Η ΚΑΙΡ Α.Ε. αποτελεί τη μεγαλύτερη και πιο γνωστή οινοποιητική βιομηχανία της Ρόδου. Που στέκει ευτυχώς ακόμα όρθια, παρά την κρίση και τα βάρη που τις φόρτωσαν για δεκαετίες οι παθογένειες μιας καθεστηκυίας και στρεβλής αντίληψης περί συνεταιριστικής διαχείρισης.
Αυτές τις μέρες βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Με δυο πλευρές να συγκρούονται για τον έλεγχο της ιδιοκτησίας και της διοίκησής της.
Από τη μια η Ένωση Αγροτικού Συνεταιρισμού Δωδεκανήσου, με τη σημερινή της μορφή του πρωτοβάθμιου πλέον αγροτικού συνεταιρισμού που προέκυψε με συγχώνευση τριών μόνο αγροτικών συνεταιρισμών του νησιού (Κοσκινού, Γεννάδι, Σιάννα) σε εφαρμογή του Ν. 4015/11 της μνημονιακής περιόδου.
Από την άλλη οι αγροτικοί συνεταιρισμοί που εκφράζουν τους σταφυλοπαραγωγούς του νησιού, που εκφράζουν τη δική τους αγωνία αφού η επιβίωση τους εξαρτάται κυρίως από την πορεία και την επιβίωση της ΚΑΙΡ Α.Ε.
Η σύγκρουση αυτή δεν οδηγεί πουθενά και δεν προσθέτει στην ομαλή πορεία της εταιρείας ή των συνεταιρισμών. Αντίθετα ο διάλογος και οι καθαρές τοποθετήσεις σε λογικά ερωτήματα πρέπει να είναι η διέξοδος στη σημερινή κρίση. Παραθέτω μερικά μόνο, βασισμένα στην όποια γνώση έχω μέχρι στιγμής για το θέμα.
Μπορεί οι μετοχές της ΚΑΙΡ Α.Ε. που ανήκαν στη δευτεροβάθμια ΕΑΣΔ (στην οποία μετείχαν όλοι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί του νομού) να ανήκουν σήμερα «κληρονομικώ δικαίω» στην πρωτοβάθμια πλέον ΕΑΣΔ, στην οποία έχουν συγχωνευτεί μόνο τρεις από αυτούς;
Μπορεί να προχωρήσουν οι διαδικασίες που δρομολογούνται, τη στιγμή που μέρος των μετοχών της ανήκει ακόμα στο δημόσιο παρά την απαίτηση του νόμου για το αντίθετο;
Μπορεί την πορεία της ΚΑΙΡ και τον ορισμό της διοίκησής της, να την καθορίσει μια γενική συνέλευση μετόχων στην οποία δεν μετέχει και δεν εκπροσωπείται ο κύριος όγκος των σταφυλοπαραγωγών του νησιού;
Ποιος είναι ο λόγος για την σπουδή δρομολόγησης αυτών των εξελίξεων τη χρονική στιγμή που μια νέα κυβέρνηση, έρχεται να επανεξετάσει και να αναθεωρήσει ενδεχομένως το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του συνεταιριστικού κινήματος και των συνεταιριστικών επιχειρήσεων;
Μια πρώτη προσέγγιση λοιπόν στο θέμα, οδηγεί αβίαστα στο συμπέρασμα ότι πρέπει να πρυτανεύσει η λογική και να αποφευχθούν βιαστικές κινήσεις που δημιουργούν τετελεσμένα, σε βάρος τελικά του συνεταιριστικού κινήματος και της εταιρείας. Να δοθεί χρόνος για ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο όλων των εμπλεκόμενων, με στόχο να βρεθεί η καλύτερη λύση.
Η λύση δεν μπορεί παρά να είναι στην κατεύθυνση της διατήρησης του συνεταιριστικού χαρακτήρα της ΚΑΙΡ Α.Ε. Η οποία όμως πρέπει να λειτουργήσει και να αναπτυχθεί σε μια εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά. Άρα θα πρέπει να διαθέτει μια ικανή και έμπειρη διοίκηση και αντίστοιχη διοικητική στελέχωση.
Το μετοχικό της κεφάλαιο πρέπει να διανεμηθεί με αναλογικά κριτήρια στους πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς του νησιού κι όχι σ' έναν μόνο. Εκτός κι αν βρεθεί λύση, σ' αυτόν να μετέχουν κι όλοι οι υπόλοιποι, με αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου ή με άλλο τρόπο.
Οι σταφυλοπαραγωγοί δεν μπορεί παρά να εκπροσωπούνται στη διοίκησή της, όχι εικονικά, αλλά ουσιαστικά. Γιατί αυτοί προωθούν και στηρίζουν την αμπελουργία στο νησί μας. Γιατί αυτοί παραδίδουν την πρώτη ύλη και βεβαίως πληρώνονται γι' αυτήν. Αλλά και ο εμπορικός κόσμος πρέπει να εκπροσωπείται, γιατί αυτός πληρώνει το προϊόν της και το προωθεί στις αγορές. Οι εργαζόμενοί της επίσης, αλλά και συλλογικοί φορείς του νησιού με γνώσεις και εμπειρίες για το αντικείμενό της, όπως π.χ. το Οικονομικό ή το Τεχνικό Επιμελητήριο.
Ας πρυτανεύσει λοιπόν η λογική και ο ουσιαστικός και ειλικρινής διάλογος χωρίς αποκλεισμούς, αν δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα ακόμα συλλογικό ναυάγιο, μια ακόμα ΔΑΝΕ ή μια ακόμα Τράπεζα Δωδεκανήσου.
Προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης παραχώρησης όλων των περιφερειακών αεροδρομίων (και ειδικά του αεροδρομίου των Χανίων)
Το γεγονός:
• Προσφυγή κατέθεσαν τοπικοί φορείς της Κρήτης στο Συμβούλιο της Επικρατείας
και ζητούν να ακυρωθεί η από 27.10.2011 απόφαση της διυπουργικής επιτροπής αναδιαρθρώσεων και αποκρατικοποιήσεων με την οποία παραχωρήθηκε στο ΤΑΙΠΕΔ το δικαίωμα παραχώρησης σε τρίτους μέσω συμβάσεων (διοίκησης, διαχείρισης, επέκτασης, συντήρησης και εκμετάλλευσης) όλων των κρατικών αεροδρομίων και ειδικά αυτό του αεροδρομίου των Χανίων Κρήτης.
• Οι τοπικοί φορείς υποστηρίζουν ότι με την ιδιωτικοποίηση θα δημιουργηθεί ιδιωτικό μονοπώλιο και θα αυξηθεί το κόστος αερομεταφορών, αλλά θα αυξηθεί και η τιμή των εισιτηρίων, ενώ θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην τουριστική κίνηση της Κρήτης. Παράλληλα, υποστηρίζουν ότι με την παραχώρηση παραβιάζονται σωρεία συνταγματικών διατάξεων, αλλά και η Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Επίσης, η προσφυγή, βασίζεται σε νομικά επιχειρήματα που έχουν να κάνουν με την παραβίαση θεμελιωδών συνταγματικών διατάξεων, όπως η οικονομική ελευθερία και η δημόσια ασφάλεια, ενώ επίσης τεκμηριώνονται ζητήματα παραβίασης του ελεύθερου ανταγωνισμού (δημιουργώντας μονοπωλιακό καθεστώς) και της διμερούς σύμβασης Ελλάδας - Αμερικής σχετικά με την χρήση του Αεροδρομίου
της Σούδας.
• Στο ΣτΕ προσέφυγαν οι Δήμοι Χανιών, Πλατανιά, Κισσάμου, Αποκορώνου,
Σφακιών, Καντάνου-Σελίνου, Γαύδου, Ρεθύμνου, Αμαρίου, Μυλοποτάμου, Αγίου Βασιλείου και Ανωγείων, η περιφερειακή ενότητα Χανιών και Ρεθύμνου, οι Δικηγορικοί Σύλλογοι Χανίων και Ρεθύμνου, καθώς και το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Χανιών και Ρεθύμνου.
Το συμπέρασμα:
Θα έπρεπε και εμείς να υπερασπιστούμε τα αεροδρόμια Ρόδου και Κω. Όμως πρακτικά και ιδεολογικά έχει εμπεδωθεί στην περιοχή μας η φιλελεύθερη άποψη ότι με το πέρασμα της διαχείρισης στους ιδιώτες θα έχουμε ουτως ή άλλως μια αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη εκμετάλλευση.
Πρέπει να ξέρουμε όμως ότι: τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, μεταξύ των οποίων και αυτό της Θεσσαλονίκης, πουλήθηκαν στην κρατική γερμανική εταιρεία Fraport-Slentel, μεγαλομέτοχοι της οποίας είναι το κρατίδιο της Έσσης και το τοπικό Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο. Στην περίπτωση αυτή δεν έχουμε κλασσικού τύπου ιδιωτικοποίηση, αλλά το Ελληνικό κράτος πουλάει – το Γερμανικό αγοράζει!
Στην Κρήτη υπάρχει ιθύνουσα τοπική τάξη που σκάφτεται και δρα με ορους τοπικής συνείδησης που αμύνεται στην απώλεια παραγωγικών δραστηριοτήτων από τον παγκοσμιοποιημενο κεφάλαιο και κάνει βήματα για την Κρητική παραγωγική ανασυγκρότηση ενώ στα Δωδεκάνησα εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι είμαστε πολύ μακριά από τέτοιους προβληματισμούς!!!
Την ΔΑΝΕ ακολουθησε η Τράπεζα Δωδεκανήσου και μετά, αδιαμαρτύρητα, τα αεροδρόμια μας. Δυστυχώς έπεται η συνέχεια!!!
8-1-2015
Νίκος Μυλωνάς