Επίσημη πρώτη σήμερα για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, αφού από τις 9 το πρωί οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις με χρέη στο… κόκκινο μπορούν να υποβάλουν αίτηση ένταξης στο μηχανισμό, ελπίζοντας σε ευνοϊκή ρύθμιση των οφειλών τους.
Μάλιστα, τα όποια γραφειοκρατικά προβλήματα χαρακτηρίζουν το σχετικό νόμο (4469/2017) θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, αφού συνολικά 400.000 επιχειρήσεις που χρωστάνε σε τράπεζες και Δημόσιο «ποντάρουν» σε αυτόν.
Κόφτης
Απαισιόδοξος για τη ρύθμιση εμφανίστηκε ο ειδικός συνεργάτης του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Στέφανος Κομνηνός. Οπως υποστήριξε σε τηλεοπτικό σταθμό, με τη γραφειοκρατία που διακρίνει τη νέα νομοθεσία απορρίπτεται το σύνολο των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που θέλουν να ενταχθούν, ενώ ενθαρρύνονται να προχωρήσουν σε ρύθμιση μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις.
Από την πλευρά του, ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), Φώτης Κουρμούσης, κάλεσε τους επιχειρηματίες να ασχοληθούν οι ίδιοι προσωπικά με την κατάθεση των στοιχείων. Σύμφωνα με τον ίδιο, μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι πρώτες αναδιαρθρώσεις για επιχειρήσεις με χρέη μέχρι 2 εκατ. ευρώ.
Τα… SOS
Στο μεταξύ, η Ελληνική Eνωση Τραπεζών (ΕΕΤ) έχει αναρτήσει στη σελίδα της (www.hba.gr) έναν αναλυτικό οδηγό για κάθε πτυχή που αφορά στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Ο Ελεύθερος Τύπος εστιάζει στα 7 «κλειδιά» για την ένταξη των επιχειρήσεων στο μηχανισμό.
1. Οι δικαιούχοι. Δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση υπαγωγής έχουν:
* Τα νομικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον διαθέτουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα (ενδεικτικά Α.Ε., ΕΠΕ, Ο.Ε., Ε.Ε. και ΙΚΕ).
* Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα και διαθέτουν πτωχευτική ικανότητα.
Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του νόμου οι ελεύθεροι επαγγελματίες και γενικά κάθε πρόσωπο που δεν διαθέτει πτωχευτική ικανότητα. Ενδεικτικά, δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση υπαγωγής τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν το επάγγελμα του οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή, φοροτεχνικού, ιατρού, οδοντιάτρου, φυσιοθεραπευτή, δικηγόρου, συμβολαιογράφου, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, ερευνητή, αναλογιστή, χημικού, γεωπόνου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη ή ηθοποιού, σκηνοθέτη και διακοσμητή.
2. Οι προϋποθέσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης είναι ο έλεγχος συνδρομής των εξής κριτηρίων επιλεξιμότητας:
(Α) Ο οφειλέτης σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης να έχει:
* θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, στην περίπτωση που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα,
* θετικά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ή καθαρή θετική θέση (equity), στην περίπτωση που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
(Β) Περαιτέρω, για να υπαχθούν στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, τα παραπάνω πρόσωπα θα πρέπει κατά την 31η Δεκεμβρίου 2016 να συγκεντρώνουν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
* Να είχαν οφειλή προς χρηματοδοτικό φορέα από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1η Ιουλίου 2016. Ως «χρηματοδοτικός φορέας» θεωρούνται: τα πιστωτικά ιδρύματα, περιλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται υπό ειδική εκκαθάριση, οι εταιρίες Leasing, Factoring, παροχής πιστώσεων, καθώς και οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, εφόσον τελούν υπό την εποπτεία της Τραπέζης της Ελλάδος ή του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού ή
* να είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή προς Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή προς άλλο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (περιλαμβανομένων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης) ή
* να είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών λόγω μη επαρκούς υπολοίπου ή
* να είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων.
(Γ) Πρόσθετα, για να υπαχθεί μια επιχείρηση στο ν. 4469/2017, θα πρέπει οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές να υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 ευρώ.
3. Είδη ρυθμίσεων.
Στις πιθανές ρυθμίσεις συμπεριλαμβάνονται η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων, η εξόφληση σε περισσότερες δόσεις, η μείωση επιτοκίου, η εξάρτηση καταβολής τόκων από το ύψος των κερδών της επιχείρησης, η διαγραφή μέρους των απαιτήσεων, η κεφαλαιοποίηση απαιτήσεων με έκδοση μετοχών ή εταιρικών μεριδίων, η απονομή περιόδου χάριτος στον οφειλέτη, η εκποίηση επιμέρους περιουσιακών του στοιχείων σε πιστωτή ή τρίτο πρόσωπο κ.λπ.
Σημειώνεται πως βάσει νόμου επιτρέπονται ρητά ρυθμίσεις (μέχρι 120 δόσεις) και διαγραφές οφειλών των επιχειρήσεων προς Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ), τράπεζες και μεγάλους προμηθευτές. Εξαίρεση αποτελεί η κύρια οφειλή που έχει προκύψει από τη μη απόδοση παρακρατούμενων οφειλών για φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Οι μικροί πιστωτές, όπως οι εργαζόμενοι και οι μικρο-προμηθευτές, προστατεύονται από «κούρεμα» οφειλής.
4. Στάδια ένταξης
Η αίτηση υποβάλλεται από την επιχείρηση ηλεκτρονικά, σε ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ. Καταθέτοντας όλα τα δικαιολογητικά και στοιχεία, προκύπτει ένα είδος «περιουσιολογίου» της επιχείρησης, του επιχειρηματία και των συγγενικών του προσώπων.
* Από το σύστημα αυτόματα και με τυχαίο τρόπο ανατίθεται σε ένα συντονιστή από το Μητρώο Μεσολαβητών του υπουργείου Δικαιοσύνης ο ρόλος του «διαιτητή», αφού επιβλέπει αν τηρούνται οι «κανόνες» του νόμου.
* Μέσω της πλατφόρμας ο συντονιστής ειδοποιεί όλους τους πιστωτές (τράπεζες, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και προμηθευτές). Εφόσον το 50% αποδεχτεί την πρόσκληση, ξεκινάει η διαδικασία. Λύσεις μπορεί να προτείνει (επιμηκύνσεις χρεών, κούρεμα προστίμων και προσαυξήσεων κ.λπ.) τόσο η επιχείρηση όσο και οι πιστωτές. Αυτές καθορίζονται μέσω μιας μελέτης βιωσιμότητας, την οποία την εκπονεί κατά βάση ένας οικονομολόγος ή λογιστής – μπορεί να ετοιμάσει είτε η επιχείρηση είτε και οι πιστωτές.
* Ο συντονιστής (πάλι μέσω της πλατφόρμας) καλεί όλους τους πιστωτές και την επιχείρηση να κάνουν τις διαπραγματεύσεις. Εξετάζονται όλες οι εναλλακτικές λύσεις. Ανάλογα με το μέγεθος και την πολυπλοκότητα κάθε περίπτωσης ενδέχεται να γίνει μία ή περισσότερες συναντήσεις.
* Για να προκύψει συμφωνία ο συντονιστής καλεί όλους τους πιστωτές να ψηφίσουν. Εφόσον συμφωνήσει το 60%, ολοκληρώνεται η διαδικασία της διαπραγμάτευσης, συντάσσεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης και κάθε επιχείρηση ξέρει τι πρέπει να πληρώνει και σε ποιον.
* Τέλος, η σύμβαση αποστέλλεται (προαιρετικά) στο δικαστήριο προς επικύρωση.
5. Δικαιολογητικά.
Στο πλαίσιο της αίτησης, ο οφειλέτης πρέπει να υποβάλει έναν κατάλογο με τα πλήρη στοιχεία των πιστωτών του (επωνυμία, διεύθυνση, ΑΦΜ, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση). Σε αυτόν, πρέπει να αναγράφονται και τα οφειλόμενα ποσά ανά πιστωτή-συνοφειλέτη. Ακόμη, ο οφειλέτης πρέπει να καταθέσει πρόταση για τον τρόπο ρύθμισης των χρεών της επιχείρησης και τα απαιτούμενα στοιχεία για την αξιολόγηση της επιλεξιμότητάς της ως προς την ύπαρξη μιας τουλάχιστον χρήσης με λειτουργική κερδοφορία. Από εκεί και πέρα, ζητούνται μία σειρά από δικαιολογητικά, π.χ. κατάλογος των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, πλήρης περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων, Ε3 και Ε9, η τελευταία περιοδική δήλωση ΦΠΑ κ.λπ.
6. Αρση απορρήτου.
Με την αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία παρέχεται από τον οφειλέτη η άδεια για κοινοποίηση στο συντονιστή, τον εμπειρογνώμονα και όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές, επεξεργασία και διασταύρωση από αυτούς των δεδομένων του, τα οποία περιλαμβάνονται στην αίτηση και τα συνοδευτικά έγγραφα, όσο και άλλων δεδομένων που αφορούν στην περιουσιακή κατάστασή του (λ.χ. καταθέσεις, εμβάσματα κ.λπ.), τα οποία βρίσκονται στην κατοχή ή σε γνώση των συμμετεχόντων πιστωτών για τους σκοπούς της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών. Η συγκεκριμένη άδεια συνεπάγεται την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων και του φορολογικού απορρήτου. Οι δανειστές, πριν αρχίσει η διαδικασία διαπραγμάτευσης και μετά το σχηματισμό απαρτίας, πρέπει να υπογράψουν δήλωση εμπιστευτικότητας σε σχέση με τα παραπάνω στοιχεία, που περιέρχονται σε γνώση τους.
7. Υποβολή.
Η αίτηση υποβάλλεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2018, αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), μέσω της χρήσης ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας (www.keyd.gov.gr). Δεν είναι επιτρεπτή η υποβολή της αιτήσεως σε τραπεζικό κατάστημα ή στην έδρα πιστωτικού ιδρύματος ή η επίδοσή της με δικαστικό επιμελητή.