Ενα χρόνο μετά την επέτειο της τραπεζικής αργίας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επαναφέρει το waiver στις ελληνικές τράπεζες, δηλαδή τα ελληνικά ομόλογα γίνονται ξανά αποδεκτά ως ενέχυρο, έστω και με... haircut.

H χρηματοδότηση από την κανονική γραμμή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είχε σταματήσει τον Φεβρουάριο του 2015 (ενόψει της λήξης του προγράμματος που είχε διαπραγματευθεί η πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Η ΕΚΤ αποφάσισε να επαναφέρει το waiver στις 29 Ιουνίου, οπότε έχει οριστεί και η επόμενη ημερομηνία αναχρηματοδότησης. Πλέον οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούν να δανείζονται απευθείας από την ΕΚΤ με επιτόκιο 0,05% έναντι του 1,55% που τους κοστίζει σήμερα ο δανεισμός από τον ELA.

Η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να μεταφέρουν δανεισμό περίπου 7 - 10 δισ. ευρώ από τον ELA απευθείας στην ΕΚΤ, γεγονός που θα τους αποφέρει ετήσιο όφελος από 105 έως 150 εκατ. ευρώ. Η επιστροφή του waiver δεν αλλάζει αυτόματα και το υψηλό ποσοστό «κουρέματος» της τιμής των ελληνικών ομολόγων (40%) όταν τα αποδέχεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το ύψος του «κουρέματος» θα μειωθεί στο μισό από αυτό που ίσχυε πέρυσι τον Ιούνιο έως και σήμερα και κατά μέσο όρο θα κυμαίνεται στο 0,40% - 0,45%, δηλαδή θα κινείται στα επίπεδα του 0,20% - 0,25%.

Οι σοβαρές αλλαγές στο επίπεδο αυτό συναρτώνται με την προσέγγιση της στιγμής κατά την οποία θα αντιμετωπισθεί το θέμα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και αυτό δεν πρέπει να αναμένεται πριν από τις αρχές του φθινοπώρου. Η ΕΚΤ κάνει μνεία για σταδιακή χαλάρωση.

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Αναλυτικά, όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΕΚΤ: Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αποφάσισε χθες να επαναφέρει την παρέκκλιση (waiver) που επηρεάζει την καταλληλότητα των εμπορεύσιμων χρεογράφων, τα οποία εκδίδει ή εγγυάται πλήρως η Ελληνική Δημοκρατία. Με την απόφαση αυτή αναστέλλεται η εφαρμογή των ελάχιστων απαιτήσεων πιστοληπτικής διαβάθμισης ως κριτηρίου καταλληλότητας για τη χρήση αυτών των μέσων ως εξασφαλίσεων.

Υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν και όλα τα υπόλοιπα κριτήρια καταλληλότητας, μπορούν να χρησιμοποιούνται ως εξασφαλίσεις στις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος.

Η παρέκκλιση τίθεται σε ισχύ με σχετική νομική πράξη την ημερομηνία διακανονισμού της επόμενης πράξης κύριας αναχρηματοδότησης, στις 29 Ιουνίου 2016 και θα διατηρηθεί μέχρι νεωτέρας.
Η παρέκκλιση ισχύει για όλα τα υφιστάμενα και νέα εμπορεύσιμα χρεόγραφα που εκδίδει ή εγγυάται η Ελληνική Δημοκρατία. Στη νομική πράξη θα διευκρινίζονται επίσης οι περικοπές αποτίμησης (haircuts) που θα εφαρμόζονται στα εν λόγω χρεόγραφα.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τονίζει ότι έλαβε αυτή την απόφαση μετά και το πράσινο φως που έδωσε ο ESM για την εκταμίευση της δόσης.
Το σημαντικό στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι με την επαναφορά του waiver αρχίζει η ανάκτηση της εμπιστοσύνης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Ομως, το στοίχημα είναι πλέον να αρχίσουν σταδιακά να επιστρέφουν οι καταθέσεις στις τράπεζες.
Βεβαίως η επαναφορά των καταθέσεων θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από τις ανάγκες ρευστότητας των καταθετών, ωστόσο θεωρείται απ' όλους ένα βασικό βασικότατο μέσο προκειμένου να αρθούν και τα capital controls.