Το ‘χεις ακούσει από έναν φίλο «ΟΥΚά», από έναν συμφοιτητή μπάρμαν, από έναν γνωστό Καλύμνιο. Από ανθρώπους δηλαδή που δεν την είδαν ποτέ σαν προορισμό διακοπών. Την πέταξες έξω από τα καλοκαιρινά σου πλάνα με συνοπτικές διαδικασίες (μάλλον δεν την έβαλες ποτέ για να λέμε κι αλήθειες), γιατί είναι αποικία των αλλοδαπών τουριστών.
Κι όμως λίγο αν παραμερίσεις το τουριστικό παραπέτασμα θα καταλάβεις πως η Κως δεν έγινε καθόλου τυχαία αγαπημένος προορισμός των Ευρωπαίων. Κι από πολύ νωρίς μάλιστα. Οταν όλη η Ελλάδα ανακάλυπτε έκπληκτη τις ομορφιές της η Κως μαζί με τη Ρόδο δέχονταν στα αεροδρόμιά τους ήδη πτήσεις τσάρτερ, το Τιγκάκι βούλιαζε από ξεροψημένα κορμιά και τα Εξάρχεια, ο bar street της πόλης της Κω, απογειωνόταν κάθε ξημέρωμα.
Τι θέλουν οι ξένοι για να αγαπήσουν έναν τόπο; Λαμπερό ήλιο, αστραφτερή θάλασσα και ζωντανά κατάλοιπα της αρχαίας Ελλάδας. Αυτά βρήκαν και στην Κω και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό. Αμέτρητες χρυσές αμμουδιές, κρυστάλλινα νερά και μνημεία όλων των εποχών την κατακλύζουν.
Κατ’ αρχάς μια πόλη από αυτές που λέμε «έκπληξη» σε υποδέχεται. Ενα παζλ με αταίριαστα κομμάτια που καταφέρνουν να ενωθούν με εκπληκτική αρμονία. Οταν το τζαμί Defterdar ρίχνει τη σκιά του στην αγορά της Ιταλοκρατίας κι ο πλάτανος του Ιπποκράτη βάζει πλάτη στην οθωμανική κρήνη που χύνει το νερό της σε μια σαρκοφάγο.
Σύγχρονα κτίρια και νησιώτικες πινελιές, πάνω σε ιταλικά χνάρια, κι αυτά πάνω σε ιπποτικά κι εκείνα πάνω σε ρωμαϊκά και σε αρχαία. Ολες οι εποχές κι οι κατακτητές είναι παρόντες σε όλη την Κω, από την πόλη έως το κάστρο της Αντιμάχειας κι από το σπουδαίο Ασκληπιείο στις παλαιοχριστιανικές βασιλικές του Αγίου Στεφάνου. Οι τουρίστες το ξέρουν. Οι Ελληνες όχι.
Δύσκολα βρίσκεις ήσυχες περιοχές, είναι η αλήθεια. Ελάχιστες παραλίες είναι ανοργάνωτες, ενώ και τα ορεινά χωριά διεκδικούν μερίδα του τουριστικού λέοντος. Οι all inclusive μονάδες βρίσκονται γύρω από την πόλη και τις κοντινές παραλίες της κυρίως και στην Καρδάμαινα ενώ προς διευκόλυνση των τουριστών στις περισσότερες παραλίες έχουν τοποθετηθεί ραμπίτσες μες στη θάλασσα.
Πολυεθνική πόλη
Κοσμοπολιτισμός. Από όπου κι αν τη δεις, αυτό νιώθεις. Λες κι από την 3η χιλιετία που πρωτοκατοικήθηκε δεν έπαψε να καλοδέχεται ετερόκλητους ανθρώπους. Λίγο η θέση της πλάι στις μικρασιατικές ακτές, λίγο τα εύφορα εδάφη της, τα νερά και το ομαλό της ανάγλυφο, εξελίχθηκε από νωρίς σε σπουδαίο κέντρο που, αν δεν ήταν η γειτονική Ρόδος, θα πρωταγωνιστούσε αδιαμφισβήτητα.
Αν φτάσεις στην πόλη με το καράβι, τότε τα πράγματα είναι κάπως πιο εύκολα. Το κάστρο τοποθετημένο στην πιο καίρια θέση του κόλπου σού δίνει σημείο αναφοράς.
Οι Ιωαννίτες ιππότες που το έκτισαν στα τέλη του 14ου αιώνα για να ελέγχουν το πέρασμα προς τους Αγίους Τόπους κατά τις Σταυροφορίες (σε συνδυασμό με το κάστρο του Αγίου Πέτρου στο γειτονικό Μπόντρουμ) δεν είναι πια εδώ. Είναι όμως όλοι οι επισκέπτες της Κω κι εσύ μαζί τους που δεν χορταίνεις περίπατο.
Κάτω, η γέφυρα σε ρίχνει στην πλατεία Ιπποκράτη, εκεί όπου προσπαθεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων ο περίφημος πλάτανος. Στη σκιά του, σύμφωνα με την παράδοση, κουβέντιαζε ο πατέρας της Ιατρικής με τους μαθητές του ωστόσο τις εντυπώσεις κερδίζει αναπόφευκτα το εντυπωσιακό τζαμί της Λότζιας (ή Λοζιάς ή Γαζή Χασάν Πασά).
Κτισμένο το 1786 δεν είναι επισκέψιμο, στέκει όμως μάρτυρας της αέναης πολυεθνικής κίνησης που περνά από τον πεζόδρομο και οδηγείται στην αρχαία αγορά...
Κατά μήκος της ακτής Κουντουριώτου βρίσκεις εκδρομικά σκάφη, καταδυτικά, ιστιοπλοϊκά, κότερα, καΐκια. Κατά μήκος της βρίσκεις και τον ποδηλατόδρομο, βρίσκεις και καφετέριες κι εστιατόρια, καταστήματα με τουριστικά είδη κι ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς και να χρειαστείς.
Χαρούμενες παρέες, πολύχρωμα ποδήλατα, μπαλονάδες, παιδιά με μπάλες, ζευγάρια όλων των ηλικιών και των εθνικοτήτων σε γυροφέρνουν κι η βόλτα στα γύρω στενά εμφανίζει το εκρηκτικό αρχιτεκτονικό αμάλγαμα της πόλης που ανοικοδομήθηκε από τους Ιταλούς μετά τον σεισμό του 1933.
Μα με την πόλη της Κω δεν τελειώνεις έτσι εύκολα. Μεταξύ των οδών Μεγάλου Αλεξάνδρου, Πατριάρχου Γρηγορίου Ε’ και Βασιλέως Παύλου θαρρείς κι αντικρίζεις ένα τεράστιο αρχαιολογικό πάρκο που αποκαλείται Δυτική Αρχαιολογική Ζώνη.
Από την άλλη πλευρά της Πατριάρχου Γρηγορίου το ρωμαϊκό ωδείο σαν καινούργιο ζωντανεύει από τις πολιτιστικές εκδηλώσεις. Πιο κάτω η Ρωμαϊκή Οικεία, μια πραγματική ρωμαϊκή έπαυλη αναστηλωμένη που κρατά τις πόρτες κλειστές αυτή την εποχή (και αυτή), απέναντι ο βωμός του Διονύσου, πιο πέρα ακόμη ρωμαϊκά λουτρά κι απομεινάρια υδραγωγείου...
Στις Θέρμες
Τα πράγματα είναι απλά στην Κω. Η πόλη βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο από όπου ο δρόμος προς ανατολή συνεχίζει μόνο προς τις μεγάλες παραλίες-θέρετρα, Ψαλίδι και Αγιος Φωκάς. Βολεύεσαι αν το θες σε σειρές από ξαπλώστρες, παραδίνεσαι στην κοσμικότητα ή συνεχίζεις μαγνητισμένος ως τις Εμπρός Θέρμες.
Από την Κω ο κεντρικός δρόμος περνάει πάνω από την ακτή και διασχίζει όλο το νησί, ενώ ένας δεύτερος ανηφορίζει προς το Πλατάνι, το χωριό των μουσουλμάνων με τις καταπληκτικές ταβέρνες ανατολίτικης κουζίνας. Αφού περάσει από το Ιπποκράτειο Ιδρυμα με τον βοτανολογικό κήπο, πάει προς το Ασκληπιείο και τα ορεινά χωριά δίνοντας υπέροχη θέα στην πόλη και τα μικρασιατικά παράλια.
Πώς να μη γίνεται εδώ η αναπαράσταση της απαγγελίας του Ορκου του Ιπποκράτη; Πώς να μη διοργανώνονται δεκάδες ιατρικά συνέδρια; Πώς να μη σπεύδουν στην εντυπωσιακή κλίμακα και τον δωρικό ναό γιατροί από όλο τον κόσμο;
Ορεινή Κως
Βλέμμα ψηλά. Στον Δίκαιο. Το βουνό της Κω που ορίζει τη νοτιοδυτική ακτή. Μπαίνεις στη βλάστηση, προσπερνάς ποδηλάτες που από λάθος συνεννόηση ή εκτίμηση πίστεψαν πως μπορούν να ανέβουν με το ποδήλατο και στο βουνό. Αγγίζεις τα πρώτα σπίτια του Ασφενδού που σχηματίζουν οι συνοικίες Ασώματος κι Ευαγγελίστρια.
Δικαιώνεσαι. Ολος ο ορεινός δρόμος από την πόλη έως εδώ ένα ατέλειωτο αγνάντι είναι. Πορεία προς το Πυλί. Κι αν το σύγχρονο χωριό προσπαθεί να σε κρατήσει με τη βρύση, τα ταβερνάκια, τον τάφο της Ελληνιστικής περιόδου (Χαρμύλειο), το Παλιό Πυλί σε δένει δίχως κόπο για ώρες.
Ετοιμάζεις ενέδρα στη μισή Κω, στην Κάλυμνο, την Ψέριμο, στην Τουρκία, στο Αιγαίο. Τέτοιο αγνάντι. Δεν ξεμπέρδεψες κι ούτε το ήλπιζες. Το μονοπάτι στη βάση του σε φέρνει στους ναούς. Ταξιάρχες και Παναγιά Καστριανή αφηγούνται την ιστορία του χωριού που εγκαταλείφθηκε το 1830.
Αλλο πρόσωπο
Ο κόμβος της Αντιμάχειας. Νευραλγικό σημείο. Ειδικά αν έρθεις στην Κω με το αεροπλάνο, εδώ είναι το αεροδρόμιο. Ποδήλατα, ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα και μηχανάκια, γουρούνες, μπάγκι, ό,τι όχημα έχεις δει και δεν έχεις δει στη ζωή σου παρελαύνει στους δρόμους της Κω κι εσύ έχεις τα μάτια σου δεκατέσσερα, ξέρεις πως έχεις να κάνεις με ξένους τουρίστες και ντόπιους...
Ελίσσεσαι, προσπερνάς, σταματάς μαζί τους να δεις τη θέα. Στην Αντιμάχεια σταματάς να δεις κι ένα σπίτι από μέσα. Εν είδει λαογραφικού μουσείου σού σφυρίζει κάτι για τους μουσικούς της, τους στιχοπλόκους, τους τραγουδιστές της... Σαν μαγνητισμένος πας στο ιπποτικό κάστρο της.
Ανέλπιστο θέαμα. Αγναντεύει τη θάλασσα και το στενό Κω – Νισύρου έτοιμο ακόμη να αναχαιτίσει τους όποιους εχθρούς. Οχι όμως και τους τουρίστες που κάνουν απόβαση στην Καρδάμαινα. Ο τουρισμός εδώ μυρίζει από χιλιόμετρα.
Το λιμανάκι αναστενάζει από τα σκάφη κι η περαντζάδα από τα βήματα και τα αρώματα των ανθρώπων. Κάπως έτσι γεννιέται η ανάγκη να σκαρφαλώσεις στο καράβι για Νίσυρο... Αντ’ αυτού παίρνεις τον δρόμο για τα νοτιοδυτικά. Η χερσόνησος - απόληξη της Κω είναι πιο ήσυχη. Μη φανταστείς ερημιά.Φαντάσου πιο ήρεμες καταστάσεις.
Φαντάσου παραλίες, υπέροχες και τόσες πολλές που βρίσκεις και θέση και Ελληνες σαν την Καμήλα, το Κοχυλάρι, τον Λιμνιώνα, την Μagic, την Paradise, τη Markos. Φαντάσου το χωριό της Κεφάλου σαν ένα ζωντανό κεφαλοχώρι όπου ακούς καλημέρες στα ελληνικά. Φαντάσου το καστράκι της, τα υπόσκαφα και μια εκπληκτική θέα σε όλο τον κόλπο, τη Νίσυρο, το Γυαλί.
Ετσι φτάνεις στον Αϊ-Γιάννη τον Θεολόγο με τις μικρές αμμουδιές και τους κέδρους. Με το ταβερνάκι. Με τις καβάτζες κάτω από τον χωματόδρομο που λίγοι εντοπίζουν.
Οι 14 ξαπλώστρες που μοιάζουν ανύπαρκτες μπρος στην τεράστια παραλία. Ο απόκοσμος βράχος που σηματοδοτεί κάποιο τέλος. Η απεραντοσύνη του πελάγους. Περίμενες τέτοια Κω; Πες αλήθεια.
travelbook.com