Μάχες σε πολλαπλά μέτωπα δίνει η κυβέρνηση για το ασφαλιστικό, προκειμένου έως τις 24 Νοεμβρίου να έχει καταρτιστεί το τελικό σχέδιο νόμου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.

Την ερχόμενη Τρίτη, η πρώτη μάχη αναμένεται να δοθεί στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, όπου ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος θα κληθεί να παρουσιάσει τις προτάσεις του στα στελέχη του κόμματος, ενώ δεν αποκλείεται να κατατεθεί και «αντιπρόταση» από ομάδα επιστημόνων. Στις 23 ή 24 Νοεμβρίου θα προγραμματιστεί συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ώστε η τελική πρόταση να παρουσιαστεί, να εγκριθεί και να δημοσιοποιηθεί για να πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή.

Παράλληλα, η κυβέρνηση δεν εγκαταλείπει την προσπάθεια να επιμερίσει το κόστος της δημοσιονομικής προσαρμογής για το 2016 μέσω της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών. Σε αυτό το πλαίσιο, επεξεργάζεται σενάρια αύξησης των εισφορών για τους εργοδότες κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα και για τους εργαζομένους κατά 0,5 με 1. Από αυτές, η μία μονάδα (0,5 των εργοδοτών και 0,5 των εργαζομένων) θα καλύψει μέρος του ελλείμματος των επικουρικών συντάξεων. Αναλυτικά, εκτιμάται ότι θα καλυφθεί κάτι παραπάνω από 300 εκατ. ευρώ, όταν το έλλειμμα του ΕΤΕΑ για το 2016 εκτιμάται στα 600 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα θα καλυφθούν μέσω μεγάλων μειώσεων που μεσοσταθμικά και για τις υψηλές επικουρικές συντάξεις μπορεί να ξεπερνούν το 6%. Στις κύριες συντάξεις, το μείγμα επιλογών για την τελική εξοικονόμηση 700 – 900 εκατ. ευρώ αναζητείται μεταξύ αύξησης των εισφορών για τους εργοδότες κατά μία μονάδα, μικρότερη αύξηση των εισφορών για τους εργαζομένους και μικρών μειώσεων στις υψηλές συντάξεις.

Ολα τα παραπάνω εξετάζονται υπό την προϋπόθεση ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών θα αποδεχθούν την αύξηση του μη μισθολογικού κόστους, κάτι που δεν θεωρείται πολύ πιθανό, αν και σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Εργασίας, δεν έχει απορριφθεί με κατηγορηματικό τρόπο. Στην αντίθετη περίπτωση, οι περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, κύριες και επικουρικές, θα είναι μεγάλες, καθώς η επικούρηση θα παραμείνει αυτόνομη, πιθανότατα όμως ως ειδική Διεύθυνση του Ενιαίου Φορέα Καταβολής Συντάξεων.

Ο αλγόριθμος που εξετάζεται θα εφαρμοστεί σε όλους τους ασφαλισμένους και στη συνέχεια θα υπάρξει ειδική μέριμνα σε κάποιες ομάδες, προκειμένου να προστατευθούν από μεγάλες μειώσεις. Αλλωστε, όπως δείχνουν και τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Ηλιος», τα περιθώρια δεν είναι μεγάλα αν οι περικοπές λάμβαναν υπόψη τους μόνο το ύψος της σύνταξης. Αναλυτικά, οι κύριες συντάξεις, προ φόρου και μετά των κρατήσεων υγειονομικής περίθαλψης και μη συμπεριλαμβανομένου του ΕΚΑΣ, κατά μέσο όρο φτάνουν στα 666,01 ευρώ τον μήνα, ενώ οι επικουρικές στα 168,57 ευρώ. Μάλιστα, μέχρι 700 ευρώ εισόδημα από συντάξεις λαμβάνουν 1.182.000 συνταξιούχοι, ήτοι το 44,5% του συνόλου των συνταξιούχων, καθώς τον Ιούνιο οι συνταξιούχοι ανήλθαν σε 2.656.390, στους οποίους μηνιαία δαπανώνται 2,35 δισ. ευρώ. Συνολικά, τον Ιούνιο πληρώθηκαν 4.554.830 συντάξεις, από τις οποίες οι 2.905.941 είναι κύριες και οι 1.648.889 επικουρικές. Οι περισσότερες κύριες συντάξεις γήρατος (776.822 ή 38,09%) κυμαίνονται από 500 έως 1.000 ευρώ τον μήνα.

Την ίδια στιγμή και παρά τις προσπάθειες για το αντίθετο, ο φόβος κάθε φορά χειρότερων περικοπών οδήγησε χιλιάδες ασφαλισμένους λίγο πριν από την υπογραφή του 3ου μνημονίου στη συνταξιοδότηση πολύ πριν από το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των 67 ή έστω των 65 ετών. Είναι οι ίδιοι βέβαια ασφαλισμένοι που, ενώ πρόλαβαν και συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα, ενδέχεται για αυτό να δουν τη σύνταξή τους να μειώνεται περισσότερο από τις συντάξεις των υπολοίπων, που συνταξιοδοτήθηκαν σε μεγαλύτερη ηλικία.

Ζητούν κατάργηση του αγγελιοσήμου

Την άμεση κατάργηση του αγγελιοσήμου, στο πλαίσιο της δέσμευσης που περιλαμβάνεται στο 3ο μνημόνιο για κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων, ζητούν οι εκπρόσωποι των δανειστών, θεωρώντας το εκκρεμότητα που πρέπει να κλείσει μαζί με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Με αφορμή τις εξελίξεις, το διοικητικό συμβούλιο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών συνεδριάζει έκτακτα, αύριο, Κυριακή, επισημαίνοντας ότι το αγγελιόσημο (περίπου 100 εκατ. ευρώ τον χρόνο) έχει κριθεί ως οιονεί εργοδοτική εισφορά στα Ταμεία των εργαζομένων στην ενημέρωση. Μάλιστα, η ΠΟΕΣΥ επισημαίνει πως οι αρμόδιοι υπουργοί έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις για εξεύρεση λύσης που θα περιλαμβάνει διατήρηση του πόρου των Ταμείων και υποστηρίζει πως σε αντίθετη περίπτωση ο κλάδος των δημοσιογράφων θα προχωρήσει σε αγωνιστικές και απεργιακές κινητοποιήσεις.

Κουτσουρεμένες έως και 30% θα δουν τις αποδοχές τους οι συνταξιούχοι του Δημοσίου από το 2016, αν εφαρμοστούν οι σχεδιασμοί του Υπ. Εργασίας. Παράλληλα, το Υπ. Εργασίας επιμένει στη σταδιακή αύξηση των εισφορών ακόμα και κατά 2,5% -σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες- σε συνάρτηση με την πορεία της οικονομίας,.

Στο στόχαστρο βρίσκονται 780.000 παροχές των συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων , συνολικού ύψους 1,9 δις. ευρώ. Στόχος η εξοικονόμηση τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ εξ αυτών ακόμα και εντός του 2016.

Με άλλα λόγια απειλούνται άμεσα όλες οι σημερινές συνταξιοδοτικές παροχές τους πλην εκείνων που αφορούν τις κύριες συντάξεις, οι οποίες –βέβαια- θα θιγούν από τα νέα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης και τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων που θα φέρουν μειώσεις έως 40% τα επόμενα χρόνια.

Πιο συγκεκριμένα, η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει στους δανειστές σχέδιο περικοπών που θίγει τις επικουρικές συντάξεις, τα μερίσματα και τα εφάπαξ του Δημοσίου:

· 6% στις 330.000 συντάξεις που δίδει το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης σε συνταξιούχους του ευρύτερου Δημοσίου.
“Όχημα” των μειώσεων στις επικουρικές συντάξεις θα είναι η εισαγωγή κατώτερης επικουρικής σύνταξης στα 173 ( δηλαδή στο ίδιο επίπεδο περίπου με τη μέση επικουρική σύνταξη του ΙΚΑ) και “ανώτερης” στα 350 ευρώ. Για παράδειγμα η επικουρική ενός συνταξιούχου της ΔΕΗ θα μπορούσε να μειωθεί κατά μέσο όρο από τα 228 ευρώ στα 215 ευρώ, χάνοντας 13 ευρώ.

· 30% στα 380.000 μερίσματα που λαμβάνει η ίδια κατηγορία συνταξιούχων.
Η μείωση αυτή θα προέλθει λόγω της κατάργησης ενός κοινωνικού πόρου το οποίο έχει πάψει να εισπράττει το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ) από την 1/1/2015 . Το μέρισμα που θα προκύψει πχ στο ΜΤΠΥ μετά τις μειώσεις θα ανέλθει κατά μέσο όρο στα 90 ευρώ από τα 135 ευρώ που είναι σήμερα, δηλαδή α είναι κατά 45 ευρώ μειωμένο.

· 8% σε 30.000 εκκρεμή εφάπαξ.
Το μέσο εφάπαξ του Δημοσίου θα πέσει κοντά στα 27000 ευρώ από τα περίπου 30.000 που είναι σήμερα.
Ψάχνουν 600 εκατ. ευρώ από τα 1,9 δις. ευρώ
Το ποσό που “ξεσκονίζουν” αυτές τις μέρες υπηρεσιακά στελέχη του Υπ. Εργασίας για να πετύχουν τη μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση από την κρατική δαπάνη για συντάξεις φτάνει τα 1,9 δις. ευρώ από τα οποία πρέπει να εξοικονομηθούν κοντά στα 600 εκατ. ευρώ.

Πιο αναλυτικά :
· Τα 770 εκατ. ευρών προέρχονται από τις επικουρικές συντάξεις του Δημοσίου που παρέχει το ΕΤΕΑ. Οι μειώσεις θα εξοικονομήσουν γύρω στα 300 -350 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
· Περίπου 630 εκατ. ευρώ προέρχονται από δαπάνες για μερίσματα των Μετοχικών Ταμείων του Δημοσίου. Οι περικοπές θα φέρουν εξοικονόμηση 180-200 εκατ. ευρώ ετησίως.
· Σε πάνω από 500 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Ταμείου Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων για εφάπαξ. Από αυτές τις μελλοντικές δαπάνες θα περικοπούν περίπου 85 εκατ. ευρώ.

Η στρατηγική των δανειστών : Μείωση της κρατικής συνεισφοράς στις συντάξεις
Σταθερός πυλώνας της πολιτικής των δανειστών είναι η μείωση της συμμετοχής του κρατικού προϋπολογισμού στην καταβολή των συντάξεων περίπου κατά 2% του ΑΕΠ ή περίπου κατά 3,2 δις. ευρώ μέχρι το 2018 με άμεσα ή έμμεσα μέτρα (πχ μέσω της εισφοράς 6% στις συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ που έχει επιβληθεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο) που θα φέρουν εξοικονόμηση δαπανών από το συνταξιοδοτικό σύστημα, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr.

Τα 3,2 δις. ευρώ της κρατικής χρηματοδότησης που πρέπει να φύγουν από τους προϋπολογισμούς των ταμείων αντιστοιχούν στο 11% της ετήσιας συνταξιοδοτικής δαπάνης (31,5 δις. ευρώ) και εφόσον αφαιρεθεί θα εξισωθεί η συμμετοχή του κράτους με εκείνη των εργοδοτών και των εργαζομένων (μέσω των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλουν) στις συνταξιοδοτικές δαπάνες των Ταμείων, φτάνοντας στο 7,5% του ΑΕΠ η καθεμία.

Ιστορικές περικοπές
Αν προχωρήσουν οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης τότε α προκύψει μία μείωση των ετησίων κρατικών δαπανών κατά 15% για τις επικουρικές συντάξεις των συνταξιούχων του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ στο ΕΤΕΑ και κατά 40% στις κρατικές δαπάνες προς τα τέσσερα Μετοχικά Ταμεία του Δημοσίου.
Αν αφαιρεθεί αυτό το κονδύλι από τους “κρατικούς” κλάδους του ΕΤΕΑ και τα Μετοχικά Ταμεία του Δημοσίου τότε θα εξοικονομηθεί σχεδόν το 1/3 της κρατικής δαπάνης για επικουρικές συντάξεις – μερίσματα (συνολικά 1,4 δισ. ευρώ), το 1/10 (συνολικά 6,1 δισ. ευρώ) της κρατικής δαπάνης γενικότερα για συντάξεις του Δημοσίου και το 1,5% της συνολικής ετήσιας συνταξιοδοτικής δαπάνης.

Μία τόσο μεγάλη προσαρμογή στις δαπάνες για επικουρικές συντάξεις έχει να γίνει από το 2013 όταν καταργήθηκε η 13η και 14η επικουρική σύνταξη, όπου υπήρξε συρρίκνωση κατά 15% της σχετικής δαπάνης.

Στο τραπέζι αύξηση εισφορών, φόροι υπέρ τρίτων (πχ αγγελιόσημο) και προνοιακές συντάξεις ΤΕΒΕ
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχει πέσει επίσης από ελληνικής πλευράς μία αύξηση των εργοδoτικών εισφορών 0,5 %-1% , η οποία θα μπορούσε να αποφέρει κοντά στα 200-250 εκατ. ευρώ .

Εξάλλου, η κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων –όπως το αγγελιόσημο που εισπράττει το ασφαλιστικό ταμείο των εργαζομένων στα ΜΜΕ το οποίο ζητούν οι δανειστές να καταργηθεί άμεσα- που προβλέπει το νέο Μνημόνιο θα μπορούσε να φέρει εξοικονόμηση ύψους 200-300 εκατ. ευρώ ετησίως.
Στο επίκεντρο της προσοχής των δανειστών, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν παύει να είναι και το προνοιακό κομμάτι της σύνταξης πάνω από 260.000 ασφαλισμένων του πρώην ΤΕΒΕ τα οποίο καταβάλλεται με κρατική χρηματοδότηση ύψους 620 εκατ. ευρώ. Αν αυτό το κομμάτι αφαιρούταν από τις συντάξεις του ΤΕΒΕ τότε θα ερχόταν μία μείωση της τάξης του 15-20% στις αποδοχές των απομάχων επαγγελματο-βιοτεχνών.

Capital.gr

Άγριες περικοπές στις επικουρικές συντάξεις, τα μερίσματα και εφάπαξ του Δημοσίου προτείνει η κυβέρνηση στους δανειστές προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τις πιέσεις τους για μειώσεις στις κύριες συντάξεις –ακόμα και στο κατώτατο επίπεδο τους- τόσο του δημοσίου όσο κυρίως του ιδιωτικού τομέα.

Παράλληλα, προτείνεται η σύσταση ενός υπερ-ταμείου κύριας ασφάλισης όπου θα ενταχθούν όλα τα Ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ) και ένα υπερ-ταμείο επικουρικής ασφάλισης.
Ακλόνητος άξονας της στρατηγικής των δανειστών είναι η μείωση της συμμετοχής του κρατικού προϋπολογισμού στην καταβολή των συντάξεων περίπου κατά 2% του ΑΕΠ ή περίπου κατά 3,2 δισ. ευρώ μέχρι το 2018 με άμεσα ή έμμεσα μέτρα εξοικονόμησης δαπανών από το συνταξιοδοτικό σύστημα, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 11% της ετήσιας συνταξιοδοτικής δαπάνης (31,5 δισ. ευρώ) και εφόσον αφαιρεθεί θα εξισωθεί η συμμετοχή του κράτους με εκείνη των εργοδοτών και των εργαζομένων (μέσω των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλουν) στις συνταξιοδοτικές δαπάνες των Ταμείων.
Μόνο με άμεσες περικοπές στις κρατικές δαπάνες για συντάξεις μπορεί να κλείσει και την “τρύπα” στο πρωτογενές ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού για το επόμενο έτος και να κάνει εφικτούς τους δημοσιονομικούς στόχους, σύμφωνα με τους δανειστές.
Το σενάριο που θέλει το Υπ. Εργασίας να προτείνει σταδιακή αύξηση των εισφορών μέχρι το 2018, επιβεβαιώνει τις πληροφορίες του Capital.gr, σύμφωνα με τις οποίες οι δανειστές αναζητούσαν αξιόπιστα μέτρα με “απόδοση” και πέραν του 2016.

Τα μέτρα
Η έμφαση που δίνουν οι δανειστές σε περικοπές των κρατικών δαπανών για συντάξεις οδηγεί το το Υπ. Εργασίας στο να εξετάζει:
· τη μεσοσταθμική μείωση 6% των “υψηλών” επικουρικών συντάξεων (τρεις στις τέσσερις εκ των οποίων δίδονται από το κράτος) με στόχο τη διαμόρφωσης μίας κατώτατης επικουρικής στα 173 ευρώ. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα εξοικονομηθούν έως 300 εκατ. ευρώ ετησίως.
· Την περικοπή των 380.000 μερισμάτων που μόνο οι συνταξιούχοι του Δημοσίου (συμπεριλαμβανομένων και των συνταξιούχων των Ενόπλων Δυνάμεων) παίρνουν κατά 30-40%. Από αυτήν την περικοπή θα εξοικονομηθούν τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ ετησίως.
· Τη μείωση των εφάπαξ του Ταμείου Πρόνοιας τους κατά 8%. Σε αυτό το ενδεχόμενο η εξοικονόμηση για το κράτος θα φτάσει ακόμα και τα 80 εκατ. ευρώ.
Με τα παραπάνω μέτρα, σε συνδυασμό με μία αύξηση των εργοδoτικών εισφορών 0,5 %-1% , η οποία θα μπορούσε να αποφέρει κοντά στα 200-250 εκατ. ευρώ ετησίως ευελπιστεί η κυβέρνηση να κλείσει κατά το μεγαλύτερο μέρος τουλάχιστον την “τρύπα” των 900 εκατ. ευρώ που προβλέπει το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2016.
Εξάλλου, η κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων που προβλέπει το νέο Μνημόνιο θα μπορούσε να φέρει εξοικονόμηση ύψους 200-300 εκατ. ευρώ ετησίως.
Στο στόχαστρο των δανειστών, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν παύει να είναι και το προνοιακό κομμάτι της σύνταξης πάνω από 260.000 ασφαλισμένων του πρώην ΤΕΒΕ τα οποίο καταβάλλεται με κρατική χρηματοδότηση κοστίζει 620 εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό ετησίως. Αν αυτό το κομμάτι αφαιρούταν από τις συντάξεις του ΤΕΒΕ τότε θα ερχόταν μία μείωση της τάξης του 15-20% στις αποδοχές των απομάχων επαγγελματο-βιοτεχνών.

Capital.gr