Υπερτουρισμός είναι η αντίληψη που δημιουργείται στους κατοίκους ότι ο τουρισμός επηρεάζει αρνητικά τη ποιότητα της ζωής τους είτε από την «τουριστικοποίηση» του τόπου στον οποίον ζουν, δηλαδή την αλλαγή των χρήσεων σε καταστήματα και κατοικίες που δεν ικανοποιούν πλέον τις ανάγκες τους αλλά τις ανάγκες των επισκεπτών, είτε από τον υπερβολικό συνωστισμό που υποβαθμίζει τη καθημερινότητα τους  με διάφορους τρόπους (θόρυβο, κυκλοφοριακό, κατάληψη δημόσιων χώρων, υπερφόρτωση υπηρεσιών κλπ) είτε και τα δύο. Υπερτουρισμό μπορεί να αισθάνονται και οι επισκέπτες και αναφέρεται στη υποβάθμιση της εμπειρίας που προκύπτει είτε από τον πολύ συνωστισμό, είτε από την αλλοίωση του προορισμού που έχει χάσει τα χαρακτηριστικά με τα οποία τον γνώρισαν ή για τα οποία είχε γίνει γνωστός.

Ο υπερτουρισμός μετριέται είτε μέσα από τη παρατήρηση των γεγονότων, δηλαδή των αντιδράσεων κατοίκων ή επισκεπτών, είτε μέσα από στοχευμένες έρευνες για αποτύπωση της ικανοποίησης τους, όπως η πρόσφατη πανελλήνια έρευνα του ETERON, ή τις έρευνες που υλοποίησε το Εργαστήριο Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης στα Ιόνια, στη Σέριφο, στη Τήνο και στη Πάρο.

Οι «αρνητές» του υπερτουρισμού στην Ελλάδα υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο αυτό συμβαίνει για σύντομο χρονικό διάστημα, στη κορύφωση της τουριστικής περιόδου, που κυμαίνεται από ένα μέχρι τρεις-τέσσερεις μήνες και ότι την υπόλοιπη περίοδο οι προορισμοί είναι «άδειοι», δεν υπάρχει ζωή. Δηλαδή βγάζουν έναν μέσο όρο μεταξύ υψηλής και χαμηλής πίεσης, μεταξύ του “είναι αδύνατη η ζωή” και “δεν υπάρχει ζωή”. Είναι μια ιδιαίτερη «γνωμάτευση»  που τους επιτρέπει να ισχυριστούν ότι οι προορισμοί μπορούν να αντέξουν ακόμη μεγαλύτερη πίεση που φέρνει η δημιουργία και νέων κλινών (επαγγελματικών και ιδιωτικών) και επομένως προτείνουν μέσω των χωροταξικών σχεδίων συνέχιση της δόμησης ακόμη και σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως «κορεσμένες».

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2018 ενέκρινε έκθεση που συνέταξε μια μεγάλη ομάδα επιστημόνων με αντικείμενο τον υπερτουρισμό στην Ευρώπη. Η έκθεση είχε αναφορές και στην Ελλάδα και ειδικά στα νησιά. Όπως συμβαίνει συχνά ….τα ευρωπαϊκά νέα δεν έφτασαν στη χώρα μας που, μέσα στην οικονομική κρίση, είδε την αύξηση των τουριστικών μεγεθών ως μοναδική πηγή εσόδων στη χώρα και θέσεων απασχόλησης, όταν όλοι οι άλλοι τομείς ήταν καθηλωμένοι.

Η πανδημία που ακολούθησε συνέβαλε όχι απλά να ξεχαστεί αυτή η κατάσταση αφού ο υποτουρισμός που ακολούθησε δημιούργησε μεγάλα οικονομικά προβλήματα σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους του κλάδου που στηρίχθηκαν με κρατικές επιδοτήσεις.

Η γρήγορη ανάκαμψη του κλάδου, τουλάχιστον στην Ευρώπη, επανάφερε το θέμα στο προσκήνιο με διαμαρτυρίες των κατοίκων για υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους. Βενετία, Άμστερνταμ, Βαρκελώνη, Κανάρια, Μαγιόρκα, Πάρος, Νάξος, Ρόδος, Χαλκιδική. Στην Ελλάδα η διαμαρτυρία αυτή εκφράστηκε μέσα από το «κίνημα των παραλιών» που αποτύπωνε την αγανάκτηση των κατοίκων για τον αποκλεισμό τους από το δημόσιο αγαθό που είναι η παραλία. Ανάλογη δυσφορία εξέφρασαν και οι κάτοικοι των Ιονίων, προφορικά και γραπτά, για την «αδυναμία» τους να ζήσουν το καλοκαίρι λόγω συνωστισμού στους δρόμους και στις παραλίες σε έρευνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου αλλά και της ALCO που υλοποίησε η Περιφέρεια Ιονίων. Τέλος, η καθήλωση των εσόδων σε σχέση με την αύξηση των επισκεπτών καταγράφει τη «δυσαρέσκεια» των επισκεπτών.

Η φέρουσα ικανότητα δεν αφορά στον τουρισμό, αλλά στον προορισμό και στο κατά πόσο αυτός μπορεί να αντέξει από το αποτύπωμα που αφήνουν όλες οι δραστηριότητες που υπάρχουν, μαζί με τον τουρισμό. Η φέρουσα ικανότητα, έννοια που δημιουργήθηκε από τους βιολόγους για να υπολογίσει το πόσο αντέχει το περιβάλλον ενός τόπου στο να υποστηρίξει την ύπαρξη αγροτικών δραστηριοτήτων (πχ. πόσα ζώα μπορεί να θρέψει ένας τόπος), επεκτάθηκε σε όλες τις πτυχές της ζωής ενός τόπου, όπως οικονομία, κοινωνία, υποδομές. Αυτό που ενδιαφέρει είναι αν στον τόπο δημιουργούνται ή υποσκάπτονται οι προϋποθέσεις για να υπάρχει ανθρώπινη και περιβαλλοντική ευημερία τώρα και στο μέλλον.

Κατά συνέπεια πρέπει μετρηθεί η κατάσταση της δομής και της δυναμικής του ανθρώπινου, του παραγωγικού (συμπεριλαμβανόμενων και των υποδομών) και του φυσικού κεφαλαίου και, στη περίπτωση μας, το πως ο τουρισμός επηρεάζει αυτό το απόθεμα. Επομένως χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα σύστημα δεικτών που να καταγράφουν και να παρακολουθούν τόσο το απόθεμα των κεφαλαίων, όσο και τους παράγοντες που το επηρεάζουν. Σε ότι αφορά στον τουρισμό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού έχει επεξεργαστεί ένα μεθοδολογικό πλαίσιο και μια σειρά δεικτών προς τη κατεύθυνση αυτή.

Οι «αρνητές» της έννοιας της φέρουσας ικανότητας προσομοιάζουν με τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, που δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα (παραγωγή και κατανάλωση) με την ένταση που γίνεται έχει ξεπεράσει τα περισσότερα από τα εννέα πλανητικά όρια που καθόρισαν επιστήμονες και αποδέχτηκε η μεγάλη πλειοψηφία των χωρών του κόσμου. Ούτε ενδιαφέρονται για το αν θα επιτευχθούν οι Παγκόσμιοι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs’) που έχουν τεθεί για το 2030 από τα Ηνωμένα Εθνη και αφορούν πέρα από το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία.

Το ερώτημα είναι: Πως μπορούμε να κινηθούμε αν έχουμε διαπιστώσει το πρόβλημα, ενώ οι «αρνητές» κινούνται στη λογική «business as usual» ή «πάμε και όπου βγει» όπως φαίνεται και στο σχέδιο του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου του Τουρισμού που βρίσκεται σε επεξεργασία; Γκολφ και πισίνες στις άνυδρες περιοχές, χιονοδρομικά χωρίς χειμώνα, νέα καταλύματα παντού, (ακόμη και σε ακατοίκητα νησιά) κυρίως πολυτελή και εκτός κλίμακας, κατασκευές «πάνω στο κύμα» και πάνω σe περιοχές πλούσιας βιοποικιλότητας, ρυπογόνα κροουαζιερόπλοια-πολιτείες, ταξίδια αναψυχής αστραπή (fast tourism), δημιουργία οικονομιών και κοινωνιών που εξαρτώνται από τη πρόσοδο των ιδιωτικών ενοικιάσεων σύντομης διάρκειας, είναι μερικές από τις επιλογές που γίνονται ρητά ή άρρητα, συνειδητά ή ασυνείδητα και οδηγούν αναπότρεπτα στη ταχύτατη μείωση της ανθεκτικότητας των προορισμών και του πλανήτη. Και όλα αυτά «βαφτισμένα» ως βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ είναι μεγέθυνση χωρίς όρια.

Δύο είναι τα βασικά εναλλακτικά σενάρια για τον τουρισμό:

το ένα, το ελάχιστο αποδεκτό με δεδομένη τη κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, είναι η εφαρμογή δράσεων για τη διαχείριση του προβλήματος με αλλαγές, μικρές και μεγάλες, που να περιορίσουν το μέγεθος του αποτυπώματος της κάθε τουριστικής διανυκτέρευσης σε ότι αφορά στη κατανάλωση ενέργειας, τη κατανάλωση νερού, τη παραγωγή αποβλήτων, τη κατανάλωση εδάφους και βιοποικιλότητας, χερσαίας και θαλάσσιας. Αποτελεί μια προσπάθεια για πράσινη μετάβαση που όμως θα έχει περιορισμένα σε εύρος και χρόνο αποτελέσματα, εφόσον η αύξηση τουριστικών κλινών και ροών συνεχίζεται σε έναν προορισμό.

το δεύτερο είναι η εφαρμογή πολιτικών που θα μεταβάλουν το τουριστικό προϊόν ανατρέποντας το σημερινό μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης, θεωρώντας ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο για μεγέθυνση με «πολυτέλεια» που εξαντλεί τους πόρους και δημιουργεί μη βιώσιμες καταστάσεις εφόσον έχουν ξεπεραστεί τα όρια της φέρουσας ικανότητας. Το νέο μοντέλο αυτό οφείλει να επιβάλει έναν «αργό και λιτό τουρισμό», βάζοντας όρια στη κατανάλωση φυσικού κεφαλαίου και λαμβάνοντας υπόψη τα όρια και τη διατήρηση της ταυτότητας των προορισμών. Προορισμοί που θα αναδεικνύουν τους τοπικούς φυσικούς, πολιτιστικούς και παραγωγικούς τους πόρους, με εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, με κατασκευή πράσινων υποδομών και βασικό στόχο τη βελτίωση της εργασίας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων, προσφέροντας ευεξία και μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες.

Γιάννης Σπιλάνης

Ομ. Καθηγητής Τμ. Περιβάλλοντος – Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Διευθυντής Εργαστηρίου Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης (https://llid.aegean.gr/)

Διευθυντής Παρατηρητηρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης Αιγαίου (https://tourismobservatory-n.ba.aegean.gr/)

Εμπειρογνώμονας Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού

Υπερτουρισμός ή Τουρισμός υψηλότερου εισοδήματος; Η πρόταση της Νέας Εποχής

Διαβάσαμε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού σχετικά με την αύξηση του φόρου διαμονής και καταλήγουμε πάλι στο ίδιο συμπέρασμα. Πως ο Τουρισμός είναι τεράστια πηγή εσόδων που έρχεται τώρα να ενισχύσει -μέσω αυτής της αύξησης -το Ταμείο Φυσικών καταστροφών.

Ακόμα και μέσω αυτής της δήλωσης καταλαβαίνουμε όλοι που βρισκόμαστε σχετικά με τις υποδομές σε όλη την Ελλάδα και που θα έπρεπε να είμασταν αν γινόντουσαν βασικά έργα.

Όλες οι φυσικές καταστροφές που βλέπουμε σε όλη την Ελλάδα θα μας επηρεάσουν άμεσα. Όλοι πληρώνουμε με κάποιο τρόπο τις ελλείψεις του κράτους.

Θα πρέπει όμως να τονίσουμε πως για να πληρώσει κάποιος φόρο διαμονής (τόσο αυξημένο) θα πρέπει να του παρέχεις και τα ανάλογα. Αυτήν την στιγμή οι τουρίστες δεν πληρώνουν 500 και 1000 ευρώ την βραδιά όπως διάβασα (και άρα δεν θα ενοχληθούν με την αύξηση αυτή). Η μέση τιμή δωματίου τουλάχιστον στην Κω είναι χαμηλότερη ακόμα και στα 5αστερα ξενοδοχεία του νησιού. Είναι τιμές συμβολαίων που έχουν γίνει με tour operators και φυσικά πολλές από αυτές έχουν γίνει με τις ανάλογες εκπτώσεις (early bookings). Υπάρχουν και αυτοί που πληρώνουν 600 ή 700 ευρώ την βραδιά αλλά το ποσοστό είναι πολύ μικρό σε σχέση με τον μαζικό τουρισμό (υπερτουρισμό) που έχει το νησί.

Ακόμα και οι τουρίστες που μένουν στα 5αστερα του νησιού δεν δαπανούν μεγάλα ποσά κατά την διαμονή τους στο νησί σε διασκέδαση , φαγητό ή αγορές. Ένα μικρό ρεπορτάζ να κάνει κανείς θα δει πως μπορεί το νησί να είναι γεμάτο αλλά αυτό δεν έχει ως αποτέλεσμα μεγάλα κέρδη για τις τοπικές επιχειρήσεις.

Επιπλέον βασικές υποδομές όπως ο βιολογικός στο ψαλίδι , νοσοκομείο, συγκοινωνία από την μία άκρη του νησιού έως την άλλη κ.α. είναι προβλήματα που μοιάζουν έως σήμερα άλυτα.

Τώρα οι ξενοδόχοι θα κληθούν να ζητήσουν το 2024 έξτρα : 7 ευρώ (από 3 ευρώ) ανά ημέρα στα 4αστερα και 10 ευρώ! ( από 4 ευρώ) στα 5αστερα. Την ώρα που μέσα και έξω από τα ξενοδοχεία ακούνε παράπονα ακόμα και για ένα μπουκάλι νερό.

Δηλαδή αυτή την στιγμή τί πακέτο θα πρέπει να φτιάξουν οι ξενοδόχοι για το 2024;

Μέσα στο παραπάνω κλίμα «κούμπωσε» και η κλιματική αλλαγή στο πλαίσιο της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου , αφού πλέον τόσο ο Μάρτιος όσο και ο Νοέμβριος θεωρούνται «ζεστοί» μήνες και άρα οι τουρίστες θα ταξιδεύουν εκτός περιόδου αιχμής (!). Ευτυχώς δηλαδή που άλλαξε το κλίμα.

Τις υπόλοιπες επιχειρήσεις τις ρωτήσαμε αν μπορούν (και το σηκώνει η τσέπη τους) να μένουν ανοιχτά τον Νοέμβριο; Ερώτημα βάζω..

Εδώ καταλήγουμε λοιπόν στην γνωστή συζήτηση που όλοι κάνουμε τόσα χρόνια για τον τουρισμό υψηλότερου εισοδήματος. Για να πάρεις όμως , πρέπει και να δώσεις.

Οφείλουμε και πρέπει να αναδείξουμε τα χαρακτηριστικά κάθε νησιού ξεχωριστά. Η Περιφέρεια θα πρέπει να σταθεί αρωγός στην ανάδειξη της Ιπποκρατικής Κω. Δεν φτάνουν οι παρουσίες μας σε περίπτερα και τουριστικές εκθέσεις, που έτσι και αλλιώς συμμετέχουν και οι ξενοδόχοι. Όλα μαζί σε έναν κουβά δεν γίνεται. Θέλουμε στόχευση, πρόγραμμα και χάραξη πολιτικής για να κερδίσουμε αυτό που ζητάμε. Μεγάλο παράδειγμα ο συνεδριακός τουρισμός.

Η πρόταση μας:

Εμείς λέμε, πως κάθε νησί έχει την δική του ταυτότητα, τα δικά του χαρακτηριστικά, τις δικές του ομορφιές και την ίδια ώρα, τα δικά του προβλήματα. Γι’ αυτό προτεραιότητά μας, για τον τουρισμό των νησιών μας, είναι η χρηματοδότηση μελέτης αναπτυξιακού σχεδίου για τον τουρισμό σε κάθε νησί χωριστά. Την ίδια ώρα, η Περιφέρεια θα επεξεργαστεί ένα ξεχωριστό οριζόντιο σχέδιο που θα κουμπώνει με τις ανάγκες του κάθε νησιού. Μέσα από δημοκρατικό διάλογο με κάθε Δήμο-Νησί, θα καθοριστούν οι προτεραιότητες της Περιφέρειας.

Μήπως δεν μας ενδιαφέρουν τα Συνέδρια όταν μόνο η Κώς μαζί με τη Ρόδο διαθέτουν πάνω από τις μισές συνεδριακές θέσεις που διαθέτει όλη η χώρα ;

Εμείς, θα σταθούμε δίπλα και θα ενισχύσουμε οικονομικά κάθε προσπάθεια δημιουργίας Γραφείου Συνεδρίων (Convention Bureau). Τα οφέλη θα είναι εντυπωσιακά. Όλοι γνωρίζουν πόσα χρήματα αφήνουν οι Σύνεδροι με τις οικογένειες τους και πόσα οφέλη έχουμε από κάθε Συνέδριο στα νησιά μας.

Εκείνο που θα πρέπει να γίνει αντιληπτό και δεν κατανοείται από τη σημερινή Περιφερειακή Αρχή είναι ότι το Νότιο Αιγαίο δεν είναι ένας προορισμός για να προβάλλεται ως τέτοιος. Το Νότιο Αιγαίο είναι 49 ξεχωριστοί προορισμοί που το καθένα έχει τη δική του ταυτότητα που είναι ξεχωριστή και μοναδική. Αυτή την ξεχωριστή ταυτότητα οφείλουμε να στηρίξουμε κάθε Δήμο για να την προβάλλει.

Σταθοπούλου Ευτυχία

Υποψήφια Περιφερειακή Σύμβουλος

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΟ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Οι πρώτες μετρήσιμες ενδείξεις ότι οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες αρχίζουν να αποφεύγουν προορισμούς που είναι υπερκορεσμένοι, ενώ παράλληλα αναζητούν αυθεντικές βιωματικές εμπειρίες, καταγράφονται σε μεγάλη πανευρωπαϊκή έρευνα. Αν και η Ελλάδα παραμένει μεταξύ των πέντε κορυφαίων προορισμών που προτιμούν για τις διακοπές τους οι Ευρωπαίοι, των Βρετανών συμπεριλαμβανομένων, ο Αύγουστος τείνει να γίνει μήνας προς αποφυγήν. Και αυτό διότι έχει ευρέως εμπεδωθεί ότι είναι ο μήνας που προσελκύει τον περισσότερο κόσμο, δημιουργώντας συνωστισμούς σε παραλίες, οικισμούς, πολιτιστικά κι άλλα αξιοθέατα αλλά και μεταφορικές υποδομές, καταστρέφοντας συχνά την εμπειρία των διακοπών και την ελκυστικότητα των προορισμών.

Ετσι, περισσότεροι Ευρωπαίοι σχεδιάζουν αποδράσεις αυτή την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού από ό,τι τις προηγούμενες χρονιές. Σχεδόν το 30% σκοπεύει να κάνει ταξίδι μεταξύ Απριλίου και Μαΐου (αύξηση 6% από το 2022), ενώ το 40% σκέφτεται να ταξιδέψει τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο και μόνο το 23% αναμένει να ταξιδέψει τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο (μείωση 9% από πέρυσι). Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν από έρευνα της Mindhaus που έγινε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών (European Travel Commission) με δεδομένα που συλλέχθηκαν τον Μάρτιο από δείγμα 6.000 ατόμων από όλες τις βασικές αγορές του ελληνικού τουρισμού.

Καθίσταται σαφές πως στην Ελλάδα, όπως και σε ανταγωνιστικούς προορισμούς, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, το πρόβλημα του μαζικού τουρισμού και της ταυτόχρονης φιλοξενίας σε έναν προορισμό δυσανάλογα υψηλού αριθμού επισκεπτών από όσους αντέχουν οι υποδομές, το φυσικό περιβάλλον και ο κοινωνικός ιστός των τοπικών κοινωνιών έχει ξεπεράσει για πολλούς τα όρια του ανεκτού. Πολλές, δε, είναι οι περιπτώσεις που η φυσιογνωμία των προορισμών έχει αλλοιωθεί τόσο πολύ που δεν θυμίζει σε τίποτα εκείνα τα χαρακτηριστικά που τους έκαναν αρχικά δημοφιλείς.

Τούτων λεχθέντων, η διάθεση των Ευρωπαίων για ταξίδια παραμένει ζωηρή, αν και όχι αυξημένη σε σχέση με πέρυσι. Το 72% των Ευρωπαίων σχεδιάζει να ταξιδέψει μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου 2023 (-5% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2022). Ισχυρότερη είναι η ροπή για ταξίδια για τους Ευρωπαίους άνω των 25 ετών (74%), ενώ μεταξύ των νεότερων ταξιδιωτών (18-24 ετών) μόνο το 61% σκοπεύει να κάνει ένα ταξίδι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Και παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία που είχε ενσκήψει στις ευρωπαϊκές οικονομίες, οι διαθέσιμοι για ταξίδια προϋπολογισμοί παραμένουν εν πολλοίς αμετάβλητοι: Για τους επόμενους μήνες, το 50% των Ευρωπαίων σκοπεύει να διατηρήσει τον κανονικό ταξιδιωτικό προϋπολογισμό του, ενώ ένα διόλου ευκαταφρόνητο 19% σχεδιάζει να ξοδέψει περισσότερα από τα συνηθισμένα. Ωστόσο, οι άνθρωποι εξακολουθούν να ανησυχούν για το αυξημένο κόστος μετακίνησης (24%) και τα προσωπικά τους οικονομικά (17%).

Για τους επόμενους μήνες, το 50% των Ευρωπαίων σκοπεύει να διατηρήσει τον κανονικό ταξιδιωτικό προϋπολογισμό του, ενώ το 19% σχεδιάζει να ξοδέψει περισσότερα.

Το ταξίδι εντός της Ευρώπης παραμένει η κορυφαία επιλογή: Το 30% των ταξιδιωτών σχεδιάζει να επισκεφθεί μια γειτονική ευρωπαϊκή χώρα και το 28% κατευθύνεται σε μια μη γειτονική αλλά ευρωπαϊκή χώρα. Ταυτόχρονα, μόνο το 11% των ερωτηθέντων οργανώνει ταξίδια εκτός Ευρώπης.

Αξίζει να επισημανθεί ωστόσο ότι η προτίμηση των Ευρωπαίων για ταξίδια αναψυχής (69%) μειώνεται κατά 7% σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, ενώ άλλοι λόγοι για ταξίδι κερδίζουν έδαφος. Το ενδιαφέρον για επαγγελματικά ταξίδια αυξάνεται αργά (+3% σε ετήσια βάση).

Η κατηγορία διακοπών «ήλιος και θάλασσα» διατηρεί την πρώτη της θέση ως το πιο προτιμώμενο είδος ταξιδιού αναψυχής των Ευρωπαίων (19%), ακολουθούμενο από το «city break» (15%) και το «culture & heritage» (14%), τα ταξίδια δηλαδή με σκοπό την πολιτιστική περιήγηση.

Κάποιοι θα ταξιδέψουν περισσότερο από μία φορά το επόμενο εξάμηνο: Το 59% των Ευρωπαίων σχεδιάζει να κάνει πολλαπλά ταξίδια μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023. Αυτή η τάση υπερκαλύπτει τα μεμονωμένα ταξίδια, με το 34% να σχεδιάζει τουλάχιστον τρία ταξίδια (+8% σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν). Εν τω μεταξύ, η οδήγηση αυτοκινήτου (26%) έχει υποχωρήσει δραστικά. Η ομαλοποίηση της ταξιδιωτικής συμπεριφοράς μετά την COVID-19 θα μπορούσε να είναι ένας πιθανός παράγοντας πίσω από αυτήν την αλλαγή, με αποτέλεσμα ένα ευρύτερο φάσμα διαθέσιμων και προτιμώμενων τρόπων μεταφοράς. Κάτι που είναι άλλωστε προφανές στη δυναμική ανάπτυξη των αερομεταφορών προς νέα ιστορικά υψηλά.

Το 35% σχεδιάζει ταξίδια από 4 έως 6 διανυκτερεύσεις με μέσο προϋπολογισμό 501-1.000 ευρώ. Το ποσοστό όσων σχεδιάζουν να ξοδέψουν περισσότερα από 1.500 ευρώ έχει αυξηθεί κατά 7% σε σχέση με το 2022, φτάνοντας το 37%. Μεταξύ των ηλικιακών ομάδων, οι ώριμοι ταξιδιώτες (ηλικίας 54 και άνω) δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για μεγαλύτερα και ακριβότερα ταξίδια.

Το 52% των Ευρωπαίων έχει ήδη κλείσει πλήρως ή εν μέρει το επόμενο ταξίδι του (αύξηση 8% από το 2022), μια ένδειξη αυξανόμενης εμπιστοσύνης των καταναλωτών στη συγκυρία. Οι ευχάριστες καιρικές συνθήκες (18%) και οι ελκυστικές προσφορές (17%) είναι τα κορυφαία κριτήρια επιλογής προορισμού των Ευρωπαίων, ενώ η προτίμηση για προορισμούς χωρίς κόσμο σκαρφαλώνει στην τρίτη θέση (11%).

Στην 4η θέση των 10 κορυφαίων ευρωπαϊκών προορισμών η Ελλάδα

Στην 4η θέση της λίστας με τους 10 κορυφαίους ευρωπαϊκούς προορισμούς που θέλουν να επισκεφθούν κατά τη φετινή σεζόν οι Ευρωπαίοι βρίσκεται η Ελλάδα. Απέχει όμως ακόμη αρκετά από τις τρεις πρώτες χώρες που είναι, με τη σειρά, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία. Παράλληλα, όμως, προηγείται αισθητά και από τις χώρες που έπονται, οι οποίες είναι η Γερμανία, η Κροατία, η Πορτογαλία, η Αυστρία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Εξετάζοντας μεμονωμένα τις ευρωπαϊκές αγορές από τις οποίες έλκει ταξιδιώτες η Ελλάδα, μπορούν να εξαχθούν μερικά πιο ακριβή συμπεράσματα. Για τους Γερμανούς η Ελλάδα είναι ο πέμπτος προτιμώμενος προορισμός, όπως και για τους Γάλλους και τους Βέλγους, ενώ για τους Ισπανούς, τους Ολλανδούς και τους Ελβετούς δεν είναι καν στην πρώτη πεντάδα. Στην τέταρτη θέση κατατάσσεται από τους Βρετανούς και πλέον και από τους Πολωνούς. Την καλύτερη επίδοσή της η Ελλάδα έχει στην Ιταλία, όπου είναι τρίτη στις προτιμήσεις.

Σε όλες τις αγορές, όμως, καταγράφεται πλέον μειωμένη διάθεση για ταξίδι τον Αύγουστο. «Η τάση αυτή για αυξημένη ζήτηση εκτός του Αυγούστου έχει όλες τις προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε μια ευκαιρία –μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον– για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για τους πλέον δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς, όπως τα περισσότερα νησιά ή η Αθήνα, που ακόμη αδυνατούν να διαχειριστούν την ίδια την επιτυχία τους, να αντιμετωπίσουν θέματα λειτουργικότητας και υποδομών, να διασφαλίσουν ποιότητα ζωής για τους κατοίκους τους και πρωτίστως να αποφασίσουν τι είδους, και προς ποια κατεύθυνση, ανάπτυξη επιθυμούν. Αλλά και για τις τουριστικές επιχειρήσεις που για δεύτερη συνεχή περίοδο δυσκολεύονται εξαιρετικά να βρουν το αναγκαίο προσωπικό για να διατηρήσουν τις υπηρεσίες τους σε υψηλά επίπεδα», σχολιάζει μιλώντας στην «Καθημερινή» ο επικεφαλής της Mindhaus, η οποία διενήργησε την έρευνα, Θεόφιλος Κυρατσούλης.

Οσον αφορά τις επενδύσεις στον κλάδο της φιλοξενίας, που, αναμενόμενα, συγκεντρώνονται ως επί το πλείστον στους καθιερωμένους τουριστικούς προορισμούς, είναι πλέον σαφές ότι η υλοποίησή τους δεν θα είναι χωρίς προκλήσεις, είτε σε επίπεδο λειτουργίας είτε σε επίπεδο ευρύτερης αποδοχής από τις τοπικές κοινωνίες, προσθέτει.

Σε κάθε περίπτωση, αν και για ορισμένους προορισμούς όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη το τουριστικό «status quo» είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανατραπεί και θα απαιτούσε ρήξεις και πολύ γενναίες παρεμβάσεις, είναι ιδιαίτερα θετικό που βλέπουμε, δειλά αλλά σταθερά, τόσο την ανάπτυξη νέων, εναλλακτικών προορισμών όσο και συγκεκριμένες κοινότητες να αντιλαμβάνονται ότι η αυθεντικότητά τους (όχι μόνο με την έννοια του παραδοσιακού), η ανθρώπινη κλίμακά τους, το ότι βρίσκονται μακριά από τα πλήθη, αλλά και η θετική διάθεση των κατοίκων προς την τουριστική δραστηριότητα, είναι τα στρατηγικά πλεονεκτήματά τους και να βάζουν όρια και όρους για να τα αναδείξουν και να τα διατηρήσουν.

Λένε «όχι» στην πολυκοσμία

Μπορεί οι ευχάριστες καιρικές συνθήκες (18%) και οι ελκυστικές προσφορές (17%) να είναι τα δύο κορυφαία κριτήρια επιλογής προορισμού των Ευρωπαίων για τις διακοπές τους, ωστόσο πλέον στην τρίτη θέση έχει ανέβει, και μάλιστα με αυξημένα ποσοστά, η προτίμηση για προορισμούς χωρίς κόσμο (11%). Καθώς αυξάνεται η προτίμηση για προορισμούς χωρίς συνωστισμό (ειδικά για ταξιδιώτες που αναζητούν εμπειρίες στη φύση ή σε μητροπολιτικά κέντρα), πόλεις δεύτερης κατηγορίας και πιο απομακρυσμένες φυσικές περιοχές μπορούν να αξιοποιήσουν τη θέση τους και να προωθηθούν ως «κρυμμένοι θησαυροί», προσφέροντας αυθεντικές, πρωτόγνωρες στο ταξιδιωτικό κοινό, εμπειρίες. Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα που επισημαίνονται στην έκθεση της European Travel Commission.

«Η εντρύφηση στην τοπική κουλτούρα είναι μια σημαντική ταξιδιωτική εμπειρία για τους Ευρωπαίους. Οι τουριστικές επιχειρήσεις ενθαρρύνονται να προωθούν πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως εργαστήρια χειροτεχνίας, μαθήματα τοπικής κουζίνας και εμπειρίες διαμονής στο σπίτι, τόσο για ταξιδιώτες αναψυχής όσο και για επαγγελματίες ταξιδιώτες», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Ο ασταθής καιρός και ένας από τους θερμότερους ευρωπαϊκούς χειμώνες που έχουν καταγραφεί έχουν επηρεάσει τους ταξιδιώτες: η ανησυχία για τα ακραία καιρικά φαινόμενα ανεβαίνει στην έκτη θέση των ταξιδιωτικών ανησυχιών (7%). Ομως ανησυχία φαίνεται πως επικρατεί και για τις φυσικές καταστροφές, καθώς η έρευνα ξεκίνησε λίγες εβδομάδες μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία.

kathimerini.gr

«Βούλιαξαν» τον Αύγουστο – Ο υπερτουρισμός απειλεί τον χαρακτήρα και σε βάθος χρόνου την οικονομία πολλών προορισμών

Με έκπληξη διαπίστωναν φέτος το καλοκαίρι οι επισκέπτες πολλών νησιών, όταν έφταναν τον Ιούλιο για τις διακοπές τους στους αγαπημένους τους προορισμούς, πως παραλίες, ταβέρνες, καφέ και αγαπημένες γωνιές που είχαν συνηθίσει να απολαμβάνουν ήταν κατάμεστα όλα από κόσμο.

Oσοι μάλιστα ταξίδεψαν αργότερα, τον Αύγουστο, ήρθαν αντιμέτωποι με νησιά που είχαν ξεπεράσει τα όρια της φέρουσας δυναμικότητάς τους: ατελείωτες ουρές αυτοκινήτων και κυκλοφοριακό στη Σαντορίνη, ανυπαρξία θέσεων παρκαρίσματος και ενίοτε νερού στην Πάτμο, ουρές στις ταβέρνες στην Τζια και στη Νάξο, συνωστισμός στα λιμάνια της Πάρου και της Σαντορίνης, στριμωξίδι στα στενά της Χώρας στην Πάτμο και της Οίας στη Σαντορίνη, θέματα καθαριότητας παντού, παροδικές διακοπές ηλεκτρισμού σε κάποια νησιά, δυσάρεστες οσμές από τα λύματα στα περισσότερα και ελλείψεις νερού.

Διαβάστε ακόμη: Διπλάσια της αντοχής της η ταξιδιωτική κίνηση στην Πάρο

Και όμως, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποιες επενδύσεις σε αφαλατώσεις, ηλεκτροπαραγωγή ή διασύνδεση και ορισμένες στοιχειώδεις υποδομές. Ωστόσο, η φετινή έκρηξη του τουρισμού και η συγκέντρωση εκατομμυρίων τουριστών από το εξωτερικό, που μπόρεσαν να ταξιδέψουν από τις αρχές Ιουλίου και μετά, σε μερικές δεκάδες νησιά του Αιγαίου λειτούργησε ως stress test για την ελληνική φιλοξενία και τους κορυφαίους προορισμούς. Και το stress test αυτό τα περισσότερα νησιά δεν το πέρασαν. Βεβαρημένη χρόνια τώρα, για παράδειγμα, η Σαντορίνη, από τον υπερτουρισμό είδε τις αεροπορικές αφίξεις επιβατών να κινούνται τον Αύγουστο 5% υψηλότερα από τα επίπεδα του 2019, οπότε είχαν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Μα πόσοι άνθρωποι μπορούν πλέον να χωρέσουν στα στενάκια των Φηρών και της Οίας; Και πόσα άτομα μπορούν να πιουν το ποτό τους το βράδυ στην πλατεία της Χώρας στην Πάτμο;

Τα σκληρά ερωτήματα
Παρά την πανδημία και τα μέτρα, ο συνωστισμός στην Πάρο, στη Νάξο, στην Τζια, στην Πάτμο, στη Σαντορίνη, στη Μύκονο, αλλά και αλλού, ήταν έντονος και συνεχής, και φέρνει τη χώρα, τους κατοίκους και τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον τουρισμό αντιμέτωπους με σκληρά ερωτήματα: χρειάζεται η Ελλάδα περισσότερους επισκέπτες ή χρειάζεται επισκέπτες που μπορούν να αφήσουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία; Και αν η απάντηση είναι η δεύτερη, μπορεί ο ελληνικός τουρισμός να το πετύχει αυτό χωρίς άμεση βελτίωση των υποδομών και των υπηρεσιών; Δρόμοι, μαρίνες, τα μη παραχωρημένα σε ιδιώτες αεροδρόμια, θέσεις στάθμευσης, ύδρευση, διαχείριση αποβλήτων, ηλεκτροπαραγωγή ακόμη και λιμενικές υποδομές πάσχουν. Και εντέλει καταστρέφουν την εμπειρία για τους επισκέπτες, αλλά και τους κατοίκους. Ναι μεν η δίψα για τη ρευστότητα που έφερε φέτος ο τουρισμός ήταν δικαιολογημένη μετά την κρίση της πανδημίας που διατάραξε τη βιομηχανία παγκοσμίως το 2020, πλην όμως ακόμη και οι πιο κοντόφθαλμοι αντιλαμβάνονται πως δεν μπορούν να χωρέσουν στην Πάρο 150.000 άνθρωποι ή στην Πάτμο 30.000. Δέκα φορές δηλαδή τον αριθμό των μονίμων κατοίκων. Πως δεν μπορεί η Νάξος να εξυπηρετείται λιμενικά από ένα μόλο που μπορεί να φιλοξενήσει ένα και μόνο πλοίο, ούτε τα αυτοκίνητα των παραθεριστών να παρκάρουν σε ουρές χιλιομέτρων γύρω από τους οικισμούς των νησιών.

Πάρτε για παράδειγμα τη Σέριφο. Κούκλα η Σέριφος, το καταλαβαίνεις από τη στιγμή που πλησιάζει το πλοίο στο λιμάνι, όταν αντικρίζεις τη Χώρα της, με τα άσπρα σπιτάκια σκαρφαλωμένα ψηλά, και κάτω το Λιβάδι, γραφικό, με τα μαγαζάκια του και μια υπέροχη δική του παραλία, τον Αυλόμωνα. Κάπου εκεί, στην άκρη του Αυλόμωνα, κρύβεται το πρώτο πρόβλημα του νησιού, που κάνει αισθητή την παρουσία του μόλις φυσήξει νοτιάς ή επικρατήσει άπνοια: μια δυσάρεστη μυρωδιά από τον βιολογικό καθαρισμό, ο οποίος θέλει οπωσδήποτε επισκευή, αν λειτουργεί κιόλας καθόλου ως βιολογικός. Ενα έργο υποδομής με χρήματα της Ε.Ε., που ήταν εξαρχής προβληματικό. Οπως και η μαρίνα, που ναι μεν κατασκευάστηκε πρόσφατα, προκαλώντας αρχικά ενθουσιασμό στους φίλους του yachting, αλλά στη συνέχεια αφέθηκε στην τύχη της, με αποτέλεσμα ούτε οι προβλεπόμενες υπηρεσίες να παρέχονται ούτε ο δήμος να έχει κάποιο έσοδο. Οπως και η δεξαμενή νερού, κατασκευασμένη χρόνια τώρα, αλλά χωρίς να γίνουν και τα συνοδευτικά έργα για την αξιοποίησή της, με αποτέλεσμα να χρησιμεύει στην καλύτερη περίπτωση για πότισμα της γύρω περιοχής (απλώς ανοίγει το φράγμα) και συνήθως ως συμπαθητικός υδροβιότοπος. Και φέτος το νησί είχε έλλειψη νερού. Κούκλα η Σέριφος, αλλά ιδίως τον Αύγουστο πάρκινγκ δεν υπάρχει πουθενά στο Λιβάδι και στη Χώρα, και η κυκλοφοριακή συμφόρηση θυμίζει πρωινό στη Λ. Κηφισού με ατύχημα!

Ας δούμε λίγο την περίπτωση της Τζιας. Η Τζια είναι χωρίς αμφιβολία από τα πιο ανερχόμενα τουριστικά νησιά, μάλιστα σε τόσο κοντινή απόσταση από την Αθήνα. Αυτή η εγγύτητά της ήταν που βοήθησε το νησί να μην πάθει «στραπάτσο» το 2020 –στην κρίση του κορωνοϊού– και να βουλιάξει από τουρίστες φέτος το καλοκαίρι. Το νησί έχει πολλές χιλιάδες εξοχικές κατοικίες Αθηναίων, αλλά και Ευρωπαίων, οι οποίοι την επιλέγουν επειδή βρίσκεται μιάμιση ώρα από το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».

Υποτυπώδεις υποδομές
Ομως ενώ έχουν χτιστεί χιλιάδες νέα σπίτια και κάθε Σαββατοκύριακο από το Πάσχα έως τον Νοέμβριο το νησί κατακλύζεται από τουρισμό, οι υποδομές του παραμένουν υποτυπώδεις. Το οδικό δίκτυο στο μεγαλύτερο μέρος είναι χωμάτινο, το νερό φτάνει στα περισσότερα σπίτια με βυτίο, ο βιολογικός καθαρισμός (που βρισκόταν μέχρι πρότινος σε μία από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες του νησιού) μεταφέρθηκε αλλά παραμένει ημιτελής, τα δεκάδες σκάφη που προσεγγίζουν τα Σαββατοκύριακα δεν έχουν πού να δέσουν και τα σκουπίδια που παράγονται από τις συνεχώς αυξανόμενες τουριστικές αφίξεις ξεχειλίζουν – ιδιαίτερα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Μάλιστα, στο νησί βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη τουριστική επένδυση –στην παραλία του Βροσκόπου– που θα φέρνει χιλιάδες κόσμου κάθε καλοκαίρι, αλλά καμία πρόβλεψη δεν έχει γίνει για μελλοντική βελτίωση των υποδομών, που έτσι όπως πάνε τα πράγματα σε λίγο θα «διώχνει» τους τουρίστες από την εικόνα υπερκορεσμού.

Ας δούμε όμως τι γινόταν και στη Νάξο. Στη Νάξο, ειδικά τα Σαββατοκύριακα, έως και τα μέσα Αυγούστου ο δρόμος προς το λιμάνι θύμιζε ώρες αιχμής σε κεντρικές οδούς της Αθήνας, με το λιμεναρχείο να εισηγείται «μπλόκο» της παραλιακής για όσους δεν ταξίδευαν ή δεν εκτελούσαν υπηρεσίες τροφοδοσίας και εκτάκτου ανάγκης. Το αδιαχώρητο επικρατούσε, βέβαια, και στις πιο φημισμένες ταβέρνες του νησιού, όπου αναζητούνταν κενά για κρατήσεις σε βάθος 4-5 ημερών, ενώ τα τηλέφωνα δεν σταματούσαν λεπτό να χτυπούν. Οι ουρές από όσους δεν στέκονταν τυχεροί ή δεν είχαν προνοήσει ήταν καθημερινό φαινόμενο, υπό το φόντο των σερβιτόρων που πέρναγαν τις βάρδιες τους τρέχοντας ασταμάτητα. «Φέτος δεν βρίσκαμε με τίποτα προσωπικό», ήταν το μόνιμο παράπονο στα χείλη όλων των ιδιοκτητών.

Τι λέει για όλα αυτά ο επιχειρηματικός κόσμος του τουρισμού; Η χώρα διαθέτει τα εχέγγυα για να πραγματοποιήσει ένα από τα ταχύτερα ριμπάουντ του τουρισμού, υπό την προϋπόθεση όμως πως θα συνεχίσουν να πραγματοποιούνται επενδύσεις, τόσο σε ξενοδοχειακά συγκροτήματα και δημόσιες υποδομές όσο και σε νέα μοντέλα πωλήσεων και λειτουργίας. Αυτό προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε η DHR Services με την υποστήριξη της Metron Analysis σε 59 κορυφαία στελέχη του οικοσυστήματος της φιλοξενίας σε Ελλάδα και εξωτερικό, και την οποία παρουσίασε η «Κ» νωρίτερα φέτος.

«Αλλαγή στρατηγικής»
Η Ελλάδα, κορυφαίος τουριστικός προορισμός, πρέπει και μπορεί να επενδύσει στην καλύτερη τουριστική εμπειρία, τονίζει μιλώντας στην «Κ» ο υπουργός Τουρισμού Βασιλης Κικίλιας. «Γι’ αυτό, πλην της πανδημίας που δημιουργεί –παγκοσμίως– ένα ασταθές περιβάλλον, είναι επιβεβλημένο πλέον να αναβαθμίσουμε τις υποδομές μας. Η διασφάλιση της ανόδου του τουριστικού προϊόντος και η διάρκεια στην ποιότητα και στα έσοδα προϋποθέτουν μια στρατηγική βιώσιμου τουρισμού μέσα από τον σεβασμό στο περιβάλλον και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών μας και της ενδοχώρας», υπογραμμίζει. Παράλληλα, όπως σημειώνει, η ισόρροπη και αειφόρος ανάπτυξη θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, θα βελτιώσει το τουριστικό προϊόν, θα δημιουργήσει καλύτερη ποιότητα ζωής στους κατοίκους και στους επισκέπτες. «Είναι ευθύνη όλων των συναρμόδιων φορέων να δουλέψουμε συντονισμένα, στοχευμένα και με στρατηγικό σχέδιο προς αυτήν την κατεύθυνση. Το brand “Ελλάδα” είναι πολύ ισχυρό και όλοι μαζί θα το κάνουμε ισχυρότερο», προσθέτει. «Η ανάγκη για ένα νέο μοντέλο τουρισμού που θα στηρίζεται στη βιωσιμότητα, στις επενδύσεις και στην ψηφιοποίηση είναι επιτακτική», έχει προειδοποιήσει επανειλημμένως ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων), Γιάννης Ρέτσος. Χρειάζεται, λέει, συνολικό σχέδιο για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και την ανάπτυξη νέων όπου δεν υπάρχουν, μέσα και από στρατηγικές συνεργασίες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και, βεβαίως, να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η πρόκληση που αφορά το περιβάλλον, την πράσινη ανάπτυξη, την κλιματική αλλαγή, την αειφορία.

Πηγή kathimerini.gr

Ηλίας Μπέλλος

Φραγή στον υπερτουρισμό με «λελογισμένα μέτρα» επισκεψιμότητας, όπως εφάρμοσαν μεσογειακές πόλεις, προτείνει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, αρχής γενομένης από τη Σαντορίνη.

Σύμφωνα με την εφημερίδα “Καθημερινή”, μερικές από τις πιο εντυπωσιακές προτάσεις της EBRD για την επαναφορά της Σαντορίνης σε ένα βιώσιμο τουριστικό μοντέλο είναι οι εξής:

-Είσοδος ημερησίων επισκεπτών στην Οία με εισιτήριο τις περιόδους αιχμής

-Αποβίβαση των επισκεπτών της κρουαζιέρας στη Σαντορίνη

-Αυστηρός περιορισμός της Airbnb σε χρονική διάρκεια, με διαφορετικές ρυθμίσεις για τις πολλαπλές ιδιοκτησίες και παράλληλη αντιμετώπιση της οξείας έλλειψης κατοικίας.

– Αναθεώρηση του πολεοδομικού σχεδιασμού για την ενίσχυση της προστασίας του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος

-Εφαρμογή ενός σύγχρονου σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων που θα περιλαμβάνει ακόμη και την απαγόρευση συγκεκριμένων πλαστικών μίας χρήσης.

Το κείμενο το προτάσεων που καταρτίστηκε τους προηγούμενους μήνες με τη βοήθεια ειδικών (προσελήφθησαν με κοινοτική χρηματοδότηση) και φορέων από το νησί, βρίσκεται πλέον υπό επεξεργασία από την κυβέρνηση.

Τα μέτρα

Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα “Kαθημερινή” η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκροτήσης και Ανάπτυξης εντόπισε στρατηγικές προτεραιότητες για την αντιμετώπιση της κατάστασης προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα “ταχείας επιτυχίας “(quick wins). Μεταξύ άλλων:

Α. Βελτίωση της ποιότητας ζωής και ταξιδιωτικής εμπειρίας

-Είσοδος με εισιτήριο (το οποίο θα πωλείται ηλεκτρονικά) για τους επισκέπτες στην Οία κατά τις περιόδους αιχμής .Δημιουργία υποδομής ώστε να μην είναι εφικτή η προσέγγιση σε οχήματα χωρίς άδεια. Αναθεώρηση του τρόπου ανεφοδιασμού των επιχειρήσεων

-Επέκταση των πεζοδρομίων των περιοχών όπου απαγορεύεται η στάθμευση στα Φηρά και στην Οία.

-Προώθηση άλλων περιοχών πλην Οίας με εντυπωσιακό βασίλεμα.

-Περιορισμός του χρονικού εύρους και της περιόδου των μισθώσεων σε κατοικημένες περιοχές (τύπου Airbnb) π.χ 60-120 ημέρες. Εξασφάλιση ισορροπίας ανάμεσα στους περιορισμούς που θα εφαρμοστούν σε μεμονωμένες ιδιοκτησίες με εκείνες για εταιρείες με πολλαπλές προς ενοικίαση ιδιοκτησίες.

-Εξασφάλιση προσιτής οικονομικά στέγης για τους κατοίκους.

– Διαχείριση των επισκεπτών κρουαζιέρας σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας (time slots) ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός.

-Βελτίωση της δημόσιας συγκοινωνίας , αναθεώρηση του δικτύου των στάσεων.

-Διοργάνωση περισσότερων εκδηλώσεων στις περιοχές με τη μικρότερη επισκεψιμότητα.

– Βελτίωση της σήμανσης στο νησί, απομάκρυνση της “ρύπανσης “ από παράνομες ή περιττές πινακίδες.

-Δημιουργία δικτύου πεζοπορικών /περιπατητικών διαδρομών (Santorini trails) με ψηφιακά διαθέσιμους οδηγούς.

-Ανάπτυξη αγροτουρισμών εμπειριών για τους επισκέπτες με σύνδεση με τοπικούς παραγωγούς και εστιατόρια.

Β. Προστασία φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος

-Αναθεώρηση του πολεοδομικού σχεδιασμού και των οικοδομικών κανονισμών .Ανάπτυξη κανονισμών για τις νέες κατασκευές.

-Εφαρμογή ειδικών κανονισμών για τις μοναδικές ή σημαντικές περιοχές από άποψη φυσικού ή δομημένου περιβάλλοντος

-Βελτίωση της διαχείρισης των απορριμμάτων. Αντιμετώπιση του προβλήματος της χωματερής, ανάπτυξη δικτύου ανακύκλωσης. Τακτικός καθαρισμός των παρόδιων ζωνών από απορρίμματα. Απαγόρευση συγκεκριμένων κατηγοριών πλαστικών μίας χρήσης. Επαναχρησιμοποίηση του νερού από τους βιολογικούς καθαρισμούς για άρδευση.

-Εκστρατεία ευαισθητοποίησης των επισκεπτών για την επίδραση της συμπεριφοράς τους στο περιβάλλον του νησιού.

Πηγή:www.dimokratiki.gr