Χαραμάδα ελπίδας σε χιλιάδες δανειολήπτες που έχουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο αφήνει δικαστική απόφαση που εξέδωσε το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Αθήνας.

Οι δικαστές κατά πλειοψηφία 2 -1 δεν ακολούθησαν τη νομική οδό που χάραξε η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, αλλά ταυτίστηκαν με τη μειοψηφία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σχετικά με τη δυνατότητα ελέγχου καταχρηστικότητας των όρων των δανειακών συμβάσεων σε ελβετικό φράγκο. Έτσι, το δικαστήριο ανέβαλε την έκδοση οριστικής απόφασης και απέστειλε προδικαστικά ερωτήματα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφήνοντας περιθώριο για πιθανή μελλοντική δικαίωση των δανειοληπτών.

Το Πολυμελές Πρωτοδικείο διατυπώνει τη θέση ότι τα ελληνικά δικαστήρια μπορούν να προβούν σε έλεγχο καταχρηστικότητας και ρητρών, οι οποίες απηχούν νομοθετικές ή κανονιστικές διατάξεις αναγκαστικού (και ενδοτικού) δικαίου. Το σκεπτικό έρχεται σε αντίθεση με την απόφαση του Αρείου Πάγου που έχει κρίνει ότι ο όρος των δανειακών συμβάσεων για αποπληρωμή σε ευρώ ή ελβετικό φράγκο με βάση την τρέχουσα ισοτιμία είναι δηλωτικός όρος και ως εκ τούτου δεν υπόκειται σε έλεγχο καταχρηστικότητας.

Τα προδικαστικά ερωτήματα που απευθύνει το ελληνικό δικαστήριο προς το δικαστήριο της ΕΕ
Τα προδικαστικά ερωτήματα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών προς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) είναι τα εξής:

1) Κατά την έννοια του άρθρου 8 της Οδηγίας 93/13/ΕΚ που προβλέπει δυνατότητα των κρατών μελών να θεσπίζουν αυστηρότερες διατάξεις για να εξασφαλίζεται μεγαλύτερη προστασία του καταναλωτή, μπορεί ένα κράτος μέλος να μην ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο το άρθρο 1 παρ. 2 της Οδηγίας 93/13/ΕΚ και να επιτρέψει τον δικαστικό έλεγχο και ρητρών που απηχούν νομοθετικές ή κανονιστικές διατάξεις αναγκαστικού ή ενδοτικού δικαίου;

2) Είναι δυνατόν να θεωρηθεί ότι το άρθρο 1 παράγραφος 2 εδ. α και β της Οδηγίας 93/13/ΕΚ αν και δεν εισήλθε ρητά στο Ελληνικό δίκαιο εισήλθε έμμεσα σύμφωνα με το περιεχόμενο των άρθρων 3 παράγραφος 1 και 4 παράγραφος 1 της ανωτέρω Οδηγίας, όπως αυτό μεταφέρθηκε στην διάταξη του άρθρου 6 παρ. 2 του Ν. 22541/1994;

3) Στην έννοια των καταχρηστικών όρων και του εύρους τους όπως αυτοί ορίζονται στις διατάξεις των άρθρων 3 παράγραφος 1 και 4 παράγραφος 1 της Οδηγίας 93/13 περιέχεται η εξαίρεση του άρθρου 1 παράγραφος 2 εδ. α και β της οδηγίας 93/13;

4) Καταλαμβάνεται από τον έλεγχο της καταχρηστικότητας γενικού όρου συναλλαγής κατά τις διατάξεις της Οδηγίας 93/13/ΕΚ, ο όρος σε πιστωτική σύμβαση που συνάπτει καταναλωτής με πιστωτικό ίδρυμα, ο οποίος αποδίδει το περιεχόμενο κανόνα ενδοτικού δικαίου του κράτους μέλους, εφόσον ο σχετικός όρος δεν αποτέλεσε αντικείμενο χωριστής διαπραγμάτευσης;

Ο δικηγόρος του δανειολήπτη που προσέφυγε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, Ηλίας Κοντογιάννης, χαρακτηρίζει «νησίδα ελπίδας» την απόφαση, σημειώνοντας ότι «απηχεί τόσο την άποψη της ισχυρής μειοψηφίας της Σύνθεσης της Ολομέλειας του ΑΠ, όσο και το κοινό περί δικαίου αίσθημα και ισχυροποιεί την επιθυμία για εξεύρεση μιας δικαιοπολιτικά ορθής λύσης σε αυτό το μείζον κοινωνικο-οικονομικό πρόβλημα, το οποίο κατέστησε ομήρους χιλιάδες δανειολήπτες».
Πηγή: iefimerida.gr - https://www.iefimerida.gr/ellada/daneia-elbetiko-fragko-nea-apofasi-haramada-elpidas

Μεγάλες απώλειες αναμένεται να υποστούν χιλιάδες νοικοκυριά που δανείστηκαν σε ελβετικό φράγκο έπειτα από την τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου. Σύμφωνα με αυτή, όσοι είχαν συνδέσει τα δάνειά τους με το ελβετικό φράγκο θα πρέπει να συνεχίσουν να τα εξυπηρετούν με βάση την σημερινή, πολύ χειρότερη ισοτιμία.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΣΚΑΪ η υπόθεση αφορά περίπου 70.000 δάνεια, συνολικής αξίας 9 έως 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση δανείου που το 2007 ισοδυναμούσε με 100.000 φράγκα. Τότε, καθώς η ισοτιμία ήταν περίπου 1,67 φράγκα ανά ευρώ, το κεφάλαιο του δανείου αντιστοιχούσε σε περίπου 60.000 ευρώ. Σήμερα όμως, που το φράγκο έχει ενισχυθεί στα 1,13 προς το ευρώ, το χρέος αυξάνεται στα 88.000 ευρώ.

Η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου ουσιαστικά δικαιώνει τις τράπεζες, καθώς κρίνει ότι οι δανειολήπτες δεν παραπλανήθηκαν, αλλά είχαν ενημερωθεί επαρκώς για τους ενδεχόμενους κινδύνους και είχαν αποδεχθεί και τον επίμαχο όρο. Συνεπώς, το δικαστήριο έκρινε δεν υπάρχει θέμα καταχρηστικότητας.

Πηγή newpost.gr

Ακόμη ένα βέλος… έρχεται να προστεθεί στη φαρέτρα των 70.000 Ελλήνων δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο που αναζητούν δικαίωση.

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ) προσδιορίζει, σε πρόσφατη απόφασή του, το πλαίσιο που θα πρέπει να κινούνται οι νομοθετικές πρωτοβουλίες των κρατών-μελών, με σκοπό να μην επαναληφθούν κρούσματα επιβάρυνσης καταναλωτών προς εξυπηρέτηση τραπεζικών συμφερόντων.

Αφορμή στάθηκε υπόθεση δανειολήπτριας από την Ουγγαρία κατά της οποίας κινήθηκε τράπεζα με διαδικασία κατάσχεσης. Το ουγγρικό Δικαστήριο ενώπιον του οποίου προσέφυγε η γυναίκα ζήτησε από το ΔΕΕ να αποφανθεί σε σειρά εγχώριων νόμων -σχετικών με την υπόθεσή της- οι οποίοι διατηρούν το συναλλαγματικό κίνδυνο εις βάρος των δανειοληπτών.

«Κενά»
Σημειώνεται πως το 2014 ψηφίστηκαν στην Ουγγαρία διάφοροι νόμοι με σκοπό, μεταξύ άλλων, την τροποποίηση ορισμένων καταχρηστικών ρητρών σε συμβάσεις δανείου που είχαν συνομολογηθεί σε ξένο νόμισμα, συμπεριλαμβανομένης της ρήτρας που επέτρεπε στις τράπεζες να αποκομίσουν κέρδος λόγω της διαφοράς συναλλαγματικής ισοτιμίας που προέκυπτε από την εφαρμογή διαφορετικών ισοτιμιών κατά την εκταμίευση και κατά την εξόφληση του δανείου.

Ωστόσο, αυτοί οι νόμοι δεν έθιξαν τις ρήτρες των συμβάσεων δανείου κατά το μέρος που αφορούσαν το συναλλαγματικό κίνδυνο, ο οποίος συνέχισε έτσι να βαρύνει τους δανειολήπτες.

Η απόφαση του ΔΕΕ, που αναγνωρίζει, επί της ουσίας, ότι η όποια νομοθετική παρέμβαση από πλευράς Πολιτείας πρέπει να είναι υπέρ και όχι κατά του καταναλωτή, «έσκασε» σε μία εξαιρετικά κρίσιμη χρονική συγκυρία για την τύχη των Ελλήνων δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο. Κι αυτό αφού μετράει αντίστροφα ο χρόνος για την πολυαναμενόμενη, οριστική έκδοση απόφασης σε υπόθεση δανειολήπτριας που κατάφερε να φτάσει στην Πλήρη Ολομέλεια του Αρείου Πάγου. Υπενθυμίζεται η εκτίμηση νομικών κύκλων πως η θετική έκβαση για τη συγκεκριμένη δανειολήπτρια θα είναι ικανή να ανατρέψει την πλειονότητα των απορριπτικών αποφάσεων.

Τι σημαίνει…
Την αποτίμηση της πρόσφατης απόφασης του ΔΕΕ για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο έκανε η δικηγόρος, Αριάδνη Νούκα, μιλώντας στον «Ε.Τ.». Κατά τα λεγόμενά της πρόκειται για μία «σημαντικότατη εξέλιξη», αφού οριοθετείται το πλαίσιο που θα πρέπει να κινηθεί ο νομοθέτης σε περίπτωση που αναλάβει πρωτοβουλία επίλυσης των προβλημάτων που έχει δημιουργήσει η ρήτρα συναλλαγματικής ισοτιμίας.

Το ΔΕΕ έκρινε ότι η επιλογή του εθνικού νομοθέτη που θα αναλάβει πρωτοβουλία τροποποίησης της ρήτρας συναλλαγματικής ισοτιμίας με ταυτόχρονη διατήρηση του κύρους των συμβάσεων δανείου ανταποκρίνεται στο σκοπό που επιδιώκει ο νομοθέτης της Ενωσης (στο πλαίσιο της Οδηγίας 93/13), όταν πληρούται η αυστηρή προϋπόθεση επίτευξης της αποκατάστασης της ανισορροπίας που δημιουργείται εις βάρος του δανειολήπτη.

Σύμφωνα με την κ. Νούκα, «αυτή η παραδοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι αποκλείει τη νομοθέτηση προς το συμφέρον των τραπεζών, όπως συνέβη στην Ουγγαρία, κατάσταση που στηλιτεύεται στην απόφαση του ουγγρικού Δικαστηρίου και στην ουσία επικυρώνεται από το ΔΕΕ. Περαιτέρω, οι δικαστές ακολούθησαν την πάγια πλέον νομολογία του ΔΕΕ ότι η ρήτρα της συναλλαγματικής ισοτιμίας, που παραβιάζει την αρχή της διαφάνειας, είναι άκυρη, δεν δεσμεύει το δανειολήπτη και οδηγεί στην ακύρωση της σύμβασης εφόσον η αντικατάστασή της κριθεί με αντικειμενικά κριτήρια νομικά ανέφικτη και με την έννοια της μη αποκατάστασης της εις βάρος του δανειολήπτη ανισορροπίας».

Με αυτά τα δεδομένα, η ίδια πρόσθεσε πως «θα πρέπει άμεσα να αναληφθεί νομοθετική πρωτοβουλία ώστε να απεγκλωβιστούν οι 70.000 οικογένειες δανειοληπτών και ισάριθμες οικογένειες εγγυητών, οι οποίοι με το δέλεαρ της ολιγόχρονης εντέλει περιόδου ευνοϊκού επιτοκίου και πλήρως ανενημέρωτοι για τους βαρύτατους κινδύνους που αναλαμβάνουν, δεσμεύτηκαν σε στοιχηματικού τύπου συμβάσεις».

Τα 5 «κλειδιά» της απόφασης για τους Ελληνες
Ο «Ε.Τ.» σταχυολογεί τα σημεία της απόφασης του ΔΕΕ που μπορούν να ενισχύσουν την προσπάθεια δικαίωσης των Ελλήνων δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο.

1 Η μέσω εθνικής νομοθετικής ρυθμίσεως κήρυξη ορισμένων συμβατικών ρητρών ως καταχρηστικών και άκυρων, καθώς και η αντικατάστασή τους από νέες ρήτρες, με σκοπό τη διατήρηση σε ισχύ της οικείας συμβάσεως, δεν μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα την εξασθένηση της προστασίας που διασφαλίζεται υπέρ των καταναλωτών, αλλά πρέπει να στοχεύουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, διότι μόνο σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να διασωθεί το κύρος της συμβάσεως.

2 Τα κράτη-μέλη έχουν τη δυνατότητα να προβλέπουν ότι οι καταχρηστικές ρήτρες δεν δεσμεύουν τους καταναλωτές και μπορούν με νομοθετική ρύθμιση να παύουν τη χρήση των καταχρηστικών ρητρών στις συμβάσεις που συνάπτονται από επαγγελματία με καταναλωτές με την προϋπόθεση ο εθνικός νομοθέτης να τηρεί τις αυστηρές απαιτήσεις της Οδηγίας 93/13 για την προστασία του καταναλωτή.

3 Τα δικαστήρια των κρατών-μελών θα πρέπει να εξετάζουν τη ρήτρα συναλλαγματικής ισοτιμίας ακόμη κι αυτεπάγγελτα καθώς και να ελέγχουν αν η εθνική νομοθεσία κατέστησε δυνατή την επαναφορά των καταναλωτών στη νομική και πραγματική κατάσταση στην οποία θα τελούσαν ελλείψει της εν λόγω καταχρηστικής ρήτρας, ιδίως διά της θεμελιώσεως δικαιώματος προς επιστροφή του οφέλους που αποκόμισε αδικαιολογήτως εις βάρος της ο επαγγελματίας (τράπεζα) βάσει της εν λόγω καταχρηστικής ρήτρας.

4 Οι συμβατικές ρήτρες που αφορούν στο συναλλαγματικό κίνδυνο υπόκεινται σε έλεγχο καταχρηστικότητας εφόσον κριθεί ότι έχουν διατυπωθεί από τον επαγγελματία κατά τρόπο ασαφή και μη κατανοητό. Στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο πρέπει να ερευνήσει αν η ρήτρα δημιουργεί, παρά την απαίτηση καλής πίστης, σημαντική ανισορροπία εις βάρος του ενδιαφερόμενου καταναλωτή και εφόσον αυτή διαπιστωθεί, η ρήτρα της συναλλαγματικής ισοτιμίας κρίνεται καταχρηστική και θεωρείται ,ως ουδέποτε υπάρξασα, οπότε δεν δύναται να παράγει αποτελέσματα. Οταν συντρέχουν αυτές οι προϋποθέσεις η σύμβαση παραμένει δεσμευτική για τους συμβαλλομένους μόνο αν μπορεί να εξακολουθήσει να ισχύει και χωρίς την καταχρηστική ρήτρα και εφόσον επέλθει αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών. Σε διαφορετική περίπτωση η σύμβαση πρέπει να ακυρωθεί.

5 Το εθνικό δικαστήριο δεν μπορεί να αντικαθιστά καταχρηστική ρήτρα με εθνική διάταξη ενδοτικού δικαίου προκειμένου να διατηρηθεί η ισχύς της συμβάσεως, εντούτοις από την νομολογία του δικαστηρίου προκύπτει ότι η δυνατότητα αυτή περιορίζεται μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες η ακύρωση της συμβάσεως στο σύνολό της θα εξέθετε τον καταναλωτή σε ιδιαιτέρως επιζήμιες συνέπειες περιάγοντάς τον σε δυσμενή θέση.

Πηγή eleftherostypos.gr

Σήμερα εκδικαζόταν στον Άρειο Πάγο αίτηση αναίρεσης της τράπεζας Eurobank AE κατά απόφασης υπέρ δύο δανειοληπτών δανείου με ελβετικό φράγκο (απόφαση του ΤρΕφΛαρ 17/2017).

Η τράπεζα ήθελε να αναιρεθεί η απόφαση του Εφετείου και να μπορέσει να προχωρήσει σε πλειστηριασμούς κατά των δανειοληπτών. Το Εφετείο είχε σταματήσει την διαδικασία πλειστηριασμού με το επιχείρημα ότι καταχρηστικώς και παρανόμως η τράπεζα προσπαθούσε να κινηθεί κατά των δανειοληπτών αν και τους είχε δώσει εξαρχής την εντύπωση ότι θα είχαν καθόλη την διάρκεια του δανείου προστασία δόσης και θα είχαν συνεχώς προστασία από τις διακυμάνσεις της ισοτιμίας. Το Εφετείο είχε δικαιώσει τους δανειολήπτες και η τράπεζα ήθελε να ανατρέψει αυτήν την κατάσταση.

Κύκλοι νομικών χαρακτηρίζουν ως άκρως σημαντική την εξέλιξη καθώς ναι μεν οριστική συλλογική επίλυση του ζητήματος θα κριθεί από το αναμενόμενο αποτέλεσμα της ασκούμενης συλλογικής αγωγής, ωστόσο η εν λόγω περίπτωση φαίνεται να υπεισέρχεται και σε ζητήματα ουσίας όπως είναι η καλή πίστη των τραπεζικών ιδρυμάτων που παραβιάστηκε εις βάρος των δανειοληπτών.

Την υπόθεση χειρίστηκαν οι νομικοί κος Πράτας Αντώνης, ο οποίος χειρίστηκε εξ αρχής την υπόθεση, καθώς και ο καθηγητής Νομικής κος Βενιέρης Ιάκωβος, οι οποίοι τυγχάνουν και νομικοί σύμβουλοι του ΣΥΔΑΝΕΦ. Οι εν λόγω νομικοί ανέλαβαν την εκπροσώπηση των δύο δανειοληπτών καταθέτοντας στον Άρειο Πάγο εμπροθέσμως πλήρη φάκελο με τους ισχυρισμούς τους με σκοπό την απόρριψη της αναίρεσης της Eurobank. Η τράπεζα λαμβάνοντας αντίγραφο των ισχυρισμών τους αντιλήφθηκε ότι από το σύνολο των επιχειρημάτων των νομικών συμβούλων ΣΥΔΑΝΕΦ η αναίρεση θα απορριπτόταν! Έτσι λοιπόν, σήμερα ενώπιον των Αρεοπαγιτών στην αίθουσα του δικαστηρίου του Αρείου Πάγου η Eurobank παραιτήθηκε από το δικόγραφο της αναίρεσής της με το οποίο θα προσπαθούσε να ανατρέψει την απόφαση του Εφετείου! Ως εκ τούτου η τράπεζα παραιτήθηκε της αναίρεσης δεχόμενη ότι πλέον είναι αμετάκλητη και απρόσβλητη η απόφαση του Εφετείου Λαρίσης που έκρινε καταχρηστική και παράνομη τη συμπεριφορά της. Η υπόθεση αυτή αφορά στους δύο δανειολήπτες αλλά με βάση τη συγκεκριμένη υπόθεση δημιουργείται σημαντικό δεδικασμένο και για άλλους δανειολήπτες, εφόσον υπάρχει ομοιότητα στην δική τους υπόθεση.

Για μια μεγάλη νίκη και αποκατάσταση της αδικίας μιλά ο Σύλλογος, ο οποίος χαιρετίζει αυτή τη δικαστική εξέλιξη που ήρθε ακριβώς μια εβδομάδα μετά τη δοθείσα πολύμηνη αναβολή του Αρείου Πάγου σε ασκηθείσα συλλογική αγωγή του Ν.2251/94 με τη συμμετοχή 4500 οικογενειών και στην οποία έχει ήδη κατατεθεί αίτημα προτίμησης.

Πηγή:www.dimokratiki.gr