Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στον Τύμβο Καστά, Αμφίπολης όπως ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Πολιτισμού.
 
Το Σάββατο (18/10) και τη Δευτέρα (20/10) προχώρησε η ανασκαφή σε όλη την επιφάνεια στο εσωτερικό του τέταρτου χώρου (4,5Χ6μ.) και σε βάθος μέχρι 5,20 μ. από την κορυφή της θόλου.
 
Σήμερα, πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική τομή (2Χ2μ.), στην είσοδο του τέταρτου χώρου, και σε βάθος 0,45μ. Μπροστά στην είσοδο, στον χώρο αυτό, αποκαλύφθηκαν δυο τμήματα, από το δυτικό θυρόφυλλο, τα οποία και συνανήκουν (φωτο 1,2). Το πρώτο έχει διαστάσεις 0,89Χ1,49Χ0,15 και το δεύτερο 0,89Χ1,30Χ0,15.
 
Επίσης, αποκαλύφθηκε το βόρειο τμήμα του μαρμάρινου κατωφλίου, το οποίο έχει συνολικά μήκος 2,15μ. πλάτος 1,6μ. και πάχος 0,25μ. (φωτο 3) Φέρει κυρτές βαθύνσεις, για την ένθεση των μεταλλικών τροχιών που διευκολύνουν την κίνηση των μαρμάρινων θυροφύλλων. Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου. Στην ανατολική πλευρά της τομής το δάπεδο φαίνεται ότι έχει υποστεί καθίζηση, ενώ δυτικότερα το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του πεσμένοι στο εσωτερικό της τομής.
 
Σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας. Είναι ακέραιο με ελάχιστη θραύση στη μύτη. Έχει ύψος 0,60 μ. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο. Στρέφεται προς την είσοδο και φέρει πόλο. Στο κάτω μέρος του λαιμού σώζεται ακέραιη η διατομή της έδρασης στο σημείο ένθεσης στον κορμό της. Έχει κυματιστούς βοστρύχους, που φέρουν ίχνη κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πέφτουν στον αριστερό ώμο της, ενώ συγκρατούνται από λεπτή ταινία. Πρόκειται για γλυπτό εξαιρετικής τέχνης. Βρέθηκαν, επίσης, θραύσματα από τα φτερά των Σφιγγών. -
 
Τις επόμενες ημέρες έχει προγραμματιστεί η αφαίρεση πεσμένων πωρόλιθων από το εσωτερικό του τρίτου χώρου καθώς και των τμημάτων της θύρας τα οποία περιγράψαμε. Συγχρόνως, θα ενισχυθούν οι υποστυλώσεις προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα στην υπόλοιπη έκταση του τρίτου χώρου.
parapolitika
Το ύψος της επίχωσης στο χώρο παραμένει ακόμη πολύ μεγάλο ώστε να αποκαλυφθεί οτιδήποτε κρύβεται χαμηλότερα - Το κρίσιμο ερώτημα για το πότε επιχώθηκε («μπαζώθηκε») ο τάφος παραμένει αναπάντητο - Τι αναφέρει ο ιστορικός του 1ου π.Χ. αιώνα, Διόδωρος Σικελιώτης για την θεωρία της Ολυμπιάδας

Ένα στρώμα πάχους περίπου 20 εκατοστών καθαρής άμμου από τον Στρυμόνα απομακρύνθηκε εχθές καθώς η ανασκαφή προχωρά στον τρίτο θάλαμο του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη. Το ύψος της επίχωσης στο χώρο παραμένει ακόμη πολύ μεγάλο ώστε να αποκαλυφθεί οτιδήποτε κρύβεται χαμηλότερα. Αυτή τη στιγμή η ανώτερη στάθμη του χώματος βρίσκεται πάνω από τα τρία μέτρα και οι ερευνητές εκτιμούν ότι μόνο όταν μειωθεί τουλάχιστον στο μισό θα είναι σε θέση να διακρίνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θαλάμου.
 
Ο εντοπισμός του στρώματος άμμου ενισχύει την άποψη ότι η επίχωση δεν ήταν μια τυχαία, ενδεχομένως μακραίωνη φυσική διαδικασία. Αντιθέτως, εκείνοι που σφράγισαν τον τάφο με χώματα, άμμο και πλινθοδομές, το έκαναν απολύτως συνειδητά και με στόχο την προστασία του Τύμβου. Η παρεμβολή της άμμου ίσως είχε να κάνει με τις «μονωτικές» της ιδιότητες, εφόσον στο συγκεκριμένο στρώμα δεν θα μπορούσε να εγκλωβιστεί η υγρασία.
 
Φυσικά, το κρίσιμο ερώτημα για το πότε επιχώθηκε («μπαζώθηκε») ο τάφος παραμένει αναπάντητο και οι αρχαιολόγοι δεν έχουν καταλήξει σε κάποιο σαφές σχετικό συμπέρασμα. Τελευταία, πάντως, φαντάζει όλο και πιο πιθανό το σενάριο της εκ των υστέρων επίχωσης, πράγμα που σημαίνει ότι το μνημείο ήταν ανοιχτό, προσπελάσιμο επί κάποιο χρονικό διάστημα μετά από την κατασκευή του. Κατόπιν όμως η σήραγγα με τους διαδοχικούς ενδιάμεσους τοίχους γέμισε με χώμα, προφανώς για να αποκρούσει τους επίδοξους τυμβωρύχους. Ωστόσο, το εάν ο τάφος της Αμφίπολης είχε ήδη συληθεί πριν από τη σφράγισή του, επί του παρόντος παραμένει ένα ζήτημα ανοικτό.
 
Η Ολυμπιάδα και οι αρχαίες πηγές
 
Κυρίως βασιζόμενοι στην κόκκινη απόχρωση των μαλλιών της Περσεφόνης, όπως απεικονίζεται στο περίφημο ψηφιδωτό του δεύτερου θαλάμου, διάφοροι επιστήμονες, κυρίως από το εξωτερικό, τις τελευταίες ημέρες υποστηρίζουν τη θεωρία περί Ολυμπιάδας. Υποτίθεται, λοιπόν, ότι προς τιμήν της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου ανεγέρθηκε ο πελώριος τύμβος στη θέση Καστά της Αμφίπολης. Αυτό μαρτυράται κυρίως από την ερυθρόχρωμη κόμη της Περσεφόνης και καθώς οι κοκκινομάλλες απαντώνταν συχνά στην Ήπειρο από όπου καταγόταν η Ολυμπιάδα, το υπέρ της επιχείρημα υποτίθεται ότι είναι ισχυρό.
 
Παρόλ' αυτά, οι αρχαίες πηγές έχουν μια διαφορετική άποψη για το τέλος της Ολυμπιάδας. Κλείνοντας το 17ο βιβλίο της «Βιβλιοθήκης Ιστορικής» του, ο ιστορικός του 1ου π.Χ. αιώνα, Διόδωρος Σικελιώτης, γράφει ότι «για τον Κάσανδρο αποδείχθηκε από τις ίδιες του τις πράξεις πως ήταν εντελώς αντίθετος στην πολιτική του Αλεξάνδρου, γιατί σκότωσε την Ολυμπιάδα και την πέταξε άταφη και ανοικοδόμησε με μεγάλη επιμέλεια τη Θήβα που ο Αλέξανδρος είχε ισοπεδώσει».
 
Μολονότι η αξιοπιστία των πληροφοριών που παραδίδει ο Διόδωρος σε κάποιες περιπτώσεις αμφισβητείται, μοιάζει μάλλον απίθανο να του είχε διαφύγει η ανέγερση ενός τόσο μεγάλου μνημείου όπως ο Τύμβος της Αμφίπολης, ιδιαίτερα εάν είχε κατασκευαστεί με εντολή του Κασάνδρου προς τιμήν της Ολυμπιάδας. Αντιθέτως, ο Διόδωρος δεν αφήνει κανένα περιθώριο διαφορετικής ερμηνείας όταν τονίζει απερίφραστα «την τε γαρ Ολυμπιάδα φονεύσαντα άταφον ρίψαι».
protothema.gr
Η Περσεφόνη κρατά το "κλειδί του μυστήριου" όσον αφορά τον "ιδιοκτήτη" του τάφου της Αμφίπολης, ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα είναι γυναίκα και μάλιστα η Ολυμπιάδα ή η Ρωξάνη, αναφέρει στο National Geographic ο καθηγητής Ίαν Γουόρθινγκτον.
 
Σύμφωνα με τον Γουόρθινγκτον, στον τάφο της Αμφίπολης είναι θαμμένη μια γυναίκα - αυτό, υποστηρίζει συμπεραίνεται από την εμφάνιση της Περσεφόνης στο ψηφιδωτό: «Ο ένοικος του τάφου είναι μια γυναίκα, γιατί το ψηφιδωτό δείχνει μια γυναίκα που οδηγείται στον Κάτω Κόσμο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
 
Εάν μάλιστα αποδειχθεί κάτι τέτοιο, τότε το πιθανότερο είναι πως θα πρόκειται για μία από τις δύο σημαντικότερες γυναίκες στη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την μητέρα του Ολυμπιάδα ή τη σύζυγό του Ρωξάνη. «Και οι δύο γυναίκες αυτές θανατώθηκαν από έναν από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Κάσσανδρο, που ποθούσε το θρόνο της αρχαίας Μακεδονίας», σημειώνει ο Γουόρθινγτον.
 
«Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, ο Κάσσανδρος έβαλε να δολοφονήσουν τη Ρωξάνη και τον γιο του Μ. Αλεξάνδρου στην Αμφίπολη γύρω στο 310 πΧ, οπότε είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται εκείνη στον τάφο της Αμφίπολης» συμπληρώνει.
 
«Άλλα στοιχεία πάντως, δείχνουν πως πιθανότατα πρόκειται για τον τάφο της Ολυμπιάδας» σημειώνει το National Geographic, που φιλοξενεί στο ρεπορτάζ του και την άποψη του καθηγητή Φίλιπ Φρίμαν, από το πανεπιστήμιο της Αϊόβα:
 
«Ο Μέγας Αλέξανδρος ήθελε να κάνει τη μητέρα του θεα, όπως είναι και η θεά στο άρμα του Πλούτωνα στο ψηφιδωτό. Επίσης, η Ολυμπιάδα συνέχισε να έχει πολύ δύναμη και μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αν και δολοφονήθηκε τελικά από τον Κάσσανδρο και τους συμμάχους του, πιστεύω ότι θια μπορούσε να έχει τιμηθεί με έναν τέτοιο τύμβο» αναφέρει.
nooz.gr

Η αποκάλυψη του ψηφιδωτού με την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα έδωσε ελπίδες στους αρχαιολόγους πως ίσως να βρίσκονται κοντά στην αποκάλυψη του μεγάλου μυστικού της Αμφίπολη: ποιος είναι τελικά θαμμένος στον τάφο του λόφου Καστά;

Η Κατερίνα Περιστέρη, επικεφαλής των ανασκαφών, μίλησε για πρόσωπο μεγάλης σημασίας που δεν αποκλείεται να ανήκει στην οικογένεια του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αν όμως ο τάφος είναι ρωμαϊκός;

Τότε θα μιλάμε για μια μεγάλη απογοήτευση των Ελλήνων, όπως αναφέρει σε άρθρο του ο καθηγητής κλασσικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μπαρντ, Τζέιμς Ρομ.

Click4more: Διαβάστε εδώ στα αγγλικά το πρωτότυπο κείμενο του Τζέιμς Ρομ Σε άρθρο του με τίτλο: «Ο τύμβος της Αμφίπολης φέρνει εκπληκτικά ευρήματα, αλλά το μυστήριο παραμένει», ο Ρομ τονίζει πως «τα αρχαιολογικά ευρήματα στον τύμβο της Αμφίπολης μπορεί να χρονολογούνται στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτά τα νέα απολαμβάνουν οι νεοέλληνες. Αλλά αν ο τύμβος είναι ρωμαϊκός;».

«Με την οικονομία κατακερματισμένη και την κυβέρνηση επισφαλή, οι Έλληνες εύχονται ο Μέγας Αλέξανδρος -ή έστω η μητέρα του, ο γιος του ή ένας από τους στρατηγούς του- να έρθει να τους σώσει. Η Ελλάδα τρέφει μεγάλες ελπίδες ότι ο τεράστιος τύμβος που ανασκάπτεται στην Αμφίπολη φιλοξενεί έναν από αυτούς τους αρχαίους Μακεδόνες. Αλλά όταν αποκαλυφθούν οι εσωτερικοί θάλαμοι, κάτι που θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες, μπορεί να υπάρξουν απογοητεύσεις.

Μέχρι στιγμής από τον τύμβο της Αμφίπολης έχουν έρθει στο φως καλλιτεχνικά θαύματα, καθώς και η εικασία ότι ο ένοικος ή οι ένοικοί του είναι υψηλές προσωπικότητες. Την περασμένη εβδομάδα ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό που αποτυπώνει μία μυθολογική σκηνή αρπαγής: ο Άδης, οδηγώντας ένα άρμα, τραβά τη θεά Περσεφόνη στο βασίλειο του Κάτω Κόσμου, ενώ ο θεός Ερμής καθοδηγεί τα άλογα του άρματος. Με έναν ακόμη κυκλικό σημείο να λείπει (αλλά πιθανώς αποκαλύψιμο), αυτό το μωσαϊκό είναι ξεκάθαρα ένα αριστούργημα, όπως και οι γλυπτές Καρυάτιδες που φρουρούν την είσοδο του θαλάμου.

Αν και αυτά τα ευρήματα έχουν εντυπωσιάσει όλον τον κόσμο και το ελληνικό έθνος, λίγα έχουν πει για το τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τον μη αποκαλυφθέντα ακόμη τοίχο πίσω από την τέταρτη θύρα. Και το μωσαϊκό και οι Καρυάτιδες έχουν εγείρει τα ερωτήματα όπως αν το κτίσμα χρονολογείται την εποχή των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου -το τελευταίο τέταρτο του 4ου πΧ αιώνα- ή ακόμη ότι μπορεί να είναι ρωμαϊκός παρά ελληνικός.

Η χρονολόγηση ενός αρχαίου μνημείου δεν είναι συχνά εύκολη, ειδικά αν δεν υπάρχουν επιγραφές ή εύκολα χρονολογήσιμα αντικείμενα, όπως νομίσματα ή αγγεία».

Ο Ρομ αναφέρεται και στην άποψη της καθηγήτρια Όλγας Παλαγγιά πως ο τάφος είναι Ρωμαϊκός: «Αν η χρονολόγηση της Παλαγγιά αποδειχθεί σωστή, το εύρημα της Αμφίπολης θα παραμείνει αναμφισβήτητα εξέχουσας σημασίας, ωστόσο το ελληνικό εθνικό συναίσθημα που θα έχει προκαλέσει η ανασκαφή θα είναι βαθιά απογοητευτικό. Η ιδέα ότι ο τύμβος συνδέεται με τον Μέγα Αλέξανδρο, τον ηρωικό ηγέτη που συνεχίζει να εμπνέει υπερηφάνεια ακόμη και σήμερα τους Έλληνες, έχει περίοπτη θέση στις ανακοινώσεις και τις συνεντεύξεις Τύπου των ανασκαφέων. Κορυφαίοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου και του Έλληνα πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, έχουν επισκεφθεί την Αμφίπολη και έχουν ισχυριστεί ότι είναι ένα μνημείο προς τιμήν του ελληνικού και όχι του ρωμαϊκού πολιτισμού.

Αλλά τώρα υπάρχει ένα μεγάλο ΣΤΟΊΧΗΜΑ για το τι θα αποκαλυφθεί στους κύριους θαλάμους του τάφου, πιθανώς ακριβώς πίσω από τον προσφάτως εκκαθαρισμένο τρίτο προθάλαμο. Ένα έθνος βασανισμένο από τα οικονομικά δεινά και την πολιτική αβεβαιότητα μπορεί να λάβει μία ανύψωση της αυτοπεποίθησής του, μία υπενθύμιση ενός ενδόξου παρελθόντος, όταν οι βασιλιάδες του κυβερνούσαν σχεδόν όλον τον κόσμο. Ή μπορεί να δουν μία απόδειξη της παρακμής που ακολούθησε, τους αιώνες μετά τον Μέγα Αλέξανδρο, όταν οι Έλληνες αποτέλεσαν στόχο εισβολής των "βάρβαρων" Ρωμαίων. Η ιστορική έρευνα ήταν πάντα πολιτικοποιημένη στην περιοχή του Αιγαίου, αλλά τα ερωτήματα γύρω από την Αμφίπολη, που ελπίζουμε να απαντηθούν τις επόμενες λίγες εβδομάδες, έχουν φέρει την πολιτική της αρχαιολογίας σε άλλο επίπεδο».
Πως θα γίνει η αποχρωμάτωση του τρίτου θαλάμου της Αμφίπολης

Το Σάββατο ξεκίνησαν οι εργασίες για την αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου. Πάνω από το ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε την περασμένη Πέμπτη και δείχνει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα έχει τοποθετηθεί φελιζόλ και από πάνω ξύλινη επένδυση.

Πάνω από αυτή και σε ύψος περίπου 40 εκατοστών έχει τοποθετηθεί για να μπορούν οι αρχαιολόγοι να φτάσουν στον τέταρτο χώρο.

Όλα γίνονται με προσοχή και σιγά σιγά. Το χώμα στον τρίτο θάλαμο, όπου βρίσκεται το ψηφιδωτό, φτάνει τα 3,5 μέτρα και είναι άγνωστο τι κρύβει.

Η αποχωμάτωση γίνεται με το... φτυάρι για να μην γίνει κάποια ζημιά στον τάφο.

newsit.gr

«Εχουν βρεθεί αρκετά τμήματα που έχουν αποκοπεί από το ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε στον Τύμβο Κάστα της Αμφίπολης καθώς και μεμονωμένες ψηφίδες», σύμφωνα με όσα δήλωσε την Παρασκευή η  γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

Μιλώντας στον Σκάι η κ. Μενδώνη δήλωσε αισιόδοξη πως οι αρχαιολόγοι και οι συντηρητές στην Αμφίπολη θα μπορέσουν να αποκαταστήσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το εντυπωσιακό ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε στο δεύτερο θάλαμο του Τύμβου Καστά, αλλά τόνισε ότι «θα χρειαστεί αρκετός χρόνος».

Η κ. Μενδώνη επεσήμανε πως η παράσταση του ψηφιδωτού, που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης, δεν είναι σπάνια στην τέχνη των αρχαίων χρόνων, καθώς έχει βρεθεί σε πολλές αγγειογραφίες, αλλά «τώρα την έχουμε και σε ψηφιδωτή μορφή», συμπλήρωσε.
Παράλληλα, προσέθεσε πως τα ως τώρα ευρήματα επιβεβαιώνουν τις αρχικές εκτιμήσεις των ερευνητών πως ο τάφος χρονολογείται από το τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ.

kalimnos

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot