Για τον κίνδυνο κατάρρευσης της ΕΕ εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης προειδοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν, ενόψει της συνόδου κορυφής των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ για το θέμα αυτό.

Σύμφωνα με τον Άσελμπορν, η χώρα του οποίου έχει την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ, οι λανθασμένοι εθνικισμοί διάφορων χωρών ενδέχεται «να οδηγήσουν ακόμη και σε κανονικό πόλεμο», ενώ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου και για την επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα των χωρών.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να καταρρεύσει. Αυτό μπορεί να γίνει ιδιαίτερα γρήγορα, αν η απομόνωση αντί για την αλληλεγγύη γίνει κανόνας τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό », δήλωσε ο Λουξεμβουργιανός υπουργός στο Γερμανικό Πρακτορείο. Ακόμη και η Συνθήκη Σένγκεν απειλείται. «Ίσως έχουμε λίγους μήνες», τόνισε.

Η Γερμανία και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν κατανοήσει ότι η Συνθήκη της Γενεύης ισχύει, όμως «υπάρχουν και κάποιες χώρες που δεν έχουν υιοθετήσει πλήρως τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες δεν είναι μόνο υλικές», εξήγησε ο Άσελμπορν.

«Ο δεσμός που μας συνδέει είναι πάντα η κουλτούρα των ανθρώπινων αξιών. Και αυτοί οι λανθασμένοι εθνικισμοί μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε πραγματικό πόλεμο », υπογράμμισε.

Υπάρχουν πολιτικοί και κόμματα, τα οποία «εκμεταλλεύονται συνειδητά» το πρόβλημα της προσφυγικής κρίσης για να προκαλέσουν την ανησυχία των πολιτών και αυτό ακριβώς πρέπει να καταπολεμήσει η ΕΕ, εκτίμησε ο Άσελμπορν.

Σε ό, τι αφορά την υποδοχή των προσφύγων και των μεταναστών, ο Λουξεμβούργιος υπουργός επεσήμανε ότι αν η Γερμανία και η Σουηδία φτάσουν στα όριά τους, «τότε δεν ξέρω τι θα γίνει στα Βαλκάνια».

Η ΕΕ βρίσκεται πλέον σε μια κρίσιμη κατάσταση, ενώ «είναι ορατός ο κίνδυνος» να απειληθεί και η Συνθήκη Σένγκεν, επεσήμανε ο Άσελμπορν.

«Αν δεν καταλήξουμε σε μια ευρωπαϊκή λύση για αυτή την προσφυγική κρίση, αν όλοένα και περισσότερες χώρες πιστέψουν ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα μόνο σε εθνικό επίπεδο, τότε η Σένγκεν είναι νεκρή», προειδοποίησε ο ίδιος.

Αν καταρρεύσει η Συνθήκη Σένγκεν, θα καταρρεύσουν μαζί της τα μεγάλα επιτεύγματα της ΕΕ », κάτι που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών. Η επαναφορά των ελέγχων θα επηρεάσει «τα πάντα, την οικονομία, τον τουρισμό, τις μετακινήσεις», είπε ο Άσελμπορν.

Όμως οι έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ δεν αποτελούν κατάργηση της Συνθήκης, αλλά έχουν στόχο «να γνωρίζουμε ποιος, γιατί έρχεται σε εμάς ή ζητεί προστασία», ξεκαθάρισε.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Την ώρα που η Ευρώπη σαστισμένη αναζητά τρόπους ν' αντιμετωπίσει τις μεγαλύτερες ροές προσφύγων στην ιστορία της, με περιφερειακές πολιτικές αγκυλώσεις αλλά και ταυτόχρονα μια παραδοσιακά ανοιχτή προσέγγιση υποδοχής ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί, περιοχές του κόσμου τροφοδοτούν ατέρμονα τον μύλο της προσφυγιάς.

Η έκθεση «Alert, Early Warning and Readiness» που δημοσιεύεται σε εξαμηνιαία βάση, από ομάδα ειδικών του ΟΗΕ επιφορτισμένη με την πρόβλεψη των επόμενων πιο πιθανών καταστροφών που δύνανται να δημιουργήσουν ανάγκες ανθρωπιστικής βοήθειας, είναι παραπάνω από δυσοίωνη. Προειδοποιεί για το ενδεχόμενο κατάρρευσης της Λιβύης, ένα νέο πραξικόπημα στο Μπουρούντι, την κατάληψη περισσότερων εδαφών από ισλαμιστές μαχητές στο Αφγανιστάν και το Μάλι, όπως και για τον κίνδυνο λιμού ?λόγω της ξηρασίας? στην Αιθιοπία.Εκθεση ομάδας ειδικών των Ηνωμένων Εθνών, που επισημαίνει τον κίνδυνο επιδείνωσης των κρίσεων, εντός του επόμενου εξαμήνου, σε εστίες έντασης από το Μπουρούντι έως το Αφγανιστάν, ρίχνει βαριά σκιά σε οποιαδήποτε πρόβλεψη για την εξέλιξη της κατάστασης και διαγράφει το πλαίσιο μιας μακράς και δύσκολα διαχειρίσιμης δοκιμασίας.

Σύμφωνα με την έκθεση, η αποτυχία σύναψης μιας πολιτικής συμφωνίας στη Λιβύη για τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, θα προκαλέσει πιθανόν ρήξη μεταξύ της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης και του στρατού, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατάληψη της εξουσίας από τον στρατό. Στη χώρα δρουν ανεξέλεγκτα, ομάδες πολιτοφυλάκων, τζιχαντιστών, αλλά και κοινών εγκληματιών, με τυφλές επιθέσεις, μαζικές εκτελέσεις, αυθαίρετες συλλήψεις και απαγωγές. Ταυτόχρονα η Λιβύη αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό για εκτοπισθέντες γειτονικών χωρών που συχνά πέφτουν θύματα αδίστακτων διακινητών. «Απούσης μιας νόμιμης κυβέρνησης, η Λιβύη ενδεχομένως θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν κλιμακούμενο εμφύλιο πόλεμο, χάνοντας κάθε πιθανότητα αποκατάστασης της σταθερότητας ή επίτευξης πολιτικής λύσης στο εγγύς μέλλον», υπογραμμίζεται.

Την ίδια ώρα, άλλες περιοχές δίνουν τη δική τους μάχη και αιμορραγούν, ξεσηκώνοντας ανεξέλεγκτα κύματα εκτοπισθέντων είτε γιατί δυσκολεύονται να σταματήσουν νέες σφαγές από μέρους των ισλαμιστών μαχητών της Μπόκο Χαράμ που δρουν στη Νιγηρία και τις γειτονικές της χώρες είτε γιατί μαστίζονται από τις βίαιες συνέπειες του φαινομένου Ελ Νίνιο. Στην έκθεση γίνεται σαφής αναφορά στις ανεπάρκειες της ειρηνευτικής δύναμης στο Μάλι, που δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί την κυβέρνηση, αλλά και στην αδυναμία αυτής στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία να εγγυηθεί την ασφάλεια.

Αύξηση των κρουσμάτων βίας
Το Μπουρούντι, της κεντρικής Αφρικής, που υπήρξε επίκεντρο της γενοκτονίας το 1994 μεταξύ των φυλών Χούτου και Τούτσι, έρχεται τώρα αντιμέτωπο με μια νέα κρίση. Τα κρούσματα βίας μετεκλογικά αυξάνονται, με ανοιχτό το ενδεχόμενο εκδήλωσης πραξικοπήματος. Δολοφονίες χωρίς δίκες, συλλήψεις και βασανισμοί αλλά και απειλές εναντίον πολιτών που καταχωρίζονται ως «αντιπολιτευόμενοι», διευρύνουν την απόσταση μεταξύ διαφόρων κοινοτήτων και διογκώνουν τις προσφυγικές ροές.

Ενας άλλος μεγάλος εχθρός για τις περιοχές κυρίως της ανατολικής Αφρικής είναι το φαινόμενο Ελ Νίνιο και οι δραματικές του συνέπειες που πλήττουν με φονική ξηρασία χώρες όπως η Αιθιοπία αλλά και με καταστροφικές πλημμύρες, πολλές περιοχές της Σομαλίας και της Κένυας. Υπολογίζεται ότι μέσα στους επόμενους μήνες παραπάνω από 8 εκατ. άνθρωποι, στις πληγείσες περιοχές, θα χρειαστούν βοήθεια.

Το Αφγανιστάν αποτελεί από μόνο του μια ιδιαίτερη περίπτωση. Η δράση των ανταρτών (Ταλιμπάν και άλλων) σε συνδυασμό με τη στρατολόγηση εθελοντών από το ΙΚ και άλλες ακραίες ομάδες δημιουργούν κύματα εσωτερικά εκτοπισθέντων, πολλοί από τους οποίους αναζητούν τρόπο να εγκαταλείψουν τη χώρα. Περίπου 80.000 Αφγανοί ζήτησαν άσυλο στην Ευρώπη στο πρώτο εξάμηνο του 2015 και ειδικά στη Γερμανία αποτελούν τη μεγαλύτερη ομάδα προσφύγων και μεταναστών μετά τους Σύρους.

Καταγεγραμμένα στοιχεία δείχνουν ότι, καθημερινά, περίπου 3.000 Αφγανοί περνούν παρανόμως τα σύνορα προς το Ιράν. Από εκεί συνεχίζουν προς την Τουρκία όπου επιβιβάζονται σε πλοιάρια με προορισμό τη Λέσβο και την Κω, που θα χρησιμοποιήσουν ως ενδιάμεσο σταθμό για το πέρασμά τους από τα Βαλκάνια προς τη Βόρεια Ευρώπη.

Αυτή η τεράστια αύξηση του αριθμού των προσφύγων από το Αφγανιστάν (αναλυτές εκτιμούν ότι από τη χώρα αυτή φουσκώνει σταδιακά το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα προς τη Δύση μετά τη Συρία), θέτει ταυτόχρονα ένα θεμελιώδες ερώτημα στους Δυτικούς όσον αφορά την επιτυχία των περίπου 14 ετών στρατιωτικής επέμβασης αρχικά και προσπάθειας ανοικοδόμησης και ανασύστασης της χώρας, στη συνέχεια.

Οι πολιτικοί κίνδυνοι στους οποίους αναφέρεται η έκθεση αναμένεται να αυξήσουν τον αριθμό των ανθρώπων που θα έχουν ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας σε διεθνές επίπεδο κατά 1,9 εκατ. Επισημαίνεται ωστόσο πως ο αριθμός αυτός παραμένει πολύ μικρότερος από τους ανθρώπους που θα χρειαστούν βοήθεια για να αντιμετωπίσουν φυσικές καταστροφές, ειδικά αυτές που προκαλεί το φαινόμενο Ελ Νίνιο. Αυτό, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα έχει ως συνέπεια 500.000 άνθρωποι στο Κέρας της Αφρικής να χρειαστούν επισιτιστική βοήθεια, ενώ επιπλέον 4,1 εκατ. να διατρέξουν κίνδυνο στα νησιά του Νότιου Ειρηνικού Ωκεανού, καθώς και αρκετά εκατομμύρια στην ανατολική Αφρική.

Αν κανείς εντάξει τα στοιχεία αυτά στο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί με τις τεράστιες ροές Σύρων προσφύγων μπορεί να έχει μια γενικότερη εικόνα, αφού σύμφωνα με τον ΟΗΕ μιλάμε για «μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις εκτοπισμού στη σύγχρονη ιστορία».

Ρεκόρ αφίξεων
Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από 218.000 πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στην Ευρώπη διασχίζοντας τη Μεσόγειο τον Οκτώβριο -σχεδόν ο ίδιος αριθμός με αυτούς που έφτασαν σε όλη τη διάρκεια του 2014- καταγράφοντας νέο ρεκόρ αφίξεων σε έναν μήνα έπειτα από αυτό του Σεπτεμβρίου. Παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες οι πρόσφυγες και οι μετανάστες συνέχισαν να συρρέουν στην Ευρώπη. Η μεγάλη πλειονότητα, 210.000 άνθρωποι έφθασαν στην Ελλάδα, κυρίως στη Λέσβο, από την Τουρκία. Στην Ιταλία έφτασαν συνολικά 8.129 πρόσφυγες και μετανάστες τον Οκτώβριο, έναντι περισσότερων από 15.000 την ίδια περίοδο πέρυσι. Οι ειδικοί αποδίδουν τη μείωση αυτή στο γεγονός ότι οι Σύροι πρόσφυγες δεν διέρχονται πλέον από την Ιταλία, αλλά από την Τουρκία και την Ελλάδα. Μέχρι στιγμής, η UNHCR προβλέπει ότι έως και 700.000 πρόσφυγες και μετανάστες θα αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη φέτος, ακολουθώντας την επικίνδυνη διαδρομή της Μεσογείου και ότι τουλάχιστον άλλοι τόσοι θα το κάνουν το 2016.

ΜΑΛΙ
Η έλλειψη ειρηνευτικής διαδικασίας και ο κατακερματισμός ενόπλων ομάδων που μάχονται για την κατάκτηση εδαφών στο βόρειο τμήμα της χώρας διαμορφώνουν σκηνικό απόλυτης αστάθειας. Ωστόσο, το γεγονός ότι ο πληθυσμός είναι διάσπαρτος σε μια μεγάλη γεωγραφική έκταση όπως και το ότι οι κάτοικοι έχουν «εξοικειωθεί» με την ανασφάλεια περιορίζουν τις κινήσεις των εκτοπισθέντων που απομακρύνονται μόνο προσωρινά από τις περιοχές που κατοικούν. Η ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας είναι τεράστια και θα διογκωθεί εντός του εξαμήνου.

ΣΥΡΙΑ
Περίπου 23 εκατ. άνθρωποι διέμεναν στη Συρία πριν από την έναρξη του πολέμου τον Μάρτιο του 2011. Περίπου οι μισοί έχουν έκτοτε εκτοπιστεί: 7,6 εκατ. είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι και 4,2 εκατ. έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τους προς το εξωτερικό, σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Το 50% και πλέον των 700.000 προσφύγων που διέπλευσαν τη Μεσόγειο φέτος ήταν Σύροι πολίτες. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη είναι «μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις εκτοπισμού (πληθυσμών) στη σύγχρονη Ιστορία».

ΛΙΒΥΗ
Η αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας με την απόρριψη του σχεδίου των Ηνωμένων Εθνών μεγέθυνε το κενό πολιτικής και ασφάλειας που έρχονται να καλύψουν ομάδες πολιτοφυλάκων, τζιχαντιστών αλλά και εγκληματιών με τυφλές επιθέσεις, μαζικές εκτελέσεις, αυθαίρετες συλλήψεις και απαγωγές. Στο ποτάμι των ανθρώπων που προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα, προστίθενται και άλλοι που απλώς τη χρησιμοποιούν ως ενδιάμεσο σταθμό και πέφτουν συχνά θύματα αδίστακτων διακινητών.

AΦΓΑΝΙΣΤΑΝ
Στο πρώτο μισό του 2015 κατεγράφη τεράστια ενίσχυση των συγκρούσεων από πλευράς συχνότητας αλλά και έντασης. Η δράση των ανταρτών (Ταλιμπάν και άλλων) σε συνδυασμό με τη στρατολόγηση εθελοντών από το ΙΚ και άλλες ακραίες ομάδες δημιουργεί κύματα εσωτερικά εκτοπισθέντων, πολλοί από τους οποίους αναζητούν τρόπο να εγκαταλείψουν τη χώρα. Περίπου 80.000 Αφγανοί ζήτησαν άσυλο στην Ευρώπη στο πρώτο εξάμηνο του 2015 και είναι η μεγαλύτερη ομάδα προσφύγων και μεταναστών στη Γερμανία μετά τους Σύρους.

ΑΙΘΙΟΠΙΑ
Λόγω των αναγκών που δημιούργησε η παρατεταμένη ξηρασία, η κυβέρνηση της Αιθιοπίας διέθεσε τα αποθέματα τροφίμων που είχε, μόνο που ούτε οι αυξημένες ανάγκες καλύφθηκαν, ενώ ταυτόχρονα μεγάλωσε ο αριθμός των ατόμων που χρήζουν βοηθείας. Αναζητήθηκε σχέδιο δράσης, αλλά ο χρόνος παράδοσης της βοήθειας που μπορεί να εξασφαλιστεί φθάνει τους τρεις μήνες, διάστημα στο οποίο θα έχει κριθεί η επιβίωση πολλών ανθρώπων στη χώρα.

ΜΠΟΥΡΟΥΝΤΙ
Τα κρούσματα βίας μετεκλογικά αυξάνονται, με ανοιχτό το ενδεχόμενο εκδήλωσης πραξικοπήματος. Δολοφονίες χωρίς δίκες, συλλήψεις και βασανισμοί αλλά και απειλές εναντίον πολιτών που καταχωρίζονται ως «αντιπολιτευόμενοι» διογκώνουν τις προσφυγικές ροές.

ΝΙΓΗΡΙΑ
Οι επιθέσεις της Μπόκο Χαράμ εναντίον πολιτών καθώς και οι επιχειρήσεις καταστολής εσωτερικών εξεγέρσεων έχουν ως αποτέλεσμα να καταγράφεται έντονη κινητικότητα κυρίως στις βορειοανατολικές περιοχές της χώρας. Το πλήθος των ανθρώπων που αναζητούν τρόπους να εγκαταλείψουν τη χώρα αυξάνεται διαρκώς.

ethnos.gr

Ο 9χρονος από τη Συρία δεν έχει κανέναν στην Ελλάδα.

Είναι ένα από τα εκατοντάδες ασυνόδευτα ανήλικα που περνούν κάθε μήνα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Χάθηκε από τη μητέρα του στην Τουρκία και ακολούθησε έναν συγγενή του. Το μόνο στοιχείο που είχαν γι’ αυτόν οι ελληνικές αρχές ήταν το τηλέφωνο του συγγενούς, ο οποίος όμως είχε αναχωρήσει για τη Βόρεια Ευρώπη.

Οι εθελοντές της ΜΚΟ Praksis επικοινώνησαν με τον άνθρωπο αυτόν και του ζήτησαν αν μάθαινε κάτι για τη μητέρα του μικρού να τους ειδοποιούσε. Η μητέρα και ο μικρότερος αδελφός του 9χρονου εντοπίστηκαν «εγκλωβισμένοι» στην Τουρκία γιατί δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν τους διακινητές. Ο πατέρας του σκοτώθηκε στον πόλεμο. Η Praksis επικοινώνησε επίσης με έναν θείο στην Ολλανδία και ξεκίνησε τις διαδικασίες για να πάει εκεί ο μικρός στο πλαίσιο της οικογενειακής επανένωσης.

Ο 9χρονος είναι το μικρότερο παιδί που φιλοξενεί σήμερα ο ξενώνας ασυνόδευτων ανηλίκων στην Κυψέλη. Ζει εκεί πέντε μήνες. «Τον γράψαμε στο γειτονικό δημοτικό σχολείο με το οποίο έχουμε καλή συνεργασία. Αρχικά ήταν κλεισμένος στον εαυτό του. Σήμερα έχει προσαρμοστεί στο σχολείο, έμαθε ελληνικά, το απόγευμα πάει σε ομάδα μπάσκετ. Μιλάει συχνά με τη μητέρα του στο τηλέφωνο και εμείς την ενημερώνουμε για την πρόοδό του. Τώρα αναμένουμε την απόφαση για να πάει στην Ολλανδία» λέει στο «Βήμα» η Σίσσυ Λεβαντή, κοινωνιολόγος, την οποία συναντήσαμε στον ξενώνα της Κυψέλης.

Κυψέλη φιλοξενίας
Ο ξενώνας, χωρητικότητας 30 ατόμων, φιλοξενεί σήμερα μόνο 15 παιδιά. Οπως και τα υπόλοιπα 11 κέντρα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα, διαθέτει κενές θέσεις ενώ ο αριθμός των ασυνόδευτων παιδιών που καταφθάνουν στη χώρα έχει εκτιναχθεί στα ύψη.

«Το τελευταίο δίμηνο, ενώ πάρα πολλά ασυνόδευτα καταλήγουν στους ξενώνες, δεν μένουν. Εγκαταλείπουν την Ελλάδα μόνα τους, ακόμη και αν υπάρχει δυνατότητα για επανένωση με κάποιον συγγενή τους στην Ευρώπη, γιατί αυτό θα πάρει έξι μήνες ενώ παράτυπα θα φθάσουν σε λίγες ημέρες. Οι ξενώνες έχουν κενές θέσεις γιατί σήμερα είναι ευκολότερο και φθηνότερο να πάνε οι πρόσφυγες στη Βόρεια Ευρώπη. Εμείς προσπαθούμε να πείσουμε τα παιδιά ότι υπάρχει ασφαλέστερος τρόπος αλλά εκείνα βάζουν το χέρι στην καρδιά και λένε: “Ευχαριστώ, αλλά σε δύο ημέρες θα φθάσω μόνος μου”» συνεχίζει η κυρία Λεβαντή.

Στον δρόμο για την ελευθερία
Αγνωστο πόσα είναι τα ασυνόδευτα ανήλικα που περνούν από την Ελλάδα. «Πάρα πολλά δηλώνουν ενήλικοι για να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, 2.390 ήταν τα ασυνόδευτα ανήλικα το 2014, αριθμός πάνω-κάτω ίδιος με τον εφετινό. Αυτό σημαίνει ότι κάτι συμβαίνει. Δεν μπορεί οι αφίξεις προσφύγων να έχουν αυξηθεί τόσο πολύ σε σχέση με πέρυσι αλλά ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων να παραμένει ίδιος» λέει στο «Βήμα» η Μαριέλλα Μιχαηλίδου, συνεργάτρια της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ.

Πολλά παιδιά δηλώνουν ενήλικοι για να μη βρεθούν σε «προστατευτική φύλαξη», το οποίο σημαίνει «σε συνθήκες στέρησης της ελευθερίας τους στα κέντρα πρώτης υποδοχής ή σε αστυνομικά τμήματα». Διαβόητη είναι η περίπτωση της Κω, όπου ελλείψει οποιασδήποτε άλλης δομής το καλοκαίρι που μας πέρασε οι ανήλικοι κρατούνταν στο αστυνομικό τμήμα σε άθλιες συνθήκες μαζί με ενήλικους ποινικούς κρατουμένους μέχρι να ολοκληρωθούν οι ιατρικές εξετάσεις τους και να κανονιστεί η μεταφορά τους σε κάποιον από τους 12 ξενώνες ανηλίκων. «Η Υπατη Αρμοστεία χρηματοδότησε ένα “τράνζιτ σέντερ” στην Κω όπου θα μεταφέρονται και ανήλικοι από Λέρο και Κάλυμνο. Εχει δυναμικότητα 20 ατόμων και το λειτουργεί η Praksis. Τα πρώτα παιδιά φιλοξενήθηκαν εκεί το περασμένο Σαββατοκύριακο» προσθέτει η κυρία Μιχαηλίδου.

Η περίπτωση όμως που θυμάται περισσότερο είναι «ένας 13χρονος Αφγανός που έχασε τη μητέρα του και τα αδέλφια του στην Τουρκία γιατί όταν πήγαιναν να επιβιβαστούν στη βάρκα του διακινητή έγινε επιδρομή από την Αστυνομία. Η βάρκα που μετέφερε την οικογένειά του στην Ελλάδα ναυάγησε και πνίγηκαν όλοι εκτός από τον μεγάλο αδελφό του. Ο μικρός έμεινε χαμένος στην Τουρκία για δύο χρόνια κάνοντας τον τσαγκάρη ώσπου έμαθε ότι ο αδελφός του είχε πάει στη Γερμανία. Μάζεψε λεφτά και ήρθε στην Ελλάδα. Είχε σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς και πολλοί τον απέρριπταν. Κάποια στιγμή του είπα: “Αν συνεχίσεις έτσι, δεν θα πας Γερμανία” και έβαλε τα κλάματα. Η μεγάλη επιθυμία του ήταν να επισκεφθεί τον τάφο της μητέρας του στη Λέσβο. Δεν τα κατάφερε. Σήμερα είναι στη Γερμανία».

Μαρτυρίες

Σώθηκε από τον… γάμο
Το 15χρονο κορίτσι από τη Σομαλία εγκατέλειψε τη χώρα της μαζί με τα δύο αδέλφια της. Προσπαθώντας να περάσει τα σύνορα στη Βόρεια Ελλάδα είχε ένα ατύχημα. Τα αδέλφια της τη γύρισαν πίσω στην Ελλάδα και συνέχισαν το ταξίδι τους. Εντοπίστηκε από τις αρχές μόνη της σε ένα βουνό με σοβαρό κάταγμα στη λεκάνη. Η ΜΕΤΑδραση την ανέλαβε μετά την αρχική εγχείρηση, όμως θα χρειαστεί και δεύτερη.

Το κορίτσι φυγαδεύτηκε άρον άρον από τη Σομαλία γιατί αναμενόταν από την οικογένειά της να τη δώσουν για να παντρευτεί στα 13 της. Οι γονείς της επέλεξαν να τη στείλουν στην Ευρώπη. Αν επιστρέψει στη Σομαλία, την περιμένει ο «γαμπρός». Σήμερα ζει σε ξενώνα φιλοξενίας ανηλίκων στην Αθήνα. Εχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για την επανένωσή της με θείο της που εντόπισε η ΜΕΤΑδραση σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

«Θέλω να γίνω γιατρός»
Ο Σ. είναι 15 ετών. Κατάγεται από τη Χάμα της Συρίας, όπου ο πατέρας του ήταν δικηγόρος. «Φύγαμε από τη Συρία λόγω του πολέμου πριν από τριάμισι χρόνια με τους γονείς, τις αδελφές μου, 11 και 14 ετών, και τον τρίχρονο αδελφό μου. Πήγαμε στην Αίγυπτο» λέει στο «Βήμα» που τον συνάντησε στον ξενώνα της Praksis. Οι συνθήκες στην Αίγυπτο ήταν ελεεινές και η οικογένεια αποφάσισε να στείλει τον Σ. στην Ιταλία. «Πριν από πέντε μήνες μπήκα σε ένα πλοιάριο 18 μέτρων μαζί με άλλα 265 άτομα χωρίς φαγητό, χωρίς νερό. Αντί για την Ιταλία καταλήξαμε στην Κρήτη» λέει. Οι τοπικές αρχές τον κράτησαν για μία εβδομάδα ώσπου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για να έρθει στην Αθήνα, όπου τον έκλεισαν στη φυλακή για 10 ημέρες (όλοι οι ανήλικοι κρατούνται «για την ασφάλειά τους»). Τελικά θα επανενωθεί με μια θεία του στην Αγγλία. «Κάνω μαθήματα αγγλικών, πηγαίνω στο γειτονικό γυμναστήριο του δήμου, έχω κάνει φίλους. Θέλω να συνεχίσω το σχολείο και να γίνω γιατρός» μας λέει.

Δίκτυο εποπτείας
Η Υπατη Αρμοστεία ζητεί από την Πολιτεία να φτιάξει ένα εθνικό σύστημα επιτροπείας. Ενα πιλοτικό δίκτυο επιτροπείας ασυνόδευτων ανηλίκων με 12 μέλη έχει η ΜΚΟ ΜΕΤΑδραση. «Ξεκινήσαμε προσφέροντας διερμηνείς και συνοδεία ανηλίκων από τους χώρους κράτησης στα κέντρα φιλοξενίας» λέει στο «Βήμα» η Βιργινία Ξυθάλη, ψυχολόγος, υπεύθυνη στο Τμήμα Ανηλίκων της ΜΕΤΑδρασης.

«Μέχρι στιγμής στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί 258 παιδιά, στην πλειονότητά τους από το Αφγανιστάν και τη Συρία» προσθέτει. «Μερικά παρέμειναν 2-3 ημέρες, άλλα επτά μήνες από την αρχή του προγράμματος». Τα παιδιά ζουν σε ξενώνες φιλοξενίας ή σε δομές στα σύνορα, αλλά έχουν συχνότατη επαφή και επικοινωνία με το μέλος του δικτύου επιτροπείας.

Το ΒΗΜΑ