Αρχαιολόγοι

Ανασκαφή Αμφίπολης: Πιθανό σενάριο η υπόγεια κρύπτη

Οκτώβριος 31, 2014

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΠΟΑ στην παρουσίαση των αρχαίων μνημείων της χώρας αναφέρεται η ύπαρξη μακεδονικού τάφου των αρχών του 3ου αιώνα, δηλαδή πολύ κοντά στον χρόνο κατασκευής του μεγάλου μακεδονικού τάφου της Αμφίπολης

Σε φλέγοντα ερωτήματα που γεννά η ανασκαφή στο μεγάλο Τύμβο της Αμφίπολης προσπαθεί να απαντήσει σε δημοσίευμά του το xronometro.com, εκτιμώντας ωστόσο ότι «η περιρρέουσα ατμόσφαιρα θέλει την ανασκαφή να τελειώνει κάπου εδώ, εκτίμηση που σκορπάει την απογοήτευση σε πολλούς».

«Πόσο πιθανό και πόσο σπάνιο είναι να υπάρχει συνέχεια στον ταφικό μνημείο με υπόγειο; Κατά πόσο ο Δεινοκράτης επέλεξε να «καταβυθιστεί» στην γη, κυριολεκτικά για να τοποθετήσει το νεκρό σώμα στα έγκατα της γης και στο βασίλειο του Άδη;»

Κάνοντας αναφορά στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΠΟΑ σχολιάζει, την ίδια στιγμή, ότι στην παρουσίαση των αρχαίων μνημείων της χώρας αναφέρεται και η ύπαρξη μακεδονικού τάφου των αρχών του 3ου αιώνα, δηλαδή πολύ κοντά στον χρόνο κατασκευής του μεγάλου μακεδονικού τάφου της Αμφίπολης, στον οποίο υπάρχει υπόγεια κρύπτη όπου γίνονταν οι ταφές.

Το δημοσίευμα στη συνέχεια συμπεραίνει ότι «αν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι στην γη του Παγγαίου μέχρι και σήμερα φτάνουν λατρευτικές πράξεις που τελούνται μέσα σε σπήλαια, ως χριστιανική συνήθεια, αλλά συνέχεια της λατρείας του θεού Διονύσου και του ημίθεου Ρήσου, η ματιά αλλάζει και κάποια πράγματα γίνονται πιο πιθανά...»

Διαβάστε πιο κάτω τι αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΠΟΑ

«Νέα Καλίνδοια, Καλαμωτό, Δήμος Λαγκαδά (Νομός Θεσσαλονίκης)

Πρόκειται για ένα διθάλαμο τάφο με προθάλαμο και δύο επάλληλους θαλάμους Μία μικρή αλλά επιμελημένη μαρμάρινη είσοδος με κανονική δίφυλλη και μαρμάρινη πόρτα, οδηγούσε από τον προθάλαμο στον επάνω θάλαμο. Το δάπεδο του επάνω θαλάμου αποτελείται από πέντε στη σειρά, καλά αρμοσμένες μαρμάρινες πλάκες, οι οποίες δημιουργούσαν την οροφή του κάτω κρυφού θαλάμου, στον οποίο δεν υπήρχε δυνατότητα πρόσβασης. Η κατασκευή του θαλάμου αυτού είναι ιδιαίτερα πολυτελής αφού και οι τέσσερις κάθετες πλευρές του έχουν επικαλυφθεί με χοντρές και καλά λειασμένες μαρμαρόπλακες. Στον τάφο, βρέθηκαν πέντε τουλάχιστον ταφές που χρονολογούνται από τις αρχές του 3ου μέχρι και τα μέσα του 2ου π.Χ. αιώνα. Τα κτερίσματα του τάφου ήταν άωτα σκυφίδια, λύχνοι, πινάκια, μυροδοχεία, θραύσματα χάλκινων επιχρυσωμένων στεφανιών κ.ά.»

Πηγή: xronometro.com

Διαβάστε περισσότερα...

Πολιτισμός

Αμφίπολη: Ένας τάφος χωρίς ταυτότητα - Άφαντος ο νεκρός

Οκτώβριος 29, 2014

Στις Σφίγγες ανήκουν τελικά τα φτερά που βρέθηκαν στον τρίτο θάλαμο του τάφου της Αμφίπολης.

Παρά τις φήμες για άγαλμα της θεάς Νίκης, ο τάφος δεν επεφύλασσε καμία τέτοια έκπληξη.

"Τα ευρεθέντα τμήματα επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή του", ανακοίνωσε με υπερηφάνεια το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά από το σκάμμα του λόφου Καστά έχει αρχίσει τις τελευταίες ημέρες να αναδύεται βαριά ατμόσφαιρα απογοήτευσης, όπως αναφέρει η "Εφημερίδα των Συντακτών", καθώς έχουν κατέβει τα χώματα στο μισό μέτρο από την επιφάνεια του δαπέδου του τρίτου θαλάμου και ο νεκρός είναι άφαντος.

Το θύρωμα πλάτους 96 εκατοστών τελικά δεν κρύβει τέταρτο θάλαμο, οπότε επιβεβαιώνεται η άποψη της επικεφαλής των ανασκαφών, Κατερίνας Περιστέρη, ότι ο τρίτος θάλαμος είναι και ο ταφικός, είναι δηλαδή ο τελευταίος.

Όσο υποχωρούν τα χώματα, όμως, δεν παρουσιάζεται κάτι άξιο λόγου. Δεν υπάρχει νεκρική κλίνη, δεν υπάρχει σαρκοφάγος, δεν υπάρχει μαρμάρινος θρόνος και έτσι δεν υπάρχουν -συνολικά- τα στοιχεία εκείνα που θα δώσουν ταυτότητα στο μνημείο.

Όσο για το θύρωμα, η επίσημη θέση του υπουργείου Πολιτισμού είναι: "Η υπόθεση εργασίας που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι υπάρχει πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης".

news.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Πολιτισμός

Στραμμένα στην Αμφίπολη σήμερα τα βλέμματα

Οκτώβριος 28, 2014

Αναμένονται ανακοινώσεις για την πορεία των ανασκαφών

Σημαντικές ανακοινώσεις για την πορεία των ανασκαφών στην Αμφίπολη αναμένονται σήμερα το απόγευμα από την επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας Κατερίνα Περιστέρη και την εκπρόσωπο Τύπου Άννα Παναγιωταρέα.

Συγκεκριμένα στις 16:00 θα γίνουν γνωστές πληροφορίες για την εξέλιξη των ερευνών καθώς οι αρχαιολόγοι βρίσκονται στον τρίτο θάλαμο και απομακρύνουν με προσοχή τα χώματα ώστε να διαπιστώσουν αν υπάρχει συνέχεια, πιθανότατα υπόγεια, ή αν το μνημείο σταματά εκεί.

Στόχος τους να φθάσουν στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο και συγκεκριμένα στην άκρη του, όπου βρίσκεται το μικρό πορτάκι των 0,96 μέτρων για να δουν το πού οδηγεί, το αν το μνημείο συνεχίζεται από εκεί και έπειτα υπογείως ή αν σταματά στον τρίτο θάλαμο.

Υπενθυμίζεται πως στο νέο βιβλίο της με τίτλο «Εικασίες, Βεργίνα-Αμφίπολη», η βυζαντινολόγος Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ δείχνει τον Κάσσανδρο ως την απάντηση στο μυστικό του αρχαίου τάφου της Αμφίπολης.

«Πιστεύω ότι με το μνημείο της Αμφίπολης πρέπει να σχετίζονται επιφανείς, που είχαν δεσμούς λόγω καταγωγής ή λόγω δράσης με αυτή την πόλη. Πιθανότατα (να πω ασφαλώς;) ο ίδιος ο Κάσσανδρος και η γυναίκα του Θεσσαλονίκη» εκτιμά η βυζαντινολόγος, που εντόνως υποστηρίζει ότι «η μεγαλοπρέπεια του μνημείου συνάδει με τον χαρακτήρα του Κασσάνδρου.

newsbeast.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Πολιτισμός

Αμφίπολη: Η επιστροφή της σορού του Αλέξανδρου

Οκτώβριος 27, 2014

Η Ιστορία δεν μνημονεύει πάντα αυτούς που κινούν τα νήματα. Πολλές φορές λησμονεί , ξεχνάει και αφήνει για πάντα στην λήθη λεπτομέρειες, που όμως στην εποχή τους ήταν αυτές που μπορεί να άλλαξαν τον ρου ολόκληρης της Ιστορίας.

Ενώ το εντυπωσιακό μνημείο της Αμφίπολης αρχίζει σιγά – σιγά και σπάει την σιωπή του φανερώνοντας τα καλά κρυμμένα μυστικά του, δεν συμβαίνει το ίδιο και με την Ιστορία της εποχής.

Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία περίοδο που ταυτίζεται χρονολογικά με το μνημείο, καθώς είμαστε γύρω στο 320 π. Χ.Οι διαμάχες και οι κόντρες μεταξύ των διαδόχων πήραν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, μετά τον θάνατο του στρατηλάτη, που η παρουσία του αποτελούσε εγγύηση ενότητας στο αχανές βασίλειο του.

Στο σημείο αυτό αξίζει μία επισήμανση: O Μέγας Αλέξανδρος για τους περισσότερους διαδόχους δεν ήταν παρά το «λάφυρο» για την δική τους εξουσία. Ο νεκρός όσο σημαντικός και αν είναι δεν παύει να είναι νεκρός. Πάνω στα δικά του κατορθώματα, άλλοι ήθελαν να χτίσουν την δική τους μικρή δόξα και άλλοι απλά επεδίωκαν να περάσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην λήθη, καθώς τα όσα είχε καταφέρει θα επισκίαζαν κάθε νέα προσπάθεια που θα γινόταν στο εξής, αφού οι κατακτήσεις του είχαν ήδη αρχίσει να ντύνονται με το πέπλο του μύθου.

Η μόνη που πενθούσε πραγματικά τον θάνατο του Αλεξάνδρου και το μόνο πουτην ενδιέφερε είναι να επιστρέψει στην Μακεδονία ο γιος της, ήταν η Ολυμπιάδα, όπως γράφει το parapolitika.gr. Και προφανώς θα έκανε τα πάντα για να επιστρέψει.

ΑΡΙΣΤΟΝΟΥΣ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ - ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Η εκστρατεία του Περδίκκα εναντίον του Πτολεμαίου με σκοπό να ανακτήσει την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτυγχάνει παταγωδώς. Ο ίδιος ο Περδίκκας δολοφονείται από τους αξιωματικούς του , οι οποίοι αυτομολούν στο πλευρό του Πτολεμαίου. Και οι αξιωματικοί όμως του Περδίκκα δεν έχουν καλύτερη τύχη και θανατώνονται.

Διασώζεται όμως ένας. Το όνομα του άγνωστο στην Ιστορία. Πρόκειται για τον Αριστόνοα τον Πελλαίο . Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για αυτόν, αλλά γνωρίζουμε ίσως το πιο σημαντικό. Ότι ο Αριστόνους ο Πελλαίος διορίστηκε διοικητής της Αμφίπολης το 321 π. Χ. , ενώ διατηρούσε άριστες σχέσεις με την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου , την Ολυμπιάδα, η οποία του είχε αναθέσει όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου.

Από τις ελάχιστες αναφορές που φτάνουν μέχρι εμάς για τον Αριστόνοα είναι από τον Αρριανό (6 βιβλίο, 28 κεφάλαιο, 4 παράγραφος) και από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη (19 βιβλίο, 50 κεφάλαιο) . Σχετικά μας ενημερώνει πως ο "οΑριστόνους, ένας από τους σωματοφύλακες του Έλληνα στρατηλάτη, πήρε υπό τον έλεγχο του την Αμφίπολη. Η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα, του είχε αναθέσει τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου. Ο τελευταίος έστειλε τον στρατό του εναντίον της Αμφίπολης υπό την ηγεσία του στρατηγού Κρατεύα. Ο Μακεδόνας στρατηγός εισέβαλε στην Βισαλτία. Ο Αριστόνους, έμπειρος στρατηγός, αρχικά απώθησε τα στρατεύματα του Κασσάνδρου και στην τελική μάχη που δόθηκε στην Βεδυνδία της Βισαλτίας, ο στρατός του Κρατεύα διαλύθηκε. Ο ίδιος ο Κρατεύας έπεσε στην μάχη»

Η πληροφορία είναι πολύ σημαντική: Μαθαίνουμε πως σε μία περίοδο που είναι πολύ πιθανόν, σύμφωνα με τους ανασκαφείς να έχει φτιαχτεί ο τύμβος της Αμφίπολης, δηλαδή το 321 π. Χ , παίρνει τα ηνία της πόλης ένας πρώην σωματοφύλακας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άνθρωπος εμπιστοσύνης της μητέρας του Ολυμπιάδας, ο οποίος ήταν σε ανοιχτή κόντρα με τον Κάσσανδρο. Οι πηγές αναφέρουν μάλιστα τον Αριστόνοα, ως αριστοκρατικής καταγωγής και πιστό στα Μακεδονικά ήθη και έθιμα. Αυτός ήταν πιθανότατα και ο λόγος που είχε πάει με τον πλευρό του Περδίκκα και όχι του Πτολεμαίου, καθώς ο τελευταίος ήταν ο «αντάρτης» με σημερινούς όρους.

Η ΠΛΕΚΤΑΝΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ

Η τοποθέτηση του Αριστόνοα ως διοικητή της Αμφίπολης δεν πρέπει να είναι καθόλου τυχαία και είναι πιθανόν να έχει την σφραγίδα της Ολυμπιάδας.Πότε όμως μπορεί να πάρθηκε αυτή η απόφαση και για ποιο λόγο;

Μετά την λήξη των «εχροπραξιών» μεταξύ Περδίκκα – Πτολεμαίου, γίνεται η σύσκεψη στον Τριπαράδεισο, εκείνη την εποχή, για την οποία δεν γνωρίζουμε καθόλου τι αποφασίστηκε, αφού λείπουν οι αρχαίες πηγές.Εκεί προφανώς έγινε κάποια συμφωνία για να «πέσουν οι τόνοι» , μοιράστηκε σε κομμάτια η αυτοκρατορία και στα ελάχιστα που μας έχουν σωθεί από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ξέρουμε ότι αποφασίστηκε η επιστροφή των βασιλιάδων στην Μακεδονία. Τα γεγονότα πάντως έχουν μία αλληλουχία και μία χρονική σύνδεση μεταξύ τους που μας επιτρέπει να κάνουμε την εξής εικασία:

Στην σύσκεψη τέθηκε και το βασικό αίτημα της Ολυμπιάδας για επιστροφή του νεκρού Αλέξανδρου στην Μακεδονία. Για την εκτέλεση του συγκεκριμένου σχεδίου ορίστηκε διοικητής ο Αριστόνοας, ο οποίος είχε στενή σχέση με την μητέρα του Αλεξάνδρου. Στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε η κατασκευή του τύμβου της Αμφίπολης με «εκτελεστή» τον Πτολεμαίο και σχεδιαστή τον Δεινοκράτη. Αν μεταφέρθηκε τελικά ο Αλεξανδρος στην Αμφίπολη δεν το ξέρουμε. Είναι πάντως πολύ πιθανόν η δημιουργία του τύμβου να έγινε για αυτόν.

Οι Αιγές ήταν εντελώς ξένες πλέον για την Ολυμπιάδα, που εάν τυχόν ο Αλέξανδρος επέστρεφε στην Μακεδονία θα έπρεπε να βρεθεί ένα άλλο μέρος για να γίνει η ταφή του. Για αυτό εκείνη όρισε διοικητή έναν έμπιστο δικό της άνθρωπο , τον Αριστόνοα, που είχε τιμηθεί και από τον γιο της με το υψηλό αξίωμα του σωματοφύλακα, ώστε να εκτελέσει το μυστικό σχέδιο της ταφής του Αλεξάνδρου.

Η Αμφίπολη εξυπηρετούσε και έναν ακόμη σκοπό: Ήταν λιμάνι και δεν θα γινόταν αντιληπτή η μεταφορά του υψηλού νεκρού και δεν θα προκαλούσε νέα πάθη, καθώς δεν θα περνούσε καθόλου κάποια νεκρική πομπή από στεριά.

Όποιος έχει επισκεφτεί την Αμφίπολη σήμερα, θα έχει διαπιστώσει πως το λιμάνι της δεν απέχει παρά ελάχιστα από το σημείο που έχει φτιαχτεί ο τύμβος.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ένα ακόμα στοιχείο: H Ολυμπιάδα, ήταν μία γυναίκα που πετύχαινε πάντα αυτό που ήθελε. Έτσι περιγράφεται από τις ιστορικές πηγές και έχει συνδεθεί με ουκ ολίγες δολοπλοκίες, όπως η δολοφονία του συζύγου της, η δηλητηρίαση του Φίλιππου του Αριδαίου, που του άφησε και την πνευματική αναπηρία, ενώ ήταν ιέρεια στα Καβείρια μυστήρια για τα οποία ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε , καθώς καλύπτονται από έντονο μυστήριο. Προφανώς για να επιστρέψει ο Αλέξανδρος στην Μακεδονία θα έκανε τα πάντα , ακόμα και μια τόσο υψηλού επιπέδου συνωμοσία.

Διαβάστε περισσότερα...

Πολιτισμός

Οι Σφίγγες αποκτούν ξανά τα χαμένα τους φτερά

Οκτώβριος 26, 2014

Με τα δύο αυτά τμήματα, όπως σημείωναν οι αρχαιολόγοι, σχεδόν συμπληρώνεται το παζλ των φτερών των Σφιγγών, σπασμένα κομμάτια των οποίων έχουν βρεθεί σε προηγούμενες φάσεις της ανασκαφής.

Να σημειωθεί ότι κατά την ανασκαφή στον πρώτο τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Σφίγγες, είχαν βρεθεί τα κυρίως τμήματα των φτερών των Σφιγγών που ήταν ένθετα στους κορμούς και ότι πλέον με όλα τα τμήματα και τα θραύσματα είναι δυνατή η πλήρης αποκατάστασή τους.

Εν τω μεταξύ, η ανασκαφική ομάδα συνεχίζει το έργο της με βάση τις συνθήκες που δημιουργούν η κακοκαιρία και η βροχόπτωση. Οπως διευκρινιζόταν, η ανασκαφή δεν έχει σταματήσει, αλλά υπάρχουν προβλήματα στο έργο της αποχωμάτωσης, όταν βρέχει, αφού το χώμα μόλις βγαίνει από το ταφικό μνημείο, γίνεται αμέσως λάσπη.

Προβλήματα
Οπως έλεγαν, την Πέμπτη είχε έντονη καταιγίδα και δημιουργήθηκαν πολλά προβλήματα, όμως χθες και μέχρι το μεσημέρι, τα μέλη της ανασκαφικής ομάδας δούλεψαν κανονικά, αφού ο καιρός ήταν καλός και το ίδιο θα γίνει και σήμερα, αν το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες.

Νέα επίσημη πληροφόρηση πάντως σχετικά με την πορεία της ανασκαφής αναμένεται να γίνει την ερχόμενη Τρίτη στην Αμφίπολη.
Να σημειωθεί ότι η εικόνα που δίνεται μέχρι στιγμής για το δάπεδο του τρίτου θαλάμου με βάση τη δοκιμαστική τομή είναι αρκετά προβληματική.

Στο δεξιό μέρος του θαλάμου το δάπεδο φαίνεται να έχει υποστεί καθίζηση, ενώ στην αριστερή το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του άτακτα σκορπισμένοι. Οπως έχει ανακοινωθεί, το δάπεδο είναι από πωρόλιθο, το οποίο έφερε λευκό επίχρισμα.

Εν τω μεταξύ τα πιο τελευταία στοιχεία που έχουν γίνει γνωστά από τον χώρο της ανασκαφής μετά και την ανεύρεση του κεφαλιού της Σφίγγας, σε μια απόσταση 14-15 μέτρων από το σώμα της, συνεχίζουν να προκαλούν πολλές συζητήσεις και εικασίες.

Μια υπόθεση που κάνει λόγο για τυμβωρύχους και δεισιδαιμονίες, υιοθετεί και ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης, για να εξηγήσει πώς το κεφάλι της ανατολικής Σφίγγας βρέθηκε τόσο μακριά από τον κορμό της.

«Οι τυμβωρύχοι έσπασαν τα κεφάλια των Σφιγγών στην προσπάθειά τους να αφαιρέσουν από τα γλυπτά την αποτροπαϊκή τους δύναμη, αυτό δηλαδή που τους εμπόδιζε να μπουν στο εσωτερικό. Μια πρώτη σκέψη για το πόσο μακριά βρέθηκε είναι ότι πιθανόν να το χρησιμοποίησαν ως δικό τους πια ''μαγικό σύμβολο'' για να προχωρήσουν στο ταφικό μνημείο, καθώς ήταν ιδιαιτέρως δεισιδαίμονες», λέει ο κ. Βαλαβάνης, σημειώνοντας μια δεύτερη σκέψη του ότι «ίσως χρησιμοποίησαν το βαρύ κεφάλι για να σπάσουν τη μαρμάρινη θύρα».

ethnos.gr

Διαβάστε περισσότερα...