Τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι ελληνικές τράπεζες στα μέλη των διοικητικών τους συμβουλίων και σε συνδεδεμένα προς αυτά πρόσωπα θέτουν στο "μικροσκόπιό" τους το Υπουργείο Οικονομικών αλλά και ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (SSM).

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών μέσω των εκπροσώπων του Δημοσίου στα δ.σ των τραπεζών έχει ζητήσει να ενημερωθεί για τα δάνεια που έχουν λάβει τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών, τα μέλη της ανώτερης διοίκησης, καθώς και τους όρους χορήγησης (ύψος επιτοκίου, αξία εγγυήσεων κλπ). Στο ίδιο μήκος κύματος έχει ήδη κινηθεί και ο SSM ο οποίος έχει αποστείλει απευθείας στις διοικήσεις των τραπεζών σχετικό ερωτηματολόγιο. Στόχος είναι να γίνει πλήρης χαρτογράφηση της "ευαίσθητης" αυτής κατηγορίας χορηγήσεων, καθώς για κάποια από τα δάνεια αυτά οι τράπεζες έχουν προχωρήσει στην αναδιάρθρωση τους προκειμένου να "διευκολύνουν" τους δανειολήπτες, ήτοι τους ίδιους τους τραπεζίτες, για την αποπληρωμή τους.

Τα συγκεκριμένα δάνεια είχαν καταγραφεί και αξιολογηθεί από την Black Rock, η οποία είχε πραγματοποιήσει τον έλεγχο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, Εθνική Πειραιώς Alpha Bank και Εurobank πριν από την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση τους το 2013. Στη διάρκεια εκείνου του ελέγχου των σχετικών φακέλων, είχε προκύψει ότι τα δάνεια είχαν χορηγηθεί σε τραπεζίτες και συνδεδεμένα πρόσωπα για αγορές ακινήτων, οικοπέδων αλλά και σκαφών.

Όμως, έκτοτε τα δεδομένα έχουν μεταβληθεί. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα δανείου που έχει χορηγηθεί σε κορυφαίο στέλεχος τράπεζας για την αποπληρωμή του ΕΝΦΙΑ, τη στιγμή που το ίδιο εμφανίζεται να έχει βγάλει στο εξωτερικό περίπου 8 εκατ. ευρώ. Το συνολικό ύψος των δανείων αυτών κρατήθηκε επτασφράγιστο μυστικό στην ΤτΕ. Αντίθετα στην Κύπρο τα ευρήματα του ελέγχου δύο τραπεζών, της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής, διέρρευσαν τελικά στον Τύπο. Όπως προέκυψε τα δάνεια που είχαν λάβει τα μέλη των δ.σ των δύο αυτών τραπεζών άγγιξαν το 1 δισ. ευρώ το 2011. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε στο 20% του συνόλου των χορηγήσεων σε ολόκληρη την οικονομία. Η συνέχεια για πολλά από τα δάνεια αυτά δόθηκε στα δικαστήρια καθώς όπως προέκυψε είχαν χορηγηθεί με ανεπαρκείς εγγυήσεις ή με προκλητικά ευνοϊκούς όρους. Στην Ελλάδα όπου το Δημόσιο έχει δανειστεί περίπου 50 δισ. ευρώ για τη σωτηρία των τραπεζών τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί στους τραπεζίτες είτε με τη μορφή σύνθετων χρηματοδοτικών διευκολύνσεων (credit facilities) είτε με συνήθεις όρους.

Η εξέταση των όρων με τους οποίους έχουν χορηγηθεί τα δάνεια αυτά αποτελεί το πρώτο βήμα για την βελτίωση τραπεζικής διακυβέρνησης (banking governance), η οποία αποτελεί μέτρο για το οποίο η Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει στο νέο Πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με τους δανειστές το περασμένο καλοκαίρι. Μάλιστα προς την κατεύθυνση αυτή έχουν ασκηθεί ισχυρές πιέσεις κυρίως από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ενόψει και της αξιολόγησης των διοικήσεων που προβλέπει ο νέος Νόμος για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

www.dikaiologitika.gr