Το all inclusive είναι ένα σύστημα κρατήσεων στον τουρισμό που συμφωνείται κυρίως ανάμεσα στα πρακτορεία και τα ξενοδοχεία.

Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι στην τιμή είναι όλα μέσα και επομένως ο πελάτης γνωρίζει με καλή προσέγγιση το κόστος των διακοπών του. Το σύστημα αυτό μας ήρθε απέξω και κυρίως από περιοχές χωρίς αναπτυγμένο οικονομικό και κοινωνικό ιστό γύρω από τις ξενοδοχειακές μονάδες. Επεκτείνεται ταχύτατα και είναι ένα προϊόν που έχει ζήτηση. Τα αποτελέσματα τα βιώνουμε ήδη στις πιο ανεπτυγμένες περιοχές όπου κυρίως οι μεγάλες και μεσαίες μονάδες λειτουργούν στο σύνολο ή εν μέρει με το σύστημα αυτό. Στις πιο υψηλές κατηγορίες, όπου οι τιμές είναι καλύτερες αλλά και η ποιότητα ανεβασμένη, έχει μικρή διείσδυση. Αναλόγως των τιμών και της κατηγορίας υπάρχουν αντίστοιχα ποιοτικά πακέτα.

Δεν υπάρχουν κανόνες και έτσι το σύστημα επεκτείνεται αλόγιστα, με κακές επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες. Για τις κοινωνίες μας, το ζητούμενο είναι να υπάρχει οικονομική και κοινωνική πρόοδος και συνοχή και βεβαίως διάχυση του εισοδήματος σε όλη την κοινωνία. Θέλουμε τα ξενοδοχεία και τα διαμερίσματα γεμάτα, τους εργαζόμενους να αμείβονται κανονικά, αλλά και τα καταστήματα εκτός ξενοδοχείων να επιβιώνουν.

Με το σύστημα που περιγράφουμε, το μεγαλύτερο πλέον μέρος της κατανάλωσης γίνεται μέσα στα ξενοδοχεία και ελάχιστα μένουν για την αγορά εκτός. Θεωρώ μάλιστα ότι αυτό αποβαίνει και σε βάρος του τουρισμού μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα όσον αφορά τα ποιοτικά στοιχεία, τη διαφοροποίηση του προϊόντος, την απόδοση και τη σύνδεση του τουρισμού με τα τοπικά προϊόντα.

Δεν εμποδίζει φυσικά κανείς τους πελάτες να καταναλώνουν εκτός, όμως η προπληρωμένη δαπάνη αποτελεί αντικίνητρο. Οι εξελίξεις ανησυχούν και ορισμένους πρωτοπόρους επιχειρηματίες που αρχίζουν να εντάσσουν στο πακέτο και επιχειρήσεις εκτός ξενοδοχείου.

Η κυβέρνηση και η κοινωνία χρειάζεται να παρέμβει ώστε να προστατεύσει τους ανθρώπους και τις οικονομικές μονάδες από τα αρνητικά συνεπακόλουθα μιας τέτοια εξέλιξης. Οι δήμοι στηρίζουν τις υποδομές και τον ευρύτερο χώρο των τουριστικών μονάδων με σημαντικό κόστος το όποιο δεν λαμβάνουν. Το κράτος επιδοτεί επενδύσεις με σημαντικά κίνητρα και η κοινωνία διαθέτει εργατικό δυναμικό και δομές για τον τουρισμό. Επομένως, υπάρχει μια κοινότητα συμφερόντων με στόχο τη βελτιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους από τον τουρισμό.

Το all inclusive είναι μια πραγματικότητα της αγοράς. Έχει σημαντικό μερίδιο και είναι φανερό ότι δεν μπορεί αγνοηθεί. Θα μπορούσαν όμως να καθορισθούν κάποιοι κανόνες που θα υπηρετούν τους παραπάνω στόχους:

1. Μπορεί να καθοριστεί μια απόσταση από τον αστικό ιστό όπου δεν υπάρχουν υποδομές για εξυπηρέτηση των τουριστών και όπου μπορεί να εφαρμόζεται. Είναι μια γενική απόφαση που εξειδικεύεται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

2. Στις υπόλοιπες μονάδες μπορεί να καθορισθεί ένα ποσοστό από την πληρότητα όπου μπορεί να εφαρμόζεται το σύστημα.

3. Το ίδιο το σύστημα μπορεί να έχει ημέρες ελεύθερες ώστε να κατευθύνονται οι πελάτες και εκτός ξενοδοχείου.

4. Να καθιερωθεί η ένταξη στο πακέτο και μονάδων εκτός του ξενοδοχείου, κάτι που κάνουν ήδη κάποιες επιχειρήσεις.

Είναι ενδεικτικές οι προτάσεις που μπορούν συμπληρωθούν από όλες τις πλευρές.

Χρειάζεται όμως με πρωτοβουλία του αρμόδιου υπουργείου να ξεκινήσει επιτέλους μια συζήτηση με τους επιχειρηματίες, τους φορείς κ.λπ. ώστε να καταλήξουμε σε κοινά αποδεκτές προτάσεις. Πιστεύω πως η προστιθέμενη αξία θα είναι μεγαλύτερη και θα ωφεληθούν όλοι αλλά και το ίδιο το προϊόν.

*Ο Δημήτρης Κουνενάκης είναι οικονομολόγος, μέλος Επιτροπής Τουρισμού ΚΕΔΚΕ, πρώην δήμαρχος Αγίου Νικολάου Κρήτης

avgi.gr