Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα είναι δομημένη ως καρτέλ, ολιγοπώλιο. Τέσσερις μεγάλοι παραγωγοί και η ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ καθορίζουν τις τιμές μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, που θεσμοθετήθηκε το 2018 με τον Ν.4512/2018. Η ίδρυση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας αποτέλεσε ορόσημο για την πλήρη εμπορευματοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας, ολοκληρώνοντας την διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ρεύματος, που είχε ξεκινήσει ήδη από το 1999 με τον Ν.2773.
Ενώ λοιπόν οι θιασώτες της «απελευθέρωσης» της αγοράς ενέργειας μιλούσαν για μείωση των τιμών που θα έρθει λόγω ανταγωνισμού, η πραγματικότητα ήταν και είναι αμείλικτη για τους καταναλωτές, αλλά εξαιρετικά επικερδής για το καρτέλ. Τους τελευταίους μήνες η αύξηση αυτή έχει λάβει δραματικές διαστάσεις, με συνέπειες τραγικές για τη συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας.
Εδώ και αρκετούς μήνες, διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία οι χρεώσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος γονατίζουν την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, με δραματικές συνέπειες τόσο στα νοικοκυριά όσο και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σημειώνουμε ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους,– πριν την εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία-, η Ελλάδα αναδείχθηκε πρωταθλήτρια, έχοντας το ακριβότερο ηλεκτρικό ρεύμα στην Ευρώπη.
Οι πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία έφεραν ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις στα τιμολόγια εξαιτίας της ανόδου της τιμής του φυσικού αερίου, σύμφωνα με την οποία – κατά τα εφαρμοζόμενα πρότυπα της Οριακής Τιμολόγησης – καθορίζεται στο Χρηματιστήριο Ενέργειας η τιμή της χονδρικής.
Αποτέλεσμα είναι νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να μην είναι σε θέση να καλύψουν το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και να έρχονται αντιμέτωποι με την διακοπή της σύνδεσης. Επαναλαμβάνουμε ότι η ηλεκτρική ενέργεια αποτελεί βασικό, ανελαστικό αγαθό, απαραίτητο όχι μόνο για μια αξιοπρεπή ζωή αλλά και για την ίδια την επιβίωση.
Για αυτό το λόγο το ΜέΡΑ 25 κατέθεσε ήδη τροπολογία στο Κοινοβούλιο για να ψηφιστεί να μην γίνει καμία διακοπή ρεύματος, τουλάχιστον ως το τέλος Ιουνίου και ανάλογα με τις διεθνείς εξελίξεις, στα νοικοκυριά με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το ρεύμα πρέπει να ξαναγίνει δημόσιο αγαθό κοινής ωφέλειας και όχι ιδιωτικό εμπόρευμα στα χέρια της Ολιγαρχίας.
Η συγκεκριμένη πρόταση όπως αναφέρεται στην τροπολογία που κατατέθηκε στην Βουλή:
«1. Αναστέλλεται η συμβατική ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο προβλεπόμενη δυνατότητα των παρόχων για τη διακοπή συνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας, εξαιτίας οφειλών του καταναλωτών, και απαγορεύεται κάθε αντίστοιχη ενέργεια διακοπής, ως προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις που πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:
Α. Μονοπρόσωπα και Πολυπρόσωπα Νοικοκυριά - Μονοπρόσωπο νοικοκυριό με ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ. - Πολυπρόσωπο νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος, με ετήσιο εισόδημα έως 35.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για κάθε μέλος.
Β. Επιχειρήσεις - Επιχειρήσεις με έως 10 εργαζόμενους και ετήσιο κύκλο εργασιών έως 400.000 ευρώ.
2. Η παρούσα ρύθμιση ισχύει έως την 30η Ιουνίου 2022, η δε ισχύς της μπορεί να παρατείνεται περαιτέρω με ειδικές επί τούτου αποφάσεις του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων».
Αθήνα, 6 Απριλίου 2022
Οι προτείνοντες Βουλευτές
Γιάνης Βαρουφάκης
Μαρία Απατζίδη
Κρίτων Αρσένης
Κλέων Γρηγοριάδης
Γιώργος Λογιάδης
Φωτεινή Μπακαδήμα
Σοφία Σακοράφα