Στην 66η επέτειο της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στον κορμό του Ελληνικού Κράτους, αφιέρωσε την ομιλία του στην ολομέλεια της Βουλής, ο βουλευτής Δωδεκανήσου του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Γάκης.
Την επέτειο ορόσημο στην ιστορία του Δωδεκανησιακού λαού, τίμησε σήμερα η Βουλή των Ελλήνων, μέσα από την ιστορικά συγκινητική αλλά και γεμάτη με αισιόδοξα μηνύματα ομιλία του Δημήτρη Γάκη.
Ακολουθεί η ομιλία του Δημήτρη Γάκη για το μήνυμα της επετείου της ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, στην ολομέλεια της Βουλής, την Πέμπτη 06.03.14.
***
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΚΗΣ:
Κ. Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, είναι ευχάριστη συγκυρία το γεγονός ότι η σημερινή συνεδρίαση συμπίπτει με την παραμονή μιας ιστορικής μέρας για τους Δωδεκανήσιους και για όλους τους Έλληνες: Την επέτειο της ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στον κορμό του ελληνικού κράτους την 7η Μαρτίου του 1948 που τιμούμε φέτος για 66η χρονιά.
Θα ήθελα να αναφερθώ σήμερα με συγκίνηση, αλλά και με ενθουσιασμό, στην επέτειο μιας μοναδικής διαδρομής ενός δημιουργικού και αποτελεσματικού αγώνα για την ενσωμάτωση.
Για να έχει όμως συνέχεια η δημιουργικότητα, χρειάζεται έμπρακτος σεβασμός στους θεσμούς που στηρίζουν τη νησιωτικότητα και συνεχής υπεράσπιση της πολύχρωμης πολιτισμικής υπόστασης των αξιών της αλληλεγγύης, της αξιοπρέπειας, της συμμετοχής και της δημοκρατίας που διατηρούμε μέχρι σήμερα.
Η 7η Μαρτίου για τα Δωδεκάνησα, δεν είναι μόνο επέτειος μνήμης, αλλά και ένα σημείο αναφοράς για το μέλλον. Και για να σχεδιάσουμε το μέλλον, θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν. Να ξαναθυμηθούμε με ποια λαχτάρα περίμεναν να δουν να γίνεται πράξη το όνειρο τόσων γενεών της Δωδεκανήσου. Να σκεφθούμε τις προσδοκίες τους.
Θεωρώ υποχρέωσή μου να αναφερθώ σε μερικούς ιστορικούς σταθμούς, μέχρι την επίσημη ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στο ελληνικό κράτος.
Εξακόσια χρόνια σκλαβιάς, διακόσια χρόνια οι δυτικοί, διπλά οι ανατολίτες. Η 8η Μαΐου του 1945, υπήρξε ο προάγγελος της επίσημης πλέον απελευθέρωσης και ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στον εθνικό κορμό που πραγματοποιήθηκε με τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του ν. 518 της 9ης Ιανουαρίου 1948 περί «προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα» με τον οποίο ορίζεται ότι: «Αι νήσοι της Δωδεκανήσου, Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη, Κως και Καστελλόριζο, ως και οι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το Ελληνικόν κράτος», με συμβολική ημερομηνία έναρξης την 28η Οκτωβρίου του 1947.
Ο νόμος αυτός θεωρείται ως η ληξιαρχική πράξη της ένωσης της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα. Η επίσημη ενσωμάτωση όμως, όπως όλοι γνωρίζουμε, έγινε την 7η Μαρτίου του 1948, με την παρουσία των τότε πολιτειακών, κυβερνητικών και τοπικών αρχών και των πρωτεργατών του δωδεκανησιακού αγώνα Σκεύου Ζερβού και Μιχαήλ Βολονάκη.
Αντιπροσωπείες των νησιών και των χωριών με τοπικές ενδυμασίες και πλήθος αμέτρητο από άντρες, γυναίκες, μαθητές, μαθήτριες και μικρά παιδιά κατέκλυσαν το Μανδράκι και τις γύρω στέγες. Όλοι ήθελαν να είναι εκεί, παρόντες στην πιο μεγάλη στιγμή της Δωδεκανησιακής Ιστορίας.
Αυτή την «πρώτη ελληνική μέρα της Δωδεκανήσου» περιγράφει με το κείμενό του ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινόπουλος το 1948, που αναφέρει για τους Δωδεκανήσιους:
«Ο Δωδεκανησιακός λαός είναι βαθύτατα ριζωμένος στην έννοια του έθνους και στάθηκε μέσα σε έξι αιώνες δουλείας ακλόνητος και σταθερός και διατήρησε μία ελληνικότητα καθαρή σαν κρύσταλλο. Να γιατί εμείς οι άλλοι Έλληνες πρέπει να είμαστε βαθύτατα υπερήφανοι για τους καινούριους ελεύθερους αδελφούς μας».
Σαν σημείο αναφοράς, αλλά και ως συνδετικό κρίκο της 66ης ιστορικής διαδρομής με το σήμερα, ίσως ο πιο κατάλληλος - και του αποτίουμε φόρο τιμής - να μας διηγηθεί και να μας διδάξει, είναι ο Ρόδιος ποιητής και συγγραφέας Φώτης Βαρέλης.
Ο Φώτης Βαρέλης, υπήρξε για τη Ρόδο και τα Δωδεκάνησα ο εθνικός εμβληματικός δάσκαλος. Έζησε όλα τα ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα, αφού απεβίωσε το 2012 υπερπλήρης ημερών και προσφοράς σε ηλικία 101 χρονών.
Δικό του το επίγραμμα χαραγμένο στο βράχο της Σύμης, έξω από το σπίτι όπου υπογράφθηκε την 8η Μαΐου του 1945, το Πρωτόκολλο της χωρίς όρους παράδοσης της Δωδεκανήσου από τον αρχηγό των γερμανικών δυνάμεων κατοχής στον βρετανό αρχιστράτηγο των συμμαχικών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής και στον ιερό λόχο του Χριστόδουλου Τσιγάντε.
Με το επίγραμμα αυτό η Σύμη «αναγγέλλει στα άλλα νησιά:
«Απόψε κρυφομίλησε η λευτεριά με μένα
Πάψετε Δωδεκάνησα νάστε συλλογισμένα»
Ο ίδιος ο Φώτης Βαρέλης, είναι και ο δημιουργός του άκρως συμβολικού ποιήματος με τίτλο «Γιαλό γιαλόν».
Γιαλό γιαλόν Ανατολή στης θάλασσας την άκρη
αράδα δώδεκα νησιά λαμπρά μαργαριτάρια
ηλιοφεγγίζουν στο λαιμό της μάνας τους στολίδι
κι απλώνουν μεσ’ στη θάλασσα δαντέλες τ’ ακρογιάλια.
Ήταν Ελλάδα μια φορά και τώρα πάλι Ελλάδα.
Μ’ ανάμεσα στο πέρασμα του χρόνου, στους αιώνες
που λύσσαγε η Ανατολή και ντράνιζεν η Δύση
κοπήκαν απ’ τη μάνα τους κι αρφάνεψαν μιαν ώρα.
Οι ξένοι τα κουρσέψανε και τάκαναν δικά τους,
διακόσια χρόνια οι Δυτικοί, διπλά οι Ανατολίτες.
Κείνοι την πίστη θόλωναν αυτοί έκλεβαν το χώμα
κι επλήθαινε πάνω στη γη και στο χορτάρι η πίκρα.
Ως διώχνει νότος το βοριά, μαΐστρος το σορόκο
έτσι έδιωχναν οι δεύτεροι τους πρώτους κι αυτούς πάλι
πίσω τους διώχνουν κι έρχονται καινούργιοι αφεντάδες
ίδιοι σαν πρώτα ακάλεστοι, που στέκουν κι απορούνε
πώς μένει ελληνική ψυχή στην άκρη ετούτη ακόμα.
«Ν’ αλλάξουν σ’ όλα τα σκολειά τα γράμματα!», προστάζουν.
«πρέπει τα δάση, οι λαγκαδιές να πατηθούν, ν’ ανοίξουν
κι οι ποταμοί απ’ τις μάνες τους να πάρουν άλλο δρόμο
να ξεραθεί το ελληνικό το δέντρο να πεθάνει!»
Αλλάζουν γλώσσα τα σκολειά, γυρνούνε τα ποτάμια
Ποτίζουν πλάνη τις ψυχές και τις καρδιές φοβέρα
Μα το δεντρί βαθύρριζο στοιχειώνει δεν πεθαίνει!
Και φέρνουν και φυτεύουνε καινούργιο δέντρο, ξένο,
πυκνό, για να το πνίξουνε ό,τι έμεινε από κείνο.
Το μπόλιαζαν, η Άνοιξη να τόβρει ημεροδέντρι
άλλου καρπού, άλλης χαράς, άλλης φυλής και γλώσσας
μα το δεντρί βαθύρριζο κι όλο βαθιά στοιχειώνει.
Κι ως διώχνει ο μπάτης το νοτιά και το βοριά ο σορόκος
κι ως βρόντησε μια χαραυγή ο πόλεμος στην Πίνδο
κι εφύσηξεν άγριος σίφουνας στεριάς και του πελάου-
τα δέντρα ξερριζώνοντας τα μπόλια ξεκολλώντας
κι ήρτες η Ελλάδα ελευτεριά, εθάμαξαν σαν είδαν
όλα, όπως ήταν μια φορά κι έναν καιρό πριν χρόνια!
Πέρα ως πέρα ελληνικό δάσος δίχως αχνάρια
εκείνων που το πάταγαν το χώμα χίλια χρόνια!!
Γιαλό γιαλόν Ανατολή στην άκρη του Αιγαίου
αράδα δώδεκα νησιά λαμπρά μαργαριτάρια
ηλιοφεγγίζουν στο λαιμό της μάνας τους στολίδι
κι απλώνουν μες στη θάλασσα δαντέλες τ’ ακρογιάλια.
Ήταν Ελλάδα μια φορά και θάναι αιώνια Ελλάδα!
Αυτή είναι η ιστορία, αυτό είναι μήνυμα από την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στη μητέρα Ελλάδα.
Καταθέτω για τα Πρακτικά το κείμενο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Στασινόπουλου, αλλά και τα πρωτοσέλιδα αθηναϊκών εφημερίδων της εποχής, που δείχνουν παραστατικά τον ενθουσιασμό με τον οποίο οι πολίτες σε όλη τη χώρα υποδέχθηκαν τη Δωδεκάνησο στον κορμό της Ελλάδας.
Το ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ