Η ύφεση του 8,2% είναι η 2η χειρότερη επίδοση των τελευταίων 30 ετών -μόνο το 2011 τα πήγαμε χειρότερα- και ρίχνει το ΑΕΠ στο επίπεδο του 2022 τότε που η Ελλάδα έκανε τα πρώτα της βήματα με το κοινό νόμισμα.

Όμως, η ύφεση του -8,2% είναι μικρότερη από το -10,5% που προϋπολόγιζε η κυβέρνηση και αφήνει να φανεί μια αχτίδα αισιοδοξίας ότι το 2021, θα φέρει ανάκαμψη παρά τη ζημιά που έκανε το lockdown στο πρώτο τρίμηνο. Από πού πηγάζει η αισιοδοξία;

Πρώτον, η ύφεση είναι αποτέλεσμα της μείωσης των εσόδων στο τουρισμό. Με ένα πιστοποιητικό εμβολιασμό και με ένα πρώτο τείχος ανοσίας μέχρι το καλοκαίρι, εκτιμάται ότι τα έσοδα φέτος θα είναι περισσότερα.

Δεύτερον, τα στοιχεία του 2020 έδειξαν ότι η κατανάλωση στην Ελλάδα "αντέχει" έστω και με την αρωγή του κράτους. Δεδομένου μάλιστα ότι υπάρχει και ένα "μαξιλάρι" 21 δις. ευρώ στις καταθέσεις, το μόνο που περιμένουν κάποιοι για να δουν την κατανάλωση να αρχίσει και πάλι να ανεβαίνει, είναι… να ανοίξουν τα μαγαζιά.

Και τρίτον, η πανδημία δεν φταίει για τις χαμηλές επενδύσεις. Αυτό ήταν ένα ζωτικό πρόβλημα για την Ελλάδα που υπήρχε και πριν μάθουμε την έννοια COVID 19. Έρχεται όμως ένα Ταμείο Ανάκαμψης και οι πόροι των 32 δις. ευρώ και μάλιστα από φέτος. Σε συνδυασμό με την αύξηση των επενδύσεων στο real estate (και σε αυτό θα συμβάλλει η πανδημία η οποία αλλάζει τα δεδομένα), οι επενδύσεις του 2021 μπορούν αν είναι περισσότερες.

Τι δείχνουν τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η ΕΛΣΤΑΤ;
·Το ΑΕΠ της χώρας έχασε 17,5 δις. ευρώ μέσα σε ένα έτος και προσγειώθηκε στα 165,83 δις. ευρώ. Αυτή είναι και η χειρότερη επίδοση που έχει καταγραφεί από το 2002 και μετά. Πρακτικά έχουμε επιστρέψει στο επίπεδο που είχε η ελληνική οικονομία όταν εντασσόταν στην ζώνη του Ευρώ.

·Με εξαίρεση το 2011 η ύφεση του 2020 είναι -σε ετήσια βάση- η χειρότερη επίδοση των τελευταίων 10ετιών. Μόνο το 2011, στην καρδιά της οικονομικής κρίσης, το ΑΕΠ είχε υποχωρήσει κατά 10,3% ενώ τώρα καταγράφει απώλειες 8,07%

·Η μεγάλη ύφεση είναι αποτέλεσμα πρωτίστως της μείωσης των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Ουσιαστικά, οφείλεται στον τουρισμό. Το 2019, ήταν για τις εξαγωγές υπηρεσιών (εκεί κατατάσσεται ο τουρισμός) η καλύτερη χρονιά των τελευταίων 10ετιών καθώς συγκεντρώθηκε ποσό της τάξεως των 73,4 δις. ευρώ. Η πανδημία, περιόρισε το κονδύλι στα 57,58 δις. ευρώ. Κατά συνέπεια, η ύφεση του 2020 είναι καθαρά υπόθεση τουρισμού. Μειώθηκε μεν και η κατανάλωση (από τα 123,8 δις. ευρώ στα 117,7 δις. ευρώ για τα νοικοκυριά) ωστόσο σε μεγάλο βαθμό αυτές οι απώλειες αντισταθμίστηκαν από την αύξηση της δαπάνης της γενικής κυβέρνησης (βλέπε μέτρα στήριξης) και την μείωση των εισαγωγών.

·Στον προϋπολογισμό του 2020 είχε εγγραφεί πρόβλεψη για μεγαλύτερη ύφεση, 10,5% αντί για 8,2%. Το γεγονός ότι αποφεύχθηκαν τα χειρότερα οφείλεται στο ότι η κατανάλωση στην Ελλάδα παρουσιάζει σημάδια "αντοχής". Ακόμη και με κλειστά τα μαγαζιά στο δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου, οι καταναλωτές βρήκαν τον τρόπο (κάτι με το click away, κάτι με τις ηλεκτρονικές αγορές) να συγκρατήσουν τη μείωση της κατανάλωσης στο 2,2% κατά τη διάρκεια του 4ου τριμήνου. Έτσι, περιορίστηκαν και οι απώλειες για ολόκληρη τη χρονιά.

·Με το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές να προσγειώνεται στα 165,8 δις. ευρώ και το χρέος της γενικής κυβέρνησης να κλείνει τελικώς στα 338 δις. ευρώ, το 2020 κλείνει για την Ελλάδα με την αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ να διαμορφώνεται στο 204% του ΑΕπ. Είναι η δεύτερη χειρότερη επίδοση στον κόσμο αλλά είναι καλύτερη από αυτή που είχε προβλεφθεί στον προϋπολογισμό.

·Οι επενδύσεις, δεν έκαναν μεγαλύτερη ζημιά στην οικονομία μέσα στην πανδημία. Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου διαμορφώθηκε στα 18,5 δις. ευρώ και διατηρήθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2019 ενώ τα αποθέματα αυξήθηκαν (προφανώς λόγω πανδημίας). Το πρόβλημα όμως με τις επενδύσεις είναι μόνιμο καθώς οι επιδόσεις των 18,5 δις. ευρώ σε ετήσια βάση, είναι οι χειρότερες των τελευταίων 30 ετών.