Μέτρα για τα νησιά του Αιγαίου, ζητούν οι Έλληνες ευρωβουλευτές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την περιφερειακή πολιτική και τα κριτήρια χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών νησιών.

Συγκεκριμένα οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ψήφισμα που υιοθέτησαν την Πέμπτη, να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των μόνιμων μειονεκτημάτων που αντιμετωπίζουν τα ευρωπαϊκά νησιά. Το κείμενο επισημαίνει επίσης τις μοναδικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν λόγω των αυξημένων μεταναστευτικών ροών οι νότιες νησιωτικές περιοχές της Ευρώπης και ζητά συνέχιση των ειδικών φορολογικών ρυθμίσεων για τα νησιά, "ιδίως των κρατών που υπάγονται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής".

Οι ευρωβουλευτές απαριθμούν στο ψήφισμά τους τις ενέργειες στις οποίες χρειάζεται να προβεί η Επιτροπή για να αντιμετωπίσει τη μοναδική και ευάλωτη κατάσταση των νησιωτικών περιοχών της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, το ψήφισμα, καλεί την Επιτροπή:

• να δημιουργήσει, με βάση το άρθρο 174 της ΣΛΕΕ, το οποίο αναγνωρίζει τα μόνιμα μειονεκτήματα των νησιωτικών περιφερειών, μια ομοιογενή ομάδα αποτελούμενη από όλες τις νησιωτικές περιοχές

• να λάβει υπόψη, εκτός από το ΑΕΠ, και άλλους στατιστικούς δείκτες που να αντικατοπτρίζουν την οικονομική και κοινωνική τρωτότητα ως αποτέλεσμα των φυσικών μόνιμων μειονεκτημάτων

• να εκπονήσει μία εις βάθος μελέτη/ανάλυση σχετικά με τα επιπλέον έξοδα που συνεπάγεται η ζωή σε νησιωτικές περιοχές, σε ό, τι αφορά το σύστημα μεταφορών, τον ενεργειακό εφοδιασμό και την πρόσβαση σε αγορές

• να καταρτίσει ένα "στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για τα νησιά" με προοπτική τη διασύνδεση των μέσων και εργαλείων που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό εδαφικό αντίκτυπο

• να υποβάλει ανακοίνωση σχετικά με την "Ατζέντα για Νησιά της ΕΕ" και στη συνέχεια μια Λευκή Βίβλο για την παρακολούθηση της ανάπτυξης των νησιών

Συνέχιση των ειδικών φορολογικών ρυθμίσεων
Το ΕΚ  τονίζει τη σημασία που έχουν οι ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες (σύμφωνα με την οδηγία του Συμβουλίου αριθ. 2006/112/ΕΚ, έχουν χορηγηθεί σε ορισμένα ευρωπαϊκά νησιά ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις ως αντιστάθμισμα στα μόνιμα φυσικά-γεωγραφικά και δημογραφικά τους μειονεκτήματα), και ζητεί "οι ρυθμίσεις αυτές να συνεχίσουν να υφίστανται, ιδίως σε εκείνα τα κράτη μέλη που υπάγονται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής".

Νησιά εκτεθειμένα σε μεταναστευτικές ροές
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι τα νησιά της ΕΕ αποτελούν επίσης περιφερειακές περιοχές που βρίσκονται στα εξωτερικά της σύνορα. Οι νότιες περιοχές και τα νησιά της Μεσογείου είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στις αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές. Οι ευρωβουλευτές ζητούν να υπάρξει μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση "που θα πρέπει να περιλαμβάνει αφενός στήριξη από την ίδια την ΕΕ και αφετέρου μια κοινή προσπάθεια από όλα τα κράτη μέλη".

ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Μέτρα για τα νησιά του Αγαίου, ζήτησαν οι Έλληνες στις παρεμβάσεις τους στη συζήτηση που έγινε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο, για την περιφερειακή πολιτική και τα κριτήρια χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών νησιών, ενώπιον της Επιτρόπου Κορίνας Κρέτσου.

Παίρνοντας τον λόγο ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, αντιπρόεδρος του ΕΚ Δημήτρης Παπαδημούλης, και απευθυνόμενος στην Επίτροπο, υπογράμμισε ότι το άρθρο 174 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ «παραμένει κενό γράμμα» στην εφαρμογή πολιτικών ενίσχυσης της Συνοχής στις νησιωτικές περιοχές. «Η Κομισιόν πρέπει να κάνει περισσότερα για τα νησιά της Ευρώπης και ιδιαίτερα για τα νησιά του Αιγαίου», είπε ο ευρωβουλευτής.

«Αυτά τα νησιά είναι χώροι σημαντικού τουριστικού ενδιαφέροντος, με μεγάλα ελλείμματα υποδομών για τους κατοίκους, με τεράστιο κόστος μεταφορών και παράλληλα, εμπροσθοφυλακή της Ευρώπης στην αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος», προσέθεσε ο κ. Παπαδημούλης και κατέληξε: «Εκείνο που χρειάζεται είναι έργα και όχι μόνο λόγια».

«Τα ελληνικά νησιά πληρώνουν τις συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών και των πολιτικών της λιτότητας», δήλωσε από μέρους του, ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας Νίκος Χουντής. Και αυτό γιατί καταργήθηκαν τα ειδικά φορολογικά καθεστώτα, όπως μειωμένος ΦΠΑ, εξήγησε, που λαμβάνονται σε άλλα ευρωπαϊκά νησιά προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ιδιαιτερότητες που είναι γνωστό πως έχουν τα νησιά.

Ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ αναφέρθηκε, επίσης, στο «ξεπούλημα» των αεροδρομίων σε ιδιωτικά και ξένα συμφέροντα, «με συνέπεια να αμφισβητείται εάν θα μπορέσει να επέλθει μείωση του κόστους, πράγμα κρίσιμο για τις μεταφορές», ενώ επισήμανε τις συνέπειες της πολύπλευρης προσφυγικής κρίσης, που υφίστανται τα νησιά του Αιγαίου καθώς και «την ανύπαρκτη ευρωπαϊκή πολιτική αλληλεγγύης».

Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο κ. Χουντής έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη λήψη ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών «στα ελληνικά νησιά που δέχονται το μεγαλύτερο προσφυγικό βάρος».

Στο άρθρο 174 της Συνθήκης αναφέρθηκε και ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς. Υπογράμμισε ότι το άρθρο «αναγνωρίζει ότι οι νησιωτικές περιοχές στο σύνολό τους αντιμετωπίζουν μόνιμα μειονεκτήματα που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής». Τόνισε ότι τα μειονεκτήματα αυτά έχουν σχέση με τη δημογραφική τους κατάσταση, αλλά και τη φυσική θέση των νησιών, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα ανταγωνιστικότητας αλλά και κοινωνικής συνοχής.

«Στην Ελλάδα τα νησιά αποδείχθηκαν ιδιαίτερα ευάλωτα στην οικονομική κρίση», είπε ο κ. Μαριάς. Κατήγγειλε το γεγονός ότι η τρόικα αντί να στηρίξει τα ελληνικά νησιά, κατάργησε το ειδικό φορολογικό καθεστώς των νησιών του Αιγαίου και αύξησε τον ΦΠΑ από το 13% στο 23%. Παράλληλα έκανε και αυτός αναφορά στο «ξεπούλημα των πιο σημαντικών νησιωτικών, περιφερειακών αεροδρομίων» και επισήμανε το τεράστιο βάρος από τις προσφυγικές ροές.

«Η έλευση αυτού του τεράστιου αριθμού προσφύγων και η έλλειψη υποδομών δημιουργούν κοινωνικά προβλήματα, ενώ έχουν συγχρόνως πλήξει την τουριστική εικόνα των νησιών. Απαιτούνται λοιπόν μέτρα συγκεκριμένα για τα νησιά του Αιγαίου και μείωση του ΦΠΑ τουλάχιστον στο 13%», υπογράμμισε ο κ. Μαριάς.

Την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα φέτος και το 2017 καταγράφει πλέον και επισήμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις χειμερινές εκτιμήσεις της που έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα.

Όπως αναφέρει υπάρχουν δεσμεύσεις για μέτρα αξίας 1,1% του ΑΕΠ (περίπου 2 δισ. ευρώ) που έχουν μεν θεσπιστεί αλλά πρέπει να εξειδικευθούν και να εφαρμοσθούν. Και ως πεδία αναφέρει το ασφαλιστικό, την φορολογία εισοδήματος, και παρεμβάσεις στις δαπάνες. Επιπλέον κάνει λόγο και για πρόσθετα μέτρα που δεν απαριθμεί αλλά εκτιμά ότι «απαιτούνται το 2016 και το 2017 για να διασφαλιστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι».

Η έκθεση της Επιτροπής λαμβάνει χώρα την ώρα που κυβέρνηση και θεσμοί ξεδιπλώνουν τα χαρτιά τους στην Αθήνα, με τις πρώτες πληροφορίες να αναφέρουν ότι τα «κενά» που υπήρχαν ως πληροφορία από το τέλος του 2015 και δεν αποδέχεται η ελληνική κυβέρνηση, παραμένουν ανοικτά.

Ειδικότερα, η Κομισιόν σημειώνει στην έκθεσή της ότι ανθεκτικότητα εμφανίζει η ελληνική οικονομία μετά την επιβολή των capital controls. Η ύφεση στην Ελλάδα το 2015 τώρα εμφανίζεται να είναι λιγότερο σοβαρή από ό,τι αναμενόταν.

Η ανθεκτική κατανάλωση, η επιτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η σταθερή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με βάση το νέο πρόγραμμα του ESM και η πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις, θα πρέπει να υποστηρίξουν την ανάκαμψη της εμπιστοσύνης και να φέρουν θετική ανάπτυξη και ισχυρότερα δημοσιονομικά αποτελέσματα από το β΄ εξάμηνο του 2016.

Απροσδόκητα βελτιωμένες προσδοκίες
Κατά τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2015, η ελληνική οικονομία αποδείχθηκε ανθεκτική παρά την επιβολή τραπεζικής αργίας, των capital controls και της αυξημένης αβεβαιότητας που συνδεόταν με τις παρατεταμένες διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα.

Η ιδιωτική κατανάλωση ήταν ισχυρότερη από ό,τι αναμενόταν, με τα νοικοκυριά να προτιμούν να ξοδεύουν τις τραπεζικές τους καταθέσεις για να αποφύγουν πιθανό haircut. Ωστόσο, η δημοσιονομική επιβάρυνση αναμένεται να επηρεάσει το διαθέσιμο εισόδημα και την ιδιωτική κατανάλωση μέχρι το α΄ μισό του 2016.
Ο τουριστικός κλάδος συνέχισε να αποδίδει εξαιρετικά καλά στη διάρκεια του φθινοπώρου. Οι εισαγωγές προβλέπεται να συνεχίσουν να υποχωρούν ταχύτερα από τις εξαγωγές, με αποτέλεσμα το καθαρό εμπόριο να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη. Η επιχειρηματική εμπιστοσύνη, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία, έχει επίσης ανακάμψει σχετικά γρήγορα από την απότομη πτώση το καλοκαίρι. Το οικονομικό κλίμα σταθεροποιήθηκε τον Οκτώβριο και βελτιώθηκε περαιτέρω τον Δεκέμβριο. Συνολικά, οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για την οικονομική ανάπτυξη το 2015 έχει αναθεωρηθεί ανοδικά στην μηδενική ανάπτυξη.

Το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,7% το 2016 λόγω της αρνητικής μεταφοράς από το 2015 και της παραπαίουσας ζήτησης στο α΄ μισό του έτους. Στο β΄ εξάμηνο του 2016, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ενισχυθεί, υποστηριζόμενη από μια ανάκαμψη στην εμπιστοσύνη, την αναμενόμενη χαλάρωση των capital controls, και την συμμόρφωση με τους όρους του νέου προγράμματος βοήθειας του ESM. Οι επενδύσεις θα πρέπει επίσης να επωφεληθούν από την επιτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την επανέναρξη των ιδιωτικοποιήσεων. Η σταθερή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να ενισχύσει τα οικονομικά θεμελιώδη, τις επενδύσεις και άλλες συνιστώσες της συνολικής ζήτησης, οδηγώντας σε μια πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,7% το 2017.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας αναμένεται να έχει συρρικνωθεί το 2015, εν μέρει λόγω της κατακόρυφης μείωσης των εισαγωγών. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω καθώς οι προηγούμενες και εν εξελίξεις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις βελτιώνουν την εξωτερική ανταγωνιστικότητα. Ο δείκτης της ανεργίας εκτιμάται ότι έχει υποχωρήσει το 2015 και θα συνεχίσει να το κάνει και το 2016 λόγω των καθυστερημένων επιπτώσεων από προηγούμενες βελτιώσεις στην ελαστικότητα της αγοράς εργασίας.

Ύστερα από μεγάλες μειώσεις τα τελευταία χρόνια, οι αμοιβές των εργαζομένων αναμένεται να αρχίσουν να αυξάνονται το 2015. Ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε αρνητικό έδαφος το 2015, καθώς η επίδραση των χαμηλότερων τιμών του πετρελαίου και η ασθενής ζήτηση έχουν αντισταθμίσει την αξία του ΦΠΑ σε πολλά προϊόντα. Ωστόσο, οι τιμές καταναλωτή αναμένεται να αυξηθούν το 2016, μαζί με την προβλεπόμενη ανάκαμψη της οικονομίας.

Τα ανοδικά «ρίσκα» για τις προοπτικές ανάπτυξης σχετίζονται με την ισχυρότερη εμπιστοσύνη μετά από την πρόοδο της εφαρμογής του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και μια ταχύτερη άρση των capital controls. Στα πτωτικά «ρίσκα», ενδεχόμενη αποτυχία να εφαρμοστεί πλήρως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και η αβεβαιότητα πολιτικής, θα υπονόμευαν τις προοπτικές ανάπτυξης.

Τα δημοσιονομικά σταθεροποιούνται ωστόσο η ανάγκη για βασικές μεταρρυθμίσεις παραμένει
Τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής που συμφωνήθηκαν με τις αρχές στο γ΄ τρίμηνο του 2015 στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, αναμένεται να φέρει εξοικονόμηση ίση με το 2% του ΑΕΠ μέχρι το 2017 και να καταλήξει σε πρωτογενές έλλειμμα σύμφωνα με το πρόγραμμα, κοντά στον στόχο του -0,25% του ΑΕΠ το 2015.
Οι έκτακτοι παράγοντες που σχετίζονται με την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου που ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2015, εκτιμάται ότι επιδεινώνουν το δημοσιονομικό ισοζύγιο κατά 3,3% του ΑΕΠ, οδηγώντας το έλλειμμα στο 7,6% του ΑΕΠ το 2015.

Ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει επιπλέον εξοικονομήσεις 1,1% του ΑΕΠ από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό και φορολογικό σύστημα, και μέσω ενός εξορθολογισμού των δαπανών που πρέπει ακόμη να προσδιοριστεί και να εφαρμοστεί. Ωστόσο, θα χρειαστούν περαιτέρω μέτρα το 2016 και το 2017 προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων του προγράμματος, στο 0,5% του ΑΕΠ το 2016 και στο 1,75% του ΑΕΠ το 2017.

Στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM, η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να νομοθετήσει για να εξασφαλίσει ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων του προγράμματος. Με βάση τους πρωτογενείς στόχους, το ονομαστικό έλλειμμα προβλέπεται να υποχωρήσει στο 3,4% του ΑΕΠ το 2016 και στο 2,1% του ΑΕΠ το 2017. Τα πτωτικά ρίσκα περιλαμβάνουν υψηλότερες δαπάνες για την αντιμετώπιση των ροών των προσφύγων και πιθανών καθυστερήσεων στον προσδιορισμό και στην εφαρμογή του επιπρόσθετου πακέτου δημοσιονομικής εξυγίανσης. Το ενδεχόμενο οι προβλέψεις να υπερβληθούν προς τα άνω, προκύπτει κυρίως από τις μεταρρυθμίσεις της φορολογικής διοίκησης (των οποίων η επίδραση δεν περιλαμβάνεται αυτή τη στιγμή στην πρόβλεψη) και τα αυξημένα έσοδα λόγω της συνολικής ανθεκτικότητας της μακροοικονομίας και της συλλογής των φόρων στο β΄ μισό του 2015.

Δεδομένου του χαμηλότερου από ό,τι αναμενόταν κόστους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, οι προβλέψεις για το δημόσιο χρέος έχουν αναθεωρηθεί πτωτικά σε σχέση με τις προβλέψεις του φθινοπώρου. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ αναμένεται τώρα να διαμορφωθεί στο 2016% στο 185%, προτού υποχωρήσει το 2017 στο 182%.

capital.gr