Το εντυπωσιακότερο στοιχείο της χθεσινής παρουσίασης της μελέτης ‘’αποκατάσταση της φήμης της Κω στο διεθνές τουριστικό κοινό’’ ήταν η παρουσία του κόσμου.

Η αίθουσα ‘’Αίγλη’’ του συνεδριακού του ‘’Κipriotis Village Resort’’ ήταν κατάμεστη από πολίτες, μικρο- και μεγαλο-επιχειρηματίες, επαγγελματίες και νέους εργαζόμενους του τουρισμού. Ο τίτλος της εργασίας και της εκδήλωσης έδενε με την αγωνία του κόσμου για τι θα γίνει φέτος. Ο αντιδήμαρχος κ. Σηφάκης δικαιολογημένα θα νιώθει την ικανοποίηση της αντιστοίχησης του με την κοινωνική αγωνία.

Είναι όμως αρκετή η μελέτη; Τι αποτέλεσμα θα έχει; Τι άλλο πρέπει να γίνει; Ας το συζητήσουμε!

1. Η επιστημονική ανάλυση που έγινε, είναι το αναγκαίο και απαραίτητο προκαταρκτικό στοιχείο κάθε πολιτικής. Ο τίτλος ‘’αποκατάσταση της φήμης …’’ συνειδητά ή ασυνείδητα, μας παραπέμπει στην σκέψη για το ‘’κακό’’ που έκανε το προσφυγικό το 2015 στον τουρισμό της Κω. Όμως η μελέτη, όπως οφείλει να κάνει κάθε ‘’μη εντεταλμένη’’ μελέτη, αν τα δούμε ψύχραιμα, μας έδωσε άλλα αποτελέσματα. Ναι! Υπάρχει προβληματική κατάσταση στον γεωγραφικό χώρο που ζούμε, στην Ευρώπη και στην τοπική οικονομία. Τα προβλήματα του τουρισμού 2016 δεν έχουν σχέση μόνο με την ‘’πληγείσα φήμη’’ και την εικόνα της Κω το 2015! Δεν πρέπει να περιορίζουμε την σκέψη μας σε περιοριστικά κλισέ.

2. Η μελέτη ήταν η στατιστική επεξεργασία των αντιδράσεων των κοινωνιών της αγοράς που απευθύνεται η Κω μέσα από τα δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού τύπου: Αγγλίας, Γερμανίας, Ολλανδίας και Σκανδιναβικών χωρών. Είναι μειονέκτημα ο περιορισμός της έρευνας σε ένα τμήμα (έστω το μεγαλύτερο) του Ευρωπαϊκού τουριστικού κοινού. Ιδιαίτερα η απουσία της μελέτης της Τουρκικής αγοράς και της εσωτερικής αγοράς, της Ελληνικής κοινής γνώμης είναι σοβαρή έλλειψη. Είναι ερωτηματικό και η απουσία της έρευνας συνηθισμένων τομέων επηρεασμού της τουριστικής αγοράς όπως: ειδικών επαγγελματικών παραγόντων του τουρισμού πχ tour operators, transport companies, opinion formers και των τηλεοπτικών μέσων κλπ.

3. Η μελέτη, όπως μας αναφέρθηκε, απέδειξε ότι δεν υπήρξε ταύτιση ή εξάρτηση ή σύγχυση του προσφυγικού με το τουριστικό στην κοινή γνώμη! Στα 104.000 σχόλια που μελετήθηκαν υπήρξε διαχωρισμός και εκφράστηκε πλατιά η συμπάθεια και η θετικής εκτίμηση τόσο για τα προβλήματα των προσφύγων όσο και για τα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας! Ήταν λίγα τα αρνητικά σχόλια για την Κω, τα οποία παρουσίασαν έξαρση σε 2 περιπτώσεις τον ‘’καυτό’’ Αύγουστο του 2015: μετά την αναφορά της αντιπροέδρου του Γερμανικού κοινοβουλίου Claudia Roth κατά την εδώ επίσκεψη της γράφοντας ότι η Κως είναι "Das ist die Hölle auf Erden" ήτοι "κόλαση επί της γης" και με το δημοσίευμα της Αγγλικής ‘’κιτρινίζουσας’’ εφημερίδας Daily Mail: Delivered from hell to the cauldron of Kos-από την κόλαση στο πηγάδι της Κω. Συνεπώς, πρέπει να δεχτούμε ότι το πρόβλημα της φήμης του νησιού μας, επηρεάστηκε περισσότερο από τον τρόπο που αντιμετωπίσαμε την προσφυγική ροή το καλοκαίρι και πολύ λίγο από τον αρνητικό σχολιασμό του τουριστικού τοπικού προϊόντος της Κω! Το πρόβλημα ήταν η απουσία σχεδίου και οργάνωσης μιας μορφής διαχείρισης που να αμβλύνει, και γιατί όχι, να κρύβει τις εικόνες που ζήσαμε το 2015!

4. Συνοπτικά το πρώτο μέρος της μελέτης απάντησε στον χαρακτήρα της ζημιάς που έγινε περιορίζοντας χωρικά και χρονικά στην πόλη της Κω. Γνωματεύει ότι όποια βλάβη δεν είναι μόνιμη και έχει συγκεκριμένη παθολογία. Δεν απάντησε όμως στο πως θα αναταχθεί η κατάσταση. Εδώ ήρθε το δεύτερο μέρος να δώσει μια απάντηση. Η απάντηση δεν είχε σχέση με το προσφυγικό. Ποια ήταν;

5. Το διαχειριστικό εργαλείο που παρουσιάστηκε για την ανάταξη της κατάστασης είναι το προωθημένο, εντατικό και εκτατικό, marketing. Μια συνεχής παρακολούθηση των εξελίξεων και εντατική διαφημιστική καμπανιά σχεδόν αποκλειστικά στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Δεν αμφιβάλλουμε για αυτή την αναγκαιότητα αν και απαιτούνται και αλλού τύπου παρεμβάσεις. Θα σχολιάσουμε γιατί μας άφορα το περιεχόμενο της πολιτικής του marketing που προτάθηκε. Όλα θα στηριχτούν στο παλιό και χιλιο-χρησιμοποιημένο μοτίβο ‘’Ήλιος και Θάλασσα’’ και γι αυτό ακριβώς και η προτεινόμενη προμετωπίδα-ετικέτα αναζήτησης στο διαδίκτυο (hashtag #Kos made of summer#) ηταν το ‘’KOS made of summer’’ τουτ’ έστιν: ‘’Κως, φτιαγμένη από καλοκαίρι’’! Αδικεί την Κω αυτός ο περιοριστικός προσδιορισμός. Αντανακλά μια περασμένων εποχών τεχνοκρατική άποψη, αυτή του τονισμού της εύληπτης εμπορευσιμότητας του τοπικού προϊόντος. Η πρόταση επεκτάθηκε με την αντικατάσταση του νυν λογότυπου της Κω (θυμηθείτε το KOS με καμπυλόσχημα γράμματα εν είδη πολύχρωμων αιωρούμενων φύλλων που παραπέμπει στην ιδέα ότι η Κως είναι νησί σχημάτων, χρωμάτων και φύσης) από ένα κατώτερης έμπνευσης και συμβολισμού σχέδιο με 2 φοίνικες και ένα ποδήλατο με ποδηλάτη σε λευκό απροσδιόριστο φόντο. Σε αυτά τα θέματα υπάρχουν οι ειδικοί να κρίνουν καλύτερα τους συμβολισμούς και την έντεχνη αποτύπωση αφήνοντας σε μας το δικαίωμα της κριτικής ή του γούστου!

6. Εν τέλει η ανάταξη της φήμης της Κω είναι μόνο ένα μέρος της αναγκαίας ανάταξης του τουριστικού προϊόντος μας στην διεθνή αγορά. Αυτό είναι πολιτικό ζήτημα. Το πολύπαθο προσφυγικό το έλυσαν, όπως το έλυσαν, οι Ευρωπαίοι, το ΝΑΤΟ και η Κυβέρνηση. Η αλήθεια τώρα είναι ότι η τουριστική Κως του 2016 δεν θα μπορεί πια να κρύψει τις αδυναμίες της πίσω από το προσφυγικό! Όπως λέει και ο Καβάφης (Ω! τι σύμπτωση!) αναφερόμενος στην κατάρρευση του Ελληνοσυριακού Βασιλείου: ‘’και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς βαρβάρους; αυτοί οι άνθρωποι ήταν μια κάποια λύση’’!

---Τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να δείξουμε νεωτεριστικό πνεύμα, να αλλάξουμε πράγματα, να αλλάξουμε προτεραιότητες, να βάλουμε αρχές, να ξεφύγουμε από την ευκολία, την αδιαφορία, τον ωχαδερφισμό και την μικροαστική ασφάλεια των κεκτημένων! Πρέπει να ασκήσουμε την ευφυΐα μας και την ευαισθησία μας αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα μας με διαφάνεια και δημοκρατικές διαδικασίες. Να τι μας συστήνει μια δημότης μέσω του e mail: ‘’…Υποχρέωση όμως όλων μας, είναι η ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ, η οποία προκύπτει από την καθημερινότητα του τουρίστα στο νησί και την αποτυπώνει στο διαδίκτυο’’!

Ν. Μυλωνάς