Τον περασμένο Σεπτέμβριο σε μια από τις Συνόδους των αρμόδιων υπουργών της ΕΕ για το προσφυγικό που διεξήχθη με προφανή καθυστέρηση δεδομένης της κατάστασης που επικρατούσε επί μήνες στη Μεσόγειο και το Αιγαίο, αποφασίστηκε η μετεγκατάσταση -βάσει ποσόστωσης- προσφύγων πρωτίστως από Ελλάδα και Ιταλία σε άλλα κράτη-μέλη.
Το πρόγραμμα αυτό αφορούσε 160.000 άτομα (αρχικά 40.000 και συνέχει προστέθηκαν 120.000) που δραπετεύουν από την εμπόλεμη Συρία και θεωρήθηκε όχι μόνο ως μια δίκαιη λύση, αφού μοιράζονται αναλογικά τα βάρη μεταξύ των χωρών αλλά παράλληλα και μια απόφαση που κινείται στο πλαίσιο της αλληλεγγύης μεταξύ ων χωρών που συνθέτουν την κοινότητα και αποτελεί – θεωρητικά τουλάχιστον- ζητούμενο για την Ευρώπη των «28».
Ακόμη περισσότερο όμως, η λύση αυτή χαρακτηρίστηκε ως ένα βήμα προς την δημιουργία μιας ολοκληρωμένης μεταναστευτικής πολιτικής σε μια περίοδο που το προσφυγικό αποτελούσε και αποτελεί μαζί με τις οικονομικές προκλήσεις, την μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΕ.
Αποτυγχάνει το πρόγραμμα μετεγκατάστασης
Τεσσερισήμισι μήνες μετά όμως, πόσο έχει προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα μετεγκατάστασης και κατά πόσο οι εταίροι μας έχουν πειθαρχήσει στην δεσμευτική αυτή απόφαση, η οποία μάλιστα αποτελεί και μια λύση με χαρακτηριστικά ανθρωπισμού αφού γλιτώνει δεκάδες χιλιάδες ταλαιπωρημένων ανθρώπων από το ταξιδεύουν για ημέρες ή εβδομάδες από τα ελληνικά νησιά στη χώρα της ΕΕ που θέλουν να υποβάλλουν αίτηση ασύλου. Η απάντηση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ιδιαίτερα αφού σε λίγο καιρό να λειτουργούν πλήρως στην Ελλάδα τα δύο κέντρα μετεγκατάστασης σε Αττική και Θεσσαλονίκη αλλά και με δεδομένη την κριτική που δέχεται η χώρα μας από χώρες όπως της ομάδας του Βίζενγκραντ- Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία- και προσφάτως την Αυστρία, περί μη ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις μας.
Το European Stability Initiative (Πρωτοβουλία για Σταθερότητα στην Ευρώπη), παρουσιάζει στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό τον τίτλο μάλιστα «Relocation as EU humiliation» καθώς όπως φαίνεται ο αριθμός ατόμων που έχουν μετεγκατασταθεί απ' ευθείας από την Ελλάδα και την Ιταλία στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι ιδιαίτερα χαμηλός.
Συγκεκριμένα από τις 160.000 διαθέσιμες θέσεις παραμένουν ανεκμετάλλευτες 97.691, δηλαδή πολύ περισσότερες από τις μισές. Aξιοσημείωτο δε είναι είναι πως το πρόγραμμα μετεγκατάστασης φαίνεται να αποτυγχάνει το ίδιο σχεδόν σε όλες τις χώρες αφού ο αριθμός ατόμων που έχουν δεχθεί με αυτή τη διαδικασία είναι εξαιρετικά μικρός όπως μπορείτε να δείτε και στον απλοποιημένο πίνακα που ESI που παρουσιάζει διαδοχικά την κάθε χώρα, τις θέσεις που είναι διαθέσιμες, τον αριθμό ατόμων που έχουν μετεγκατασταθεί απευθείας από την Ιταλία και την Ελλάδα και τον αριθμό των θέσεων που είναι διαθέσιμες ακόμη και σήμερα.
Δείτε τους πίνακες με τα αναλυτικά στοιχεία που δημοσιοποίησε η Κομισιόν
Μπορεί κάτι να αλλάξει;
Το ΕSI που προωθεί αυτό που το think tank αποκαλεί «Σχέδιο Μέρκελ», εκτιμά πως το πρόγραμμα μετεγκατάστασης αποτελεί μια ακόμη αποτυχία της ΕΕ και υπερθεματίζει: «Στην πραγματικότητα , οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν κάθε δικαίωμα να είναι απαισιόδοξοι σχετικά με τις πολιτικές τους. Η «ναυαρχίδα» αυτής - η μετεγκατάσταση 160.000 αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα και την Ιταλία σε άλλα κράτη - είναι μια ταπείνωση, και η αποτυχία της είναι οδυνηρά προφανής κάθε φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει τα νέα στοιχεία (σ.σ. για την πορεία υλοποίησης του προγράμματος). Η μετεγκατάσταση αποτυγχάνει παντού: στην Ελλάδα , στην Ιταλία , στα κράτη υποδοχής» και καταλήγει: «Για εκείνους που τους αρέσει να παρουσιάζουν την ΕΕ ως ανίκανη και αυταρχική αυτό είναι ένα απροσδόκητο καλό νέο. Για όσους ενδιαφέρονται για μια φιλελεύθερη και ενωμένη Ευρώπη είναι ένας εφιάλτης . Λοιπόν, τι πρέπει να γίνει;».
Η απάντηση για το ESI είναι η - απλοποιημένη εδώ σε τρία βήματα- υλοποίηση τουαποκαλούμενου σχεδίου Μέρκελ: ανακήρυξη της Τουρκίας ως τρίτης ασφαλούς χώρας, επαναπροώθηση των προσφύγων σε αυτή και απευθείας μετεγκατάσταση από τη γείτονα.
Πέραν πάντως της συζήτησης για το εάν και κατά πόσο ακόμη και ένα τέτοιο πρόγραμμα θα μπορούσε να έχει κάποια - έστω σχετική επιτυχία- αυτό που σίγουρα μπορούμε να «κρατήσουμε» ως συμπέρασμα είναι πως τη στιγμή που γίνονται αυστηρές συστάσεις στην Ελλάδα για την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, την καθυστέρηση δημιουργίας των hot spots και των κέντρων μετεγκατάστασης- δεν υπάρχει καμία αναφορά στην μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων των άλλων 26 κρατών- μελών και κυρίως εκείνων που όχι μόνο δεν «ανοίγουν» τις διαθέσιμες θέσεις αλλά παράλληλα απειλούν την Ελλάδα με αποκλεισμό από τη Ζώνη Σένγκεν και φυσικά δεν δέχονται ούτε τους πρόσφυγες που φθάνουν, με μεγάλο κόπο και τεράστιους κινδύνους, μέχρι την πόρτα τους, δηλαδή τα σύνορά τους.
huffingpost.gr
Μοναξιά, δυσκολίες και μικρή- ή ακόμη και καθόλου- παρέα. Κάπως έτσι είναι η ζωή στα νησάκια- κουκκίδες του Αιγαίου, στα οποία ζουν μία χούφτα άνθρωποι.
Ενα από αυτά, το έμαθαν οι Ελληνες με τραγικό τρόπο. Είναι η Κίναρος, το νησάκι στο οποίο συνετρίβη το ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού. Σε αυτό το νησάκι, ανατολικά της Αμοργού και δυτικά της Λέρου και της Καλύμνου, ζουν μόλις δύο άνθρωποι. Η 70χρονη Ειρήνη Κατσοτούρχη και ο γιος της, Γιώργος. Μέχρι το 2013, όταν και απεβίωσε, ζούσε μαζί τους και ο πατέρας της οικογένειας.
Με αυτή την αφορμή, η «Καθημερινή» θυμήθηκε κι άλλα τέτοια μικροσκοπικά νησιά του Αιγαίου στα οποία ζει ακόμη και ένας άνθρωπος, ή μια οικογένεια. Και βέβαια, η καθημερινότητά τους είναι γεμάτη δυσκολίες και ο χειμώνας ιδιαίτερα μοναχικός.
Εξι μίλια ανατολικά της Κινάρου υπάρχουν τα Λέβιθα (9,1 τ.χλμ.), στην οποία ζει η οικογένεια του Δημήτρη Καμπόσου, που ασχολείται με την κτηνοτροφία, τη γεωργία και την αλιεία. Το καλοκαίρι υποδέχεται τουρίστες για φαγητό και κατάλυμα. Στο Μαράθι (0,355 τ.χλμ.), στο σύμπλεγμα των Αρκιών, ζει ο 60χρονος Μιχάλης Κάβουρας και τα δύο του αδέλφια το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι πηγαίνει εκεί αρκετός κόσμος και λειτουργούν τρεις ταβέρνες και περίπου 30 δωμάτια. Ακριβώς δίπλα, στους Αρκιούς (6,7 τ.χλμ.) ζουν περίπου 45 άτομα, από αυτούς οι 20-30 όλο το χρόνο.
Κοντά στην Κάλυμνο υπάρχει η Καλόλιμνος (1,95 τ.χλμ.), με έναν μοναδικό κάτοικο- έναν βοσκό- και η Πλατή (0,726 τ.χλμ.) με δύο κατοίκους.
Στο Αιγαίο υπάρχουν διάσπαρτα πολλά μικροσκοπικά νησιά με ελάχιστους κατοίκους. Ο Αγιος Μηνάς (2,34 τ. χλμ.), μεταξύ Φούρνων και Ικαρίας έχει τρεις κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Στη Σαμιοπούλα, μισό μίλι από τη Σάμο, ζουν τέσσερα άτομα. Στο Φαρμακονήσι (4 τ. χλμ.), 12 μίλια βορειοανατολικά της Λέρου κατοικούν δέκα άτομα.
Πολλά τέτοια νησάκια υπάρχουν και στις Σποράδες. Στο Πιπέρι (4,228 τ.χλμ.), βορειοανατολικά της Αλόννησου, ζουν έξι άτομα σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Η Περιστέρα (14,2 τ.χλμ.), ανατολικά της Αλόννησου έχει πέντε κατοίκους, βοσκούς. Η Κυρά Παναγιά ή Πελαγονήσι (25 τ.χλμ.) είχε στην απογραφή του 2011 δέκα κατοίκους, ενώ υπάρχει και μοναστήρι στο οποίο διαμένει συνήθως ένας μοναχός.
Με αναφορά στο προσφυγικό ξεκίνησε την ομιλία του στην Βουλή ο πρόεδρος της ΝΔ, Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνοντας την προσπάθεια που κάνει ο ίδιος όπως και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, για την επίλυση του συγκεκριμένου ζητήματος.
«Η διεθνής εικόνα της χώρας είναι στο ναδίρ, η χώρα είναι απομονωμένη και αντιμετωπίζεται με καχυποψία, η κυβέρνηση καθυστέρησε να τηρήσει τις συμφωνίες που η ίδια υπέγραψε και οδηγήθηκε στην αποδοχή της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, μία εξέλιξη που θα μπορούσε να αποφευχθεί»» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Συνεχίζοντας ανέφερε: «Στις συναντήσεις μου στην Ευρώπη απαίτησα να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στην Τουρκία. Ζήτησα ακόμη να εκπληρώσει τις ευθύνες της και η Ευρώπη σε ό,τι αφορά τη μετεγκατάσταση των προσφύγων. Έκανα ό,τι περνούσε από το χέρι μου για να αποκτήσει η χώρα ισχυρή φωνή, πήρα μέρος στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) και κράτησα θέση ευθύνης, δεν ενέπλεξα το εθνικό ζήτημα στην κομματική αντιπαράθεση».
Δείτε το βίντεο:
enikos.gr
«Η παρουσία της ΝΑΤΟϊκής δύναμης στο Αιγαίο, με τη μορφή που θα πάρει όταν ολοκληρωθεί και τεθεί σε εφαρμογή το επιχειρησιακό σχέδιο, είναι στη βάση συγκεκριμένης αποστολής.
Η Ελλάδα και η Τουρκία είναι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και υπό αυτή την έννοια, το ΝΑΤΟ σε επίπεδο στρατηγείων είχε και έχει συνεχή εικόνα για τη δραστηριότητα που υπάρχει και πραγματοποιεί ασκήσεις. Εμείς είμαστε αυτοί που πάντα θέλαμε το ΝΑΤΟ να βλέπει "ιδίοις όμμασι" τη συμπεριφορά της Τουρκίας».
Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Επένδυση», ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας, σχολιάζοντας την παρουσία της συμμαχίας στο Αιγαίο.
«Η παρουσία του ΝΑΤΟ στον θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου δεν είναι κάτι καινούριο», προσθέτει ο κ. Βίτσας και επισημαίνει ότι σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε «έκτακτες συνθήκες». «Στόχος μας είναι να γίνει η διαχείριση αυτού του τεράστιου ανθρωπιστικού και διεθνούς προβλήματος μέσα σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, που συνάδει με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό αλλά και με τις αρχές της αλληλεγγύης και τις συνεργασίες με τους Ευρωπαίους εταίρους μας», τονίζει.
Απαντώντας στην ερώτηση εάν υπάρχει ανησυχία για «εξαγωγή της κρίσης» στο Αιγαίο, από πλευράς Τουρκίας, ο κ. Βίτσας απαντά ότι ελπίζει πως «δεν υπάρχουν τέτοιες σκέψεις από εχέφρονες ανθρώπους», ωστόσο, προσθέτει ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα.
Τέλος, σχετικά με τυχόν κλείσιμο των συνόρων, ο κ. Βίτσας σχολιάζει: «Η Συνθήκη Σένγκεν πρέπει να εξακολουθήσει και τα σύνορα πρέπει να μείνουν ανοικτά, ιδιαίτερα για την υποδοχή και το ασφαλές καταφύγιο των προσφύγων με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης».
Την αποστολή 5.000-8.000 συνοριοφυλάκων στην Ελλάδα, προκειμένου να ενισχύσουν τη φύλαξη του Αιγαίου, προτείνει ο Ευρωπαίος επίτροπος για την Ψηφιακή Αγορά Γκίντερ Έτινγκερ, τονίζοντας ότι «η φυλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων στο Αιγαίο είναι υψίστης προτεραιότητας».
«Η Ελλάδα χρειάζεται άμεση βοήθεια», δηλώνει ο κ. Έτινγκερ στην Rheinische Post και ζητεί από την frontex να εξασφαλίσει το απαραίτητο προσωπικό από τις άλλες χώρες-μέλη.
Ο Γερμανός Επίτροπος ζητεί ακόμη περισσότερες ναυτικές μονάδες και ταχύπλοα και εκτιμά ότι είναι εφικτή η μείωση των προσφύγων που φθάνουν στην Ευρώπη, αλλά μόνο με κοινή δάση των κρατών-μελών.
«Είτε μαζί με την Αυστρία είτε χωρίς αυτήν, στο τέλος προέχει να βρεθεί μια ευρωπαϊκή λύση», δηλώνει και τάσσεται υπέρ μιας νέας συνόδου κορυφής με τηνΤουρκία.
«Έχω μεγάλη κατανόηση για την ακύρωση της συμμετοχής του πρωθυπουργού μετά τις επιθέσεις. Χρειαζόμαστε ωστόσο ένα νέο ραντεβού σύντομα» πρόσθεσε ο κ. Έτινγκερ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ