Η 5η νόσος ή το λοιμώδες ερύθημα είναι ήπια μεταδοτική νόσος που παρατηρείται συνηθέστερα σε παιδιά σχολικής ηλικίας.

Ο αιτιολογικός παράγοντας είναι ο ανθρώπινος παρβοϊός Β19, ένας μικρός ιός DNA που μπορεί να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα νόσων που κυμαίνονται από το αυτοϊώμενο λοιμώδες ερύθημα μέχρι ανεπάρκεια του μυελού των οστών και εμβρυϊκό θάνατο.

Ονομάζεται έτσι γιατί είναι η 5η από τις συνήθεις παιδικές λοιμώξεις που προκαλούν πυρετό και εξάνθημα. Οι άλλες είναι η ιλαρά, το ροδόχρουν εξάνθημα, η ερυθρά και η οστρακιά και μερικές φορές η ανεμοβλογιά.

Συνήθως παρουσιάζει έξαρση το χειμώνα και την άνοιξη, αλλά μπορεί κάποιος να προσβληθεί από το λοιμώδες ερύθημα οποιαδήποτε εποχή του έτους. Ο ιός μεταδίδεται πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, κακουχία, κεφαλαλγία και κνησμό.

Προσβάλλει κυρίως παιδιά ηλικίας 5-15 χρονών. Το εξάνθημα συνήθως υποχωρεί εντός μιας εβδομάδας, μπορεί όμως να επιμένει για αρκετές ημέρες εφόσον ο ασθενής εκτίθεται στο κρύο ή στη ζέστη.

Οι ενήλικες μπορεί να εκδηλώσουν αρθραλγία και αρθρίτιδα, μολονότι τα συμπτώματα αυτά είναι σπάνια στα παιδιά. Σε υγιείς ενήλικες ο ιός προκαλεί́ συμπτώματα γρίπης με χαρακτηριστικό ερύθημα και αρθρίτιδα (80% των περιπτώσεων) ιδιαίτερα σε γυναίκες.

Τα περισσότερα άτομα που προσβάλλονται από τη νόσο δεν παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα και αναρρώνουν χωρίς σοβαρές συνέπειες.Ένα παιδί που αρρωσταίνει από τον Παρβοϊό 19 αποκτά ισόβια ανοσία και δεν πρόκειται να ξανααρρωστήσει από τον ίδιο ιό.

Aν το λοιμώδες ερύθημα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί, σε σπάνιες περιπτώσεις, να καταλήξει σε αποβολή.

Γι' αυτό σε περίοδο επιδημίας οι έγκυες που δεν έχουν αντισώματα κατά του ιού και εργάζονται σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σε σχολεία και σε νοσοκομεία πρέπει να ενημερώνονται, γιατί αν νοσήσουν πρέπει να παρακολουθείται το έμβρυο με υπερήχους.

Η λοίμωξη από παρβοϊό είναι μια κοινή και μεταδοτική ασθένεια, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία και χαρακτηρίζεται από ένα ερυθρώδες εξάνθημα στο πρόσωπο.

Η λοίμωξη από παρβοϊό είναι επίσης γνωστή και ως “πέμπτη νόσος”, επειδή, ιστορικά, ήταν μία από τις πέντε κοινές ασθένειες της παιδικής ηλικίας (μαζί με ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα, οστρακιά).

Στα περισσότερα παιδιά, ο παρβοϊός είναι μια ήπια λοίμωξη και δεν απαιτεί περίπλοκη θεραπεία. Ωστόσο, ακόμα και σε ορισμένους ενήλικες, η μόλυνση μπορεί να είναι σοβαρή. Για παράδειγμα λοίμωξη από παρβοϊό σε μερικές έγκυες γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας για το έμβρυο. Η λοίμωξη από παρβοϊό είναι επίσης πιο σοβαρή για άτομα με ορισμένα είδη αναιμίας ή για άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Παρβοϊός: Συμπτώματα

Οι περισσότεροι άνθρωποι με λοίμωξη από παρβοϊό δεν έχουν σημαντικά σημάδια ή συμπτώματα. Όταν εμφανίζονται, τα συμπτώματα ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με την ηλικία του ατόμου.

Συμπτώματα στα παιδιά

Τα πρώιμα συμπτώματα της μόλυνσης από παρβοϊό στα παιδιά μπορεί να περιλαμβάνουν:

Πυρετό
Στομαχικές διαταραχές
Πονοκέφαλο
Καταρροή
Εξάνθημα στο πρόσωπο

Αρκετές ημέρες μετά την εμφάνιση των πρώιμων συμπτωμάτων, μπορεί να εμφανιστεί ένα διακριτικό ανοιχτό-κόκκινο εξάνθημα στο πρόσωπο, συνήθως και στα δύο μάγουλα. Τελικά μπορεί να επεκταθεί στα χέρια, τον κορμό, τους γλουτούς και τους μηρούς, όπου το εξάνθημα έχει ένα ροζ χρώμα και είναι λίγο ανάγλυφο στην αφή. Το εξάνθημα μπορεί να προκαλέσει φαγούρα, ιδιαίτερα στα πέλματα των ποδιών.

Γενικά, το εξάνθημα εμφανίζεται κοντά στο τέλος της ασθένειας. Είναι πιθανό να μπερδέψει κανείς το εξάνθημα ως σύμπτωμα από άλλα ιογενή εξανθήματα ή από κάποιο φάρμακο. Το εξάνθημα μπορεί “να έρχεται και να φεύγει”για μέχρι και τρεις εβδομάδες και να γίνεται περισσότερο εμφανές, όταν το παιδί εκτίθεται σε ακραίες θερμοκρασίες ή περνάει αρκετό χρόνο στον ήλιο.

Συμπτώματα στους ενήλικες

Οι ενήλικες συνήθως δεν αναπτύσσουν εξάνθημα στο πρόσωπο. Αντ' αυτού, το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της λοίμωξης από παρβοϊό σε ενήλικες είναι ο πόνος στις αρθρώσεις, που διαρκεί από μερικές ημέρες έως και εβδομάδες. Οι αρθρώσεις που προσβάλλονται συνηθέστερα είναι στα χέρια, τους καρπούς, τους αστραγάλους και τα γόνατα.

Παρβοϊός: Αίτια

Ο άνθρωπος προσβάλλεται από το στέλεχος Β19 του παρβοϊού (γι' αυτό και είναι γνωστός και ως παρβοϊός Β19). Αυτό είναι διαφορετικό στέλεχος από τον παρβοϊό που προσβάλλει σκύλους και γάτες, οπότε δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να κολλήσετε την μόλυνση από ένα κατοικίδιο ζώο ή το αντίστροφο.

Η ανθρώπινη λοίμωξη από παρβοϊό είναι πιο συχνή μεταξύ των παιδιών ηλικίας δημοτικού σχολείου και παρουσιάζει εξάρσεις κατά τους χειμερινούς και ανοιξιάτικους μήνες, αλλά, σε γενικές γραμμές, ο καθένας μπορεί να κολλήσει τον παρβοϊό Β19 ανά πάσα στιγμή του έτους. Εξαπλώνεται από άτομο σε άτομο, ακριβώς όπως το κοινό κρυολόγημα, συχνά μέσω αναπνευστικών εκκρίσεων και της επαφής χέρι-με-χέρι.

Η λοίμωξη από παρβοϊό μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω του αίματος. Μια έγκυος γυναίκα που έχει μολυνθεί μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο έμβρυο που κυοφορεί.

Η ασθένεια είναι μεταδοτική κατά την εβδομάδα πριν εμφανιστεί το εξάνθημα, γι' αυτό και είναι πολύ δύσκολο να προληφθεί η μετάδοση από άτομο σε άτομο, αφού δεν υπάρχουν ακόμα εμφανή συμπτώματα. Μόλις εμφανιστεί το εξάνθημα, το άτομο με την ασθένεια δεν θεωρείται πλέον μεταδοτική και δεν χρειάζεται να απομονώνεται.

Παρβοϊός: Ποιες είναι οι πιθανές σοβαρές επιπλοκές

Παρβοϊός και αναιμία

Η λοίμωξη από παρβοϊό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές για τα άτομα με αναιμία, μια κατάσταση κατά την οποία τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο σε όλα τα μέρη του σώματός σας, “ξοδεύονται” με μεγαλύτερο ρυθμό από εκείνον που τα αναπληρώνει ο μυελός των οστών. Η λοίμωξη από παρβοϊό σε άτομα με αναιμία μπορεί να σταματήσει την παραγωγή των ερυθρών κυττάρων του αίματος και να προκαλέσει μια κρίση αναιμίας. Τα άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι σε ιδιαίτερο κίνδυνο αν κολλήσουν παρβοϊό.

Παρβοϊός μπορεί επίσης να προκαλέσει αναιμία και συναφείς επιπλοκές σε:

Αγέννητα παιδιά γυναικών οι οποίες έχουν μολυνθεί με τον παρβοϊό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Λοίμωξη από παρβοϊό στην εγκυμοσύνη

Η λοίμωξη από παρβοϊό διάρκεια της εγκυμοσύνης επηρεάζει μερικές φορές τα ερυθρά αιμοσφαίρια στο έμβρυο. Αν και είναι σχετικά σπάνιο, αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αναιμία, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποβολή ή θνησιγένεια. Ο κίνδυνο για το έμβρυο είναι μεγαλύτερος κατά το πρώτο εξάμηνο του εγκυμοσύνης.

Λοίμωξη από παρβοϊό σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα

Η λοίμωξη από παρβοϊό μπορεί επίσης να προκαλέσει σοβαρή αναιμία σε άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να προκύψει από:

Λοίμωξη HIV (AIDS)
Θεραπείες για τον καρκίνο
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται μετά από μεταμοσχεύσεις οργάνων
http://www.mayoclinic.org

«Τα κρούσματα καμπυλοβακτηρίωσης και λιστερίωσης συνεχίζουν να αυξάνονται, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ισχυρίζονται η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τον Έλεγχο των Λοιμώξεων (ECDC).»

Αυτό αναφέρει ο ΕΦΕΤ στο πλαίσιο της παρουσίασης της έκθεση αναφοράς της EFSA και του ECDC για τις τάσεις και τις πηγές ζωονόσων, ζωονοσογόνων παραγόντων και τροφιμογενών επιδημιών για το έτος 2014 Η ετήσια έκθεση αναφοράς της EFSA και του ECDC παρουσιάζει τα αποτελέσματα της επιτήρησης και καταγραφής (monitoring) των ζωονόσων που πραγματοποιήθηκε το 2014, σε 32 ευρωπαϊκές χώρες (28 κράτη μέλη της ΕΕ και 4 κράτη μη ενταγμένα στην ΕΕ).

Η καμπυλοβακτηρίωση, αποτελεί από το έτος 2005 την πιο συχνά αναφερόμενη ζωονόσο, με αύξηση των επιβεβαιωμένων ανθρώπινων κρουσμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από το έτος 2008. Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στην ΕΕ το 2014 ήταν 236.851, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 22.067 κρούσματα (10%), σε σύγκριση με το 2013. Η πλειοψηφία των Κρατών Μελών της ΕΕ ανέφεραν αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων καμπυλοβακτηρίωσης το 2014, η οποία θα μπορούσε να εξηγηθεί εν μέρει λόγω βελτίωσης του συστήματος επιτήρησης ή / και βελτίωσης των διαγνωστικών μεθόδων της καμπυλοβακτηρίωσης σε πολλά κράτη μέλη τα τελευταία χρόνια. Στα τρόφιμα η εμφάνιση του Campylobacter παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα στο κρέας κοτόπουλων κρεοπαραγωγής (broilers).

Oι λοιμώξεις από Listeria που έχουν αναφερθεί σε ανθρώπους αυξήθηκαν κατά 16% σε σύγκριση με το έτος 2013: επιβεβαιώθηκαν 2.161 κρούσματα το έτος 2014. Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός αυτός είναι σχετικά χαμηλός, η αύξηση των αναφερόμενων περιπτώσεων λιστερίωσης είναι ανησυχητική, δεδομένου ότι η επιτήρηση των λοιμώξεων αυτών επικεντρώνεται σε σοβαρές μορφές της νόσου, με υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από ό,τι για άλλες ασθένειες που μεταδίδονται με τα τρόφιμα, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων και των ασθενών με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, η Listeria monocytogenes, το βακτήριο που προκαλεί τη λιστερίωση σε ανθρώπους και ζώα, σπάνια υπερέβαινε τα νόμιμα όρια ασφαλείας στα έτοιμα για κατανάλωση τρόφιμα, την πιο κοινή πηγή τροφιμογενούς μόλυνσης των ανθρώπων.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του ECDC, το γεγονός ότι τα κρούσματα λιστερίωσης και καμπυλοβακτηρίωσης συνεχίζουν να αυξάνουν είναι ανησυχητικό. Αυτή η κατάσταση τονίζει την σημασία της βελτίωσης της παρακολούθησης μέσω μοριακής τυποποίησης, εργασία που έχει αναπτυχθεί πρόσφατα από το ECDC και την EFSA και ενίσχυση των μέτρων ελέγχου του Campylobacter σε επίπεδο ΕΕ. Η πτωτική τάση της ΕΕ για τα επιβεβαιωμένα κρούσματα σαλμονέλωσης στον άνθρωπο από το 2008 συνεχίστηκε και το 2014. Αναφέρθηκαν περισσότερα κρούσματα S.Enteritidis σε ανθρώπους, ενώ οι περιπτώσεις S.Stanley παρέμειναν, όπως το 2013, σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με το 2011-2012. Τα περισσότερα Κράτη Μέλη τηρούν τους στόχους τους για τη μείωση της σαλμονέλας στα πουλερικά, αλλά οι απομονώσεις του S. Infantis αυξήθηκαν σε κοινοτικό επίπεδο. Σε επίπεδο ΕΕ, η μη συμμόρφωση για τη Salmonella στο νωπό και το μεταποιημένο κρέας πουλερικών ήταν σπάνια και χαμηλή, αντίστοιχα. Η πτωτική τάση της ΕΕ για τα επιβεβαιωμένα κρούσματα προσβολής από Yersinia το 2008 συνεχίστηκε. Θετικά εργαστηριακά αποτελέσματα για Yersinia αναφέρθηκαν κυρίως στο κρέας των χοίρων και των προϊόντων τους.

Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων από Verocytotoxigenic Escherichia coli (VTEC) λοιμώξεων στον άνθρωπο μειώθηκε ελαφρά σε σύγκριση με το 2013. Η VTEC, ανευρέθη στα τρόφιμα και στα ζώα. Συνολικά αναφέρθηκαν 5.251 τροφιμογενείς επιδημίες συμπεριλαμβανομένων και των επιδημιών από υδατογενείς λοιμώξεις. Οι περισσότερες τροφιμογενείς επιδημίες προκλήθηκαν από ιούς, ακολουθούμενες από τις επιδημίες που προκλήθηκαν από σαλμονέλα, βακτηριακές τοξίνες και Campylobacter και με άγνωστο αιτιολογικό παράγοντα σε ποσοστό 29,1% του συνόλου των κρουσμάτων.

Τα κυριότερα τρόφιμα που συνετέλεσαν στην μετάδοση των τροφιμογενών λοιμώξεων βάσει ισχυρών «αποδεικτικών στοιχείων-κρουσμάτων» ήταν τα αυγά και τα προϊόντα αυγών, ακολουθούμενα από τα τρόφιμα που προέρχονται από ανάμειξη διάφορων πρώτων υλών και τα μαλακόστρακα, τα οστρακοειδή, τα μαλάκια και τα προϊόντα τους. Η έκθεση συνοψίζει τις τάσεις και τις πηγές κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας από τη φυματίωση που οφείλεται στο Mycobacterium bovis, από την Brucella, την Trichinella, τον εχινόκοκκο, το τοξόπλασμα, τη λύσσα, την Coxiella burnetii (πυρετός Q), τον ιό του Δυτικού Νείλου και την τουλαραιμία.

www.dikaiologitika.gr