Η Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών (ΕΠΠ) προωθούν τη συμμετοχή των πολιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη, και, παράλληλα με την εκστρατεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ΕΠΠ, προτρέπουμε τους τοπικούς ηγέτες να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση . Το ζητούμενο είναι να ενδυναμωθούν όλοι οι πολίτες της ΕΕ, ανεξάρτητα από το πού ζουν, και να μάθουν πώς θα ακουστεί η φωνή τους μέσω των ΕΠΠ, ενός μοναδικού εργαλείου συμμετοχικής δημοκρατίας.

Με το Εγχειρίδιο προώθησης των ΕΠΠ :δύναμη στους πολίτες ώστε να είναι ενεργοί στην ΕΕ, που δρομολογήθηκε πρόσφατα, οι τοπικοί ηγέτες και οι εκπρόσωποι των περιφερειακών και τοπικών αρχών μπορούν εύκολα να βρουν όλες τις πληροφορίες, σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, ώστε να καταστούν οι ΕΠΠ διαθέσιμες σε όλους τους πολίτες.  Οι δημόσιοι φορείς που υλοποιούν τις πιο φιλόδοξες δράσεις για την παροχή στους πολίτες πληροφοριών σχετικών με τις ΕΠΠ θα κληθούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους σε σχετικές εκδηλώσεις στις Βρυξέλλες το 2025.

Περισσότερες πληροφορίες θα παρουσιαστούν στο πλαίσιο ενός πολύγλωσσου διαδικτυακού σεμιναρίου για τοπικές και περιφερειακές αρχές στις 17 Οκτωβρίου 2024. Περισσότερες λεπτομέρειες παρακάτω.

Τι είναι όμως οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών;

Φανταστείτε ότι έχετε τη δύναμη να επηρεάζετε την ευρωπαϊκή νομοθεσία συνασπιζόμενοι με συμπολίτες σας. Αυτό ακριβώς είναι ο στόχος των ΕΠΠ. Οι ΕΠΠ είναι ένα μοναδικό εργαλείο που επιτρέπει στους πολίτες της ΕΕ να προτείνουν νομοθετικές αλλαγές σε ζητήματα που τους αφορούν, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νέους νόμους. Είτε πρόκειται για ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας είτε για ζητήματα κοινωνικών δικαιωμάτων ή για οποιοδήποτε άλλο κρίσιμο θέμα, οι ΕΠΠ δίνουν στους Ευρωπαίους μια φωνή για να διαμορφώσουν άμεσα τις πολιτικές της ΕΕ. Οι ΕΠΠ, ένας θεσμός που δρομολογήθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας και ο οποίος είναι ενεργός από το 2012, αποτελεί δε ένα από τα βασικά εργαλεία που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να ενθαρρύνει τους πολίτες να συμβάλουν στη διαμόρφωσή της.

Γιατί έχει σημασία τώρα περισσότερο από ποτέ

Σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, οι πολίτες πρέπει να έχουν λόγο στη διαμόρφωση των πολιτικών που επηρεάζουν τη ζωή τους. Ως Ευρωπαίοι πολίτες μοιραζόμαστε κοινές αξίες και, ακόμη κι αν ζούμε σε διαφορετικές χώρες, μπορεί να μας απασχολούν τα ίδια ζητήματα. Μέσω των ΕΠΠ μπορείτε να συνεργαστείτε με άλλα άτομα από ολόκληρη την ΕΕ και να ενώσετε τις δυνάμεις σας για ένα ζήτημα που σας απασχολεί, να ξεκινήσετε τον διάλογο και να επηρεάσετε τις πολιτικές της ΕΕ.

Επιτυχημένα παραδείγματα: πραγματικοί πολίτες, πραγματικός αντίκτυπος

Οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών έχουν ήδη αφήσει το στίγμα τους, οδηγώντας σε σημαντικές νομοθετικές αλλαγές. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα επιτυχημένων ΕΠΠ:

• Right2Water: Οδήγησε στην αναθεώρηση της οδηγίας της ΕΕ για το πόσιμο νερό, διασφαλίζοντας την πρόσβαση σε ασφαλές νερό για όλους τους Ευρωπαίους, συμπεριλαμβανομένων των ευάλωτων ομάδων. Η οδηγία τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2021.
• Ban Glyphosate (Απαγόρευση της γλυφοσάτης): οδήγησε σε νόμο του 2018 για την ενίσχυση της διαφάνειας στη διαδικασία αξιολόγησης κινδύνου της αλυσίδας τροφίμων της ΕΕ, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Μάρτιο του 2021.

• Stop Finning – Stop the Trade (Σταματήστε την πρακτική αφαίρεσης πτερυγίων — Σταματήστε το εμπόριο): προέτρεψε την Επιτροπή να αξιολογήσει την απαγόρευση του εμπορίου πτερυγίων καρχαρία, ενώ οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται από το 2024.

• Save Cruelty-Free Cosmetics (Ναι στα καλλυντικά που δεν δοκιμάζονται σε ζώα): ώθησε την ΕΕ να επιταχύνει τις προσπάθειες για τη μείωση και, τελικά, την αντικατάσταση των δοκιμών σε ζώα, και οι διαβουλεύσεις είναι σε εξέλιξη ενώ εκπονείται επίσης χάρτης πορείας.

Οι επιτυχίες αυτές δείχνουν ότι όταν οι πολίτες παίρνουν τον λόγο, η αλλαγή είναι εφικτή. Και με την υποστήριξη των τοπικών και περιφερειακών αρχών, μπορούν να επιτευχθούν ακόμη περισσότερα.

Μπορείτε να βρείτε τα 10 «επιτυχημένα παραδείγματα» πρωτοβουλιών πολιτών στο φόρουμ της ΕΠΠ. 

Ποιος μπορεί να οργανώσει μια ΕΠΠ;

Οι διοργανωτές θα πρέπει να είναι μια ομάδα επτά πολιτών της ΕΕ από τουλάχιστον επτά διαφορετικά κράτη μέλη, όλοι/όλες με δικαίωμα ψήφου στις ευρωπαϊκές εκλογές. Πρέπει να επιλέξουν ένα θέμα που εμπίπτει στις νομοθετικές εξουσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη συνέχεια, οι διοργανωτές έχουν στη διάθεσή τους ένα έτος για να συγκεντρώσουν ένα εκατομμύριο επαληθευμένες υπογραφές. Εάν το καταφέρουν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συζητούν λεπτομερώς τους στόχους τους και αποφασίζουν σχετικά με τυχόν επακόλουθες ενέργειες.

Ποιος είναι ο αντίκτυπος των ΕΠΠ στην Ελλάδα;

Από το 2012, περισσότεροι από 1000 πολίτες-διοργανωτές έχουν δρομολογήσει 118 ΕΠΠ, με την ενεργό συμμετοχή 27 Ελλήνων πολιτών. Οι συλλογικές προσπάθειες απέφεραν εντυπωσιακό αποτέλεσμα, καθώς έχουν συγκεντρωθεί περισσότερες από 20 εκατομμύρια υπογραφές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι Έλληνες πολίτες συνέβαλαν σε αυτόν τον αριθμό, συγκεντρώνοντας περισσότερες από 240 000 υπογραφές, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση των Ελλήνων πολιτών να διαμορφώσουν το θεματολόγιο της ΕΕ μέσω της δημοκρατικής συμμετοχής.

Επί του παρόντος, υπάρχουν 11 πρωτοβουλίες που συγκεντρώνουν υπογραφές για θέματα που κυμαίνονται από το περιβάλλον και την καλή μεταχείριση των ζώων έως τις μεταφορές, την προστασία των καταναλωτών, τα κοινωνικά δικαιώματα και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Πάρτε μέρος σήμερα και υπογράψτε μια πρωτοβουλία: δώστε τη στήριξή σας σε τρέχουσες πρωτοβουλίες με τις οποίες συμφωνείτε. 

Λάβετε μέρος στο διαδικτυακό σεμινάριο: «Πώς να ενδυναμώσετε τους πολίτες της περιφέρειάς σας ώστε να είναι ενεργοί πολίτες (σε διασυνοριακό επίπεδο) στην ΕΕ: Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών και άλλες δυνατότητες συμμετοχής των πολιτών.»

Το πρωί της 17ης Οκτωβρίου 2024 θα πραγματοποιηθεί πολύγλωσσο πανευρωπαϊκό διαδικτυακό σεμινάριο για την προσέγγιση των τοπικών και περιφερειακών δημόσιων φορέων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των πολιτών και την ενεργό συμμετοχή τους στην ΕΕ. Οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές, καθώς και τα δίκτυά τους, ενθαρρύνονται να συμμετάσχουν στο διαδικτυακό σεμινάριο. Θα υπάρχει μετάφραση σε πραγματικό χρόνο στα αγγλικά, τα γερμανικά, τα γαλλικά, τα ιταλικά, τα πορτογαλικά, τα ισπανικά, τα ολλανδικά, τα ελληνικά και τα πολωνικά. Για να εγγραφείτε, συμπληρώστε το παρόν έντυπο [https://ec.europa.eu/eusurvey/runner/webinar-registration]. 

Ανακαλύψτε την εργαλειοθήκη της ΕΠΠ:  έναν πόρο για μαθητές και εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην ΕΕ

Η εργαλειοθήκη της ΕΠΠ για τα σχολεία: Η πρωτοβουλία «Η δημοκρατία της ΕΕ σε δράση — Πείτε την άποψή σας με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών» είναι ένας διαδραστικός πόρος που απευθύνεται σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μεγαλύτερων τάξεων και έχει σχεδιαστεί για να τους εφοδιάζει με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να γίνουν ενεργοί και δραστήριοι πολίτες της ΕΕ. Η εργαλειοθήκη αποτελείται από τέσσερις θεματικές ενότητες, καθεμία από τις οποίες εστιάζει σε διαφορετικό αντικείμενο, που εκτείνονται από γενικές πληροφορίες σχετικά με την ΕΕ μέχρι πιο συγκεκριμένες πληροφορίες και δραστηριότητες που σχετίζονται με την ΕΠΠ. Η εργαλειοθήκη ΕΠΠ είναι διαθέσιμη για τηλεφόρτωση σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, μεταξύ άλλων στα ελληνικά.

Μείνετε συνδεδεμένοι και ενημερωμένοι!

Εμβαθύνετε στον κόσμο της ΕΠΠ, επισκεφθείτε τον ιστότοπο της ΕΠΠ, συνδεθείτε με την επίσημη ομάδα της ΕΠΠ στο Facebook και εγγραφείτε στο ενημερωτικό δελτίο της ΕΠΠ.

Με την ΕΠΠ, έχετε τη δύναμη να κάνετε τη διαφορά. Αφήστε να ακουστεί η φωνή σας και αναλάβετε δράση σήμερα!