ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 2014.
Ποια πολιτική για το περιβάλλον έχουμε ανάγκη;
---Παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος και για χρόνια τώρα καταθέτουμε ένα κείμενο μιας σελίδας αναφοράς για 10 περιβαλλοντικά ζητήματα του νησιού μας συνοδεύοντας τα με μια συνέντευξη τύπου. Φέτος αλλάζουμε ρότα. Ενημερώσαμε την αναφορά με τις αλλαγές που συντελέστηκαν και την κρατάμε στο αρχείο μας σαν στοιχείο αυτοελέγχου.
---Τα σημαντικότερα είναι η απραξία στην πολιτική γης και στην διαχείριση του νερού. Τίποτα δεν προχώρησε τον χρόνο που πέρασε στα χωροταξικά και πολεοδομικά ζητήματα. Ούτε νύξη καθορισμού γεωργικής γης, διαχείρισης της παράκτιας ζώνης, ανάδειξης- περιοχών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (δάσος κέδρων, περιοχή Πολέμης Κεφάλου, περιοχή αμμοθινών Μαστιχαριου, ορεινός όγκος Ασφενδιου, περιοχή Πίσω Θέρμη Κω, Αγία Ειρήνη, Μάρμαρα κλπ)! Η δημοτική αδιαφορία δημιουργίας πλέγματος δεσμεύσεων στις χρήσεις γης και διαχείρισης κοινοχρήστων αγαθών εν συνδιασμώ με την κεντρική πολιτική εκποίησης δημόσιας περιουσίας διευκολύνει την εμπορευματοποίηση τους δρομολογώντας την περιθωριοποίηση της τοπικής κοινωνίας και την απομάκρυνση της από εν δυνάμει περιουσιακά αναπτυξιακά μέσα συλλογικού συμφέροντος.
---Για το νερό έγινε μια προσπάθεια για Αντιμάχεια, Καρδάμαινα, Κέφαλο αλλά αναποτελεσματική αφού παραμένει αδιευκρίνιστη η ποιότητα του νερού που δεν συνοδεύεται με σειρά συστηματικών μετρήσεων. Η Υφαλμύρωση νερού στην παραθαλάσσια ζώνη του νησιού σε Ψαλίδι, Καρδάμαινα και Κέφαλο αναφέρεται και στο σχέδιο διαβούλευσης του νόμου διαχείρισης υδάτων Ν. Αιγαίου του ΥΠΕΚΑ (www.opengov.gr/minenv/?p=6237), όπου αναφέρεται η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης στην Κέφαλο. Μεγάλα ξενοδοχεία λειτουργούν μονάδες αφαλάτωσης χωρίς έλεγχο και χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση! Το νερό είναι ένας ανυπεράσπιστος τοπικός φυσικός πόρος σε πολιορκία που σε 10 χρόνια θα πληρωθεί ακριβά!
---Μέρες τώρα στο λιμάνι (Μανδρακίου πόλεως Κω) μυρίζει από βοθρολυματα και γυαλίζει από απόβλητα λαδιών και πετρελαίων. ‘’Φταίνε τα ημερόπλοια που χάνουν λάδια-στατινες’’, ‘’υπάρχει ένας παλιός αγωγός αποχέτευσης που δεν έχει συνδεθεί στο δίκτυο και κατά περιόδους τον αδειάζουν’’, ‘’όταν υπάρχει υπερφόρτωση του συστήματος αποχέτευσης της ΔΕΥΑΚ γίνεται αντεπιστροφή και τοπική υπερχείλιση’’ μας είπαν. Ειδοποιήσαμε το Λιμεναρχείο και την ΔΕΥΑΚ αλλά τίποτα δεν γίνεται! ‘’ζητήσαμε πετσέτες να μαζέψουμε τα λάδια, τις περιμένουμε 15 μέρες’’ !
Η μόλυνση της θάλασσας είναι και αυτό ένα γραμμάτιο προς μελλοντική πληρωμή!
---Ζητήσαμε να μεταφερθούν οικοδομικά απορρίμματα και ρωτήσαμε που τα πάνε. ‘’Στο παλιό Λατομείο στο Πυλί’’, ‘’τώρα τα πήγα στον ΧΥΤΑ γιατί ήταν σχεδόν όλο πλαστικά’’! Ξέρουμε ότι δεν ήταν μόνο πλαστικά. Στον ΧΥΤΑ απαγορεύεται η εναπόθεση μπαζών! Το λατομείο δεν έχει άδεια ‘’χώρου υγειονομικής ταφής οικοδομικών υλικών’’! Η λειτουργία του ΧΥΤΑ είναι εμπειρική και οριακή ενώ δεν έγινε η αγορά των αναγκαίων εκτάσεων για την επέκταση του. Υπάρχουν ακόμη ΧΑΔΑ που δεν έχουν διευθετηθεί, ενώ τα λατομεία Πυλίου είναι νεοδημιουργητοι ΧΑΔΑ! Το (όποιο) σύστημα εθελοντικής ανακύκλωσης στην πόλη σταμάτησε και δεν ξεκίνησε ποτέ στα χωριά! Επικρέμαται η επιβολή ‘’ευρωπαϊκών προστίμων’’ το 2014 για τον Δήμο Κω.
--- Διαβάζουμε ότι το ΥΠΕΚΑ, υπουργείο περιβάλλοντος(;) προωθεί πάλι την τροποποίηση του νόμου για τα σχεδία πόλεως όπου η μόνη σοβαρή αλλαγή είναι η ‘’μείωση της εισφοράς σε γη για τις μεγάλες ιδιοκτησίες από 50% σε 40%’’! και εντελώς κυνικά συμπληρώνει ότι ‘’όπου δεν φτάνει η εισφορά γης για την δημιουργία των αναγκαίων κοινόχρηστων χώρων ο …Δήμος μπορεί να αυξήσει το ποσοστό!!! Αχ! Το πρόβλημα μας είναι μια νέα ποιότητα στον πολεοδομικό σχεδιασμό και όχι η διευκόλυνση των μεγάλων ιδιοκτήτων!!! Το περιβάλλον είναι το τελευταίο που απασχολεί σήμερα τους διαχειριστές της κρατικής εξουσίας! Καλά είναι να φεύγουν! Η παραμονή τους μόνο κακό κάνει στον τόπο, στον χώρο και στους ανθρώπους! Καλά θα ήταν και αυτοί που έρχονται να πουν τι θα κάνουν επί συγκεκριμένων θεμάτων! Ίσως αυτό είναι το νόημα και η αξία της σημερινής μέρας!
Ποια πολιτική για το περιβάλλον έχουμε ανάγκη;
Νίκος Μυλωνάς
-Είναι πολύ δυσάρεστη κατάσταση να βλέπουμε για άλλη μια χρονιά τα χόρτα να σκεπάζουν τον ανοικτό αρχαιολογικό χώρο στο κέντρο της πόλης, ανάμεσα στην Ιπποκράτους και στην Ναυκλήρου! Να βλέπεις τους επισκέπτες του νησιού να τα παραμερίζουν τα αγριόχορτα για να διαβάσουν τις πληροφοριακές πινακίδες και να κυνηγούν τα μικρά παΐδια τους για να μην τα χάσουν μέσα στο δάσος των θάμνων!
Γνωστή ιστορία, γνωστές οι αδυναμίες των κρατικών υπηρεσιών, γνωστή και η απροθυμία του Δήμου μας να ασχοληθεί με το ζήτημα παραπέμποντας το στην…διεκδικηση της αρμοδιότητας, στην αντικοινωνικότητα της αρχαιολογικής υπηρεσίας, στο κράτος… κλπ.
Έπρεπε να αλλάξει ο Δήμαρχος και ο αντικαταστατής του να πάρει μια καθ όλα αξιέπαινη πρωτοβουλία (μαζί με τον αντιδήμαρχο κ. Πη) καθαρισμού, αλλά …αρκετά πρόχειρη και ανοργάνωτη, εξ ου και η ελάχιστη συμμέτοχη και το μικρό αποτέλεσμα.
Συζητώντας με τον εργολάβο που έχει αναλάβει τον καθαρισμό μαθαίνουμε ότι ξεκίνησαν 2 μέρες πριν γιατί τώρα ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες του διαγωνισμού κα προχωρα όσο γίνεται πιο γρήγορα. Μαθαίνουμε ότι η επιφάνεια των ανοικτών αρχαιολογικών χώρων στο νησί μας είναι περίπου 100 στρέμματα και ότι για τον καθαρισμό τους απαιτείται ένα ετήσιο ποσό γύρω στις 15-20.000 ευρώ!
Το συνολικό ετήσιο κόστος της υπηρεσίας καθαριότητας του δήμου μας είναι 7 εκ ευρώ. Άρα η επιβάρυνση του δήμου μας είναι αστεία και θα μπορούσαμε να μην επιτρέπαμε ως κοινωνία δημοτών για τόσα πολλά χρόνια να επαναλαμβάνεται μια τόσο κακή ιστορία!
Την επομένη μέρα του καθαρισμού των βασικών διαδρομών εντός του χώρου αυτού, Δευτέρα πρωί 11.00 πμ, γκρουπ τουριστών στέκονται μπροστά στην κλειδωμένη πόρτα του χώρου και να ακούνε τον ξεναγό τους! Πόσες φορές πρέπει να ειπωθεί και από ποιους για να γίνει κάτι τόσο απλό και αναγκαίο: να μην κλείνουν οι αρχαιολογικοί χώροι ολόκληρη την τουριστική περίοδο;
Δυο λέξεις για την κατάσταση της οδού Ναυκλήρου και όλης της πάλαι ποτέ Εβραϊκής συνοικίας.
Είναι δυνατόν ένας από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου της πόλης να γίνεται αδιάβατος όχι τόσο από τα τραπεζοκαθίσματα όσο από τις διαφημιστικές πινακίδες και τα σταντ που μπαίνουν ανάμεσα στα άδεια τραπεζοκαθίσματα που υπάρχουν δεξιά και αριστερά μας!
Ωραία οι επαγγελματίες υποφέρουν, πρέπει να υπάρχει ελαστικότητα, αλλά εδώ πρόκειται για μια λαθεμένη επαγγελματική αντίληψη! Δεν φέρνουν τα πολλά τραπέζια τον κόσμο και το χρήμα! Ο κόσμος και το χρήμα πάει εκεί που υπάρχει τάξη και οργάνωση που αντανακλά σεβασμό στους ανθρώπους και στα πράγματα.
Είναι θέμα πολιτικής η οργάνωση της ζωής μέσα στις πόλεις και τους οικισμούς.
Μια πολιτική που μας λείπει.
Ευχόμαστε στον δήμαρχο κ. Νικηταρά στο λιγοστό διάστημα της θητείας του να αφήσει ένα δικό του άρωμα διαχείρισης προβλημάτων του αστικού χώρου που να διαφέρει από αυτό της παράταξης του.
Νίκος Μυλωνάς
Οι εκλογές τελείωσαν και τώρα είναι η ώρα του απολογισμού και των συμπερασμάτων.
Οι εκλογικές διαδικασίες και το αποτέλεσμα τους στην ουσία καταγράφουν την ιδεολογική και πολιτική και κοινωνική διαφοροποίηση που συντελέστηκε τα προηγούμενα χρόνια και γι αυτό επηρεάζουν τις υπάρχουσες σχέσεις εξουσίας, τις δομές και τις πρακτικές της. Έχουμε χρέος να καταθέσουμε την άποψη μας, αφού η προσωπική συμμετοχή μας άσκησε μια κάποια επιρροή.
Στο Δημοτικό μας επίπεδο το ερώτημα ήταν: συνέχεια της υπάρχουσας κατάστασης ή αλλαγή και με ποιο περιεχόμενο; Ποια δημοτική παράταξη αντιστοιχεί στο επίπεδο συνείδησης της κοινωνίας μας;
Η συντριπτική απάντηση των δημοτών 70% ήταν αλλαγή! Κάθε παράταξη πήρε την απάντηση της.
1. Η κυβερνωσα παράταξη ‘’ΟΡΑΜΑ’’ ηττήθηκε και μαζί της ηττήθηκε μια ολόκληρη άποψη για την δημοτική πολιτική. Το 2010 αναπαρήγαγε τον πολιτικό λόγο μεγάλων αφηγήσεων και των μεγάλων εξαγγελιών, εξ ού και το όνομα αυτής ‘’Όραμα’’! Για παράδειγμα: αντιμετώπιση των προβλημάτων των μικρομεσαίων μέσω της εργολαβιών μεγάλων δημοτικών και κρατικών έργων (φυλακές, δικαστήρια, εργατικές κατοικίες, μαρίνες, λιμάνια…) που θα δίνονταν στους ντόπιους με συνεργατικές και της ανεργίας των νέων μέσω της κοινωνικής οικονομίας. Η μεγαλοστομία της εδράζονταν στην εμπειρία των χρυσών δεκαετιών του ’80 και του ’90 της μεγάλης καπιταλιστικής ανάπτυξης, που όμως ήταν και είναι εκτός εποχής. Απέτυχε και καταψηφίστηκε. Με την παραίτηση του κ. Καΐσερλη πριν το τέλος της θητείας του, επιβεβαιώνεται ήττα της πολιτικής των μεγάλων λόγων και των μεγάλων έργων! Σφραγίζεται το τέλος μιας εποχής που η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης μέσω της τουριστικής ανάπτυξης μπορούσε να έχει (και είχε) κοινωνική χρησιμότητα και νομιμοποίηση. Η ήττα δεν είναι τόσο προσωπική του τέως κ. Δημάρχου όσο είναι η ήττα μιας αντίληψης, μιας πρακτικής και ενός περιεχομένου πολιτικής. Θα ήταν πολύ χρήσιμο ο κ. Καΐσερλης να μην παραιτηθεί αλλά να ολοκληρώσει την θητεία του (η λαϊκή εντολή του 2010 το απαιτούσε) και στο τέλος να μας κατέθετε την αυτοκριτική του και την πολιτική του παρακαταθήκη με στόχο να βοηθήσει την πολιτική ζωή του νησιού μας. Δυστυχως….
2. Η νεοπαγής παράταξη του κ. Α. Παυλίδη ‘’ΚΩΣ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ’’ απέτυχε και με συνεργατικές της τελειώνει μια εποχή ‘’εύκολων προτάσεων’’, ‘’ συναισθηματικών πρωτοβουλιών’’, και ‘’αγνών προσωπικών προθέσεων’’! Η εποχή και η κοινωνία μας περνούν μια πολύ κρίσιμη περίοδο και δεν της επιτρέπεται αλλά και δεν μπορεί να αντιπροσωπεύεται μέσω ατομικών πολιτικών προτάσεων! Η ήττα δεν είναι τόσο προσωπική του τέως κ. Υπουργού όσο είναι η ήττα της αντίληψης και του περιεχομένου της πολιτικής του. Είναι συνέπεια του τέλους μιας εποχής που συντελέστηκε πολύ πριν και που δυστυχώς δεν έγινε αντιληπτή.
3. Η μικρή αύξηση του ποσοστού της Λαϊκής Συσπείρωσης δεν είναι ήττα της κ. Μακρή. Είναι ήττα μιας αδιέξοδης λογικής για την αλλαγή που σπρώχνει μια καθαρή κομματική πρόταση μέσα σε ένα αυτοδιοικητικό περιβάλλον με δυσμενέστατους ιδεολογικούς συσχετισμούς δύναμης.
4. Η νέα παράταξη της Δίεσης και η πλειοψηφία της κομματικής οργάνωσης του ΣΥΡΙΖΑ αν και ήθελαν κάτι άλλο, μη καταφέρνοντας να παρουσιάσουν κάποιο πρόγραμμα αλλαγής, περιορίστηκαν σε ένα στενό κομματικό πυρήνα. Δεν τους φταίνε οι άλλοι. Το μήνυμα που έστειλαν στην κοινωνία με την όλη παρέμβαση τους είναι το πρόβλημα.
5. Η παράταξη της Δύναμης Αλλαγής ως μείζων αντιπολίτευση είχε προβάδισμα λογω των πασιφανών αδυναμιών της απελθούσας δημοτικής αρχής, η οποία δυσκολευόταν ακόμη και στην σύγκλιση του δημοτικού συμβουλίου! Ο κ. Κυρίτσης κατάφερε να κρατήσει την ομάδα του και να την εμπλουτίζει συνεχώς με νέα πρόσωπα. Ενώ δεν είχε μιλήσει για νέες πολιτικές παρά μόνο για γενικότητες αλλαγών, στην πράξη παρουσίασε μια κοινωνικά αντιπροσωπευτική, ιδεολογικά πλουραλιστική και ηλικιακά νεανική ομάδα που έδωσε την αίσθηση στο εκλογικό σώμα ότι ‘’αυτοί μπορούν’’ και του ότι ‘’θα τα καταφέρουν’’ να διαχειριστούν την κατάσταση στασιμότητας και να ισορροπήσουν τις αδύνατες πλευρές του χαρακτήρα ενός δραστήριου και εργατικού δημάρχου. Πάνω σε αυτή την ομάδα ο κόσμος ακούμπησε την αγωνία του και την ελπίδα του για την προσεχή 5-ετία και την υπερψήφισε, φορτίζοντας τα μέλη του ψηφοδελτίου της με τεράστια πολιτική ευθύνη.
---Το νέο και το ηθικό στην πολιτική δεν θα πάψει να είναι ζητούμενο. Αν η νέα δημοτική αρχή δεν παίξει τον ρόλο της, δεν θα της δοθεί από την κοινωνία άλλη ευκαιρία! Όπως πολύ χαρακτηριστικά είχε πει ο Α. Αλαβάνος όταν το κόμμα του διπλασίασε την δύναμη του: ‘’οι ψήφοι αυτοί είναι δανεικοί’’! Η νίκη της Δύναμης Αλλαγής και του Γ. Κυρίτση βασίζονται σε ‘’δανεικές ψήφους’’! Ψήφους δημοτών που πιστεύουν, που θέλουν, που θα επιδιώξουν να δουν χρηστή διαχείριση!
Ενα δημοκρατικό άνοιγμα του Δήμου! και ένα εκσυγχρονισμό στα μέσα και στους στόχους του.
Δεν θέλουν μεγάλα λόγια και δεν πιστεύουν στα μεγάλα έργα!
Πρωταρχικά χρειάζονται να δουν την αλήθεια, την ειλικρίνεια και την σοβαρή προσπάθεια.
Νίκος Μυλωνάς
Σημ: στις αστυνομικές μυθο-ιστορίες του κ. κ. Χόνδρου και Ζερβού που εμπλέκουν τον γράφοντα και την Συμπαράταξη Ελπίδας έχουμε απαντήσει με δημόσιες τοποθετήσεις, συνελεύσεις, συνεντεύξεις και δελτία τύπου στην ώρα τους. Ουδείς μετά Χριστόν προφήτης.
Ν.Μυλωνάς: «ΟΧΙ! στην ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ από το Συμβούλιο Επικρατείας!» Νίκη του κοινωνικού κινήματος!
Αντισυνταγματική κρίθηκε με απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (1906/2014) η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, (εταιρεία ύδρευσης αποχέτευσης Αθηνών-Πειραιώς). Η απόφαση αναμένεται να λειτουργήσει ως «πιλότος» και για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, παρά το γεγονός ότι απορρίφθηκαν για τυπικούς λόγους αντίστοιχες προσφυγές των εργαζομένων της. Στην Ολομέλεια του ΣτΕ προσέφυγαν κάτοικοι της Αθήνας που ζητούσαν να ακυρωθεί απόφαση (25/4/2012) της διυπουργικής επιτροπής αναδιαρθρώσεων και αποκρατικοποιήσεων, με την οποία μεταβιβάστηκε χωρίς αντάλλαγμα από το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ το 34,033% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ. Στο σκεπτικό της απόφασης με την οποία έκαναν δεκτή την προσφυγή, οι σύμβουλοι Επικρατείας επισημαίνουν ότι η μετατροπή της ΕΥΔΑΠ σε ιδιωτική επιχείρηση αντίκειται στο Σύνταγμα -άρθρα 5 και 21- που επιβάλλει μέριμνα του κράτους για την υγεία των πολιτών και το δικαίωμα στην προστασία της υγείας. «Η κατ’ ουσίαν μετατροπή της δημόσιας επιχειρήσεως σε ιδιωτική, που λειτουργεί με γνώμονα το κέρδος, καθιστά αβέβαιη τη συνέχεια της εκ μέρους της παροχής προσιτών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και δη υψηλής ποιότητας, η οποία δεν εξασφαλίζεται πλήρως με την κρατική εποπτεία», αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης.
Όπως επισημαίνεται, «οι υπηρεσίες της ΕΥΔΑΠ παρέχονται μονοπωλιακώς, σε μεγάλο πληθυσμό διαβιούντα υπό δυσμενείς οικιστικές συνθήκες στον περιορισμένο χώρο της Αττικής, από δίκτυα που είναι μοναδικά στην περιοχή και ανήκουν στα πάγια περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας». Οι σύμβουλοι Επικρατείας διευκρινίζουν περαιτέρω: «Συνίστανται δε οι υπηρεσίες αυτές στην ύδρευση και αποχέτευση που είναι αναγκαίες για την υγιεινή διαβίωση και ιδίως στην παροχή του πόσιμου ύδατος, φυσικού αγαθού απαραίτητου για την επιβίωση, που καθίσταται σπανιότερο συν τω χρόνω».
---Άρα ο δρόμος για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΥΑΚ με την μορφή μετατροπής της σε πολυμετοχική επιχείρηση οποιασδήποτε μορφής παραπέμπεται στο απώτερο μέλλον. Αυτό που προέχει είναι η σωστή διαχείριση της με διόρθωση του πελατολογίου της και της βάσης δεδομένων της (πραγματικά μέτρα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων με απαίτηση τεκμαρτού αποζημίωσης για κατανάλωση νερού από τις γεωτρήσεις τους), με ανακοστολόγηση και με λειτουργία στηριγμένη στο σύγχρονο μάνατζμεντ με διαχωρισμό ευθυνών ανάμεσα στο υπαλληλικό της προσωπικό και την πολιτική της διοίκηση.
Ο κίνδυνος της ιδιωτικοποίησης αποτρέπεται οριστικά μόνο αν στην ζωή αποδεικνύεται η υπεροχή του μοντέλου σύγχρονης κοινωνικής διαχείρισης των φυσικών πόρων έναντι του φιλελεύθερου μοντέλου ιδιωτικής επιχειρηματικής εκμετάλλευσης τους!
Και αυτό είναι πολιτικό ζήτημα που το διαχειρίζεται η εκάστοτε δημοτική αρχή.
Ν. Μυλωνάς
Συζητώντας για τις ευρωεκλογές
Ελάχιστα πράγματα έχουν ειπωθεί για την θέση της χώρας μας στην ευρωπαϊκή ένωση και τις προοπτικές της σε σχέση με την τοπική οικονομία και τα τοπικά εισοδήματα.
Είναι όμως ευρύτατα διαδεδομένη η αντίληψη ότι η ύπαρξη του ευρώ με την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην τοπική αγορά γιατί μας έχει μετατρέψει σε μια ακριβή περιοχή για τους τουρίστες αλλά και για τους κατοίκους του νησιού μας. Η ακρίβεια των καταναλωτικών αγαθών και η απουσία εθνικού και τοπικού παραγωγικού ιστού ασκούν συνεχή πίεση στα εισοδήματα των εργαζομένων και των επιχειρήσεων. Τα συστήματα πώλησης τουριστικών υπηρεσιών allinκαι τα υπερκαταστήματα είναι επί της ουσίας προϊόντα και μηχανισμοί συμπίεσης του κόστους με στόχο την ανταγωνιστικότητα του τοπικού τουριστικού πακέτου στην διεθνοποιημένη αγορά. Αυτά τα συστήματα ενδυναμωθήκαν μόνο μετά την είσοδο της χώρας μας στο ευρώ! Λείπουν αναλύσεις και συμπεράσματα που χρειαζόμαστε για να προβάλουμε φιλολαϊκές και φιλοπεριβαλλοντικες εναλλακτικές προτάσεις. Μεταφέρουμε εδώ ένα μικρό απόσπασμα από την εργασία του έγκριτου δημοσιογράφου Π. Παπακωνσταντίνου που θέτει μια σοβαρή και χρήσιμη προβληματική εν όψει των ευρωεκλογών και των πιθανών πολιτικών εξελίξεων που θα έχουμε.
Ελλάδα και Ε.Ε.: Η αναπόδραστη ρήξη
Στο τελευταίο συνέδριό του το ΚΚΕ (Απρίλιος 2013) διαπιστώνει ότι η Ελλάδα έχει ενσωματωθεί «οργανικά στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα», θεωρεί «αποπροσανατολιστικό, αστικό επιχείρημα» τα περί απώλειας της εθνικής- λαϊκής κυριαρχίας στο πλαίσιο της Ε.Ε., όπως και το στόχο για ρήξη με την Ε.Ε. εφ’ όσον δεν συνδέεται άμεσα με την «πάλη για την εξουσία».
Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στη γραμμή της δημοκρατικής μεταρρύθμισης εντός της Ε.Ε. θέτοντας ως στρατηγικό στόχο «μια χειραφετημένη Ελλάδα της εργασίας, της δικαιοσύνης και της δημιουργικότητας μέσα σε μια ριζικά διαφορετική Ευρώπη». Υπό αυτή την οπτική δεσμεύεται, αν σχηματίσει κυβέρνηση, να καταργήσει τις δανειακές συμβάσεις και να επαναδιαπραγματευθεί το δημόσιο χρέος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αναγνωρίζοντας ότι «ενδέχεται να διατυπωθούν κατά τη διαπραγμάτευση απειλές, ίσως και εκβιασμοί περί διακοπής της χρηματοδότησης, περί εξόδου από το ευρώ», υπόσχεται ότι «απόλυτη προτεραιότητα για μας θα είναι η αποτροπή της ανθρωπιστικής καταστροφής και ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών» και ότι «είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ακόμη και τη χειρότερη έκβαση».
Οι αναθεωρημένες από τη Λισσαβώνα συνθήκες της Ρώμης και του Μάαστριχτ θωρακίζουν την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, δένοντας τα χέρια σε μια αριστερή κυβέρνηση που θα αναγκαζόταν να επιβάλει περιορισμούς για να περιορίσει τη φυγή κεφαλαίων. Απαγορεύουν την επιβολή δασμών σε προϊόντα όχι μόνο ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και τρίτων κρατών, με τις οποίες έχει συνάψει συμφωνίες η Ε.Ε., θέτοντας σοβαρούς περιορισμούς σε επιλεκτικά, προστατευτικά μέτρα για την ενίσχυσης της εγχώριας παραγωγής- π.χ. στα αγροτικά προϊόντα. Ενδεχόμενες προθέσεις για εθνικοποίηση των τραπεζών και στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεων, ή για στήριξη προβληματικών επιχειρήσεων, προσκρούουν στις αρχές της ενιαίας ευρωπαϊκής πράξης περί ανόθευτου ανταγωνισμού.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας και το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, που ισχύουν για όλα τα κράτη- μέλη και όχι μόνο για τις χώρες της ευρωζώνης, επιβάλλουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και αναγκάζουν όλα τα κράτη με δημόσιο χρέος άνω του 60% να μειώνουν κάθε χρόνο το υπερβάλλον χρέος κατά το ένα εικοστό του. Για μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου το χρέος βρίσκεται στο…172%, η εφαρμογή αυτού του «χρυσού κανόνα» σημαίνει ότι πρέπει να δίνουμε για το χρέος κάθε χρόνο το 5 έως 6% του ΑΕΠ- χοντρικά, διπλάσιο των συνολικών δαπανών για την παιδεία και ανάλογο με τις συνολικές δαπάνες για την υγεία. Ο ίδιος ο κρατικός προϋπολογισμός, το κορυφαίο εργαλείο άσκησης κοινωνικής πολιτικής και οικοδόμησης κοινωνικών σχηματισμών, φεύγει από τον έλεγχο της εθνικής κυβέρνησης, καθώς πρέπει να προεγκριθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Με αυτά τα δεδομένα, μια αριστερή κυβέρνηση η οποία δεν θα είναι έτοιμη να παραδοθεί άνευ όρων από την πρώτη στιγμή και θα επιχειρήσει τα πιο στοιχειώδη μέτρα για την αντιμετώπιση της μαινόμενης κοινωνικής λαίλαπας, είναι κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι θα έρθει σε μετωπική σύγκρουση με την Ε.Ε. Σε διαφορετική περίπτωση, θα απαξιωθεί ταχύτατα, προκαλώντας απογοήτευση και οργή στις λαϊκές δυνάμεις, για να αποδειχθεί σύντομη αριστερή παρένθεση, η οποία ενδέχεται να στρέψει το λαϊκό ριζοσπαστισμό προς αντιδραστικές, ακόμη και φασιστικές κατευθύνσεις. Την αλήθεια αυτή αρχίζουν να συνειδητοποιούν και δυνάμεις του ευρωπαϊκού, αριστερού ρεφορμισμού. Την άνοιξη του 2013, ο επικεφαλής του γαλλικού Αριστερού Μετώπου Ζαν- Λικ Μελανσόν και ο συνιδρυτής του γερμανικού κόμματος «Αριστερά» (Die Linke) Όσκαρ Λαφοντέν έθεσαν επί τάπητος το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ και ανυπακοής στην Ε.Ε., σπάζοντας ένα σημαντικό «ταμπού» της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Για να ενωθούμε, πρέπει πρώτα να χωρίσουμε!
Μια μικρή χώρα σαν την Ελλάδα, με έντονη ενεργειακή και τεχνολογική εξάρτηση από το εξωτερικό, δεν μπορεί να επιβιώσει σε κάποιο «ιγκλού» εθνικής αυτάρκειας, στο περιθώριο του διεθνούς καταμερισμού εργασίας. Επομένως η μονομερής αποδέσμευση από την Ε.Ε. δεν πρέπει να προβάλλεται ως επιθυμητή λύση, στην προοπτική της «εθνικής αυτοδυναμίας» και του «σοσιαλισμού σε μία χώρα», αλλά ως αναγκαστική επιλογή για τη λαϊκή επιβίωση. Μια λαϊκή, δημοκρατική ανατροπή στην Ελλάδα, που θα σπάσει τον πιο αδύναμο κρίκο της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας με αντίτιμο μια δύσκολη, μεταβατική, μοναχική πορεία, θα επιβιώσει τελικά μόνο αν γίνει καταλύτης ανάλογων ανατροπών σε άλλες, ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης. Θα χωρίσουμε από την Ευρώπη των πολυεθνικών για να ξαναενωθούμε με τους λαούς της Ευρώπης, σε μια νέα, δημοκρατική, σοσιαλιστική ομοσπονδία κυρίαρχων εθνών!
Στο μεσοδιάστημα θα προκύψουν κίνδυνοι και δυσκολίες που μόνο ένας ανόητος θα μπορούσε να υποτιμήσει. Ο έλεγχος του πληθωρισμού σε ανεκτά όρια, η αντιμετώπιση του αναπόφευκτου, το πρώτο διάστημα, τραπεζικού πανικού, ο ομαλός εφοδιασμός της χώρας σε καύσιμα, τρόφιμα και φάρμακα, η εξασφάλιση των άμεσων χρηματοδοτικών αναγκών τόσο του δημόσιου, όσο και του ιδιωτικού τομέα- μεταξύ άλλων, και με διμερή δάνεια που προϋποθέτουν ευρύτερες γεωπολιτικές συμμαχίες- είναι ζητήματα που θα τεθούν στην ημερήσια διάταξη. Επιπλέον, η απότομη διακοπή των κοινοτικών κονδυλίων, όσο κι αν αυτά έχουν περιοριστεί τελευταία, θα έχει επιπτώσεις σε ορισμένες κοινωνικές κατηγορίες , όπως στους αγρότες, στη χρηματοδότηση δημοσίων έργων κλπ. Πρόκειται για σοβαρά προβλήματα, για τα οποία, πάντως, έχουν διατυπωθεί προτάσεις αντιμετώπισης από αριστερούς πανεπιστημιακούς και αγωνιστές .
Με βάση αυτές τις δυσκολίες, ο Γάλλος, αριστερός οικονομολόγος Σεντρίκ Ντιράν υποστηρίζει ότι η Αριστερά οφείλει να θέσει σε πρώτη γραμμή όχι το τι θα γίνει με το ευρώ και την Ε.Ε., αλλά ένα ριζοσπαστικό, μεταβατικό πρόγραμμα για τις πιεστικές ανάγκες της εργατικής τάξης και τη βελτίωση των ταξικών συσχετισμών κάτι που, στην περίπτωση της Ελλάδας, οφείλει να συνοδεύεται από την απολύτως αναγκαία διαγραφή του χρέους ή έστω του μεγαλύτερου μέρους του. Υλοποιώντας ένα τέτοιο πρόγραμμα, μια αριστερή κυβέρνηση μπορεί να κερδίσει πολύτιμο χρόνο, να θωρακιστεί με την εμπιστοσύνη των λαϊκών μαζών, να γίνει καταλύτης για τη γρήγορη ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος, να αποδιοργανώσει το αστικό στρατόπεδο, συμπεριλαμβανομένων καίριων πυρήνων του κατασταλτικού μηχανισμού με δυο λόγια, να συγκεντρώσει δυνάμεις για το μεγάλο, σοσιαλιστικό άλμα.
Βεβαίως, η Αριστερά δεν έχει δικαίωμα να κοροϊδεύει τον εαυτό της και τον κόσμο για τη δυνατότητα να εφαρμοστεί αυτό το πρόγραμμα με τις ευλογίες της Μέρκελ και του Σόιμπλε. Αντίθετα, οφείλει να τον προετοιμάζει για την αναπόφευκτη ρήξη με την Ε.Ε. και να βοηθά να ωριμάζει η συνειδητοποίηση αυτής της αναγκαιότητας μέσα από την ίδια την πείρα του και όχι με κηρύγματα από τον άμβωνα του επαναστατικού μαρξισμού. Όπως γράφει ο ίδιος ο Ντιράν: «Δεν υπάρχει κανείς λόγος να περιμένουμε μια τέτοια (προοδευτική) στροφή από την Ε.Ε. Αντίθετα η ‘υπαρκτή’ Ε.Ε. λειτουργεί καθ’ ολοκληρίαν και ανεπιστρεπτί ως όργανο του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και των πολυεθνικών… Η Ε.Ε. είναι ο ένας πόλος και οι λαοί ο άλλος. Να τελειώνουμε με την Ευρώπη σημαίνει επίσης να σπάσουμε μια μισητή μηχανή και να απορρίψουμε το θλιβερό σχέδιο ενός κόσμου που περιορίζεται από τον ορίζοντα της αγοράς. Περισσότερο από ένα τέλος, θα πρόκειται για μια καινούργια αρχή».
Επί τέλους, η επίκληση των όποιων δυσκολιών δεν μπορεί να λειτουργεί ως άλλοθι για μια ταπεινωτική συνθηκολόγηση προτού καν δοθεί η μάχη. Όπως έλεγε ο Σενέκας: Δεν θα έχουν ποτέ ούριο άνεμο όσοι δεν έχουν χαράξει πορεία πλεύσης…
Για την μεταφορά: Ν. Μυλωνάς