Μπορεί πλέον σαν απειλή να «πουλάει πολύ», χαϊδεύοντας τα αυτιά των αντιδραστικών της κεντρικής, βόρειας και ανατολικής Ευρώπης, αλλά μια πιθανή κατάργηση της ζώνης Σένγκεν θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις συνολικά, όχι μόνο στην ευρωπαϊκή συνοχή αλλά και στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προετοιμάζονται για την κρισιμότατη Σύνοδο Κορυφής του ερχόμενου Μαρτίου (17-18) με ορατό πλέον στο τραπέζι το ενδεχόμενο αναστολής της ζώνης Σένγκεν για διάστημα έως και δύο ετών. «Η ευρωπαϊκή Σύνοδος του Μαρτίου είναι η τελευταία ευκαιρία για να δούμε εάν η στρατηγική μας αποδίδει. Εάν αποδειχθεί πως όχι, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με σοβαρές συνέπειες όπως είναι η κατάρρευση της Σένγκεν», διακήρυξε προ ημερών, εν είδει προειδοποιητικής βολής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.

Με δεδομένο ωστόσο ότι η Συνθήκη Σένγκεν διασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία όχι μόνο ανθρώπων (εργαζομένων, καταναλωτών, επιχειρηματιών κ.ά.) αλλά και εμπορευμάτων στη ζώνη των 26 χωρών που την απαρτίζουν, δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος, για να «δει» ότι οι όποιοι νέοι περιορισμοί συνεπάγονται αυτομάτως και νέα κόστη.

Κόστος
Η επαναφορά των συνοριακών ελέγχων αναμένεται με τη σειρά της να επαναφέρει και τη... γραφειοκρατία στα σύνορα, με τα εμπορικά φορτηγά να αναγκάζονται να σχηματίζουν χρονοβόρες ουρές, περιμένοντας να ελεγχθούν τα έγγραφα και τα φορτία τους, προτού λάβουν το «πράσινο φως» για να περάσουν.

Το οικονομικό κόστος από μια ενδεχόμενη κατάρρευση της Σένγκεν έχει υπολογιστεί ότι μόνο στη Γερμανία θα αγγίξει τα 10 δισ. ευρώ ετησίως. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο γερμανικός εμπορικός-επιχειρη-ματικός κόσμος ήδη αντιδράει έντονα στα σχετικά σενάρια.

«Η Ευρώπη χρειάζεται τα ανοιχτά σύνορα και την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν αδιανόητο», δήλωσε πρόσφατα στην εφημερίδα «Rheini-sche Post» ο επικεφαλής της Ενωσης Γερμανών Βιοτεχνών, Χανς Πέτερ Βολζάιφερ. Στο ίδιο πνεύμα και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ σημείωσε με νόημα πως «δεν μπορείς να έχεις κοινό νόμισμα, χωρίς να μπορείς να διασχίζεις σχετικά εύκολα τα σύνορα», ενώ στην «άρρηκτη» σύνδεση μεταξύ Σένγκεν και ευρώ έχει αναφερθεί και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον παρουσιάζει ωστόσο και η πρόσφατη τοποθέτηση του ειδικού εκπροσώπου του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών για τη Μετανάστευση, Πίτερ Σάδερλαντ, σύμφωνα με τον οποίο «το κόστος της αύξησης των συνοριακών ελέγχων και των ελέγχων σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια και λιμάνια θα είναι πολύ μεγαλύτερο -οικονομικά και πολιτικά- από τη δημιουργία κοινής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής καθώς και μιας ευρωπαϊκής υπηρεσίας Ασύλου».

Προκειμένου να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του «όγκου» των ενδοευρωπαϊκών συναλλαγών, αξίζει να σημειωθεί, για παράδειγμα, ότι από τα 218 εκατ. ταξίδια που έκαναν οι πολίτες της ΕΕ εντός της Ενωσης το 2013, τα 25 εκατ. ήταν για «μπίζνες», ενώ συνολικά κάθε χρόνο κυκλοφορούν ελεύθερα εντός της ζώνης Σένγκεν εμπορεύματα αξίας περίπου 2,8 τρισ. ευρώ.