χαρακτηριστικό. Με την άποψη αυτή όμως δεν συμφωνούν όλοι, καθώς θεωρούν ότι υπάρχουν περιθώρια αύξησης και στην «οροφή» της διάρκειας της ζωής, κυρίως μέσω γενετικών και φαρμακευτικών παρεμβάσεων που θα επιβραδύνουν συνολικά το ρυθμό της γήρανσης.

Οι ερευνητές πάντως επισημαίνουν ότι μολονότι δεν υπάρχει κάποια σοβαρή επιστημονική αιτία για να μην πετύχουν τέτοιες προσπάθειες, το εγχείρημα είναι πολύ δύσκολο, επειδή η διάρκεια της ζωής των ανθρώπων – τόσο η μέση όσο κυρίως η μέγιστη- καθορίζονται από μυριάδες διαφορετικούς γενετικούς παράγοντες.

fimes.gr