Ε.ΚΑΡΑΝΙΚΑ ΔΙΕΥΘ. ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΩ: ΟΙ ΚΩΟΙ ΕΧΟΥΝ ΣΥΜΟΡΦΩΘΕΙ ΣΤΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΚΑΙ "ΜΕΝΟΥΝ ΣΠΙΤΙ"

«Θα κάτσω σπίτι, θ’ αράξω σπίτι και δεν σκοπεύω από δω να κουνηθώ ….» (Ο Λουκιανός Κηλαϊδονης επίκαιρος όσο ποτέ!)

Επισημάνσεις –Συστάσεις σχετικά με τον κορονοϊό

‘Ελλη Καρανίκα

Η λήψη δείγματος ρινικού και ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος για τον κορονοϊο δεν γίνεται σε ήπιες αναπνευστικές λοιώξεις αλλά σε σοβαρές περιπτώσεις με ύποπτο επιδημιολογικό προφίλ .Στέλνεται στα Κέντρα Αναφοράς που έχει ορίσει ο ΕΟΔΥ,δεν γίνεται στο Νοσοκομείο μας ούτε σε ιδιωτικά εργαστήρια.Δεν χρειάζεται να γνωρίζει κάποιος με ήπια λοίμωξη αν έχει ή όχι κορονοϊο – η σύσταση είναι ίδια: αυτοπεριορισμός στο σπίτι
Τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής, χρήση διαλύματος χλωρίνης για καθαριότητα χώρων, καλός αερισμός στο σπίτι μας.Προφανώς σε ένα κτίριο δημόσιας υπηρεσίας ,σε νοσοκομείο, ιδιωτικο ιατρείο, σουπερ μαρκετ κλπ δεν είναι εύκολο να καθαρίζονται μετά κάθε χρήση τα πόμολα , οι πάγκοι εργασίας, συναλλαγών, τουαλέτες κλπ. Η προσέγγιση όμως μπορεί να αποφευχθεί με την τοποθέτηση διαχωριστικών διαφανειών π.χ. σε ταμεία .Μπραβο στον Φαρμακευτικο σύλλογο που συστησε διαχωριστικό πλεξιγκλας στην παραοχη υπηρεσιών του
΄Οσοι έχουν αναπνευστική λοίμωξη να μένουν μακριά από ηλικιωμένα άτομα, ανοσοκατασταλμένα, με συννοσηρότητες (καρκίνο, διαβήτη, αναπνευστικη, καρδιακή , νεφρική ανεπαρκεια κλπ), εγκύους κ.α.Προσοχή στα σταγονίδια σε φτέρνισμα ή βήχα. Μπορεί να μεταδοθούν στον διπλανό μας σε μικρή απόσταση ή να πέσουν στο τραπέζι όπου θα καθήσουν κι άλλοι. Προφυλάσσουμε βάζοντας το στόμα μας στο μπράτσο μας. Δεν ξαναχρησιμοποιείται το ίδιο χαρτομάνδηλο.
Η φύλαξη των ηλικιωμένων να γίνεται από άτομα που δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, με τήρηση των μέτρων ασφάλειας και αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων στον ίδιο χώρο.Αποφεύγονται οι επισκέψεις απο άτομα ακόμη και με ηπια συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης, ιδίως παιδιά.
Οι «παπούδες», να μην συνοδεύουν εγγονάκια σε παιδικές χαρές όπου βρίσκονται πολλά παιδάκια πιθανόν με ήπια συμπτώματα λοίμωξης, όμως οι ίδιοι κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρά .Ο κίνδυνος μετάδοσης είναι πιο πιθανός από ασθενή με ήπια συμπτώματα που συνήθως υποτιμώνται και δεν τηρείται αυτοπεριορισμός κατ΄οίκον.
Σχολεία/φροντιστήρια έκλεισαν για προφύλαξη , όχι για ενίσχυση της συντροφικότητας των μαθητών σε παρέες και στα γήπεδα. Ναι στον περίπατο, το τζοκιγκ, το ποδήλατο, το κολύμπι , όχι στα ομαδικά παιγνίδια και στα γυμναστήρια. Η νιότη υποτιμά τον κίνδυνο ομως η πραγματικότητα τον επιβεβαιώνει.
Ας δείξουμε στα παιδιά μας (και με το παραδειγμά μας) τρόπους αυτοπροστασίας και προφύλαξης , απαντώντας στις ερωτήσεις που πιθανόν έχουν λόγω του φόβου θανάτου των δικών τους όχι αποκρύπτοντας την αλήθεια αλλά βοηθώντας τα να διαχειριστούν τον φόβο και να καθησυχάσουν από το απροσδιόριστο άγχος τους, με τρόπο εύληπτο ανάλογα με την ηλικία.
Προσοχή στους φοιτητές που γυρίζουν από χώρες με κρούσματα να αποφεύγουν τις επισκέψεις σε χώρους ψυχαγωγίας ακόμη και ανοιχτούς με κοντινή τοποθέτηση καθισμάτων καθώς και επισκέψεις στους ηλικιωμένους συγγενείς που είναι ευάλωτοι.
Τήρηση δύο μέτρων απόστασης στις προσωπικές συνομιλίες (σε όση απόσταση πλησιαζουν τα απλωμενα χέρια δυο ατόμων), αποφυγή χειραψίας και επαφής των χεριών με το πρόσωπο.Ο ιός μεταδίδεται από στόμα, μάτια, μύτη
Η μάσκα χρειάζεται μόνο για τους νοσούντες ενώ δυνητικά είναι πιο επικίνδυνη σε κακή χρήση από ό,τι σε παράλειψή της:όταν υγρασιάζεται μετά αρκετή ώρα είναι άχρηστη, όταν δε εμποδίζει την αναπνοή αναγκάζει τον χρήστη να φέρνει τα χέρια πιο συχνά στο πρόσωπο για να την επανατοποθετήσει, αυξάνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης.
Αποφυγή των μετακινήσεων με μέσα μαζικής συγκοινωνίας –αστικά λεωφορεία- ή ταξίδια με πλοία και αεροπλάνα, αν δεν υπάρχει ανάγκη.Σχετικά με τις τουριστικές γραμμές σύνδεσης με την Τουρκία, υπάρχει διάχυτος σκεπτικισμός αφού διατυπώνονται επίσημες αμφιβολίες και από τον Π.Ι.Σ., για την πραγματική καταγραφή κρουσμάτων εκεί.
Τα γάντια οφελούν για προφύλαξη σε χρηματικές συναλλαγές (ταμίες Σουπερ μαρκετ, τράπεζες ,υγειονομικό προσωπικό, καθαριότητας κλπ.)εφόσον αποφεύγεται το άγγιγμα του προσώπου –δεν αντικαθιστά την αναγκαιότητα για συχνό πλύσιμο χεριών.
Το κάπνισμα γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνο τώρα αφού φέρνει τα χέρια στο στόμα πιο συχνά, ιδίως το στριφτό.Το κινητό ακουμπά σε διάφορες επιφάνειες και μετά κοντά στο πρόσωπο.Πλήκτρολόγιο και ποντίκι του υπολογιστή θέλουν συχνό καθάρισμα με αντισηπτικό μαντήλι. Θεωρείται ότι ο κοροναϊος ζει περίπου 3 ώρες στον αέρα και 8-9 σε σκληρές επιφάνειες
Μετά την απαράδεκτη αρχική αμηχανία της επιστημονικής κοινότητας να αποφανθεί ξεκάθαρα για το προφανές,σχετικά με το τελετουργικό της Θείας Κοινωνίας, ευτυχώς εδόθησαν από Κράτος και Εκκλησία οι ορθές συστάσεις για τις ευπαθείς ομάδες εκκλησιάσματος. Η ανάληψη ατομικής ευθύνης είναι αναφαίρετο δικαίωμα του πολίτη, αρκεί όμως να προηγείται επιστημονικά τεκμηριωμένη και υπεύθυνη ενημέρωση, όπως συμβαίνει π.χ. όταν ο ασθενής οφείλει να ενημερωθεί αναλυτικά απο τον γιατρό για τυχόν επιπλοκές σε μια ιατρική πράξη και συναινεί.Ο οφειλόμενος σεβασμός στις ατομικές αξίες δεν μπορεί να παραβλέπει την Αρχή της Ωφελιμότητας του συνόλου, όσο αφορά την δημόσια υγεία. Η ασάφεια και η υπεκφυγή των πολιτικών, ήταν αναμενόμενη για τους συνήθεις λόγους.
Αυτοπεριορισμός στο σπίτι ,λοιπόν. Κανένας δεν θα πάθει κατάθλιψη, ενώ πολλοί θα νοσήσουν από κορονοϊο, μακάρι όχι με βαρειά συμπτωματολογία. Υπάρχει το διάβασμα, οι καλές ταινίες, οικειακές δουλειές που αναβάλονταν, επιτραπέζια παιγνίδια με τα παιδιά μας κ.λ.π. Οι ειδικές άδειες δίνονται για να ενισχύσουν το όφελος αυτής την κατ΄οίκον παραμονής.Προσοχή στην έγκαιρη ενημέρωση από αρμόδιους φορείς ώστε να μην διαδίδονται ψευδείς ειδήσεις και ανυπόστατα σενάρια από τρολολάγνα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανεξέλγκτες πηγές του διαδικτύου που προκαλούν ανώφελ πανικό. Το θέμα είναι πώς θα διαχειριστούμε πιθανόν ασχημα νέα, όχι πώς θα τα κρύψουμε. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο ΕΟΔΥ μπορεί να είναι οι μόνες αξιοπιστες πηγές ενημέρωσης. Τέλος , κατα την προσωπική μου εκτίμηση, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δημόσιες Υπηρεσίες, οι τοπικοί πολιτικοί παράγοντες η ΄Ενωση Ξενοδόχων, οι Επαγγελματικοίς Φορείς που ασχολούνται με τον τουρισμό, η Φραπορτ, κ.α. θα ήταν χρήσιμο να σχεδιάσουν και να μας ενημερώσουν για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν έγκαιρα για την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση μιας τουριστικής περιόδου που φαίνεται ότι θα διαφέρει από τις άλλες που γνωρίζαμε-και δυστυχώς όχι μόνο λόγω κορονοϊού.

Ανακούφιση του «υποφέρειν» ασθενών με χρόνιο πόνο

Ελλη Καρανίκα

Συντονίστρια Διευθύντρια Αναισθησιολογικού Τμήματος

και Ιατρείου Πόνου ΓΝΚΩ

Η Παρηγορική Φροντίδα αφορά την ανακούφιση του «υποφέρειν» ασθενών με χρόνιο πόνο από καλοήθη και κακοήθη νοσήματα, σύμφωνα με τον τελευταίο ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Δεν αφορά «παρηγοριά στον άρρωστο μέχρι …». Αποτελεί την επιλογή μετάφρασης του όρου «Palliative Care» απο το αρμόδιο επιστημονικό Οργανο της χώρας, την Ελληνική Εταιρία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.).

Η Παρηγορική Φροντίδα απευθύνεται σε μεγάλο αριθμό με χρόνιο πόνο, όχι μόνο καρκινοπαθείς με επώδυνες μεταστάσεις αλλά και μετατραυματικούς ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε θωρακοτομές, βουβωνοκήλες ή οσφυοϊσχυαλγίες, αυχεναλγίες, ημικρανίες, νευροπάθειες κλπ. Εστιάζεται στην αντιμετώπιση των βασανιστιστικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με την υγεία, τα οποία δεν είναι δυνατόν να θεραπευτούν παρά μόνο με ιατρική παρέμβαση. Παράλληλα, αντιμετωπίζει συγχρόνως τα ψυχολογικά, κοινωνικά και πνευματικά συμπτώματα που προκύπτουν από τη νόσο.Το κυριότερο από αυτά είναι ο πόνος. Ο πόνος υποεκτιμάται στην Ελλάδα. Οι ασθενείς, αναζητώντας ανακούφιση από τον πόνο, αναγκάζονται να αλλάζουν γιατρούς, να δοκιμάζουν εναλλασσόμενες συντηρητικές ή και επεμβατικές, πολυδάπανες, επίπονες, ψυχοφθόρες θεραπείες, χάνοντας την καθημερινότητά τους και μια αποδεκτή ποιότητας ζωής.Πολλοί ασθενεις υποφέρουν από κατάθλιψη, διακόπτουν καθημερινές δραστηριότητες, είναι απελπισμένοι, αρνούνται τη θεραπεία ως ανωφελη, έχουν έλλειψη ενδιαφέροντος για ζωή, αποκοινωνικοποιουνται. Ο χρόνιος πόνος είναι νόσος και ως νόσος πρέπει να αντιμετωπίζεται.

Έχει αποδειχθεί ότι η Παρηγορική Φροντίδα βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Παγκοσμίως εκτιμάται ότι το 2020, 16 εκ. άνθρωποι θα πεθάνουν από καρκίνο, ένας στους πέντε υποφέρει από χρόνιο πόνο, ένας στους τέσσερις έχει κατεστραμμένη κοινωνική σχέση. 40 εκατομμύρια άνθρωποι ετησίως χρειάζονται Παρηγορική Φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων και των 20 εκατομμυρίων που βρίσκονται στο τελικό στάδιο.

Από αυτούς, το ποσοστό που λαμβάνει υπηρεσίες Παρηγορικής δεν υπερβαίνειτο 10%.
H Παρηγορική Φροντίδα στην χώρα μας δεν έχει ενσωματωθεί στο σύστημα υγείας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός ασθενών που υποφέρουν από χρόνια νοσήματα απειλητικά για τη ζωή καθώς και οι ασθενείς τελικού σταδίου να μην έχουν την φροντίδα που δικαιούνται. Πώς μπορούν οι φορείς να συμμετέχουν στην διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασθενών:

1. Οι διαμορφωτές της πολιτικής υγείας στη χώρα μας πρέπει να αναγνωρίσουν την κοινωνική και ηθική αξία της Παρηγορικής Φροντίδας και να αλλάξουν τις υπάρχουσες δομές και πολιτικές ώστε όλοι οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες Παρηγορικής Φροντίδας. Επιπρόσθετα, πρέπει να διασφαλίσουν συνέχεια στην ολιστική μορφή αντιμετώπισης ώστε οι ασθενείς να διακινούνται μεταξύ των διαφόρων επιπέδων νοσηλείας ανάλογα με τις ανάγκες τους (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια, Ξενώνες Παρηγορικής Φροντίδας, νοσηλεία κατ’ οίκον). Να γίνει σύνδεση με πρωτοβουλίες που έχουν σχέση με την προληπτική ιατρική και την ολιστική φροντίδα 2. Η Ακαδημαϊκή κοινότητα να κατοχυρώσει την διδασκαλία της Παρηγορικής Ιατρικής ως υποχρεωτικής στην προπτυχιακή εκπαίδευση. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που αφορούν την Παρηγορική Φροντίδα να απευθυνθούν και στους επαγγελματίες υγείας της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγεία 3. Νοσοκομεία-Ιατρική κοινότητα :Κάθε νοσοκομείο και κέντρο υγείας θα πρέπει να έχει πρόσβαση στα απαραίτητα φάρμακα της Παρηγορικής Φροντίδας και ιδιαίτερα πρόσβαση σε άμεσης δράσης μορφίνη από του στόματος.Η μορφινοφοβία και όλες οι προκαταλήψεις ή η παραπληροφόρηση από αδαείς είναι υποχρέωση της ιατρικής κοινότητας να καταπολεμηθεί τόσο μεταξύ του χώρου της όσο και σε ασθενείς/οικογενειακό περιβάλλον. 4. Η Εκκλησία μπορεί να συμμετάσχει  στην παροχή Παρηγορικής Φροντίδας με εκπαίδευση εθελοντών ιερέων και στήριξη των δομών Παρηγορικής Φροντίδας καθώς και Εθελοντικές οργανώσεις- Συλλόγους ασθενών και συγγενών. 5. ΜΜΕ, Μέσα κοινωνικής δικτύωσης : χρειάζεται να δραστηριοποιηθούν σε ενημερωτικές καμπάνιες αφύπνισης της κοινής γνώμης για το δικαίωμα στην Παρηγορική Φροντίδα και την ηθική υποχρέωση των κυβερνήσεων να το διασφαλίζει

Η Ελληνική Εταιρία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.) είναι η επιστημονική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην υλοποιηση των ανωτέρω.

Με ευκαιρία την Ημέρα, στις 4/11/19 το Ιατρείο Πόνου του ΓΝΚΩ θα λειτουργήσει από τις 10πμ ως τις 6μμ, προκειμένου να ενημερωθούν ασθενείς, συγγενείς τους και κάθε ενδιαφερόμενος για θέματα αρμοδιότητάς του. Ας σημειωθεί ότι το το Ιατρείο Πόνου του ΓΝΚΩ είναι το πρώτο Ιατρείο Πόνου σε δημόσιο Νοσοκομείο της νησιωτικης χώρας και λειτουργεί πάνω από μια 20ετία σε εθελοντική βάση. Είναι απαραίτητο τα Ιατρεία Πόνου να ενταχθούν στους Οργανισμούς των Νοσοκομείων και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Να πληρούνται τα θεσμοθετημένα επιστημονικά κριτήρια (πιστοποιημενοι γιατροί, διαθεσιμότητα, χώροι , διατομεακή συνεργασία κλ.π)ώστε η παροχή Παρηγορικής Φροντίδας να είναι ολοκληρωμένη, συστηματική και συνεχής και δωρεάν.Είναι δυσβάσταχτη για τον μέσο Πολίτη η οικονομική επιβάρυνση σε ιδιωτικά κέντρα παροχής ανακουφιστικής φροντίδας. Η Πολιτεία οφείλει να δεχτεί την παροχή Παρηγορικής Φροντίδας σαν ηθική αναγκαιότητα και να την κατοχυρώσει ως ανθρώπινο δικαίωμα. Επειδή «Κι αν είναι ανθρώπινος ο πόνος, δεν είμαστε άνθρωποι μόνο για να πονούμε….»(Γ.Σεφέρης)

ΠΟΣΑ ΠΑΙΔΙΑ ΘΑ ΠΝΙΓΟΥΝ ΦΕΤΟΣ;
της ΄Ελλης Καρανίκα-Συντονίστρια Διευθύντρια Αναισθησιολογικού τμήματος ΓΝΚΩ
Ζητώ προκαταβολικά συγνώμην για τον κυνικό και μακάβριο τίτλο, όμως δεν χωρά εξωραϊστική επεξεργασία στην περιγραφή του θέματος. Κάθε χρόνο, τους καλοκαιρινούς μήνες, έχουμε περιστατικά πνιγμού, ιδιαίτερα στις τουριστικές παραθαλάσσιες περιοχές. Η Κως των μεγάλων παραλιών και των τεράστιων ξενοδοχειακών μονάδων, με πισίνες διαφόρων μεγεθών , είναι μια από αυτές.Κατά μέσο όρο, πάνω απο 250 κολυμβητές πνίγονται κάθε χρόνο στην χώρα μας, κυρίως ηλικιωμένοι και παιδιά. Σε έρευνα της Π.Ο.Υ. προ ετών στις χώρες με θαλάσσιο τουρισμό, η Ελλάδα κατατασσόταν 3η χώρα στους πνιγμούς ανά 100.000 λουομένους . Προφανώς, υπάρχει ο ανθρώπινος παράγοντας υπερεκτίμησης των δυνατοτήτων στην κολύμβηση,ιδιαίτερα στους ενήλικες ή υποτίμησης του κινδύνου, στους νεότερους. Εκτός απο τις αιφνίδιες περιπτώσεις παθολογικών αιτίων που οδηγούν στον πνιγμό, συνήθης αιτία στους ενήλικες είναι η κατανάλωση αλκοόλ (δευτερευόντως το βαρύ γεύμα), στα δε παιδιά, κύρια αιτία είναι η χαλάρωση της προσοχής των γονιών με συνηθέστερες αιτίες την συζήτηση, το διάβασμα, την απασχόληση με το κινητό ή την κούραση και τον ύπνο στην παραλίααλλά συχνά κι την άγνοια κινδύνου. Ο πνιγμός είναι η δεύτερη αιτία θανάτου για παιδιά κάτω των 14 ετών (:η πρώτη είναι τα τροχαία ατυχήματα).Συχνά βλέπουμε μικρά παιδιά ή και βρέφη να κάθονται στην άμμο,σχεδόν μέσα στο νερό ενώ ένας αιφνίδιος κυματισμός απο διερχόμενο πλοίο μπορεί να τα παρασύρει.Είναι λαθεμένη η αντίληψη μερικών γονέων ότι τα παιδάκια ξέρουν καλό κολύμπι επειδή μπορούν και επιπλέουν. Δεν τρομοκρατούμε τα παιδια όταν τους επιστούμε την προσοχή στους κινδύνους που μπορεί να υπάρχουν στην απομάκρυνσή τους από την ακτή, στα απρόσεκτα παιχνίδια στο νερό, στις βουτιές ή στις πατητές πάνω στα κεφάλια μικρότερων.Αντίθετα, τα προστατεύουμε και τα εισάγουμε στην νοοτροπία πρόληψης και αυτοπροστασίας από μικρή ηλικία.
Προχθές, το 4χρονο αγοράκι από την Αγγλία, ήταν το (πρώτο) θύμα της προδιαγεγραμμένης συνέχειας ενός ατέρμονου θλιβερού σήριαλ.Πόσα θύματα θα μετρήσουμε φέτος ; Δεν γνωρίζω τις ακριβείς συνθήκες πνιγμού του συγκεκριμένου παιδιού. Εφόσον, όμως, στην χώρα μας και στο νησί μας κατ΄εξακολούθηση καταγράφονται πνιγμοί που μερικοί μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, με εφαρμογή προβλεπόμενων μέτρων ασφαλείας, τότε η έκφραση κλισέ «είμαστε συγκλονισμένοι από τον χαμό ενός αθώου παιδιού» που ακούγεται σε τέτοιες περιπτώσεις από θεσμικούς παραγοντες, επιχειρηματίες ή και Πολίτες, είναι ανώφελη αν όχι υποκριτική. Τα παιδιά πνίγονται αθόρυβα και γρήγορα μέσα σε δευτερόλεπτα, μετά δε από λίγα λεπτά, ο εγκέφαλος έχει υποστεί βλάβη ώστε ο θάνατος είναι αναπόφευκτος παρά τις προσπάθειες που πιθανόν ακολουθήσουν από παρευρισκόμενους ή το Προσωπικό του Νοσοκομείου, όταν μεταφερθεί.
Παρότι οι στατιστικές των πνιγμών ενηλίκων κι ανηλίκων είναι θλιβερές , διαχρονικά , τα συναρμόδια Υπουργεία δεν κατάφεραν να επιβάλουν την πλήρη εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου νομοσχεδίου που να καθορίζει τους κανόνες ασφαλείας ( για τις πισίνες ξεν/χειων, κρουαζερόπλοιων, θαλασσίων παιχνιδιών, παιδότοπων , κατασκηνώσεων κ.α), να επιτηρεί την εφαρμογή τους και να επιβαλει κυρώσεις στους παραβάτες . Ο βασικός νόμος που καθορίζει την ασφάλεια στις πισίνες είναι ένας χουντικός νόμος, παρά κάποιες μετέπειτα τροποποιήσεις (Υγειονομική Διάταξη υπ’ αρ.Γ1/443/1973 (ΦΕΚ 87 Β). Για μικρές κολυμβητικές δεξαμενές υπάρχει νομική υποχρέωση για ένα εξειδικευμένο άτομο ως Υπεύθυνος λειτουργίας. Σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες που εκμεταλλεύονται παραπάνω από μια κολυμβητικές δεξαμενές προβλέπεται η υποχρέωση ύπαρξης εκπαιδευμένου και πιστοποιημένου προσωπικού, με την ειδικότητα και πτυχίο «Επόπτη Ασφαλείας Κολυμβητικών Δεξαμενών-Ναυαγωσώστη». «Εκπαιδευµένοι επόπται και έτερον προσωπικόν θα ευρίσκωνται εν υπηρεσία καθ΄ολην την διάρκειαν λειτουργίας της δεξαµενής» (αρθρο 21,παρ.2). Είναι γνωστό ότι μπορεί να συμβεί μεγαλύτερη τραγωδία αν εθελοντές χωρίς ειδική εκπαίδευση πέφτουν σε θάλασσα ή βαθειά πισίνα για να σώσουν ένα επικείμενο θύμα.
Δυστυχώς , παρά την ύπαρξη νομοθεσίας, αυτή δεν τηρείται ούτε επιβάλλονται κυρώσεις . Σε πολλές τουριστικές περιοχές η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Γνωστή, όμως, και η παθητική αποδοχή από τον κόσμο. «Τι περιμένεις; Στην Ελλαδα είσαι»!Μάλλον αποδεχτήκαμε οτι έχουμε το κληρονομικό γονίδιο της …μη συμμόρφωσης στους νόμους! Άλλωστε, δεν είναι η μόνη περίπτωση όπου νόμοι υπάρχουν αλλά η εφαρμογή απουσιάζει- ατιμωρητί! (Κορυφαίο παραδειγμα η προκλητική καταπάτηση του αντικαπνιστικού νόμου – σε πανευρωπαϊκή πρωτιά!). «Πώς ενοικιάζονται τεράστιες παραλίες από την εκάστοτε τοπική αυτοδιοίκηση χωρίς την προϋπόθεση λήψης μέτρων ασφαλείας ανά περιοχή; Δεν προβλέπεται ναυαγωσώστης;»-θα ρωτούσε ένας ανίδεος τουρίστας ευρωπαϊκής χώρας. «Όπως παίρνει ρεύμα ένα αυθαίρετο», θα απαντούσε ένας…επαϊων συμπατριώτης. Κι όπου εφαρμόζονται κάποιες διατάξεις, γίνονται προσαρμογές στα ..καθ΄ημάς. Οι ναυαγοσωστικοί πύργοι δεν προορίζονται για εντυπωσιακές ομαδικές φωτο ή ατομικές σελφι ναυαγοσωστών –λουομένων που συγκεντρώνουν τα λάικ στα μέσα μαζικής δικτύωσης. Οι ναυαγοσώστες των παραλιών υποχρεούνται να επιτηρούν την περιοχή ευθύνης τους και να εκτιμούν τις πιθανότητες ατυχήματος ώστε να παρέμβουν έγκαιρα. Περυσι, μετά τον πνιγμό παιδιού σε τουριστικό θέρετρο της Πελ/νήσου, ο διασώστης που δεχόταν τα μπράβο των παρευρισκόμενων (επειδή είχε τρέξει από μακριά όταν το είδε να πνίγεται) είπε ναρκισευόμενος αφελώς : «΄Ηταν …αναμενόμενο να συμβεί!Το έβλεπα ώρες να παίζει στην παραλία μόνο του κι απορούσα πού είναι οι γονείς;»!!.Όμως, αντί να παρατηρεί αμέτοχος ,πιθανολογώντας το « αναμενόμενο», όφειλε να εκτιμήσει τον κίνδυνο πνιγμού και να παρέμβει έγκαιρα. Ακόμη και σε μια άκομψη, αντίδραση των γονιών, όταν τους επισημαίνεται ο κίνδυνος πνιγμού ενός αφύλακτου παιδιού, πιθανόν ως αντίδραση σε υποθετική ενοχοποίησή τους («κοίτα την δουλειά σου, μην ανακατεύεσαι στο παιδί μου»κλπ), ο ναυαγωσώστης , ακριβώς, κάνει την δουλειά του.
Φαίνεται ότι η τουριστική βιομηχανία μας δεν προσαρμόζεται έγκαιρα στις επιταγές των καιρών, εκτός από τομείς που αφορούν την μεγαλύτερη κερδοφορία της – όσο λαϊκίστικο και στρατευμένο αν ακούγεται. Πάμπολες τεκμηριωμένες προτάσεις υποβλήθηκαν μάταια σε Ενώσεις Ξενοδόχων για λήψη μέτρων στοιχειώδους ενίσχυσης της ασφάλειας των πελατών τους σε απομακρυσμένες υπέρογκες τουριστικές μονάδες (π.χ.τοποθέτηση απινιδωτών, διάθεση στελεχωμένου κατάλληλα ασθενοφόρου, 24ωρη παρουσία γιατρού, τήρηση μέτρων ασφαλείας σε πισίνες και λοιπές εγκαταστάσεις, ενημέρωση εργαζομένων κλπ ).Ελάχιστες εξαιρέσεις δεν αλλάζουν τον κανόνα.Παρόλα αυτά στοχεύουμε στην ανάδειξη της Κω, ως τουριστικού προορισμού αξιώσεων.
Υπάρχουν και μικρά απλά πράγματα που μπορούν να συμβάλουν στην αποτροπή κάποιων πνιγμών. Κουλούρες μεγάλης διαμέτρου, κακής ποιότητας μπρατσάκια,δεν ενδείκνυνται για τα παιδιά-καλύτερα τα ειδικά γιλέκα. Τα στρώματα θαλάσσης είναι επικίνδυνα λόγω εύκολης ανατροπής. Επισφαλή είναι και τα ποδήλατα, χωρίς προστατευτικά μέτρα και κυρίως χωρίς συνοδεία ενήλικα.Προστατευτικό δίκτυ στις πισίνες όταν δεν λειτουργούν ή και ειδική περίφραξη. Απομάκρυνση καρεκλών/τραπεζιών δίπλα από τις πισίνες ώστε να μην αναίβει το παιδί. Αποφυγή τοποθέτησης στις πισίνες παιχνιδιών και φουσκωτών πλαστικών ζώων που προσελκύουν τα παιδιά.Τοποθέτηση τηλεφώνου πολύ κοντά, για επείγουσα κλήση ειδικής βοήθειας. Τα παιδιά χρειάζονται κυρίως την συνεχή επίβλεψή των απο τους γονείς. Η αυτοπροστασία φαίνεται η πιο αποτελεσματική επιλογή. Είναι πολύτιμη η ζωή των παιδιών μας και η δική μας, για να την αφήνουμε στην πιθανότητα τήρησης των (ανεφάρμοστων ) νόμων από κάθε επιχειρηματία ή κρατικό φορέα.
(Σημειωση:Με την ευκαιρία, θυμίζουμε επιγραμματικά τα ουκ ολίγα θαλάσσια ατυχήματα λουομένων από ταχύπλοα ή σερφιγκ που διασχίζουν αστραπιαία την θάλασσα, σε απόσταση αναπνοής από τους λουόμενους, κι εκτός επιτρεπτών ορίων- αν υπάρχει σηματοδότηση που τηρειται! Αυτόπτεις μάρτυρες έχουμε γίνει όλοι κάποια στιγμή σε ένα « παρ΄ολίγον ατύχημα». Ας ελπίζουμε, η μεγάλη τουριστική μονάδα που άνοιξε εκεί, να τηρήσει τους προβλεπόμενους κανόνες ασφαλείας σε θαλάσσια παιγνίδια/ σπορ και να δείξει έμπρακτα σεβασμό σε ΄Ανθρωπο και Τόπ(ι)ο.