Πόσο κοστίζει πραγματικά η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους; Το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου συμπεραίνει ότι η παράταση της διάρκειας των δανείων και μείωση των επιτοκίων οδηγούν σε κρυφό «κούρεμα» αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οπως γράφει η DW, η Ελλάδα καταβάλλει ήδη πολύ χαμηλούς τόκους για τα δάνεια που έχει λάβει, ενώ η αποπληρωμή του δανείου θα ξεκινήσει μετά το 2020. Στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος στήριξης, μάλιστα, γίνεται λόγος για νέα παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων κατά 20 ή και 30 έτη.

Οικονομολόγοι από το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου υπολόγισαν πόσο ακριβώς κοστίζει ο τρόπος αυτός ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

«Η ελάφρυνση του χρέους, που προκαλεί τόσο έντονες δημόσιες συζητήσεις, συντελείται ήδη», αναφέρουν στην έκθεσή τους οι οικονομολόγοι». Βάσει των εκτιμήσεων των ειδικών, η σημερινή αξία των δανείων υποχωρεί στο ήμισυ επί της ονομαστικής αξίας.

Έμμεσο «κούρεμα» σχεδόν 100 δισ. ευρώ

Στην υπόθεση εργασίας τους οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιo ύψους 5% (το ίδιο χρησιμοποιεί στους υπολογισμούς της και η Παγκόσμια Τράπεζα) και ένα μέσο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας που καθόλη της διάρκεια εξυπηρέτησης των δανείων κυμαίνεται στο 1,5%.

Με αυτά τα δεδομένα η παρούσα αξία του οφειλόμενου ποσού των δανείων ονομαστικής αξίας 184 δισ. ευρώ υποχωρεί σε μόλις 87 δισ. ευρώ. Όπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι, δεδομένου ότι οι χώρες της ευρωζώνης έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο ενός ονομαστικού κουρέματος του χρέους και καθότι τα επιτόκια δεν επιδέχονται περαιτέρω μείωση χωρίς αυτό να συνεπάγεται άμεσες απώλειες για τους πιστωτές, έπεσε στο τραπέζι η πρόταση περί νέας παράτασης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων. Μια νέα παράταση κατά 20 ή και 30 έτη, όπως προτάθηκε πρόσφατα από το ΔΝΤ, θα οδηγούσε -στη βάση των ίδιων υπολογισμών- σε περαιτέρω μείωση της παρούσας αξίας των προς αποπληρωμή δανείων στα 43 δισ. ευρώ (παράταση κατά 20 έτη) ή στα 30 δισ. ευρώ (παράταση κατά 30 έτη) αντίστοιχα.

Μηδενική υπό όρους η αξία του τρίτου δανείου

Στη βάση του ίδιου μοντέλου υπολογισμών, η αξία του νέου, τρίτου πακέτου στήριξης ύψους 86 δισ. ευρώ υποχωρεί στα 59 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με άλλη, τροποποιημένη υπόθεση εργασίας, η αξία του νέου δανείου θα μπορούσε να υποχωρήσει στο μηδέν. Στο μοντέλο αυτό οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιο ύψους 7%, το οποίο μειώνει την παρούσα αξία των προς αποπληρωμή δανείων στα 8 δισ. ευρώ. Εάν συνυπολογιστεί σε αυτό η επιστροφή στην Ελλάδα εσόδων ύψους 7,7 δισ. ευρώ που θα εισπράξει η ευρωζώνη μέχρι το 2018 από παλαιότερα προγράμματα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, η αξία του δανείου στο πλαίσιο του τρίτου πακέτου βοήθειας θα ήταν ουσιαστικά μηδενική.

Όπως αναφέρει ο συντάκτης της έκθεσης Στέφαν Κόοτς: «Μπορεί από τη δημοσιονομική σκοπιά των δανειστών ένα άμεσο κούρεμα του χρέους και η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και παράταση της ωρίμανσης να εμφανίζονται ως οικονομικά ισοδύναμα μέτρα. Σε αντίθεση με ένα απευθείας κούρεμα, το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα να αναχρηματοδοτηθεί άμεσα από τις αγορές, μέσω μιας έμμεσης ελάφρυνσης του χρέους (χαλάρωση των όρων που αφορούν στην καταβολή τοκοχρεολυσίων) η χώρα παραμένει σε μια παρατεταμένη φάση αφερεγγυότητας. Αυτό δίνει στις πιστώτριες χώρες τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις πιέσεις για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως αυτό να εγγυάται την επιτυχία της μεταρρυθμιστικής πολιτικής».