Σπουδαίο εύρημα: Ασύλητος τάφος των Μυκηναϊκών χρόνων βρέθηκε στη Λέσβο
Οκτώβριος 23, 2015Στα Μυκηναϊκά χρόνια, την Υστεροελλαδική περίοδο (1400 - 1100 π. Χ.) χρονολογείται ο ασύλητος, λιθόκτιστος, κιβωτιόσχημος τάφος που ήρθε στο φως, στο πλαίσιο του έργου βελτίωσης της επαρχιακής οδού Ντίπι - Παπάδος - Πλωμάρι.
Ο νεκρός, σύμφωνα με τον προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου, Παύλο Τριανταφυλλίδη, «ήταν τοποθετημένος σε ύπτια, συνεσταλμένη στάση και είχε ως κτερίσματα μια υψίποδη κύλικα με βαθύ ημισφαιρικό σώμα, μια προχοΐσκη κατασκευασμένη από γκρίζο πηλό, ένα χάλκινο μαχαίρι και ένα χάλκινο δαχτυλίδι».
Το εύρημα θεωρείται ξεχωριστής σημασίας για την ιστορία της Λέσβου και ιδιαίτερα για την τοπογραφία της ευρύτερης περιοχής της Γέρας όπου, στη θέση «Χαλατσές», έχει αποκαλυφθεί εκτεταμένη οικιστική εγκατάσταση των Μυκηναϊκών χρόνων.
Στη χρονολόγηση του τάφου πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα πολύτιμα κτερίσματα.
Στο φως τα μυστικά της Αρχαίας Φενεού
Οκτώβριος 15, 2015Η αείμνηστη Ε. Πρωτονοταρίου-Δεϊλάκη ξεκίνησε το 1958 την ανασκαφική έρευνα του ιερού φέρνοντας στο φως μεγάλο τμήμα του. Από το 2007 έως το 2014, η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας πραγματοποίησε σταδιακά στο Ασκληπιείο εργασίες ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου, αποτύπωση και τεκμηρίωση των αρχιτεκτονικών καταλοίπων, καθώς και μικρές δοκιμαστικές τομές για τη διασαφήνιση των πορισμάτων της παλαιότερης έρευνας.
Το Σεπτέμβριο του 2015 ολοκληρώθηκε η πρώτη περίοδος του συστηματικού ανασκαφικού προγράμματος της ΕΦΑ Κορινθίας, υπό τη διεύθυνση του Προϊσταμένου της Κωνσταντίνου Κίσσα, καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας, με τη συμμετοχή του καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας Torsten Mattern από το Πανεπιστήμιο του Trier της Γερμανίας.
Η κύρια φάση του ιερού τοποθετείται στο β΄ μισό του 2ου αι. π.Χ. Στο κεντρικό Δωμάτιο Β είχε αποκαλυφθεί ενεπίγραφο βάθρο, πάνω στο οποίο έστεκε σύνταγμα ακρόλιθων αγαλμάτων του Ασκληπιού και της Υγείας, που φιλοτεχνήθηκαν από τον Αθηναίο γλύπτη Άτταλο την περίοδο κατά την οποία ιερατικά καθήκοντα ασκούσε ο Θηρίλαος, γιος του Ηρωίδα. Ο θεός αποδιδόταν καθιστός σε μέγεθος τριπλάσιο του φυσικού, ενώ η θυγατέρα του έστεκε όρθια δίπλα του, σε διπλάσιο του φυσικού μέγεθος. Το κέντρο της αίθουσας καταλάμβανε ψηφιδωτό δάπεδο με γεωμετρικά σχήματα, πλοχμούς, ταινίες και μαιάνδρους.
Στο Δωμάτιο Α, βόρεια του προηγούμενου, αποκαλύφθηκε βάθρο στο οποίο αρχικά έστεκαν δύο χάλκινα αγάλματα που αντικαταστάθηκαν αργότερα από ένα λίθινο. Μπροστά στο βάθρο είχε τοποθετηθεί μαρμάρινη τράπεζα προσφορών με πόδια που απολήγουν σε λεοντοπόδαρα.
Το Δωμάτιο Γ, νότια του Δωματίου Β, παρουσιάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, καθώς δεν διαθέτει κατώφλι εισόδου ή κάποια άλλη σχετική διαμόρφωση, αλλά αντίθετα στο βορειοανατολικό του άκρο σχηματίζεται παράθυρο, καθιστώντας δυσερμήνευτη προς το παρόν τη λειτουργία του στο πλαίσιο του Ασκληπιείου.
Έμπροσθεν των ανωτέρω δωματίων αναπτύσσεται περιστύλιο ιωνικού ρυθμού και υπαίθρια αυλή, τα οποία ωστόσο στο παρελθόν είχαν ερευνηθεί αποσπασματικά.
Κατά τη διάρκεια της φετινής ανασκαφικής περιόδου, διαπιστώθηκε ότι το περιστύλιο έχει κάτοψη σχήματος «Π» με μετακιόνιο διάστημα 2.30 μ. Επιπλέον, επιβεβαιώθηκε η πορεία των τοίχων του περιστυλίου και της υπαίθριας αυλής και αποκαλύφθηκε ότι η είσοδος στο ιερό επιτυγχανόταν από τα ανατολικά μέσω ράμπας. Δευτερεύουσα είσοδος υπήρχε στα βόρεια, κατά μήκος του αντίστοιχου τοίχου της αυλής.
Από την μέχρι στιγμής ανάλυση των δεδομένων της παλαιάς ανασκαφής, των δοκιμαστικών τομών και των καθαρισμών της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας αλλά και της φετινής, πρώτης περιόδου της συστηματικής ανασκαφής διαπιστώνονται στο Ασκληπιείο αλλεπάλληλες οικοδομικές φάσεις. Η αρχική φάση του ιερού, που ήταν πολύ μικρότερο σε μέγεθος, χρονολογείται στο β΄ μισό του 4ου αι. π.Χ. Η κύρια φάση του Ασκληπιείου, στο β΄ μισό του 2ου αι. π.Χ., χαρακτηρίζεται από την πλήρη ανακατασκευή της κεντρικής αίθουσας και την τοποθέτηση των λατρευτικών αγαλμάτων, τη λειτουργία του βορείου δωματίου ως εστιατορίου και την κατασκευή του ιωνικού περιστυλίου. Σε αυτή τη φάση, οι τοίχοι των δωματίων αλλά και του περιστυλίου ήταν επιχρισμένοι με κονίαμα ποικίλων χρωμάτων ενώ εντυπωσιακή ήταν και η πήλινη σίμη με τις πολύχρωμες λεοντοκέφαλες υδρορροές.
Το ιερό καταστρέφεται, πιθανώς από σεισμό, στο β΄ μισό του 1ου αι. μ.Χ. και όταν ανακατασκευάζεται, μετατρέπεται σε χώρο αυτοκρατορικής λατρείας με επίκεντρο το βόρειο δωμάτιο, όπου τοποθετούνται δύο λατρευτικά αγάλματα αυτοκρατόρων και μαρμάρινη τράπεζα προσφορών.
Αξίζει ιδιαιτέρως να σημειωθεί, ότι η χρήση του χώρου ανιχνεύεται ήδη από τη Μεσοελλαδική και την Υστεροελλαδική περίοδο, ενώ κατά τη διάρκεια της παλαιάς ανασκαφής εντοπίστηκαν τμήματα κατασκευών που χρονολογούνται περί τα τέλη του 7ου-αρχές του 6ου αι. π.Χ.
Πενήντα νέα αντικείμενα από το Ναυάγιο των Αντικυθήρων
Σεπτέμβριος 25, 2015Περισσότερα από 50 αντικείμενα ανασύρθηκαν από το Ναυάγιο των Αντικυθήρων μετά την ολοκλήρωση της υποβρύχιας έρευνας που διενεργήθηκε από τις 26 Αυγούστου έως τις 16 Σεπτεμβρίου.
H μελέτη των ευρημάτων αυτών θα διευρύνει τις επιστημονικές γνώσεις για το ίδιο το ναυάγιο και το φορτίο του, και θα συμβάλει στην κατανόηση του συμβάντος.
Από τον ευρύτερο χώρο του ναυαγίου εντοπίστηκαν, σημάνθηκαν, τεκμηριώθηκαν και ανελκύστηκαν, ανάμεσα σε άλλα, ένας ολόκληρος αμφορέας, ένας μεγάλος δακτύλιος απελευθέρωσης άγκυρας, ενδεικτικός για το μέγεθος της άγκυρας για την οποία προοριζόταν, δύο ένθετοι μολύβδινοι στύποι άγκυρας, η θέση των οποίων αποτελεί ένδειξη για την κατεύθυνση κατάληξης του σκάφους στο βυθό, μικρή λίθινη τετράπλευρη «βάση» με 12 οπές και αδιάγνωστη μάζα στο εσωτερικό της, μία μικρή λάγυνος, συσσωματώματα και σκωρίες σιδερένιων και μπρούτζινων καρφιών και άλλων αντικειμένων, φύλλα μολύβδου από την επιμολύβδωση του σκάφους κ.ά.
Η -για πρώτη φορά- συστηματική ανασκαφή, που γίνεται από Έλληνες και ξένους αρχαιολόγους, στο χώρο του μοναδικού, ιδιαίτερου και συμβολικού Ναυαγίου των Αντικυθήρων, είναι σύμφωνα με τους επιστήμονες, μια επίπονη διαδικασία, η οποία έχει να αντιμετωπίσει το μεγάλο βάθος, τις κακές καιρικές συνθήκες και ένα χώρο, ο οποίος έχει αναμοχλευθεί πολλές φορές στο παρελθόν.
Όμως τα δεδομένα που συνελέγησαν, τα νέα ευρήματα και οι προγραμματιζόμενες αναλύσεις στα ανελκυσθέντα υλικά (ξύλο, μόλυβδο, κεραμική) αναμένεται να «απαντήσουν» σε πολλά ερωτήματα που αφορούν το ναυάγιο.
Η έρευνα διεξάγεται υπό τη διεύθυνση της προϊσταμένης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (ΕΕΑ) Α. Σίμωσι, με επιστημονικούς υπευθύνους στο πεδίο τους αρχαιολόγους Θ. Θεοδούλου και Δ. Κουρκουμέλη από πλευράς ΕΕΑ και Β. Foley από πλευράς Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole.
Την ερευνητική ομάδα αποτελούν και υποστηρίζουν επιπλέον Έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι, δύτες και τεχνικοί δύτες, φωτογράφοι, κινηματογραφιστές, τεχνικοί κ.α. (A. Τούρτας, D. Conlin, Ε. O'Brian, P. Short, G. Smith, Α. Σωτηρίου, N. Γιαννουλάκης, B. Seymour, E. Kovacs, K. Kaizer, Γ. Φαρδούλης, Μ. Κελαϊδής, Δ. Ρωμιός, Μ. Τσιμπερόπουλος, Δ. Μανωλιάδης και ο Γ. Μπιτσάκης).
Την έρευνα υποστηρίζουν ενεργά επιχειρήσεις, ιδρύματα, o δήμος Kυθήρων και με την ποικιλότροπη συνδρομή τους η κοινότητα και οι κάτοικοι των Αντικυθήρων.
ethnos.gr
Αφιέρωμα στον Γκρέκο: Η μεγάλη έκθεση - προπομπός εγκαινιάστηκε στην Ρόδο, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας
Σεπτέμβριος 07, 2015Τα επιβλητικά έργα του διεθνώς καταξιωμένου Έλληνα γλύπτη Νίκου Φλώρου, αφιερωμένα στον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο, φιλοξενούνται από το Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου.
Είναι το δεύτερο μεγάλο πολιτιστικό γεγονός που οργανώνει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, παράλληλα με την έκθεση «Ρόδος, ένα ελληνικό νησί στις πύλες της Ανατολής», που μεταφέρθηκε από το Μουσείο του Λούβρου στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου και θα φιλοξενείται εκεί μέχρι και τις 15 Νοεμβρίου. Τα δύο κορυφαία γεγονότα πολιτισμού για το 2015, ανεβάζουν κατακόρυφα τον πήχυ στον τομέα των πολιτιστικών εκδηλώσεων διεθνούς εμβέλειας και κάνουν πράξη την βασική στόχευση του Περιφερειάρχη κ. Γιώργου Χατζημάρκου για εξωστρέφεια και στον πολιτισμό.
Η έκθεση “ Αφιέρωμα στον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο (Ελ Γκρέκο). Γλυπτοί πίνακες Νίκου Φλώρου. Ελλάδα” , που εγκαινιάστηκε Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου θα διαρκέσει έως τις 5 Οκτωβρίου και οργανώνεται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου. Πρόκειται για πέντε ανάγλυφους πίνακες αφιερωμένους στον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο, για την συμπλήρωση των 400 χρόνων από τον θάνατό του, που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Η Ρόδος αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό της πορείας της Έκθεσης από την Αγία Πετρούπολη στο Τολέδο και προπομπό του εορτασμού του “Έτους Ελληνορωσικής Φιλίας 2016”, όπου ο Νίκος Φλώρος είναι ο επίσημος Έλληνας καλλιτέχνης που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη Ρωσία.
Ο διεθνούς φήμης Έλληνας γλύπτης, έχοντας πλειάδα τιμητικών διακρίσεων και Εκθέσεων σε Μουσεία ανά τον κόσμο, επέλεξε την Ρόδο για να πραγματοποιήσει τη μεγάλη αυτή έκθεση και απηύθυνε προσωπική πρόσκληση στον Περιφεριεάρχη κ. Γιώργο Χατζημάρκο να εγκαινιάσει την έκθεση του Τολέδο, στο Κρατικό Μουσείο Γρέκο, στα τέλη Οκτωβρίου, ως επίσημος εκπρόσωπος της Ελλάδας στις εκδηλώσεις της Ισπανίας. Τα έργα που εκτίθενται στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, θα μεταφερθούν στο Κρατικό Μουσείο «Ελ Γκρέκο» στο Τολέδο και θα εκτεθούν δίπλα στα αυθεντικά έργα του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου. Ο κ. Χατζημάρκος απεδέχθη την πρόσκληση του καλλιτέχνη, η οποία αποτελεί την απαρχή μιας στενής συνεργασίας, για την προώθηση διεθνώς της Ρόδου, του Νοτίου Αιγαίου αλλά και της χώρας συνολικά, μέσα από δράσεις πολιτισμού.
Στην ομιλία του στην διάρκεια των εγκαινίων της Έκθεσης, ο κ. Χατζημάρκος ανέφερε:
“ Οι δρόμοι της Τέχνης από την Ρωσία ως την Ισπανία, διασταυρώνονται στην Ρόδο, σ' ένα σταυροδρόμι πολιτισμών. Ο τόπος αυτός, παρά τις αντιξοότητες, εξακολουθεί ν απαράγει πολιτισμό, να βάζει τον πήχυ πολύ ψηλά. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με υπερηφάνεια γίνεται προπομπός του μεγάλου διεθνούς πολιτιστικού γεγονότος, του Έτους Ελληρωσικής Φιλίας. Υπάρχει ένα “κρυφό” μήνυμα που στέλνουμε σήμερα από την Ρόδο: ότι οι ταυτότητες των λαών δεν έχουν οικονομικά στοιχεία, οι ταυτότητες των λαών έχουν την ιστορία και τον πολιτισμό τους. Αυτό το μήνυμα υπηρετεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με τα δύο μεγάλα πολιτιστικά γεγονότα, την Έκθεση του Μουσείου του Λούβρου και τώρα με την Έκθεση του Νίκου Φλώρου.
Είναι μεγάλη τιμή για μας η συνεργασία με τον Νίκο Φλώρο, ένα καλλιτέχνη που έχει κερδίσει με την δουλειά του την διεθνή αναγνώριση. Θα ακολουθήσουμε την πορεία των έργων του και στο Τολέδο. Θέλω να πιστεύω ότι αυτή η συνεργασία θα έχει την συνέχεια που θα μας δώσει την δυνατότητα να αναπτύξουμε και να εμπλουτίσουμε ακόμη περισσότερο την πολιτιστική μας ταυτότητα και να την επικοινωνήσουμε. Στις σημερινές συνθήκες, γεγονότα όπως αυτό, αποτελούν τον καλύτερο πρεσβευτή της Ελλάδας διεθνώς. Ευχή μου, για την οποία πρέπει να δουλέψουμε όλοι πάρα πολύ σκληρά, είναι να μην καταγραφεί στην ιστορία αυτή η περίοδος που ζούμε, σαν μια περίοδο παρακμής. Η εξωστρέφεια είναι το μέσο που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε για να αναδείξουμε την πραγματική Ελλάδα της ιστορίας, του πολιτισμού, του φωτός, της δημιουργίας, της καινοτομίας”.
Τις θερμές ευχαριστίες του προς τον Περιφερειάρχη και όλους όσοι συνετέλεσαν για να γίνει η έκθεση της Ρόδου, εξέφρασε ο γλύπτης Νίκος Φλώρος.
“Ευχαριστώ θερμά τον Περιφερειάρχη κ. Γιώργο Χατζημάρκο που με δική του πρωτοβουλία πραγματοποιείται αυτή η έκθεση σ' αυτόν τον υπέροχο χώρο. Από την αρχή ήθελα η Ρόδος να είναι ένας από τους σταθμούς της Έκθεσης. Η Ρόδος έχει ως βασικό χαρακτηριστικό της το φως. Είμαι ευτυχής που από αυτόν το τόπο του φωτός μπορούμε να μιλάμε για πολιτισμό, σε μια δύσκολη εποχή όπου ο πολιτισμός δεν είναι στις προτεραιότητές μας. Κι αυτό είναι λάθος. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η Τέχνη είναι η μεγαλύτερη δύναμη που υπάρχει παγκοσμίως. Δια μέσου της Τέχνης και του πολιτισμού, μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα για την χώρα μας.
Θα ήθελα να καλέσω τον Περιφερειάρχη κ. Γιώργο Χατζημάρκο να κάνει τα εγκαίνια της έκθεσης και στο Κρατικό Μουσείο “Ελ Γκρέκο” του Τολέδο, να είναι αυτός που θα κόψουμε την κορδέλα μαζί, για να δείξουμε ότι η Ελλάδα είναι εδώ, παρούσα, έχει σύγχρονο πολιτισμό.
Προσφέρω το καλλιτεχνικό μου δυναμικό, όπου μου ζητηθεί, για να ωφεληθεί η Ρόδος, αλλά και γενικότερα η χώρα μας. Καλώ τους Ρώσους να γιορτάσουν στην Ρόδο το έτος Ελληνορωσικής φιλίας 2016, το ερχόμενο καλοκαίρι” ανέφερε στην ομιλία του.
Στον χαιρετισμό της η κ. Μαρία Μιχαηλίδου, Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου ανέφερε:
“Χαιρόμαστε που ο Νίκος Φλώρος επέλεξε την Ρόδο ως ένα σταθμό του ταξιδιού αυτής της Έκθεσης που προσφέρει στους επισκέπτες της στιγμές ανάτασης. Ευρηματικός τεχνίτης ο Νίκος Φλώρος, πειραματίζεται όχι μόνο με την μορφή αλλά και με το υλικό κατασκευής των έργων του. Οι δημιουργίες του, μοναδικές και αυθεντικές, με σχέδια χειροποίητα, κατασκευασμένες από ευτελή υλικά, που δια χειρός Νίκου Φλώρου παίρνουν υπόσταση και αποκτούν την αξία ενός μέσου έκφρασης, καταλήγοντας στην δημιουργία πρωτότυπων έργων τέχνης”.
Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης ο Δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος, ενώ για τον καλλιτέχνη μίλησε ο Επιμελητής της Έκθεσης κ. Αριστοτέλης Καραντής.
Η παρουσίαση έγινε από την ηθοποιό Μαρία Μανιώτη, η οποία διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη “Αναφορά στον Γκρέκο”.
Στα εγκαίνια της Έκθεσης παραβρέθηκαν η αντιδήμαρχος Τουρισμού κ. Μαρίζα Χατζηλαζάρου, ο πρόεδρος του ΔΟΠΑΡ κ. Σέργιος Αιβάζης, η Πρόξενος της Γαλλίας στην Ρόδο κ. Αλίκη Μοσχή, ο πρόεδρος της ΕΞΡ κ. Αντώνης Καμπουράκης, ο Πρόεδρος του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου κ. Νίκος Φρόνας και άλλοι.
Με αφορμή τα εγκαίνια της Έκθεσης και δεδομένου ότι ο καλλιτέχνης είναι ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός στο Ρωσικό κοινό, στην Ρόδο βρέθηκε αυτές τις μέρες ειδική αποστολή Ρώσων δημοσιογράφων, που είχαν την ευκαιρία για μια σειρά συνεντεύξεων και δηλώσεων του Περιφερειάρχη, με στόχο τη σύσφιξη και ενίσχυση των ελληνορωσικών πολιτιστικών σχέσεων και των σχέσεων Ρωσίας -Ρόδου – Νοτίου Αιγαίου, δια μέσου του τουρισμού - ειδικότερα του θρησκευτικού τουρισμού - και της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Στο φως εκπληκτικό μυκηναϊκό ανάκτορο
Αύγουστος 26, 2015Χωρίς επιχορηγήσεις, χωρίς πόρους, χωρίς βοήθεια, οι Ελληνες αρχαιολόγοι συνεχίζουν με επιμονή, επιστημοσύνη και αγάπη, μέσω των συστηματικών ανασκαφών που διεξάγουν, να φέρνουν στο φως σημαντικά στοιχεία για το παρελθόν και την Ιστορία της χώρας μας.
Στην πεδιάδα της Σπάρτης, στον λόφο του Αγίου Βασιλείου, κοντά στο χωριό Ξηροκάμπι, ανασκάπτεται από την επίτιμη έφορο Αδαμαντία Βασιλογάμβρου και τους συνεργάτες της ένα νέο μυκηναϊκό ανάκτορο, το μοναδικό που έχει εντοπιστεί στη Λακωνία. Στις έρευνες, που ξεκίνησαν το 2009, έχουν εντοπισθεί πολλές πινακίδες της Γραμμικής Β', στην οποία πρώτα καταγράφηκε η ελληνική γλώσσα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η συγκεκριμένη ανασκαφή χαρακτηρίζεται μία από τις πιο σπουδαίες συστηματικές στον τομέα της ελληνικής προϊστορίας.
Η ανασκαφή του Ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνα διεξάγεται υπό τη διεύθυνση του ομότιμου καθηγητή Αγγελου Δεληβορριά, με τη συνεργασία του Σταύρου Βλίζου. Εκεί αποκαλύπτεται ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά ιερά με έναρξη ζωής στα γεωμετρικά χρόνια.
Ο ναός
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στον ναό του Απόλλωνα, τον ξεχωριστό Θρόνο, που είναι έργο επώνυμου αρχιτέκτονα, του Βαθυκλή. Το Ιερό έχει υποστεί εκτεταμένη καταστροφή κατά το παρελθόν.
Στο Ξηροκάμπι, με την εφαρμογή μεθόδων γεωφυσικής διασκόπησης, έχουν εντοπιστεί θαμμένα οικοδομικά κατάλοιπα σε έκταση τουλάχιστον 35 στρεμμάτων. Η πρώτη εγκατάσταση έγινε κατά τον 17ο- 16ο αι. π.Χ. και έζησε μια καταστροφή, πιθανόν από πυρκαγιά, τέλη 15ου-αρχές 14ου αι. π.Χ.
Στη συνέχεια, ιδρύονται νέα ισχυρά και εκτεταμένα ανακτορικά κτίρια. Αναπτύσσονται περιμετρικά μιας μεγάλης κεντρικής αυλής, στις δύο πλευρές της οποίας (νότια και δυτική) έχει αποκαλυφθεί στοά επί πεσσοκιονοστοιχίας.
Σε δωμάτιο του ορόφου της Δυτικής Στοάς φυλασσόταν ένα αρχείο του ανακτόρου, η ανασκαφή του οποίου βρίσκεται σε εξέλιξη.
Οι ωμές πήλινες πινακίδες, στις οποίες με χαραγμένα τα κείμενα σε Γραμμική Β' γραφή, διατηρήθηκαν χάρη σε πυρκαγιά που επίσης κατέστρεψε τα νέα ανακτορικά κτίρια κατά την ΥΕ ΙΙΙ Α περίοδο (14ος αι. π.Χ.).
Το αρχείο περιλαμβάνει πινακίδες όλων των γνωστών από τα άλλα ανακτορικά κέντρα τύπων, φυλλόσχημες και σελιδόσχημες, καθώς και ετικέτες και πήλινα σφραγίσματα.
Στα κείμενα αναφέρονται παροχές αγαθών σε ιερό ή ιερά, ανδρικά και γυναικεία ονόματα, τοπωνύμια και ο τίτλος άναξ, στη γενική πτώση άνακτος.
Οπως η σημειώνει η κ. Βασιλογάμβρου, η κεραμεική και οι επιγραφές θα πρέπει να μελετηθούν επισταμένως.
Κάτι που γίνεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους που η αρχαιολόγος δεν είναι στην ανασκαφή.
Η ίδια δεν αναφέρει ονόματα, ούτε πρώιμα συμπεράσματα.
Τονίζει μονάχα πως χρειάζεται «πολλή δουλειά και μελέτη».
Με λατρευτικές - θρησκευτικές πρακτικές συνδέεται ένα από τα κτίρια που ανασκάπτονται ανατολικά της αυλής, το Κτίριο Α. Η φωτιά έψησε και διατήρησε σε ικανό ύψος την ωμοπλινθοδομή και την πηλοκονία των εσωτερικών διαχωριστικών τοίχων του, στο οποίο έχουν μέχρι στιγμής ερευνηθεί δέκα δωμάτια.
Περιείχαν πολλά χαρακτηριστικά λατρευτικά αντικείμενα και σκεύη, όπως πήλινα ειδώλια βοοειδών και ελεφαντοστέινο ειδώλιο ανδρικής μορφής που κρατάει νεαρό μοσχαράκι ή ταύρο, μεγάλο πήλινο ρυτό σε σχήμα κεφαλής ταύρου, λίθινη πρόχους με διπλό χείλος, δύο μεγάλοι τρίτωνες κ.ά.
Εκτός αυτών βρέθηκαν πολλά μικρά διακοσμητικά αντικείμενα καθώς και σφραγιδόλιθοι, αιγυπτιακοί σκαραβαίοι κ.ά. Σε ένα δωμάτιο φυλάσσονταν, πιθανόν τακτοποιημένα σε κιβώτιο από οργανικό υλικό, είκοσι ένα χάλκινα ξίφη, ενώ κάτω από το δάπεδο ενός άλλου, βρέθηκε πυκνό στρώμα από οστά ζώων, αγγεία και πολύτιμα μικροαντικείμενα.
Τοιχογραφίες
Μεγάλη ποσότητα θραυσμάτων τοιχογραφιών με χαρακτηριστικά μυκηναϊκά θέματα που βρέθηκαν στην επίχωση ενός δεύτερου κτιρίου (Κτίριο Β) και σε χώρο απόθεσης απορριμμάτων σε αδόμητη περιοχή, τεκμηριώνει την ύπαρξη τοιχογραφικού διακόσμου στα ανακτορικά οικοδομήματα.
Το αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα του Αγίου Βασιλείου εντάσσεται στα προγράμματα της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Η ανασκαφική ομάδα λαμβάνει τώρα μέτρα προστασίας και ετοιμάζεται για τη μελέτη του υλικού.
ΣΤΟΝ ΛΟΦΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Νέα κομμάτια από τον Θρόνο του Αμυκλαίου Απόλλωνα
Διπλασιάζεται ο αρχαιολογικός χώρος με τα αποτελέσματα της φετινής ανασκαφής, καθώς, όπως λέει στο «Εθνος» ο καθηγητής αρχαιολογίας Σταύρος Βλίζος, αποκαλύφθηκε η συνέχεια του περιβόλου στη δυτική σειρά του λόφου της Αγίας Κυριακής, όπου βρίσκεται το ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνα (5 χιλιόμετρα από τη Σπάρτη). Εντοπίζεται επίσης κατοίκηση εξωτερικά του τείχους και -πολύ σημαντικό- σπόλια (τμήματα από αρχιτεκτονικά μέλη) του Θρόνου.
Με τις έρευνες προηγούμενων ετών είχαν εντοπιστεί στην κορυφή του λόφου λείψανα του πρωτοελλαδικού - μεσοελλαδικού οικισμού και προσδιορίστηκε η πρώτη μνημειακή φάση του ιερού στα υστερογεωμετρικά χρόνια.
Κατά τις φετινές εργασίες ανατράπηκαν οι γνώσεις και για τη μορφή του περιβόλου που θεωρούνταν ότι ήταν πεταλόσχημος. Διατρέχει ολόκληρη τη δυτική κλιτύ του λόφου σε συνολικό μήκος περίπου 50 μ. και, κατά τόπους, σε μέγιστο σωζόμενο ύψος 1,20 μ. Σε όλο του το μήκος το τείχος εδράζεται επάνω στον φυσικό πορώδη βράχο του λόφου, ο οποίος έχει λαξευτεί δημιουργώντας δύο άνδηρα συνολικού πλάτους 2,50 μ.
Υποθεμελίωση
Στο μεγαλύτερο τμήμα της πορείας του τείχους σώζεται η υποθεμελίωση από αδρούς λίθους μεγάλου μεγέθους και, ενίοτε, η εσωτερική τειχοδομία από μεγάλου μεγέθους επεξεργασμένους κροκαλοπαγείς λίθους, ασβεστόλιθους και πωρόλιθους σε σειρές. Η κατασκευή δεν μπορεί ακόμη να χρονολογηθεί με ασφάλεια λόγω της διαταραχής, όμως είναι βέβαιο ότι το τείχος δέχθηκε επεμβάσεις στην εξωτερική του πλευρά κατά την ύστερη αρχαιότητα και τα πρωτοχριστιανικά χρόνια.
Στο βορειοδυτικό τμήμα του τείχους, κοντά στη μνημειακή είσοδο προς το ιερό, εντοπίσθηκε ρωμαϊκή δεξαμενή διαστάσεων 4 επί 4 μ. Στο κέντρο της υπήρχε ένα ακέραιο δωρικό κιονόκρανο με υποτραχήλιο. Λόγω της ιδιαίτερης τυπολογίας του μπορεί να αποδοθεί με βεβαιότητα στον ναό του Απόλλωνα, αφού συμπληρώνει ένα παρόμοιο στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης που είχε βρεθεί στο ιερό.
Του χρόνου θα ξεκινήσουν και οι εργασίες ανάδειξης του χώρου σύμφωνα με πενταετές πρόγραμμα της ομάδας. Ο χώρος θα παραδοθεί στο κοινό το 2019.
Πηγή: Εθνος
RSS