Η υψηλή αρτηριακή πίεση, το κάπνισμα και η παχυσαρκία εξαιτίας της ανθυγιεινής διατροφής συνιστούν το «τρίγωνο του κακού τρόπου ζωής», καθώς αποτελούν τις τρεις κυριότερες αιτίες θανάτων παγκοσμίως, που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με την αλλαγή των συνηθειών και συμπεριφορών, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον δρα Κρίστοφερ Μάρεϊ, διευθυντή του Ινστιτούτου Στατιστικών Υγείας του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον του Σιάτλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό "The Lancet", αξιολόγησαν 79 διαφορετικούς κινδύνους θανάτου σε 188 χώρες.

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι οι αποφεύξιμοι παράγοντες κινδύνου -από τη ρύπανση του αέρα έως το ανασφαλές νερό- ευθύνονται για ολοένα περισσότερους θανάτους και ασθένειες στον πλανήτη.

Η υπέρταση κατατάσσεται ως ο Νο 1 «δολοφόνος», θεωρούμενη υπεύθυνη για 10,4 εκατ. θανάτους διεθνώς το 2013. Το ειδικό βάρος της στη θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 49% από το 1990 έως σήμερα. Η υπέρταση είναι πιο επικίνδυνη για τους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες.

Συνολικά οι θάνατοι που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, αν οι άνθρωποι ζούσαν πιο προσεκτικά και υγιεινά, εκτιμώνται σε σχεδόν 31 εκατομμύρια το 2013 έναντι 25 εκατ. το 1990. Περίπου ένας στους πέντε θανάτους παγκοσμίως (21%) αποδίδεται σε κινδύνους που σχετίζονται με την κακή διατροφή (πολλά κρέατα και λίπη, λίγα φρούτα και λαχανικά κλπ).

«Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες να βελτιώσουμε την υγεία των ανθρώπων, αποφεύγοντας ορισμένους κινδύνους όπως το κάπνισμα, η κακή διατροφή ή η ρύπανση του αέρα», δήλωσε ο Μάρεϊ.

Το μίγμα των αποφεύξιμων κινδύνων αλλάζει διαχρονικά. Έτσι, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, στην λίστα των δέκα κυριότερων κινδύνων υπήρχαν ο υποσιτισμός των παιδιών και το μη πόσιμο νερό, σήμερα αυτά έχουν βγει από το Top 10, έχοντας πια αντικατασταθεί από την υψηλή χοληστερόλη και την κατάχρηση του αλκοόλ.

Οι αποφεύξιμοι θανάσιμοι κίνδυνοι διαφέρουν σήμερα αρκετά μεταξύ των δύο φύλων. Το κάπνισμα είναι μεγαλύτερο πρόβλημα για τους άνδρες (Νο 2 κίνδυνος, σχετιζόμενος με 4,4 εκατ. θανάτους), από ό,τι για τις γυναίκες (Νο 6 κίνδυνος, με 1,4 εκατ. θανάτους). Το αλκοόλ βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα κινδύνων για τους άνδρες (Νο 6), αλλά όχι για τις γυναίκες.

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν διαφορετικούς κινδύνους έναντι των ενηλίκων. Για τα παιδιά κάτω των πέντε ετών ο υποσιτισμός παραμένει η Νο 1 αιτία θανάτου (1,3 εκατ. θάνατοι το 2013).

Όσον αφορά τους κυριότερους παράγοντες απώλειας της υγείας στους ενηλίκους, είναι ανάλογοι με τους κινδύνους πρόωρου θανάτου. Η πρώτη τριάδα είναι η υπέρταση, το κάπνισμα και ο μεγάλος δείκτης

Οι κίνδυνοι εμφανίζουν γεωγραφική διαφοροποίηση: για παράδειγμα, στη Μ. Ανατολή και τη Ν. Αμερική η παχυσαρκία βρίσκεται στην κορυφή των κινδύνων, στην Ασία η ρύπανση του αέρα είναι Νο 1, ενώ σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες το κάπνισμα.

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης, καθώς ορισμένες τροφές και ροφήματα μπορεί να συμβάλουν στην εκδήλωση υπέρτασης.

Ακόμη κι αν η πίεση δεν είναι υπερβολικά ανεβασμένη, η λεγόμενη προ-υπέρταση –όταν δηλαδή η πίεση βρίσκεται λίγο πάνω από τα όρια της κλίμακας του φυσιολογικού– είναι πολύ πιθανό να εξελιχθεί σε υπέρταση εάν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα.

Η υπέρταση είναι μια «σιωπηλή» πάθηση, καθώς τα συμπτώματά της είναι ελάχιστα και σπανίως γίνονται αντιληπτά. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει εξελικτικά στην καρδιοπάθεια, το εγκεφαλικό ή τη νεφροπάθεια.

Δείτε ποιες είναι οι τροφές και ποια τα ροφήματα που πρέπει να αποφεύγετε για καλύτερη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης.

1. Επεξεργασμένο κρέας – αλλαντικά
Το κρέας που έχει υποστεί επεξεργασία, όπως το ζαμπόν, το μπέικον και τα λουκάνικα, παρέχει υπερβολικά μεγάλες ποσότητες αλατιού.
2. Έτοιμα γεύματα
Από μια κατεψυγμένη πίτσα έως ένα έτοιμο γεύμα με κρέας και ρύζι, τα έτοιμα γεύματα παρασκευάζονται με τη χρήση μεγάλης ποσότητας αλατιού. Όταν μαγειρεύουμε στο σπίτι, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι χρησιμοποιούμε αγνά υλικά και όσο αλάτι πρέπει.
3. Αναψυκτικά και άλλα ζαχαρούχα ροφήματα
Δεν είναι μόνο το αλάτι καταστροφικό για την αρτηριακή πίεση. Εξίσου βλαβερή είναι και η ζάχαρη, οπότε πρέπει να αποφεύγουμε ροφήματα με μεγάλη ποσότητα ζάχαρης, όπως τα αναψυκτικά και οι χυμοί του εμπορίου.
4. Έτοιμες σάλτσες
Οι σάλτσες για ζυμαρικά, σάντουιτς και σαλάτες περιέχουν πολύ αλάτι αλλά και πολλή ζάχαρη, κάτι που μπορούμε άλλωστε να διαπιστώσουμε απλώς και μόνο ελέγχοντας την ετικέτα του προϊόντος.
5. Καφές
Η επίδραση του καφέ στην αρτηριακή πίεση είναι προσωρινή αλλά σημαντική ακόμη και σε όσους δεν έχουν υπέρταση ή προ-υπέρταση, οπότε τα άτομα που έχουν ήδη αυξημένη πίεση θα πρέπει να αποφεύγουν τις μεγάλες ποσότητες σε καθημερινή βάση.

onmed.gr