To θέμα των συντελεστών ΦΠΑ,μας έχει απασχολήσει εδώ και πολύ καιρό,από το περίφημο email Χαρδούβελη,μέχρι τα σενάρια που κυκλοφορούν τελευταία από κυβερνητικές πηγές,για καθιέρωση δυο συντελεστών ΦΠΑ,ενός υψηλού 18% και ενός μειωμένου 9%,που όπως συζητείται θα ισχύσουν από Σεπτέμβρη.
-Πηγή: dhras.gr
Ας δούμε όμως πως ερμηνεύεται αυτό,ξεκινώντας απ'τις επιπτώσεις στην υπόλοιπη επικράτεια.Τα τρόφιμα, οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ,οι μεταφορές και η εστίαση από 13% θα ανέβουν στο 18%,ενώ ακίνητα, αυτοκίνητα, καύσιμα, ηλεκτρικά είδη, ρούχα-παπούτσια,κινητή τηλεφωνία θα κατέβουν από 23% στο 18%.Στο χαμηλό συντελεστή θα παραμείνουν σίγουρα τα φάρμακα και κάποια βασικά είδη διατροφής (γάλα,ψωμί).Άγνωστο βέβαια σε ποιο συντελεστή θα ανήκει ο τουρισμός και κυρίως η διαμονή στα ξενοδοχεία.Το βέβαιο είναι ότι ακόμα και αν πάει στο χαμηλό 9%, θα είναι 2,5 μονάδες πάνω απ'το 6,5% που ισχύει σήμερα.Βλέπουμε δηλαδή με μια πρώτη ανάγνωση ότι τα πιο φτωχά στρώματα της κοινωνίας θα επιβαρυνθούν πολύ περισσότερο λόγω της αύξησης στα βασικά αγαθά,ενώ σε αντίθεση τα είδη πολυτελείας θα γίνουν φτηνότερα για όσους διαθέτουν μεσαία και υψηλά εισοδήματα.
Πάμε τώρα στα νησιά Αιγαίου που απολαμβάνουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ κατά 30% σε σχέση με την υπόλοιπη επικράτεια,να δούμε ότι εδώ η επιβάρυνση θα είναι αναλογικά κατά πολύ μεγαλύτερη σε κάθε περίπτωση,ακόμα και για τα υψηλά εισοδήματα,καθώς αν γίνει εξορθολογισμός των συντελεστών,τα τρόφιμα, οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ,οι μεταφορές και η εστίαση από 9% θα ανέβουν στο 18%.Αυτό σημαίνει ότι μιλάμε αυτομάτως για μια αύξηση του ΦΠΑ κατά 50% σε όλα σχεδόν τα είδη πρώτης ανάγκης.Σε γάλα και ψωμί,όπως ακούγεται εφόσον πάνε στο μειωμένο συντελεστή,η μεταβολή θα είναι σχεδόν μηδενική,ενώ στα φάρμακα θα υπάρξει αύξηση τεσσάρων μονάδων.Σε ακίνητα, αυτοκίνητα,καύσιμα, ηλεκτρικά είδη, ρούχα-παπούτσια,κινητή τηλεφωνία η αύξηση θα είναι πιο μικρής κλίμακας από 16% σε 18%.Στις ακτοπλοϊκές και αεροπορικές επιβατικές μεταφορές των νησιωτών από και προς την υπόλοιπη Ελλάδα,το 13% θα γίνει 18%,δηλαδή αύξηση ΦΠΑ κατά 60%.Όσον αφορά τη διαμονή στα ξενοδοχεία,στην καλύτερη περίπτωση της μεταβολής από 5% σε 9%,θα έχουμε μία αύξηση τεσσάρων μονάδων. Παρατηρούμε λοιπόν,ότι τα φτωχά νοικοκυριά θα δουν μια επιβάρυνση στο ΦΠΑ των βασικών αγαθών κατά εννέα μονάδες,ενώ η αύξηση στη διαμονή,θα επηρεάσει την τουριστική βιομηχανία των νησιωτικών περιοχών.
Αν θέλουμε να κάνουμε μια πρόχειρη σύγκριση ανάμεσα στο περιεχομένου του email Χαρδούβελη,με τις προτάσεις που ακούγονται από τη πλευρά Βαρουφάκη,θα δούμε ότι στη πρώτη περίπτωση η αύξηση του ΦΠΑ όλων των αγαθών στα νησιά θα ήταν της κλίμακας του 30%,ενώ τώρα το καλύτερο σενάριο ανόδου του ΦΠΑ θα ξεκινά από 50% στα βασικά αγαθά και θα φτάνει έως 80% στη διαμονή.Άν σε όλα αυτά προσθέσουμε και τις προτάσεις της κυβέρνησης για τέλος διαμονής από 1 έως 5 ευρώ ανά διανυκτέρευση,το παράλληλο σχέδιο για επιβολή έξτρα φόρου 3% έως 6% στις λιανικές πωλήσεις για ρούχα,παπούτσια,έργα τέχνης,κοσμήματα,μπαρ και εστιατόρια στα νησιά,αυτό σημαίνει ότι οι επικείμενες ανατιμήσεις στις τιμές των αγαθών,θα επιβαρύνουν τον προυπολογισμό του κάθε νοικοκυριού, ενώ ταυτόχρονα το λειτουργικό (λογαριασμοί ΔΕΚΟ ) και φορολογικό κόστος για τις επιχειρήσεις ειδικά στις νησιωτικές περιοχές,θα γίνει δυσβάσταχτο.
Υ.Γ Όταν αναφερόμαστε σε μεταβολή 50% ,δεν εννοούμε ότι η τελική αξία ενός αγαθού θα είναι 50% ακριβότερη,αλλά μόνο στο ΦΠΑ που αντιστοιχεί.
Θάνος Γεώργιος
Οικονομολόγος