Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγείας βρίσκει τον κόσμο σε μιά κρίσιμη στιγμή απειλής του αγαθού της υγείας .Στο παρακατω αφιέρωμα γίνεται αναφορά σε τρεις επίκαιρες παραμέτρους στον τομέα υγείας 1.Εμβόλια 2.ΜΕΘ 3.Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

1.Εμβόλια

Απο το πρώτο κυμα της πανδημίας και παρά τον αυξημένο αριθμό αρνητών,Πολιτεία και Πολίτες εναποθέσαμε τις ελπίδες μας περισσότερο στο εμβόλιο, παρά στην οργάνωση ενός δημόσιου συστήματος υγείας που θα προλαμβάνει και θα θεραπεύει με σύγχρονο κι αποτελεσματικό τρόπο τα προβλήματα υγείας του πληθυσμού. Τα περιστατικά εμβολιασμένων με θρόμβωση μετά από το εμβόλιο της Αstra Zeneca και παρά τις επιστημονικές διαβεβαιώσεις για την ασφάλειά του κλόνισαν την εμπιστοσύνη του κόσμου παρότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) συνέστησε συνέχιση, διαψεύδοντας (και) στον τομέα αυτόν μια ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική κατά της πανδημίας.Το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι το πιο οικονομικό στην αγορά,χωρίς δυσκολίες μεταφοράς και φύλαξης, παραμέτρους που διευκολύνουν την διαδικασία εμβολιασμού των χωρών του τρίτου κόσμου. Πολλές επιστημονικές φωνές, συναρτούν τον τρόπο ανάδειξης/(μεγέθυνσης;) των προβλημάτων του εμβολίου, με άλλους εξωϊατρικούς παράγοντες, παρασκηνιακά, αφήνοντας υπαινιγμούς για πολιτικοοικονομικες συμφωνίες σχετικά με την παραγωγή και την διανομή των εμβολίων. Π.χ. Ο επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου άμεσων Επενδύσεων Κ.Ντμιτριεφ ανακοίνωσε την σύναψη συμφωνιών για παραγωγή του ρωσικού εμβολίου Sputnik V σε Γαλλία, Γερμανία,Ισπανία,Ιταλία ενώ οι ίδιες χώρες είχαν καταγγείλει την Ουγγαρία για την σύναψη συμφωνίας αγοράς ρώσικων εμβολίων!!Από τι εξαρτάται η δυνατότητα ενός κράτους να παραγγείλει από χώρες εκτός Ε.Ε. τις ποσότητες εμβολίων που χρειάζεται για τον πληθυσμό του, μπορεί και να είναι ρητορικό ερώτημα. Στα καθ΄ημας, δεν περνά απαρατήρητη, η παραίτηση του Καθηγητή κ.Βλαχογιαννόπουλου( υποστηρικτή της συνέχισης των εμβολιασμών) από την επιτροπή φαρμακοεπαγρύπνισης του ΕΟΦ, κατηγορώντας την για εθελοδουλία στην πολιτική ηγεσία και αδυναμία άσκησης αυτόνομης υγειονομικής πολιτικής με ανεξάρτητη επιστημονικη σκέψη. Με όλον τον καθημερινο βομβαρδισμό εναλασσόμενων πληροφοριών, ο κόσμος δικαιολογημένα κάποιες φορές διστάζει να αναγνωρίζει και να εμπιστευτεί μια καθαρή επιστημονική σύσταση και τότε φτάνει στην άκριτη υπερβολή,με αντικοινωνικές κι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.Ένα είναι σαφές:Ο κίνδυνος από το εμβόλιο είναι ελάχιστος μπρος στον κίνδυνο από τον ολέθριο ιό.

Στο τουριστικό νησί μας, η συζήτηση για το πιστοποιητικο εμβολιασμού, το υγειονομικό διαβατήριο στην επανακκίνηση της οικονομίας ή το pcr 48ωρες πριν την εισοδο στη χώρα ,έχει αρχίσει.Περιμένουμε τα υγειονομικα πρωτοκολλα που θα ισχύσουν. Θα μπορέσει η τουριστική βιομηχανία μας να δημιουργήσει ένα ασφαλές υγειονομικό περιβάλλον ώστε να είναι ελκυστικό στον τουρίστα το φετινό σύνθημα «All you need is Greece»; Η νέα Πρόεδρος της Επιτροπής Βιοηθικής κ. Έφη Βαγενά,Καθηγήτρια Βιοηθικής στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης, εκδήλωσε δημόσια τον έντονο προβληματισμό της για τις διφορετικές δυνατότητες των Ευρωπαίων Πολιτών σχετικά με τα “υγειονομικά διαβατήρια”, την ανάμειξη της Google και της Apple στη δημιουργία εφαρμογής για την ανίχνευση κρουσμάτων κορωνοϊου ,την αποτελεσματική χρήση της τεχνολογίας καθώς και τον ρόλο των κοινωνικών ανισοτήτων στον ελεγχο της πανδημιας. Παρεμπιπτόντως, το θεμα της Παγκόσμιας Ημέρας της Υγείας για το 2021 είναι «Η οικοδόμηση ενος δικαιότερου και υγιεινότερου κόσμου»…. (Ωραίο ως σύνθημα!).

1.ΜΕΘ

Σε τεράστιο αριθμο επιστημονικών μελετών που εξέτασαν το φαινόμενο των σχεδόν ταυτόχρονων εισαγωγών ασθενών στη ΜΕΘ εχει αποδειχθεί ότι η βέλτιστη σχέση, αριθμού ασθενών ανά εντατικολόγων είναι 6-7, με σημαντικά αυξημένη θνησιμότητα εάν η σχέση ήταν μεγαλύτερη ή πολυ μικρότερη.Αυτή η παράμετρος έχει άλλωστε συμπεριληφθεί και στς Προδιαγραφές για την λειτουργία ΜΕΘ στην χώρα μας από το Κεντρικο Συμβούλιο Υγείας.Δηλαδή είναι γραμμική η αύξηση της θνητότητας και νοσηλευόμενων ασθενών. Αυτό δεν σημαίνει προφανώς ότι η εισαγωγή στην ΜΕΘ …αυξάνει την θνητότητα αλλά ότι ο αριθμός των ασθενών που αντιμετωπίζονται από έναν εντατικολόγο επηρεάζει σημαντικά την έκβαση αυτών των ασθενών, ιδιαίτερα δε σε συνάρτηση με τον αριθμό πολλαπλών εισαγωγών την ίδια ημέρα.Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα στην εποχή της πανδημίας με αντιπροσωπευτικότερα παραδείγματα δύο συστήματα υγείας, της Λομβαρδίας με οργάνωση ΜΕΘ από τις καλύτερες στην Ευρώπη( θνητότητα στο πρώτο κύμα 61%!) και της Νέας Υόρκης, ενα από τα καλύτερα συστήματα εντατικής στον κόσμο(θνητότητα 88%).Αυτό έγινε διότι α) αυξήθηκε ο λόγος ασθενών ανά εντατικολόγο και β) ο αριθμός ημερήσιων εισαγωγών .

Το πρόβλημα στην διαχείριση της πανδημίας στα Νοσοκομεία σήμερα είναι πώς θα επιβραδυνθεί με ασφάλεια η μαζική εισαγωγή ασθενών με βαρεία αναπνευστική ανεπάρκεια covid σε μονάδες εντατικής. Ο διεθνούς φήμης Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Κρήτης κ. Γεωργόπουλος Κ. μιλώντας στο φορουμ δημοσίου διαλόγου «Κύκλος Ιδεών» τον Δεκέμβρη του 2020 είπε ακριβώς: «Και να μπορούσαμε να αυξήσουμε εν καιρώ πανδημίας στα επίπεδα 2000 κλινών η θνητότητα θα ήταν αυτή της Νέας Υόρκης και της Λομβαρδίας.Γιατί; Επειδή το ειξειδικευμένο Ιατρικό και νοσηλευτικό Προσωπικό που στελεχώνει τις ΜΕΘ είναι ανεπαρκές στην χώρα μας για να στελεχώσει τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό αναγκαίων κλινών».Το θέμα δεν είναι να διατίθεται κλίνη σε ΜΕΘ αλλά να παρέχονται στον συγκεκριμένο ασθενή η ιατρονοσηλευτική φροντίδα από το υψηλής εξειδίκευσης επιστημονικό και τεχνολογικό Προσωπικό. Οι γιατροί του ΕΣΥ ή ιδιώτες, παρεμφερών ειδικοτήτων (πνευμονολόγοι, αναισθησιολόγοι, επειγοντολόγοι κλπ) είτε υποχρεωθούν είτε εθελοντικά προσέλθουν, να ενισχύσουν τις ΜΕΘ covid, προσφέρουν αναμφίβολα ένα χέρι βοήθειας στους εξαντλημένους εντατικολόγους, η ποιότητα όμως των υπηρεσιών τους σαφώς διαφέρει. Δεν χρειάζονται απλώς πολλοί γιατροί αλλά οι κατάλληλοι γιατροί. Καμία χώρα δεν έχει επάρκεια εντατικολόγων. Θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερους εντατικολόγους; Πολύ δύσκολο. Διοτι χρειαζεται 7-8 χρόνια ένας γιατρος να πάρει εξειδίκευση εντατικολόγου, πέραν της βασικής ειδικότητας, είναι ιδιαίτερα απαιτητική και ψυχοφθόρος ειδικότητα, δεν έχει κίνητρα από την Πολιτεία κλπ.Επιπλέον, όταν η πανδημία σταματήσει, η αναμενόμενη απώλεια των υψηλών προδιαγραφών επιδεξιοτήτων τους (skills), λόγω μη επαρκούς/συχνής άσκησης ,ειναι μια ανεπιθύμητη κατάσταση για τον συγκεκριμένο γιατρό ,το υπηρετούμενο σύστημα υγείας και εν τέλει τον ασθενή.Προφανώς η παράμετρος αυτή δεν απαντά στο πρόβλημα ανεπαρκούς αριθμού κλινών ΜΕΘ σε πανδημία αλλά διευρύνει την εικόνα του προβλήματος για την ευθυκρισία όσων είναι στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Οργάνωση Πρωτοβάθμιας φροντίδα υγείας
Στην διαχείριση της πανδημίας φάνηκε περίτρανα η σημασία της οργανωμένης Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εξίσου σημαντική με τον αριθμό κλινών ΜΕΘ.Κι αυτό διότι το ζητούμενο σε κάθε χρονική στιγμή της ζωής μας είναι η πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση της βαριάς νόσου, ο τακτικός έλεγχος ρουτίνας, η σωστή ιατρική επιτήρηση και φροντίδα στην κατ΄οίκον νοσηλεία, με σαφή οριοθέτηση αρμοδιοτήτων των οικογενειακών γιατρών και του ιδιωτικού τομέα κλπ. Στην παρούσα φάση της πανδημίας ήταν έκδηλη αυτή η αναγκαιότητα, κυρίως για την πρόληψη επιδείνωσης χρονίως πασχόντων ή την έγκαιρη αναγνώριση νέων συμπτωμάτων. Η αναστολή των τακτικών ιατρικών εξετάσεων και η επ΄αόριστον αναβολή προγραμματισμένων επεμβάσεων από φόβο για την έκθεση στον ιό ή την πίεση που ασκείται στο ΕΣΥ ήταν άναμενόμενο να επιδράσει δυσμενώς σε μεγάλη μερίδα του κόσμου. Από καταγραφηκε και σε έρευνα της ΄Ενωσης Ασθενών Ελλάδας περυσι. Η οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στον τόπο μας, αποτελεί άλλη μια προσφιλή επιλογή διακομματικών υποσχέσεων που δεν υλοποιούνται. Το νησί μας δεν αποτελεί εξαίρεση.Βλεπε Κ.Υ. στο Νοσοκομειο, ΚΥ στο Πλατανι, ΤΟΜΥ στο Πλατανι, Κ.Υ. Αντιμαχειαςκλπ-κατατμημένες και αποδυναμωμένες δομές! Χιλιοειπωμένα, χιλιογραμμένα.Σταθερά ίδια.Δεν λυώνει αυτή η καραμέλα!

Ειδικά στην τρέχουσα κατάσταση της πανδημίας, οι ειδικοί επιστήμονες εκτός από την σημασία της τακτικής ιατρικής φροντίδας των Πολιτών, αναγνωρίζουν τον ζωτικό ρόλο της οργανωμένης ιατρικής παρακολούθησης στην διάρκεια της κατ΄οίκον νοσηλείας των ασθενών covid, την έγκαιρη εκτίμηση νοσηλείας στο νοσοκομειο αλλά και την μακρά παρακολούθηση, μετά την νόσηση. Μελετάται προσεκτικά το φαινόμενο «Long Covid», που περιλαμβάνει τις χρόνιες επιπτώσεις και διαχείριση των επιπλοκών που αφήνει ο ιός σε όλα τα συστήματα: αναπνευστικό, καρδιαγγειακό, νεφρικό, νευρικό καθώς και την ψυχολογική επιβάρυνση.Νέα στοιχεία συνεχώς προστίθενται στις μελέτες και φαίνεται ότι το σύστημα υγείας έχει να αντιμετωπίσει δύσκολες ιατρικές προκλήσεις και μετά την αποδρομή του επίμονου κορωνοϊού. Σε όλη την Ευρώπη αρχισε η λειτουργία Ιατρείων Παρακολούθησης Μετά covid Ασθενών, μια αναγκαιότητα που θα αυξήσει ακόμη παραπάνω τις τρέχουσες απαιτήσεις σε Προσωπικό ή και εξειδικευμένες ιατρικές εξετάσεις. Η επιταγή αυτή βρίσκει την χώρα μας σε μια φάση που τα περισσότερα νοσοκομεία της έχουν μετατραπεί σε κλινικές covid, αφήνοντας αναγκαστικά ολόκληρες περιοχές χωρίς νοσοκομεία κι άρα επιβαρύνοντας πιθανόν την υγεία του πληθυσμού , λόγω άλλων ασθενειών. Μακάρι στο νοσοκομείο μας η επέκταση του σχεδίου αντιμετώπισης της πανδημίας (μαζί με την ευχή για ελάττωση των κρουσμάτων στο νησί), να μπορέσει να αποτρέψει την αναγκαστική μετατροπή της παθολογικής κλινικής ή όλου του νοσοκομείου σε μονοκλινική covid…

“ Κρείττον εστί το σιγάν του λαλείν “ (αρχαίο γνωμικό) ή

“Λαλήσωμεν, σιγή δεν μας αρμόζει” ( αποκηρυγμένο ποίημα του Καβάφη).

Το κείμενο δεν είναι επετειακό αφιέρωμα στην Φωνή της Γυναίκας

αλλά στην διαχρονική Σιωπή , την δική της και την δική μας

΄Ελλη Καρανίκα

Στις 13 Μαρτίου του 1964, μια νέα γυναίκα, η Κάθριν Τζενοβέζε γύριζε σπίτι από τη βραδινή της βάρδια,στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, σε μια πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή.Μπροστά στην είσοδο της πολυκατοικίας της, ένας αγνωστός της αντρας, ο 29χρονος (τότε) Γουίνστον Μόουζλι, παντρεμένος με τρία παιδιά, την πλησίασε και την μαχαίρωσε πολλές φορές. Όταν η Κάθριν άρχισε να φωνάζει βοηθεια,
φώτα άναψαν στις κοντινές κατοικίες, κουρτίνες κουνήθηκαν στα παράθυρα αλλά κανείς δε βγήκε να δει τι συνέβαινε. Ο Μόουζλι , βλέποντας οτι κανένας δεν αντέδρασε καταμαχαίρωσε πάλι την κοπέλα που ανέπνεε ακόμα και ανενόχλητος ασέλγησε πάνω στο νεκρό σώμα.Η απεχθής αυτή εγκληματική πράξη διήρκεσε 35 λεπτά. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Μάρτιν Γκέινσμπεργκ στο Νιου Γιορκ Ταιμς, για πάνω από μισή ώρα 38 σεβαστοί, νομοταγείς πολίτες στο Κουίνς παρακολούθησαν έναν δολοφόνο να κυνηγά και να μαχαιρώνει μια γυναίκα μέχρι θανάτου, χωρίς να κάνουν τίποτα, χωρίς καν να τηλεφωνήσουν στην αστυνομία, που ειδοποιήθηκε και έφτασε όταν ήταν πολύ αργά.΄Ολο αυτό το διάστημα η γυναίκα πάλευε, φώναζε, εκλιπαρούσε για βοήθεια. Μια βοήθεια που δεν ήρθε ποτέ, αφού οι γείτονες, οι φίλοι και γνωστοί της παρακολουθούν την αργή δολοφονία της σαν να βλέπουν ταινία τρόμου. Οι δικαιολογίες που δοθηκαν ηταν οι γνώριμες: «Δεν ήθελα να ανακατευτώ»,«Νόμιζα πως θα την βοηθήσει κάποιος άλλος», “Φοβόμουν” κ.α.

Αργότερα η ψυχιατρική επιστήμη θα δώσει το όνομα της Κ. Τζενοβέζε στο φαινόμενο της μαζικής αδράνειας μπροστά στο έγκλημα. Ο επίσημος ιατρικός όρος είναι το «φαινόμενο του παρατηρητή» (The bystander effect) με βάση το οποίο «Όσο περισσότεροι είναι οι μάρτυρες κάποιου δυσάρεστου γεγονότος, όπως επίθεση ή ατύχημα, τόσο λιγότερο υπεύθυνος αισθάνεται ο καθένας, γιατί η ευθύνη καταμερίζεται ισομερώς στο πλήθος». ΄Οσο ο αριθμός των μαρτύρων μειώνεται τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να βοηθήσουν. Στους πολλούς το πλήθος θεωρεί πως κάποιος ΑΛΛΟΣ θα κάνει κάτι. Διαπιστώνεται δηλαδή ότι είναι λάθος να αισθανόμαστε περισσότερο ασφαλείς μέσα σε ένα μεγάλο πλήθος. Είναι πιο πιθανό να σε βοηθήσει ο ένας και μοναδικός σου γείτονας, παρά όλοι αυτοί οι άνθρωποι, συνήθως άγνωστοι, που σε προσπερνούν στους πολυσύχναστους δρόμους. ”Η μοναξιά μας γίνεται μεγαλύτερη μέσα στο πλήθος”, επαληθεύονται οι ποιητές(-αλλά δεν μας χρειάζεται και…Υπουργός Μοναξιάς- διορίστηκε στην Ιαπωνία!)

Δύο κοινωνικοί ψυχολόγοι, ο Ντάρλεϊ και ο Λατανέ,δεν ενδιαφέρθηκαν για τη διεστραμμένη προσωπικότητα του δολοφόνου αλλά για μια παράμετρο πιο συνταρακτική: Την στάση των παρατηρητών, την απροθυμία τους να βοηθήσουν.Εκτίμησαν ότι η στάση των παρατηρητών ξεπερνά την συναισθηματική απάθεια και κρύβει κάτι βαθύτερο, ίσως και πιο αρχέγονο.Προκειμένου να μελετήσουν τι ήταν αυτό που τους εμπόδισε να αντιδράσουν,προχώρησαν στο περίφημο πείραμά τους για την έννοια «διάχυσης της ευθύνης»:η ευθύνη διαχέεται και σιγά απλά σβήνει . Για την εκτίμηση του “επείγοντος”, ο ανθρώπινος εγκέφαλος επηρεάζεται 50% από το ίδιο συμβάν και κατά 50% από τη στάση των άλλων παρευρισκόμενων!! Αν οι άλλοι δεν αντιδρούν, ο εγκέφαλος ερμηνεύει εσωτερικά την κατάσταση ως μη επείγουσα.(Συστήνω ανεπιφύλακτα το βιβλίο «Το κουτί της Ψυχής», της Lauren Slater, εκδόσεις Οξύ, σχετικά με ανάλογα κοινωνικά πειράματα ).

Οι ειδικοί σημερα συζητούν την ανάγκη εκπαίδευσης του «απλού θεατή» που καλείται να επέμβει ή να «σπάσει τη σιωπή» (bystander intervention) για ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία μας:στην γειτονιά, στο σχολείο, στο παν/μιο,στην εργασία, στο διπλανό σπίτι.Το εκπαιδευμένο στο «σιγάν» άτομο,δεν θα κληθεί ποτέ να λογοδοτήσει για ποιον λόγο μενει αδρανές οταν “ακούει” κραυγές βοήθειας ή “βλέπει” σημάδια κακοποίησης σε γυναίκα, παιδί, ηλικιωμένο, ζώο κ.α. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ”Κάτι είχαμε καταλάβει αλλά πού να φαναταστούμε…κλπ”-λες και η ζωή δεν ξεπερνά την πιο (νοσηρή) φαντασία! ΄Ολοι εμείς που τώρα στοιχιζόμαστε πίσω από τις απανταχού Σοφίες και άλλους κακοποιημένους καλλιτέχνες ή καθημερινούς ανώνυμους, αν ψάξουμε βαθειά μέσα μας , μάλλον θα βρούμε ότι έχουμε κατ΄επανάληψη σιωπήσει όταν οφείλαμε να μιλήσουμε αλλά διστάσαμε από φόβο ή δεν θέλαμε “φασαρίες”.(Στην Ευρώπη ο όρος “what-about-ism”αναφέρεται στο “εσυ τι έκανες γι΄αυτο”; )Συμμαθητές, σύζυγοι, συνάδελφοι, φίλοι, γονείς, προπονητές, δάσκαλοι, συγγενείς, προϊστάμενοι, σύντροφοι που σήμερα εμφανιζόμαστε σοκαρισμένοι από τις αποκαλύψεις, δήθεν έκπληκτοι όταν συμβαίνει αυτό που διαφαινόταν ότι θα συμβεί.

Ακόμη κι αν αποδειχθεί ότι κάποια καταγγελία μπορεί να είναι “ώριμο τέκνο της οργής” του θύματος από ανάλογα τέτοια βιώματα στον εργασιακό του χώρο ή ακόμη και σκόπιμη διαστρέβλωση γεγονότων, η βία που αποκαλύπτεται σε τόσες εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής μας, δεν αφορά μόνο τα περιστατικά που γίνονται πρωτοσέλιδα από τον χώρο των σελέμπριτις και κατακλύζουν τον δημόσιο βήμα, ως κυρίαρχο θέμα στις ειδήσεις.Το κάθε ροζ κουτσομπολιό δεν μπορεί να μπαίνει στην ίδια μοίρα με το σεξουαλικό κακούργημα. Η βία που αποκαλύπτεται αφορά την φύση του ανθρώπου ως hommo sapiens.΄Ομως έτσι ήταν πάντα τα πραγματα κάτω από την επιφανειακή αναγνωσή τους.Οι κοινωνίες δομήθηκαν και εκπαιδεύτηκαν σε σχέσεις εξουσιαστικές του ισχυρότερου επί του αδύναμου.Και επειδή δεν μπορούμε δυστυχώς να ανατρέψουμε τις σχέσεις αυτές από την μια μέρα στην άλλη, καιρός είναι, αν θέλουμε στοιχειωδώς να επικαλούμαστε το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, να πάρουμε κάποιες αποφάσεις. Και μπορεί τα προσωπικά περιστατικά να αφορούν την Δικαιοσύνη αλλά η κουλτούρα εκφοβισμού αφορά εμάς ως Κοινωνία.Νομοθετικά κενά, χρονοβόρες ποινικές διαδικασίες, το δικαίωμα προσφυγής στην ποινική δικαιοσύνη, το σοβαρό ζήτημα της απόδειξης, ο χρόνος παραγραφής είναι θεσμοθετημένα έτσι ωστε συχνα να μένουν ατιμώρητοι οι θύτες.

Παρότι η Δικαιοσύνη δεν μπορεί να συμπλέει πάντα με την κοινή γνώμη,απαιτείται παραδειγματική τιμωρία των θυτών . Όμως μια τιμωρία αποκομμένη από την βαθύτερη μελέτη των αιτιων που γεννούν, τρέφουν και συντηρουν όχι μόνο την έμφυλη βία αλλά κυρίως την βία ως άσκηση εξουσίας πολλών μορφών, από κάθε “ισχυρόν” σε κάθε “αδύναμο”, απλώς ικανοποιεί προσωρινά το κοινό αίσθημα αλλά “και με το φως των λύκων επανέρχεται….” (Ζ.Ζ.)! Αναγνωρίζουμε το θάρρος στους άνδρες και γυναίκες που καταγγέλουν έστω πολλά χρόνια μετά, την βία που έχουν εισπράξει (αν και αντιδρώντας νωρίτερα μπορεί πολλές άλλες γυναίκες να ειχαν γλυτώσεια από παρόμοιες καταστάσεις). Αναγνωρίζουμε όμως και τον φόβο μπρος στην καταγγελία, αόριστο και συγκεκριμένο.“Η πηγή του φόβου βρίσκεται στο μέλλον. Όποιος απελευθερώνεται από το μέλλον δεν έχει να φοβηθεί τίποτα”, γράφει ο Κούντερα.Αυτη την απελευθέρωση να επιδιώξουμε. Προφανώς,στην καθ΄ημάς καθημερινότητα,μακριά από τις σελεμπριτις, η πραγματικότητα που ορίζουν οι κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες σε κάθε τοπική κοινωνία, είναι διαφορετική. Η καταγγελία λεκτικής, σωματικής, ψυχικής βίας που υφίστανται ή υπέστησαν τα πρόσωπα της διπλανής μας πόρτας, δεν θα έχει την αντιμετώπιση που έχει η καταγγελία επωνύμων.Δεν θα τα υποδεχτεί η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ούτε θα τους συμπαρασταθεί ονομαστικά ο Πρωθυπουργός. Αρκει , όμως, να μην αποτραπεί αλλά να υποστηριχθεί.

Για να τολμήσει το θύμα την καταγγελία χρειάζεται να (απο)δείξουμε έμπρακτα ως κοινωνία ότι Εμείς που είμαστε δίπλα, βλέπουμε,ακούμε, νοιαζόμαστε,αντιδρούμε, είμαστε μαζί του.Να πείσουμε ότι καταρρίπτουμε τις συστάσεις προς τα… υποψήφια θύματα για την συμπεριφορά τους (σε ντυσιμο, ωράριο κυκλοφορίας, επικοινωνία κ.α.) προκειμένου να μην “προκαλέσουν”!Να μιλήσουμε! Το πρώτο και αναγκαίο θαρραλέο βήμα που σπάει τη σιωπή, πρέπει να το ακολουθήσει και ένα δεύτερο. Η υπόθεση ενός θύματος να γίνει υπόθεση όλων μας.Γιατί το καλύτερο περιβάλλον της σεξουαλικής βίας και γενικά της έμφυλης βίας είναι η σιωπή. Κρίκοι στην ίδια αλυσίδα με την έμφυλη σεξουαλική βία είναι εξάλλου και ο πολιτικός σεξισμός. Οταν οι γυναίκες είναι σχεδόν πολιτικά αόρατες, αόρατη γίνεται η συστηματική παρενόχληση των γυναικών στους χώρους εργασίας,οι βιασμοί,οι γυναικοκτονίες κι αδρανείς οι διεθνείς συμβάσεις για την προστασία τους.

Μακάρι κάθε υπενθύμιση της ατομικής συν-ευθύνης να μπορεί να αποτρέψει μια επόμενη περίπτωση Κάθριν,Ελένης, Σούζαν, Ζακ, Σοφίας, Νίκου, Μαρίας, Άννας κ.α.- ατόμων διαφόρων ηλικιών, φύλου, χρώματος, εργασιακού και κοινωνικού χώρου -είτε η βία ασκείται μπροστά στα μάτια μας είτε πίσω από τον διπλανό μας τοίχο. Να κάνουμε σαφές ότι και δεν θα σωπάσουμε και μας νοιάζει και θα ανακατευτούμε και “δική μας δουλειά είναι”, και “θα χώσουμε την μύτη μας” και δεν “θα κάτσουμε φρόνιμα στ΄αυγά μας” και “θα βγάλουμε μαζί το φίδι από την τρύπα του” -σπάζοντας το αυγό του φιδιού!Οι υγιείς κοινωνίες μετατρέπουν το συναίσθημα σε πράξεις.Να σπάσουμε την σιωπή των αμνών. «Ο κόσμος είναι επικίνδυνος, όχι εξαιτίας αυτών που κάνουν το κακό, αλλά εξαιτίας αυτών που τους κοιτάζουν χωρίς να κάνουν τίποτα.»(Αϊνστάιν)

Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΖΟΜΕΝΟΥ

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ

Ελλη Καρανίκα, Διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας Γ.Ν.ΚΩ

Πόσο ασφαλή είναι τα εμβόλια που θα κυκλοφορήσουν; Τα εμβόλια που θα χρησιμοποιηθούν στη χώρα μας έχουν πάρει έγκριση για την ασφάλεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα τους από τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, τον ΕΜΑ (European Medicines Agency) και τον FDA (Food and Drug Administration) και έχουν ελεγχθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγεία. Όλα τα εμβόλια έχουν υποβληθεί σε κλινικές μελέτες για την την ασφάλεια τους και έχουν ελεγχθεί σε πολλά διαδοχικά στάδια.Τα πιο γνωστά εμβόλια είναι DNA ενώ το εμβόλιο κατά του covid είναι RNA. Η βιοτεχνολογία εμβολίων RNA είναι γνωστή πάνω από 30 χρόνια στην μοριακή βιολογία και εφαρμόζεται στην γονιδιακή θεραπεία σπάνιων γεννητικών ασθενειών. Στην κλασσική μέθοδο παρασκευής αντίστοιχων εμβολίων, εισέρχεται DNA (ολόκληρο το μόριο στο κύτταρο, 29.000 νουκλεοτίδια!).Στο εμβόλιο RNA ένα μικρό τμήμα του ιού εισέρχεται κατ΄ευθείαν στο κυτταρόπλασμα για την παραγωγή αντισωμάτων,μακριά από το γονιδίωμα.Συνεπώς δεν είναι δυνατόν να γίνει μετάλλαξη του γονιδιώματος ή καρκινινογένεση. Ούτε φορέας μπορεί να γίνει κάποιος μέσω του εμβολίου

2. Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο για την covid-19:Αφού λάβουν και τις δύο δόσεις του εμβολίου, οι περισσότεροι άνθρωποι θα είναι προστατευμένοι. Χρειάζεται τουλάχιστον μια εβδομάδα μετά την χορήγηση της 2ης δόσης για να αναπτυχθεί ανοσία .Το διάστημα ανοσίας υπολογίζεται πάνω από ετος.Πιθανόν χρειαστούν επαναληπτικές δόσεις. Στην άμεση ανοσολογική αντίδραση παράγεται αριθμός αντισωμάτων (Β΄κύτταρα)που μακροχρόνια αυξάνεται(Τκύτταρα μνήμης). Aκόμη και μια μετάλλαξη του ιού να συμβεί, η βιοτεχνολογία σήμερα σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να προσαρμόσει το εμβόλιο. Επειδή υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να μολυνθεί κάποιος παρότι εμβολιασμένος, είναι σημαντικό να συνεχίσει να τηρεί τα μέτρα ασφαλείας, μέχρι να εμβολιαστεί μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.Οι μελέτες δείχνουν ότι ο εμβολιασμός επάγει μεγαλύτερη ανοσοποιητική αντιδραση από την νόσο, δηλαδή μεγαλύτερο αριθμό αντισωμάτων! Δεν συστήνεται τεστ πριν τον εμβολιασμό

3.Ποιοί θα εμβολιαστούν αρχικά:Εφαρμόζονται διάφορα μοντέλα προτεραιοποίησης στον εμβολιασμό διεθνώς. Το σύνηθες, στο οποιο συναινει και ο Π.Ο.Υ., προτεραιοποιεί το Υγειονομικό πληθυσμό κι ακολουθούν οι ήλικιωμένοι. Κάποια κράτη αρχίζουν τον εμβολιασμό από τις ηλικίες 18-29 ετών,όπου είναι πιο επίφοβη η διασπορά .Τον Δεκέμβριο, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού στην χώρα μας είχε προτεραιοποιησει α)το υγειονομικό Προσωπικό, σε δημόσιες ΚΑΙ σε ιδιωτικές δομές, για την συνέχιση παροχής υπηρεσιών υγείας β) όσους είναι εκτεθειμένοι σε αυξημένο κίνδυνο έκθεσης ή νόσησης και γ)όσους υπηρετουν σε κρίσιμες για την λειτουργία του κράτους δομές(αστυνομία,στρατό κ.α) , μετά δ) αρχίζοντας από τον πληθυσμό ηλικίας >85 ετών κατεβαίνοντας ανα 5ετία και τέλος ε) τους >18 ετών χωρίς συνοσηρότητες.Η τελική στρατηγική που ήδη εφαρμόζεται στο ΓΝΚΥΚΩ, προτεραιοποιεί αποκλειστικά το Προσωπικό των Νοσοκομείων ΕΣΥ και ακολουθούν οι ηλικιωμένοι.Να σημειωθεί ότι είχαμε έγκαιρα προτεραιοποιήσει όλους τους επαγγελματιων υγείας της Κω (ιδιώτες γιατρούς, οδοντιατρους, φαρμακοποιούς, φυσιοθεραπευτες)αλλά οι τελικές οδηγίες μας ήταν διαφορετικές. Κανενας πολιτης δεν μπορεί να επιλέξει τον τυπο εμβολιου της αρεσκείας (Ρfizer, Modena κ.α.).Θα κανει όποιο εμβόλιο είναι διαθέσιμο στο εμβολιαστικό κέντρο που υπάγεται.

4.Επαρκούν τα εμβόλια; Ο εμβολιασμός στην Ελλάδα θα γίνει σε δύο δόσεις όπως υπαγορεύουν τα επιδημιολογικά δεδομένα και η παρασκευάστρια εταιρία, σύμφωνα με την Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μ.Θεοδωρίδου. Στην 1η δόση εμβολιασμού (πρωτογενής ανοσοποίηση), παράγεται αριθμός αντισωμάτων ενώ η 2η δόση ακολουθεί μετά 4-6 εβδομάδες και οδηγεί στην πλήρη ανοσοποίηση. Αν περιοριστεί κανείς σε 1 μόνο δόση, ο εμβολιασμός είναι ανεπαρκής. Συστήνεται να είναι το ίδιο εμβόλιο, όχι απλώς της ίδιας βιοτεχνολογίας. Έχουμε την διαβεβαιωση των αρμοδίων ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην εξασφάλιση της 2ης δόσης.

Δυο φορές την εβδομάδα θα ερχονται στο Νοσοκομείο μας τα απαιτουμενα εμβόλια ,βάσει των προγραμματισμένων ραντεβού. Προγραμαμτιζεται εμβολιασμός 100 ατόμων περίπου ημερησίως.

5. Επαρκεί το Προσωπικό του Νοσοκομείου μας για αυτό τό έργο; Είναι γνωστό ότι το Προσωπικό είναι διαχρονικά οριακό μέχρι ανεπαρκές. Στην διάρκεια της πανδημίας αλλά και εν όψει του εμβολιασμού,δεν έγινε ουσιαστική ενισχυση του Προσωπικού. Παρ΄όλα αυτά,ανταποκρίθηκε επαρκώς στις έκτακτες ανάγκες όλο αυτό το διάστημα.Το ότι το Νοσοκομείο μας έμεινε «καθαρό»στον covid και δεν νόσησε καποιος εργαζόμενος , όπως σε άλλα νοσοκομεία, δεν είναι τυχαίο, αλλά κρύβει συνεχή δουλειά και συνεργασία.Τώρα, η Ομάδα Εμβολιασμού, παρά τις τοπικές δυσκολίες κατάφερε να υλοποιήσει τις πολλαπλές οδηγίες/προϋποθέσεις ασφαλούς εμβολιασμού.Όλοι οι Γιατροί, ανεξαρτήτως ειδικότητας υποχρεούνται να συνδράμουν στο έργο του εμβολιασμού ενώ έχει αρχίσει η εκπαίδευση επιλεγμένων νοσηλευτριών.Επιπλέον, ζητήθηκε από τον ΙΣΚΩ τυχόν βοήθεια από ιδιώτες Γιατρούς.Μετα τον εμβολιασμό του Προσωπικού, για το κοινό, θα λειτουργήσουν 2 εμβολιαστικά κέντρα στο Νοσοκομείο και 1 στο Πλατανι.

6.Ποιές είναι οι συστασεις σε ειδικές περιπτώσεις εμβολιασμού .Σύμφωνα με τις υποδείξεις των Ειδικών το καλύτερο timing είναι στην φάση που ο αριθμός κρουσμάτων είναι χαμηλός και έχει προηγηθεί ένα ολιγοήμερο lock down, συνθήκες που πληρούνται στο νησί μας.Έτσι δεν θα προλάβει να αναπτυχθεί αναθεκτικό στέλεχος ούτε μετάλλαξη.Πρέπει να υπάρχει χρονική απόσταση 14 ημερών πριν και μετά από αλλο εμβόλιο. Δεν υπάρχει σύσταση από την εθνική Επιτροπή για εμβολιασμό παιδιών ακόμη κι όταν αυτά έχουν συνοσηρότητες(2 μόνο με υποκείμενα νοσηματα αρρωστησαν στην χωρα). Ο εμβολιασμός επιτρέπεται και σε όσους έχουν νοσήσει -θεωρείται ότι αυτοί έχουν μια 6μηνη ανοσία. Μια παραπανω δόση αυξάνει τα αντισώματα( boosting).Να αποφεύγεται όμως σε οσους ήρθαν σε πρόσφατη επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα ή νοσούν με covid.Συστήνεται αποφυγή εγκυμοσύνης 2 μηνες πριν τον εμβολιασμό και αποφυγή εμβολιασμού κατά την κύηση και τον θηλασμο παρότι ο ιος δεν περνα με το γάλα στο νεογνό.Πάντως, αν διαγνωστεί εγκυμοσύνη σε προσφατα εμβολιασμένη, δεν συστηνεται διακοπη κύησης.

7. Επιτρέπεται ο εμβολιασμός σε βαρέως και χρονίως πάσχοντες;Δεν υπάρχουν αντενδείξεις, αντίθετα ο εμβολιασμός συστήνεται κατα προτεραιότητα στις ευαίσθητες ομάδες ασθενών με προεξάρχουσα αυτή των μεταμοσχευμένων. Ακολουθουν Χ.Ν.Α.,ΧΑΠ,σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, κακοήθη υπέρταση,αρρύθμιστο διαβήτη, μυοσκελετικες, νευρολογικές νόσους (:Guillain Barre, Σ.Κ.Π. κ.α.),νοσογόνο παχυσαρκία,αιματολογικές νόσοι, λήψη βιολογικών παραγόντων, καρκινοπαθείς υπό ανοσοκατασταλτική αγωγή –πιθανόν οι τελευταίοι ανατποκριθούν στο εμβόλιο με παραγοντας μικρότερο αριθμό αντισωμάτων.Σε πάσχοντες από αυτοάνοσα, επίσης ενδείκνυται ο εμβολιασμός, ο δε μηχανισμος δράσης του εμβολίου ευνοεί, θεωρητικά, την ελαττωμένη πυροδότηση ενός αυτοάνοσου νοσήματος.

8.Προκαλεί αλλεργία το εμβόλιο; Δεν τεκμηριώθηκε αναφυλαξία στο εμβόλιο. Οι ελάχιστες 5-6 αντιδράσεων υπερευαισθησίας σε 1,5 εκατ. εμβολιασθέντων δεν ήταν σοβαρές.Δεν αντενδείκνυται το εμβόλιο σε άτομα που εχουν εμφανίσει αλλεργική δερματική αντιδραση σε φαρμακα, λατεξ, φαγητά, ψάρι ή τσιμπημα μελισσας ή πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα κλπ.Προσοχή χρειάζεται για όσα άτομα έχουν εμφανίσει έντονη αλλεργική αντίδραση με βράγχος φωνής, δυσκολία αναπνοής, οίδημα προσώπου ή και αλλεργικό σοκ. Πολλοι από αυτούς χρησιμοποιούν μόνοι τους προγεμισμένη συριγγα αδρεναλίνης.Συστήνεται η συνεννόηση με τον γιατρό τους , η αξιολόγης του κόστους –οφέλους και η ενημέρωση της Εμβολιαστικής Ομάδας για την καταλληλη προετοιμασία.Η αλλεργία στα έκδοχα του εμβολίου είναι θεωρητικά απειροελάχιστη. Σε εκδήλωσης έντονων αλλεργικών συμπτωμάτων στην 1η δόση, δεν γίνεται η 2η.Η Ομάδα Εμβολιασμού έχει εκπαιδευτεί στην αμεση αντιμετώπισή των.

9.Ποιες είναι οι παρενέργειες κατα σειρά συχνότητας; Δυνατόν κάποιες φορές να εμφανιστούν :πόνος στο σημείο ένεσης,κοπωση, πονικέφαλος,μυαλγίες,αρθραλγίες,ρίγη,πυρετός,διόγκωση σύστοιχων μασχαλιαίων λεμφαδένων.Συνήθως εμφανίζονται μέσα σε 1-3 ημερες και υποχωρούν 3 ημέρες μετά την εμφάνισή τους.

Επιτρεπεται η λήψη συνήθων αναλγητικών (π.χ. παρακεταμόλη). Εμφανίζονται συχνότερα μετά την 2η δόση και είναι συχνότερες στις νεότερες ηλικίες. Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων(ΕΟΦ)έχει συστήσει στους επαγγελματίες υγείας την υποχρέωση λεπτομερούς αναφοράς τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών έστω και με υποψία συσχετισμου της με το εμβόλιο.

10.Θα ειμαστε ασφαλεις μετα το εμβολιο; «No one is safe unil everyone is safe-κανενας μας δεν ειναι ασφαλής αν καθένας μας δεν ειναι ασφαλης», λεει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας! Είναι απαραίτητο να εμβολιαστεί έγκαιρα το 70% περίπου του πληθυσμού για να επιτευχθεί η ανοσία αγέλης. Δεν κάνουν όλοι ανοσία. Μπορεί καποιος να νοσησει και μετά το εμβόλιο αλλά ο οργανισμός μέσω των ειδικών κυττάρων μνήμης του ανοσοποιητικού, μπορεί να ανταπεξέλθει με ήπια συμπτώματα. Οι Επιστήμονες δηλωνουν ότι το >80% του πληθυσμού θα νοσήσει στα επόμενα 1-2 χρόνια.Συνεπώς, το εμβόλιο προβάλλει ως πιο αποτελεσματικό μέσον προστασίας σε μια απροβλεπτης εξέλιξης νόσο.Οι επαγγελματίες υγείας οφείλουν να ενημερώσουν σωστά το κοινο και να γίνουν πρεσβευτές του εμβολιασμού.Η χρήση του δημόσιου βήματος από σκεπτικιστές ή αρνητές, ιδιαίτερα από άτομα που επηρεάζουν για διάφορους λόγους την κοινωνία («ινφλουενσερς») δεν προσφέρει ωφέλιμη υπηρεσία στο κοινωνικό σύνολο αυτη την χρονική στιγμή. Οι βασικές αρχές ηθικής και δεοντολογίας που οφείλουμε να εξασφαλίσουμε σε όλη την διαδικασία του εμβολιασμού είναι το ωφελέειν μη βλάπτειν, η διαφάνεια, η ισότητα στην πρόσβαση και κατανομή, η κοινωνική αλληλεγγύη.

(Σημ. Η επιστημονική βιβλιογραφική τεκμηρίωση είναι στην διάθεση των ενδιαφερομένων)

Φωτογραφία από Βήμα της Κω

«Να εμβολιαστούμε ή όχι ; »

«Να ζήσω ή να πεθάνω, σ΄ένα (κορονο)φλαμέγκο, επάνω, μάτια μου…»;

Της Ελλης Καρανίκα, Συντονίστρια Διευθύντρια Αναισθησιολογικού τμήμ.ΓΝΚΥΚΩ

Μεταφέροντας το παραπάνω αμλετικό ερώτημα, από το τραγούδι της Χαρούλας στο πεδίο…μάχης για τον επικείμενο εμβολιασμό, η απάντηση δεν ακούγεται «μελωδική»!! Το εμβόλιο σίγουρα είναι ένα ισχυρό οπλο για την απόκτηση ανοσίας του πληθυσμού και τον περιορισμό της πανδημίας, μαζί με άλλες αποτελεσματικές θεραπείες (νέα φάρμακα, μονοκλωνικά αντισώματα κ.α.)Όπως, όμως, είπε ο Η.Μόσιαλος «το εμβόλιο μας προφυλάσσει αλλά δεν σταματά την διάδοση της πανδημίας». Θα ήταν λάθος να ενισχυθεί η λαθεμένη αντίληψη ότι με το εμβόλιο τελειώσαμε με τον κορονοϊό και επιτέλους μπορούμε να επιστρέψουμε στην πρότερη κανονικότητα της ζωής μας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, αυτή η επιστροφή θα αργήσει.Ακόμη κι ο γνωστός φιλόσοφος Ζίζεκ,(παρά την αντίθεση μας για την θεωρία του περί βίας)επισημαίνει ότι «μπαίνουμε σε μία μετ-ανθρώπινη εποχή κατά την οποία θα πρέπει να εφεύρουμε έναν νέο τρόπο ζωής». Όλοι πάντως ευχόμαστε το όνομα «Ελευθερία»που δόθηκε στην εμβολιαστική εκστρατεία να ανταποκριθεί στις μεγαλες προσδοκίες που καλλιέργησε η πολύμηνη αναμονή του εμβολίου.

Εύλογα ερωτήματα

Ο περισσότερος κόσμος σύμφωνα με τις έρευνες, αντιμετωπίζει το εμβόλιο με σκεπτικισμό μέχρι άρνηση, κυρίως λόγω του σύντομου χρόνου παρασκευής του και την έλλειψη μακροχρόνιων κλινικών εφαρμογών.Περιμένουν να δουν τις συνέπειες και να αποφασίσουν μετά.Από την άλλη, οι κυβερνήσεις, λογικά, θέλουν να χτίσουν την ανοσία αγελης, εμβολιαζοντς το 60-70% του πληθυσμού ώστε να ανακοπεί η πανδημία .Δικαιολογημένα τα ερωτήματα που έχουμε όλοι μας και δεν μπορούν να έχουν άμεση και εγκυρη απάντηση. Π.χ. : Η ταχεία παραγωγή του έγινε επειδή παρακάμφθηκαν κανόνες ασφάλειας ή λόγω υψηλής τεχνολογίας και μείωσης χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών;Να φοβάμαι τις επιπτώσεις της νόσου ή του εμβολίου;Θα προστατευτώ από μόλυνση ή από βαρειά νόσο; Είναι πράγματι nucleonic ή generic ώστε να μην κάνει γενετική τροποποίηση;Για πόσο καιρό θα έχω αντισώματα μετά;Αληθεύει ότι το εμβόλιο προκαλεί μεγαλυτερη «μνημονικη» ανοσία από την νόσο;Πόσο μειώνει την μεταδοτικότητα του ιού ; Να περιμένω ή μπορεί να βρεθώ νοσηλευόμενος με απρόβλεπτη εξέλιξη; Πώς θα προφυλάξω την οικογένεια μου, αν είμαι αναγκασμένος σε καθημερινή εργασία εκτός σπιτιού; Θα στιγματιστώ από το κοινωνικό μου περιβαλλον μου αν αρνηθω να εμβολιαστώ; Δεν έχουμε δικαίωμα αυτοδιάθεσης του σώματος μας;

Προσωπικα, κι η ιδια έχω ανησυχία για το όποιο μικρό ή μεγαλο ποσοστό των περιγραφόμενων παρενεργειών του εμβολίου. Κι αν συμβούν σε μένα; Μεταφυσικό το ερώτημα.Επιχειρώ να αντικρούσω με τον ορθολογισμο κι αναρρωτιέμαι: Μπορείς να ζήσεις αποστασιοποιημένη από την ζωή; Αντέχεις την καθημερινή έγνοια μην μολυνθείς ή να μην μολύνεις τους δικούς σου; Κι αν νοσήσεις βαρειά;Είναι καλύτερα να μπει στον οργανισμό σου ολόκληρος ο ιος ή ένα μικρό τμήμα του;;Μπορεί να είναι εθελοντικός ο εμβολιασμός αλλά εδώ δεν πρόκειται για αντιτετανικό που αν επιλεξω να μην εμβολιαστώ, παθαινω τέτανο μόνο εγώ-εδώ μολύνω και τους άλλους. Έχω το δικαίωμα ελεύθερης επιλογής, χωρίς επιβολή δυσμενών υποχρεώσεων;Πολλα ερωτήματα, περισσότερες οι (αυτοαναφορικές)απαντήσεις.

Τα ερωτήματα των πολιτών δεν έχουν μόνο ιατρικό χαρακτήρα αλλά και σοβαρό βιοηθικό, υπαρξιακό και αξιακό υπόβαθρο που η Πολιτεία οφείλει να διαχειριστεί με κατανόηση και προσοχή.Όμως, η πανδημία καλπάζει σε απανωτά κύματα, οι νεκροί δεν λιγοστεύουν , το εθνικό σύστημα υγείας δοκιμάζει τα όρια του , μεταθέτοντάς τα με προσωρινά μέσα , το μέλλον της επιδημίας διαφαίνεται αόριστο συνεπώς το εμβόλιο φαίνεται ως μονόδρομος .Αυτή η κατάσταση δεν διαφέρει πολύ μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, απλώς εκεί υπάρχει μια εμπιστοσύνη στο Κράτος που διαφέρει από την δική μας δυσπιστία που συχνά και διαχρονικά επαληθεύεται. Όμως, είναι λάθος να αποδίδει το κράτος την εξάπλωση της πανδημίας στην ατομική ευθύνη αλλά και να πολιτικοποιείται η ατομική ευθύνη ως δήθεν…άλλοθι υπερ της κυβερνητικής πολιτικής! Ως νέοι είχαμε σαγηνευτεί από τον ιδεαλισμό της γνωστής Καζατζακικής ρήσης «Nα αγαπάς την ευθύνη ,να λες εγώ μόνο εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο»-μια ιδεολογία που έγινε έμπρακτη εφαρμογή σε πολλές στιγμές της ιστορίας μας από όσους έκαναν προσωπική υπόθεση την ατομική ευθύνη. Άραγε ,μεγαλώσαμε και επιλεκτικά αλλάζουμε τα διακριτά, σαφή και συνταγματικά κατοχυρωμένα διαχωριστικά όρια μεταξύ των άνισων περιοχών ατομικής και κρατικής ευθύνης; Προφανώς η διαχείριση της πανδημιας είναι απόλυτη ευθύνη του Κρατους.Όμως στην ελάττωση μεταδοσης της πανδημίας η ατομική ευθύνη έχει συμβολή, γίνεται κοινωνικη ευθύνη.«Η ατομική ευθύνη είναι(και)θέμα παιδείας»,έλεγε ο Καθ. Ι. Συκουτρής.

Δεν έχουμε δείξει ως κοινωνία αντίστοιχη στάση σε άλλα εμβόλια, παρότι δεν είμαστε περισσότερο ενημερωμένοι.Τι περισσότερο ξέρουμε για το εμβόλιο κατά του καρκινου τραχήλου της μήτρας και τοκάνουμε στις κόρες μας; Τι ξέρουμε για το εμβόλιο κατα του έρπητα ζωστήρα και τις μελλοντικές του παρενέργειες; Θα ήταν τόσο ευρεία η αναζήτησή του αν δεν συνέβαλε η γνωστη διαφήμιση με το δημοφιλες ζευγαρι τηλεοπτικής σειράς; Αν διαβάσει κάποιος τις παρενέργειες θα τρομάξει!Τι ξέρουμε για τις επιπτωσεις ενός 5πενταπλού εμβολίου σε ένα βρέφος μικρότερο 3 μηνων,όπως γίνονται τώρα;Γνωρίζουμε αν υπάρχουν συμβάματα που αποκρύπτονται για x σκοτεινα συμφέροντα;Ποια επιστημονικά κέντρα κανουν παρακολούθηση, για πόσα χρόνια μετα τον εμβολιασμό και πού ανακοινώνονται;

Η παραπληροφόρηση στον δημόσιο διάλογο

Μια σημαντική μερίδα κόσμου (40% σύμφωνα με της ΔιαΝΕΟσις), αρνητές του εμβολίου δεν κινείται βέβαια ούτε από αντισυστημική διάθεση, ούτε έχει κοινά πολιτικά, οικονομικά, πολιτιστικά χαρακτηριστικά. Η γενικευμένη καχυποψία για τους διεθνείς ελεγκτικούς οργανισμούς, η απαξίωση σε επιστημονες που δινουν επιστημονική κάλυψη σε πολιτικες αποφάσεις,η ψυχική κούραση, η οικονομική εξουθένωση,η ανασφάλεια, η ανεργία, ο θυμός για τα λοκ νταουν ακορντεόν, ο βομβαρδισμός άγνωστων «ειδικών» που στρατολογούνται καθημερινά στα τηλεοπτικά παράθυρα για την «αντικειμενική μας ενημερωση», δικαιολογημένα μας αφήνουν μετέωρους ,αναποφάσιστους, δύσπιστους.Αναρρωτιέται κανείς,πόσο έγκυρες είναι οι «πρώιμες ανακοινώσεις» (υπέρ ή κατά του εμβολίου) επιλεγμένων εργαζόμενων σε μια πειραματική έρευνα ξενων παν/μίων που συνήθως χρηματοδοτείται από ιδιωτικά κεφαλαία; Ποιο κρατικό ή ιδιωτικό κανάλι ελέγχει τους ακαδημαϊκούς τίτλους άγνωστων Καθηγητών, από άγνωστα ασιατικά και αμερικανικά Παν/μια, που ακούμε άκριτα καθημερινά;(θυμιζω την αποκαλυπτική για το θέμα έρευνα του Καθηγητή Ιατρικής του Στανφορντ Γιάννη Ιωαννίδη, ερευνητή με τη μεγαλύτερη απήχηση και επιρροή παγκοσμίως, καθώς καταλαμβάνει την 87η θέση στη διεθνή κατάταξη «HighlyCitedResearchers). Από την άλλη, αυτοί οι γνωστοί Έλληνες επιστήμονες που διαπρέπουν διεθνώς και ισχυρίζονται ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές, είναι «υποχείρια του διεθνούς κεφαλαίου» –πολιτικού ή οικονομικού; Ο ταλαίπωρος κόσμος, κλεισμένος μεσα στο σπίτι του,βομβαρδίζεται από τους «σκεπτόμενους αδαείς», όπως χαρακτήρισε ο Καθηγ. Γενετικής Μ.Δερμιτζάκης τις δήθεν σελεμπριτις από όλους τους χώρους που περιφερουν στα καναλια την προσωπική γνωμη τους. Καθε γνώμη σε μια δημοκρατία επιτρέπεται να διατυπώνεται. Όλα τα λουλούδια ν΄ανθίσουν , μερικά «φυτά» όμως ειναι βλαπτικά, ούτε καν …καλλωπιστικά! Πιθανόν, σε ζωτικά εθνικα θέματα, όπως ο μαζικός εμβολιασμος θα ήταν χρησιμος ο ρόλος των « fact checkers» (ελεγκτες εξακριβωσης γεγονοτων), οχι για «λογοκρισία μιας- δηθεν-αντισυστημικης αποψης» αλλά για για την αξιοπιστια της». Ήδη, τo f.b. δρομολογεί πρόγραμμα επαλήθευσης ειδήσεων (3PFC P) κατανοώντας ότι η πλήρης απουσία ελέγχου οδηγεί σε μετατροπή του σε ψηφιακή χωματερή.Ο Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας του ΑΠΘ Ν. Σεβαστάκης έγραψε πρόσφατα: «Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της παραπλάνησης».

Η επιστημονικη κοινότητα

Η επιστημονική κοινότητα της χώρας μας οφείλει να διασφαλίσει την έγκυρη και εγκαιρη ενημερωση, με απλή γλώσσα, χωρίς ιατρικούς όρους ή στατιστικές, με ειλικρίνεια, σαφήνεια, διαφανεια, κατανόηση για τις ανησυχίες του κόσμου. Να μην εμφανιζεται ως σταυροφορία μιας πεφωτισμένης ελιτ απέναντι στον «σκοταδισμό των μαζών», με κίνδυνο η διαφορετική στάση των πολιτών να μετατραπεί σε πολωτική αντιπαράθεση μεταξύ τιμητών–αρνητών εμβολίου. Σημαντικό όφελος για την χώρα, θα ήταν η ανάλυση των στοιχείων του εμβολιασμου, για βελτιωτικές τροποποιήσεις. Όση (δικαιολογημένη) δυσπιστία κι αν έχουμε για τα «greek statistics», είναι απαραιτητα ως κλινικά και επιδημιολογικά δεδομένα. Ο Καθηγητης Επιδημιολογιας Παν/μίου Κρήτης κ.Χατζάκης πρότεινε ένα website για την υπεύθυνη και έγκυρη καταγραφή στοιχείων, σχετικά με τα νέα κρούσματα και τους εμβολιασμούς ,ανά νομό, όχι συνολικά. Αυτή η πλατφόρμα δεδομένων να επικαιροποιείται και να είναι προσβάσιμη σε κάθε πολίτη ή φορέα. Επειδή δε, η Πρωτοβαθμια Φροντιδα Υγειας παραμένει ανοργάνωτη, τα δε Κεντρα Υγείας έχουν γίνει τώρα εμβολιαστικά κέντρα, χρειάζεται κρατική μέριμνα ωστε να μην παραταθεί επ΄αόριστον αυτή η χρηση, στερώντας την δομή από χρόνιους πάσχοντες.

Ο Προεδρος του Π.Ι.Σ. κ.Εξαδακτυλος ισχυρίστηκε στην ΕΡΤ ότι η διαδικασία εμβολιασμού είναι περίπλοκη και αποθαρρυντική για τους πολίτες. Πιθανόν η απρόσωπη επικοινωνία μέσω μιας πολύπλοκης ηλεκτρονικης πλατφόρμας ή του ΚΕΠ να μην είναι φιλική στον διαστακτικό ή ηλικιωμένο πολίτη. Η στρατηγική εμβολιασμών που ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται και εξετάζεται πριν το εμβόλιο από τον γιατρό του για το αν πρέπει να προχωρήσει στον εμβολιασμό ή όχι, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό. κλπ. Μια ευφανταστη και καλά οργανωμένη εκστρατεία ενημέρωσης από τα ΜΜΕ και τα μεσα μαζικης δικτύωσης μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη των διστακτικών και να συμβάλει στην επιτυχία ενός μαζικού εμβολιασμού.Πιθανόν να είναι χρήσιμη η δημόσια τοποθέτηση οικείων προσώπων της τοπικής κοινωνίας π.χ. Τοπική Αυτοδιοίκηση, Εκκλησία, ΙΣΚΩ,Επαγγελματικά Σωματεία, Γιατροί- Νοσηλευτές μας, Δάσκαλοι των παιδιών μας,Κοινωνικοί Φορείς,Πολίτες κ.α.

Προοπτική :Η διανομή των εμβολίων θα είναι το μέγιστο ηθικό τεστ, αν δηλαδή θα κατορθώσει να επιβιώσει η αρχή της οικουμενικής διανομής των έναντι της κερδοφορίας των φαρμακοβιομηχανιών. Η εξέλιξη της πανδημιας θα εξαρτηθεί από τον σωστό σχεδιασμό της στρατηγικής εμβολιασμού, το ποσοστο του πληθυσμού που θα εμβολιαστεί, την διαθεσιμότητα των δυο δόσεων εμβολίων, την αξιοποίηση νεότερων στοιχείων διεθνώς, την επιστημονική επαγρύπνηση, την διαφάνεια στην ανακοίνωση πραγματικών στοιχείων, την οικονομική επιβιωση αλλά και από τα ψυχικά αποθέμα του κόσμου προκειμένου να αντέξει αυτόν τον απανθρωπισμένο τρόπο της καθημερινότητας μας. Αντί να προσβλέπουμε, όμως, μια επιστροφή στην παλιά «κανονικότητα», μπορεί να αποδειχθεί πιο αποτελεσματικό για την αντοχή μας να εμπλακούμε στην επίπονη διαδικασία κατασκευής μιας νέας «κανονικότητας» που δεν αφορά ιατρικό ή οικονομικό ζήτημα αλλά την ανακάλυψη μιας άλλης μορφής κοινωνικης ζωής. Κι αυτό είναι θέμα πολιτικό.

Ο αρχικός σχεδιασμός που έγινε στο νοσοκομείο της Κω λειτούργησε πολύ καλά τονίζει σε δηλώσεις στο kostv η Έλλη Καρανίκα Αναπληρώτρια Διοικητή και επισημαίνει την ανάγκη ο κόσμος πρέπει να τηρεί τα μέτρα για να μην υπάρχει διασπορά.

Η κ. Καρανίκα αναφέρει επίσης πως το νοσοκομείο της Κω έχει 2 θαλάμους ειδικά διαμορφωμένους για ασθενείς covid και άλλους υποστηρικτικούς χώρους ενώ συνολικά στο νοσοκομείο της Κω διασωληνώθηκαν δύο άτομα με covid και νοσηλευτηκαν έξι . Σε ότι αφορά στο νέο νοσοκομείο, η κ. Καρανίκα τονίζει πως θα έλυνε αρκετά θέματα. Η κ. Καρανίκα ευχαρίστησε την πρόεδρο της ΚΕΚΠΑΠΥΑΣ Διονυσία Τελλή για την παραχώρηση ενός οικίσκου για τον φύλακα του νοσοκομείου ώστε το παλαιότερο isobox που δόθηκε από το δήμο Κω να διατεθεί για εξεταστήριο των ύποπτων κρουσμάτων.

 https://www.kostv.gr/nea/koinwnika/2810-elli-karanika-anaplirotria-dioikiti-to-nosokomeio-tis-ko-exei-2-thalamous-eidika-diamorfomenous-gia-astheneis-covid-kai-allous-ypostiriktikoys-xorous