H ισχυροποίηση των Δήμων και ο ολιγοπωλιακός έλεγχος του τοπικού τουρισμού
‘’all inclusive’’, εκτός του κυβερνητικού αναπτυξιακού συνεδρίου ν. αιγαίου
Η κυβέρνηση μας λέει ότι σε αυτό ‘’θα διερευνήσουν σε βάθος τις παραγωγικές δυνατότητες του Νοτίου Αιγαίου, ώστε να τεθούν ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι για την αναπτυξιακή προοπτική των νησιών, στο πλαίσιο ενός συνεκτικού σχεδίου περιφερειακής παραγωγικής ανασυγκρότησης, που θα λαμβάνει υπ’ όψιν της τις ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώνει η νησιωτικότητα σε όλους τους επιμέρους τομείς.’’ Η ζωή μας έχει διδάξει να είμαστε κουμπωμένοι στα μεγάλα λόγια και ότι τα συνέδρια έχουν κυρίως ένα επικοινωνιακό χαρακτήρα.
Και αυτό το συνέδριο δεν ξεφεύγει την πεπατημένη. Ακόμη χειρότερα! ξέρουμε ότι είναι μέρος του προωθούμενου από την κυβέρνηση ‘’εθνικού σχεδίου ανάπτυξης’’ για την ‘’μετά μνημονίων εποχή’’ που η κυβέρνηση ήδη έχει συζητήσει με τους Ευρωπαίους ‘’εταίρους’’ πριν 4 μέρες στο τελευταίο EWG (Euro Working Group). Κατά συνέπεια πρόκειται για ήδη ειλημμένες κυβερνητικές αποφάσεις οι οποίες ενσωματώνουν όλες τις υποχρεωτικές και μη ανατρέψιμες ‘’μεταρρυθμίσεις’’ των 8 μνημονιακών ετών, που καθιστούν την χώρα μας την πιο νεοφιλελευθεροποιημένη και ιδιωτικοποιημένη οικονομία της Ευρωζώνης. Μέσα στο δεδομένο σκληρό πλαίσιο καλούμαστε να καταθέσουμε τις προτάσεις μας που το πρόβλημα τους είναι η χρηματοδότηση τους. Ο Δήμαρχος Ρόδου πχ κατέθεσε πρόταση για έργα 250 εκ. Η χρηματοδότηση δεν μπορεί να διασφαλιστεί από την κυβέρνηση! Έχει την υποχρέωση των υψηλών ετήσιων πλεονασμάτων και δεν μπορούμε πιστέψουμε ότι θα χρηματοδοτήσει τα αναπτυξιακά έργα που προτείνονται και έχουμε ανάγκη! Από την άλλη και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κλείσει χρηματοδοτικά αφού το ΕΣΠΑ δεν έχει διάδοχο! Το αναπτυξιακό πρόβλημα των τοπικών κοινωνιών γίνεται ζητημα ‘’επιβίωσης’’! Ο πρωθυπουργός στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο ήταν σαφής λέγοντας ότι δεν θα ‘’ανεχτεί κωλυσιεργίες, τεχνητά εμπόδια, προσωπικές στρατηγικές και.. άστο για αργότερα’’ για την υλοποίηση των προαπαιτούμενων της ερχομένης αξιολόγησης! Το πλαίσιο λοιπόν είναι δεδομένο και το ‘’ναι σε όλα των δανειστών είναι ο χρυσούς κανόνας του ‘’εθνικού σχεδίου ανάπτυξης’’ αλλά και του υπό συζήτηση ‘’περιφερειακού αναπτυξιακού Νοτίου Αιγαίου’’ και οι εξαγγελίες δεν πείθουν!
Τι μπορούμε να ζητούμε εμείς ως τοπική κοινωνία από μια κυβέρνηση που βγήκε με μακρόπνοα αναπτυξιακά οράματα αλλαγής του παραγωγικού και πολιτικού μοντέλου και με φιλολαϊκές εξαγγελίες μέσα στο δεδομένο πλαίσιο που περιγράψαμε; Θα βοηθήσει η αυτοτέλεια και την αυτοδυναμία των Δήμων και των δημοτικών αρχών για να ασκήσουν τοπική αναπτυξιακή πολιτική! Πρώτο βήμα να ενισχυθεί η αποκέντρωση και να δυναμώσουν πολιτικά οι Δήμοι. Δεύτερο τα οικονομικά έσοδα. Τα νησιά στηρίζονται στον τουρισμό. Διεκδικούμε ένα τουριστικό τέλος ικανό να χρηματοδοτήσει την τοπική ανάπτυξη. Η εκ μέρους της κυβέρνησης θεσμοθέτηση του ειδικού τουριστικού τέλους το 2017 μη προβλέποντας την απόδοση μέρους του στην τοπική κοινωνία μέσω των Δήμων ήταν καταστροφική επιλογή! Γιατί οδηγεί στην γήρανση τις δημοτικές υποδομές που δεν συντηρούνται και νεκρώνει κάθε αναπτυξιακή τους ικμάδα. Αυτό πρέπει να αλλάξει και μπορεί να αλλάξει.
Στοιχεία Δήμου Κω: Το 2010 για τους 3 δήμους του νησιού στους προϋπολογισμούς του προέβλεπαν 6,1+3,0+5,0=14 εκ έσοδα από ΚΑΠ+ΣΑΤΑ. Αυτά μειωθήκαν σε 7,3 εκ το 2018!
Η απώλεια δημοτικών εσόδων από την κατάργηση του ΔΗΦΟΔΩ (φόρος Δωδεκανήσου) ήταν της τάξεως των 5 εκ. και την μείωση το 2009 του τέλους παρεπιδημούντων στο 0,5% της τάξης των 2 εκ. Σύνολο 7 εκ. Αυτά οδήγησαν στον εκμηδενισμό την αναπτυξιακή ικανότητα του Δήμου.
Ο Φόρος διαμονής σε ξενοδοχεία-ενοικιαζόμενα και Airbnb που πέρυσι θέσπισε η κυβέρνηση στον κρατικό προϋπολογισμό του 2018 προβλέπει έσοδα 74+48=122 εκ. Αυτά θα έπρεπε να αποδίδονται στην τοπική αυτοδιοίκηση! Στον Δήμο μας με μοναδικό κριτήριο κατανομής το πανελλαδικό πληθυσμιακό, αναλογικά θα σήμαινε έσοδα 7,3 εκ.! Το ίδιο πόσο μας αναλογούσε και αν ένα μέρος του τέλους που θεσπίστηκε πχ το 20%, αποδίδονταν στους δήμους με πρόσθετο κριτήριο τον αριθμό των κλινών ανά Δήμο. Αυτό θα σήμαινε αναπλήρωση των χαμένων δημοτικών εσόδων κατά 50% σε σχέση με ότι ίσχυε πριν το 2010!
Ο τουρισμός στο νησιά μας με τα μεγάλα ξενοδοχεία είναι παραγωγική δραστηριότητα που η κερδοφορία του είναι της τάξης 20% σύμφωνα με δημοσιευμένες μελέτες. Ένα ξενοδοχείο 500 κλινών 4* έχει ένα κύκλο εργασιών γύρω στα 4 εκ. κατά τους πλέον μέτριους υπολογισμούς. Εμφανίζει ετήσια καθαρά κέρδη 800.000 ευρώ και αποδίδει στο κράτος φόρους 29%Χ800.000= 230.000 ευρώ και θα αποδώσει τέλος τουρισμού φέτος γύρω στις 150.000 ευρώ. Ο Δήμος περιορίζεται στα 15.000 ευρώ ετησίως με το τέλος παρεπιδημούντων 0,5%. Αυτό μπορεί πρέπει να αλλάξει. Η ανάπτυξη περνάει μέσα από την ισχυροποίηση του Δήμου και την βελτίωση των υποδομών του! Χωρίς τον Δήμο η ανάπτυξη θα πάρει τριτοκοσμικά χαρακτηριστικά. Η πολιτική ισχυροποίηση προϋποθέτει την οικονομική του ενίσχυση! Και είναι θεμα κυβερνητικής πολιτικής. Δυστυχώς η κυβέρνηση…άλλα λόγια.
Το άλλο μεγάλο τοπικό θεμα έχει να κάνει με τον γιγαντισμό και τον ολιγοπωλιακό χαρακτήρα της τοπικής τουριστικής βιομηχανίας που έχει γίνει γνωστό ως πρόβλημα του ‘’all inclusive’’. Αυτό όμως είναι εκτός της ατζέντας του συνεδρίου και για να το συζητήσουμε και να το αντιμετωπίσουμε θα περιμένουμε ….την κυβέρνηση με κορμό της αριστεράς!
Ν Μυλωνάς (δημοτικός σύμβουλος)