Ομάδα επιστημόνων δημιούργησε μια τεχνητή μήτρα με την ελπίδα ότι κάποια μέρα αυτή η συσκευή θα σώζει τα μωρά που γεννιούνται πολύ πρόωρα.

Μέχρι στιγμής η τεχνητή μήτρα έχει δοκιμαστεί μόνο σε έμβρυα από αμνούς. Μια μελέτη στην οποία μελετήθηκαν οι περιπτώσεις συνολικά 8 ζώων, έδειξε ότι η συσκευή είναι ποτελεσματική, καθιστώντας δυνατή την υγιή ανάπτυξη εμβρύων για περίπου έναν μήνα.

“Είχαμε τεράστια επιτυχία στην αναπαράσταση των συνθηκών μέσα στην τεχνητή μήτρα”, είπε ο δρ Alan Flake, εμβρυϊκός χειρουργός στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας στις ΗΠΑ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.

“Τα ζώα είχαν φυσιολογική ανάπτυξη, φυσιολογική ωρίμανση των πνευμόνων, κανονική ωρίμανση εγκεφάλου και γενικά είχαν φυσιολογική ανάπτυξη με κάθε μετρήσιμο τρόπο”, πρόσθεσε ο δρ Flake και διευκρίνισε ότι μέσα στα επόμενα 3-5 χρόνια αυτή η συσκευή θα είναι έτοιμη να δοκιμαστεί σε ανθρώπινα έμβρυα.

Πώς είναι η τεχνητή μήτρα

Η συσκευή αποτελείται από μια διάφανη πλαστική σακούλα γεμάτη με συνθετικό αμνιακό υγρό. Ένας μηχανισμός έξω από την τεχνητή μήτρα συνδέεται με τον “ομφάλιο λώρο” για να λειτουργήσει σαν πλακούντας, παρέχοντας τροφή και οξυγόνο στο αίμα και απομακρύνοντας το διοξείδιο του άνθρακα.

“Η όλη ιδέα είναι να υποστηρίξουμε την κανονική ανάπτυξη του εμβρύου, να αναδημιουργήσουμε δηλαδή ό,τι κάνει ο οργανισμός της μητέρας, ώστε να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε την φυσιολογική ανάπτυξη και την ωρίμανση του εμβρύου”, λέει ο δρ Flake.

Πολλοί ερευνητές επαίνεσαν την πρόοδο, λέγοντας ότι η τεχνητή θα μπορούσε να βοηθήσει χιλιάδες μωρά που γεννιούνται πολύ πρόωρα, αν οι δοκιμές σε ανθρώπους αποδείχθούν επιτυχείς.

Ο Jay Greenspan, παιδίατρος στο πανεπιστήμιο Thomas Jefferson, χαρακτήρισε τη συσκευή ως “τεχνολογικό θαύμα” που σηματοδοτεί “ένα τεράστιο βήμα για να πετύχουμε κάτι που προσπαθούμε να κάνουμε εδώ και πολλά χρόνια”.

Η τεχνητή μήτρα θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για την φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου, λέει ο Thomas Shaffer καθηγητής φυσιολογίας και παιδιατρικής στο Temple University.

Η τεχνητή μήτρα διατηρείται σε ένα σκοτεινό, ζεστό δωμάτιο, όπου οι ερευνητές μπορούν να αναπαράγουν ακόμα και τους τους ήχους της καρδιάς της μητέρας για το έμβρυο του αμνού και να παρακολουθήσουν το έμβρυο με υπέρηχους.

Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι τα έμβρυα αμνών είναι καλά μοντέλα για την ανθρώπινη εμβρυϊκή ανάπτυξη.

Ηθικοί φραγμοί

Αλλά άλλοι λένε ότι η τεχνητή μήτρα εγείρει σοβαρά ηθικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων πολλών αποριών σχετικά με το αν θα ήταν ποτέ ηθικά αποδεκτό να εφαρμοστεί στον άνθρωπο.

“Υπάρχουν πολλές πιθανότητες για αυξημένος στρες και πόνο στο έμβρυο χωρίς γενικώς μεγάλη πιθανότητα επιτυχίας”, λέει η δρ Dena Davis, ειδική στη βιοθεραπεία στο Πανεπιστήμιο Lehigh.

Ο δρ Flake αναφέρει ότι οι ηθικές ανησυχίες πρέπει να εξισορροπούνται με τον κίνδυνο θανάτου και σοβαρών αναπηριών. Τα μωρά συχνά υποφέρουν όταν γεννιούνται πολύ πρόωρα. Μια κανονική εγκυμοσύνη διαρκεί περίπου 40 εβδομάδες. Η τεχνητή μήτρα σχεδιάστηκε μόνο για εκείνες τις περιπτώσεις που ο τοκετός έρχεται στις 23-24 εβδομάδες στην εγκυμοσύνη.

Μόνο τα μισά από αυτά τα μωρά επιβιώνουν και, από εκείνα που τα καταφέρνουν, το 90% υποφέρει από σοβαρές επιπλοκές, όπως εγκεφαλική παράλυση, νοητική καθυστέρηση, επιληπτικές κρίσεις, παράλυση, τύφλωση και κώφωση.

Ο δρ Davis ανησυχεί ότι η συσκευή δεν θα είναι απαραιτήτως μια καλή λύση για τα ανθρώπινα έμβρυα:

“Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να πεθάνει ένα έμβρυο με μάλλον ήσυχο και ήρεμο τρόπο και να πεθαίνει υπό συνθήκες μεγάλου στρες και δυσφορίας. Αν δούμε ότι ισχύει κάτι τέτοιο τότε, όχι, δεν νομίζω ότι θα εφαρμόσουμε την τεχνητή μήτρα σε ανθρώπινα έμβρυα”.

Και ακόμα κι αν δουλέψει καλά η τεχνητή μήτρα, ο δρ Ντέιβις επίσης ανησυχεί για το αν αυτό θα μπορούσε να “θολώσει” τη γραμμή μεταξύ ενός εμβρύου και ενός μωρού:

“Μέχρι τώρα, ή γεννιόμαστε, ή δεν γεννιόμαστε. Αυτή η συσκευή θα επιτρέπει κάτι... ενδιάμεσο, ή κάτι τέτοιο. Σκεφτείτε αυτό από την άποψη της πολιτικής αμβλώσεων”.

Μερικοί ανησυχούν ότι άλλοι θα μπορούσαν να πάρουν αυτή την τεχνολογία και να την φτάσουν ακόμα παραπέρα. Άλλοι επιστήμονες διατηρούν ήδη έμβρυα ζωντανά στα εργαστήρια τους περισσότερο από ποτέ στο παρελθόν και προσπαθούν να δημιουργήσουν ανθρώπινα σπερματοζωάρια, αυγά και ακόμη και ορμόνες που μοιάζουν με έμβρυο από βλαστοκύτταρα. Μια επιστημονική ομάδα δημιούργησε πρόσφατα μια τεχνητή εκδοχή του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος στο εργαστήριο.

Υπάρχει επίσης κίνδυνος ότι τέτοιες συσκευές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με καταναγκασμό. Τα κράτη θα μπορούσαν θεωρητικά να “απαιτούν” από τις γυναίκες να κάνουν αποβολές και να βάζουν τα έμβρυά τους σε τεχνητές μήτρες, λέει ο Scott Gelfand, βιοθεραπευτής στο κρατικό πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα.

Οι εργοδότες θα μπορούσαν επίσης να απαιτήσουν από γυναίκες εργαζόμενες να χρησιμοποιούν τεχνητές μήτρες για να αποφύγουν την άδεια μητρότητας. Οι ασφαλιστές θα μπορούσαν να απαιτήσουν τη χρήση της συσκευής για την αποφυγή δαπανηρών περίπλοκων κυήσεων και τοκετών.

“Οι ηθικές συνέπειες είναι απλώς πάρα πολύ μεγάλες”, λέει ο Gelfand.

Η Barbara Katz Rothman, κοινωνιολόγος στο City University της Νέας Υόρκης, λέει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για την πρόληψη των πρόωρων γεννήσεων. Ανησυχεί για τον “τεχνολογικό μετασχηματισμό” της εγκυμοσύνης.

“Το πρόβλημα είναι ότι ένα μωρό που αναπτύσσεται μέσα σε ένα μηχάνημα, στερείται της ανθρώπινης σύνδεσης. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα τρομακτικό, τραγικό πράγμα”, είπε χαρακτηριστικά.

Ο δρ Flake λέει ότι η ομάδα του δεν έχει κανένα συμφέρον να προσπαθήσει να κυοφορήσει ένα ανθρώπινο έμβρυο πριν από τις περίπου 23 εβδομάδες από την φυσιολογική σύλληψη.

“Θέλω να το καταστήσω ξεκάθαρο το εξής: δεν έχουμε καμία πρόθεση και ποτέ δεν είχαμε καμία πρόθεση με αυτή την τεχνολογία να επεκτείνουμε τα όρια της βιωσιμότητας προς τα πίσω. Νομίζω ότι όταν το κάνεις αυτό ανοίγεις τον ασκό του Αιόλου”.

http://www.npr.org