Ειδικοί εισηγητές του Οργανισμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα εκφράζουν με επιστολή τους προς την ελληνική κυβέρνηση ενστάσεις για την έρευνα των Αρχών κατά των Δημητρά, Ολσεν, Αχτάρ και Γουίλιαμσον με την κατηγορία της συγκρότησης εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό τη διευκόλυνση εισόδου και διαμονής προσφύγων στη χώρα.
Σοβαρή ανησυχία για τις διώξεις υπερασπιστών και υπερασπιστριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις δικαστικές αρχές της Κω και της Λέσβου εκφράζουν ξανά σε επιστολή τους προς την ελληνική κυβέρνηση η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών δικαιωμάτων Μαίρη Λόλορ και ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των μεταναστών Φελίπε Γκονζάλες Μοράλες.
Η επιστολή φέρει ημερομηνία 28 Δεκεμβρίου και δόθηκε στη δημοσιότητα χτες, όταν συμπληρώθηκαν 60 ημέρες από την αποστολή της, σύμφωνα με το πρωτόκολλο. Η απάντηση των ελληνικών αρχών δόθηκε λίγες μέρες πριν εξαντληθεί η προθεσμία, στις 24 Φεβρουαρίου, και θα δημοσιοποιηθεί μόλις ολοκληρωθεί η επεξεργασία της.
Οι επισημάνσεις αφορούν την έρευνα των δικαστικών αρχών κατά των ακτιβιστών Παναγιώτη Δημητρά (Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι) και Τόμι Ολσεν (Aegean Boat Report) και των ακτιβιστριών Ρουχί Αχτάρ (Refugee Biriyani & Bananas) και Μαντί Γουίλιαμσον (In-Sight Collaborative).
«Εκφράζουμε σοβαρή ανησυχία ότι οι αναφερόμενες εναντίον τους έρευνες […] μπορεί να ισοδυναμούν με λανθασμένη χρήση του ελληνικού νομικού πλαισίου για να τιμωρηθεί το έργο τους ως υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικότερα η ενημέρωση των ελληνικών αρχών για την παρουσία στην ελληνική επικράτεια ατόμων που επιδιώκουν να ζητήσουν άσυλο, δικαίωμα που το εγγυάται η ευρωπαϊκή και διεθνής νομοθεσία. Σημειώνουμε επίσης ότι η ιδιότητα του μέλους οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορεί να θεωρείται επιβαρυντικός παράγοντας στη δικαστική υπόθεση εναντίον τους», γράφουν.
Οι ακτιβιστές διώκονται με βάση δικογραφία του Λιμενικού για συγκρότηση εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό τη διευκόλυνση εισόδου και διαμονής προσφύγων σε δύο υποθέσεις, στις οποίες συγκεντρώθηκαν στοιχεία προσφύγων και δόθηκαν στις Αρχές προκειμένου να εντοπιστούν και να υποβληθούν στη διαδικασία ασύλου.
«Υπογραμμίζουμε ότι η έναρξη ποινικής διαδικασίας βασισμένης στην ενημέρωση των ελληνικών αρχών για την παρουσία στην ελληνική επικράτεια ατόμων που επιθυμούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να αναζητήσουν άσυλο θα ήταν μη συνεπής με το διεθνές δίκαιο και τα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως με τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τους Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», σημειώνουν η κ. Λόλορ και ο κ. Μοράλες.
Ζητούν μεταξύ άλλων από την ελληνική κυβέρνηση ενημέρωση για τα μέτρα που έχουν ληφθεί για να υπάρξει δημόσια υποστήριξη των υπερασπιστών δικαιωμάτων. Μένει να φανεί τι έχει απαντήσει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία πάντως κινείται σταθερά στην αντίθετη κατεύθυνση, της στοχοποίησης των ακτιβιστών, αν όχι της υποδαύλισης της δίωξής τους.
Σε σειρά συνεντεύξεων και δηλώσεων, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης έχει εμμέσως πλην σαφώς προαναγγείλει ή υιοθετήσει τις κατηγορίες, κάνοντας ασκήσεις παρέμβασης στη δικαστική εξουσία και στέλνοντας μήνυμα ποινικοποίησης του έργου των υπερασπιστών, το οποίο συνδέει απερίφραστα με το έργο των διακινητών. Ο υπουργός δεν έχει απαντήσει σε ερώτηση που κατέθεσαν στις 9 Ιανουαρίου στη Βουλή 21 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. («Ποινικοποίηση της αλληλεγγύης καταγγέλλουν 15 οργανώσεις του πεδίου για τη δίωξη του Παναγιώτη Δημητρά»).
Ο εισηγητής και η εισηγήτρια επισημαίνουν ότι ειδικοί του ΟΗΕ έχουν στείλει τουλάχιστον πέντε επιστολές προς την ελληνική κυβέρνηση από τον Μάιο του 2020, διατυπώνοντας «ανησυχίες για την κατάχρηση της ποινικής νομοθεσίας εναντίον υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδιαιτέρως αυτών που υπερασπίζονται και προωθούν τα δικαιώματα μεταναστών, προσφύγων και όσων ζητούν άσυλο, όπως και για την κατάχρηση των απειλών, της λασπολογίας και άλλων εκφοβιστικών ενεργειών εναντίον τους». Παρά τις προηγούμενες απαντήσεις της κυβέρνησης, σημειώνουν ότι παραμένει η ανησυχία τους.