Σοβαρές αμφιβολίες εκφράζονται σε κύκλους των Βρυξελλών και ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δυνατότητα της ελληνικής κυβέρνησης να αντεπεξέλθει στις μνημονιακές υποχρεώσεις που έχει αναλάβει, υπό τον φόβο των κοινωνικών πιέσεων.

Ως αποτέλεσμα, έχει «αναζωπυρωθεί», τουλάχιστον στους συγκεκριμένους κύκλους, το σενάριο μιας οικουμενικής κυβέρνησης στην Ελλάδα.

Ενα σενάριο που ενστερνίζονται τόσο στην αντιπολίτευση όσο και σε εγχώριους επιχειρηματικούς κύκλους, οι οποίοι, με τον ρεαλισμό που τους διακρίνει, διαπιστώνουν ότι οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή των προαπαιτουμένων δεν είναι αποτέλεσμα μόνο διαδικασιών, αλλά και αδυναμίας ή διστακτικότητας της κυβέρνησης να υλοποιήσει όσα έχει υποσχεθεί στους δανειστές.

Των προβληματισμών αυτών των Ευρωπαίων εταίρων της χώρας έχει γίνει κατά καιρούς κοινωνός ο Έλληνας επίτροπος, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος, στο πλαίσιο των δικών του αρμοδιοτήτων στον πολύ ευαίσθητο πλέον τομέα του, αυτόν της μεταναστευτικής πολιτικής, μπορεί να κρίνει την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.

ΣΥΓΚΥΡΙΑΚΗ ΑΝΟΧΗ

Αυτό που προβληματίζει τον σκληρό και ισχυρό πυρήνα της Ευρώπης βασίζεται στην εκτίμηση ότι η ανοχή του ελληνικού λαού προς την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς την περιέβαλε για ακόμη μία φορά με την εμπιστοσύνη του, οφείλεται σε τρεις συγκυριακούς παράγοντες:

Πρώτον, ότι η κοινωνία άκουγε μεν με προσοχή τα μέτρα που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, αλλά δεν είχε ακόμη αρχίσει να πληρώνει το κόστος αυτών.

Δεύτερον, μπορεί η κοινωνία να έχει μετανιώσει για τις πολιτικές επιλογές της, εντούτοις είναι δύσκολο στον ψηφοφόρο να ομολογήσει εμπράκτως και άμεσα το εκλογικό σφάλμα του.

Τρίτον, οι Βρυξέλλες θεωρούν ανύπαρκτη την αξιωματική αντιπολίτευση ως αντίβαρο στην κυβέρνηση και άρα ως εναλλακτική κυβερνητική λύση. Γι’ αυτό και θεωρούν ως πιο αποτελεσματική μια οικουμενική κυβέρνηση, που αργά ή γρήγορα θα παραστεί ανάγκη να συγκροτηθεί.

Υπολογίζουν, ειδικότερα, οι Ευρωπαίοι ότι καταλύτης εξελίξεων μπορεί να αναδειχθεί το ασφαλιστικό πρόβλημα, το οποίο ήδη έχει προκαλέσει προβληματισμό στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως με τις κατά καιρούς προτάσεις του Γ. Κατρούγκαλου. Επομένως, πιστεύουν ότι μπορεί να υπάρξουν εκπλήξεις στην κοινοβουλευτική διαδικασία, παρά το γεγονός ότι εκτιμούν πως οι όποιες απώλειες μπορεί να υποκατασταθούν από ψήφους των βουλευτών της Ενώσεως Κεντρώων. Όμως, και τη στήριξη αυτή τη χαρακτηρίζουν πρόσκαιρη και θνησιγενή.

Από την άλλη πλευρά, δεν θεωρούν απίθανη την πρόκληση εντάσεων στην κοινωνία, με διαφορετική αντίδραση κάθε φορά της επαγγελματικής τάξης που πιστεύει ότι θίγεται. Ήδη εν βρασμώ τελεί ο αγροτικός κόσμος, με τις πρώτες συγκεντρώσεις τρακτέρ να έχουν πραγματοποιηθεί στην Κρήτη.

ΑΣΤΑΘΕΙΑ

 Το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι τα «κόκκινα» δάνεια και οι πλειστηριασμοί, που, αναλόγως της τελικής επιλογής, είναι δυνατόν να προκαλέσουν επικίνδυνα κύματα κοινωνικής διαμαρτυρίας, που θα κλονίσουν, μαζί με τις άλλες αντιδράσεις, την κυβέρνηση.

Οι Βρυξέλλες λαμβάνουν όλα αυτά υπ’ όψιν, θεωρώντας συγχρόνως ότι τη δύσκολη κατάσταση δεν μπορεί να τη διαχειριστεί μια κυβέρνηση με οριακή πλειοψηφία. Σε αυτήν τη διαφαινόμενη κυβερνητική δυσκολία αποδίδουν τις συνεχείς παλινδρομήσεις και καθυστερήσεις της κυβέρνησης, με αποκορύφωμα τα ισοδύναμα για τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση -που ήταν κυβερνητικής έμπνευσης- και τη συνεχή εναλλαγή των φαεινών ιδεών που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα έσοδα που δεν θα εισπράττονταν από τη μη εφαρμογή του συγκεκριμένου ΦΠΑ.

Άλλωστε, οι εταίροι, πέραν των δικών τους εκτιμήσεων, λαμβάνουν τοις μετρητοίς και τον κίνδυνο της πολιτικής αστάθειας που τους επεσήμανε και ο πρωθυπουργός. Και λαμβάνουν τον κίνδυνο αυτόν στα υπ’ όψιν σε μια ρεαλιστική εκτίμηση των πραγμάτων, με αφορμές που δίνει η ανετοιμότητα της κυβέρνησης, και όχι για να μεταβάλουν τις δικές τους θέσεις υπό την απειλή του κινδύνου κυβερνητικής αστάθειας που προβάλλει ο κ. Τσίπρας.

Οι άλλες εκτιμήσεις από το εξωτερικό είναι ότι η στήριξη από τα κόμματα στα οποία προσβλέπει ο Αλέξης Τσίπρας για την εξάντληση ενδεχομένως της κυβερνητικής θητείας του δεν μπορεί να είναι διαρκείας, για διαφορετικούς λόγους. Τόσο για το ΠΑΣΟΚ όσο και για το «Ποτάμι», μια συνεχής υποστήριξη μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια της αυτοτέλειάς τους και στο να πληρώσουν, τελικώς, ανάλογο τίμημα με αυτό που πλήρωσε η Νέα Δημοκρατία όταν στήριξε στη Βουλή τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου και παρά το γεγονός ότι το επιχείρημα ότι την ψήφισε για τη διάσωση της Ελλάδος δεν ήταν θεωρητικό. Όμως, η ταύτιση αυτή έκανε τους ψηφοφόρους να προτιμούν τον αυθεντικό εκφραστή της πολιτικής ενός νέου Μνημονίου μάλλον παρά τον, έστω και περιστασιακά, συνοδοιπόρο του.

Ειδικότερα, μέσα στο ΠΑΣΟΚ είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν κλυδωνισμοί από μια παρατεταμένη συνεργασία με την κυβέρνηση, καθώς ήδη εκφράζεται η δυσφορία Βενιζέλου στην προοπτική η κ. Γεννηματά να συμπλεύσει με τον ΣΥΡΙΖΑ ή να αποτελέσει μαζί του τη νέα Κεντροαριστερά. Υπό την εσωκομματική αυτή πίεση, άλλωστε, η κ. Γεννηματά επιδιώκει την περαιτέρω διεύρυνση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, ευελπιστώντας πως οι μετανοημένοι για την υπερψήφιση του ΣΥΡΙΖΑ πρώην ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ μπορεί να επιστρέψουν στον διευρυμένο φορέα.

Όσον αφορά δε στο «Ποτάμι» και τον Σταύρο Θεοδωράκη, μια πολύ στενή συνεργασία με το  κυβερνών κόμμα, η οποία θα μπορούσε να ερμηνευθεί και ως «προοίμιο» απορρόφησής του, αυτομάτως ακυρώνει τους στόχους για τους οποίους το κόμμα αυτό δημιουργήθηκε, με Σημιτική επίνευση. Δηλαδή, να αποτελέσει σταδιακά τον νέο εκσυγχρονιστικό σοσιαλιστικό φορέα. Υπό αυτό το πρίσμα, το «Ποτάμι» μπορεί να υποστηρίξει περιστασιακά την κυβέρνηση, επ’ ουδενί λόγω όμως θα ήθελε να χαρακτηριστεί συνεπής και διαρκής  συνοδοιπόρος της.

Αναξιόπιστη η Νέα Δημοκρατία, λύση ο Δημήτρης Αβραμόπουλος

Οσον αφορά στη Ν.Δ., οι εκτιμήσεις των Βρυξελλών, ειδικότερα δε του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, είναι σχεδόν κατηγορηματικές. Βλέποντας ιδίως αυτά που συμβαίνουν σήμερα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με αφορμή την εκλογή νέου προέδρου, τείνουν στο συμπέρασμα (ίσως επηρεασμένοι και από τις προσβάσεις τους στην Αθήνα) ότι αργά ή γρήγορα η Ν.Δ. θα πολυδιασπαστεί. Επομένως, δεν μπορεί να αποτελέσει, μέχρι τη συγκρότηση κάποιου άλλου κεντροδεξιού φορέα, την αξιόπιστη εναλλακτική κυβερνητική λύση που οι Βρυξέλλες, ως δανειστές που θέλουν να πάρουν πίσω τα λεφτά τους, επιθυμούν.

Οι λύσεις ως προς το πρόσωπο που θα μπορούσε να ηγηθεί μιας οικουμενικής έχουν δραστικά περιοριστεί. Και αυτό διότι, λ.χ., ο Κ. Καραμανλής δεν δείχνει καμία διάθεση να ηγηθεί μιας τέτοιας κυβέρνησης, που θα είναι στην πραγματικότητα εκτάκτου ανάγκης, έχοντας ενδεχομένως στο μυαλό του άλλες προοπτικές. Από την άλλη πλευρά, οι Βρυξέλλες θεωρούν ότι, επειδή ο πρώην πρωθυπουργός έχει αποτραβηχτεί και δεν καλλιεργεί τις επαφές του με την Ε.Ε., αλλά απλώς τις συντηρεί, με ανταλλαγή απόψεων κατά καιρούς, ίσως δεν θα μπορούσε να παίξει τον συγκεκριμένο ρόλο έναντι κάποιου άλλου, με τον οποίο οι κοινοτικοί βρίσκονται σε συνεχή επαφή και διαβούλευση.

ΘΕΤΙΚΟΣ

 Η προτίμησή τους αυτή αναδεικνύει σε ευνοούμενο για τη θέση του επικεφαλής μιας οικουμενικής τον Δ. Αβραμόπουλο, ο οποίος ενδεχομένως να μην απέκλειε μια τέτοια εμπλοκή του στα εσωτερικά πολιτικά πράγματα, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι είχε δεχθεί πολύ μεγάλες πιέσεις να κατέβει για αρχηγός της Ν.Δ., αλλά είχε διακριτικά αρνηθεί.

Από την άλλη πλευρά, ο κ. Αβραμόπουλος έχει ευρύτερη αποδοχή σε όλο το πολιτικό φάσμα, ανεξαρτήτως ιδεολογικών αποκλίσεων, εξαιρουμένων βεβαίως της Χρυσής Αυγής και του Κομμουνιστικού Κόμματος. Εξυπακούεται ότι μια τέτοια κυβέρνηση ειδικού σκοπού θα περιλαμβάνει μεν και πολιτικά πρόσωπα, αλλά βασικώς προσωπικότητες εγνωσμένου κύρους και αντίστοιχης αποτελεσματικότητας. Αλλωστε, μια απορία των Ευρωπαίων που είχε διατυπωθεί προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Πρ. Παυλόπουλο, μετά τις εκλογές και τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν γιατί δεν είχαν παραμείνει οι υπουργοί της υπηρεσιακής κυβέρνησης.

Εχοντας μεν καθημερινή πλέον επαφή με τον Ελληνα επίτροπο, είναι λογικό οι Βρυξέλλες να γνωρίζουν πώς σκέπτεται και να έχουν δοκιμάσει την αξιοπιστία του σύμφωνα με τα δικά τους πρότυπα. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να υπάρχουν και άλλες προσωπικότητες που θα  τύγχαναν μιας θετικής υποδοχής από τους Ευρωπαίους εταίρους, διότι ναι μεν είναι υπόθεση καθαρώς ελληνική η συγκρότηση μιας κυβέρνησης, πλην όμως διευκολύνει τις σχέσεις με τους δανειστές ένα πρόσωπο με το οποίο θεωρούν ότι μπορούν να συνδιαλέγονται χωρίς αστερίσκους.

Εκτός οι πρώην και η λύση του τεχνοκράτη

Αν εξαιρέσουμε τον Κώστα Καραμανλή, ενδεχομένως θα πρέπει να αποκλείσουμε μια μη πολιτική προσωπικότητα από την τοποθέτησή της ως επικεφαλής μιας κυβέρνησης οικουμενικής φύσεως. Και αυτό διότι, μπορεί μεν ένας τεχνοκράτης να διαθέτει το πλεονέκτημα ότι δεν λαμβάνει υπ’ όψιν οποιοδήποτε πολιτικό κόστος έναντι ενός καθαρόαιμα πολιτικού προσώπου, δεδομένων των ευρείας κλίμακας μεταρρυθμιστικών μέτρων που πρέπει να εφαρμοσθούν. Εντούτοις, τα προβλήματα της χώρας αλλά και των σχέσεων με τους δανειστές δεν απαιτούν απλώς την τεχνογνωσία ενός τεχνοκράτη, αλλά είναι πλέον και θέμα πολιτικής προσέγγισής τους.

Τα πολιτικά πρόσωπα που θα μπορούσαν να επιλεγούν για μία τέτοια θέση θα πρέπει πρώτιστα να τυγχάνουν αποδοχής και από το όσο το δυνατόν ευρύτερο πολιτικό φάσμα.

Ετσι, από τους εν ενεργεία πολιτικούς είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να αποκλεισθούν όσοι διετέλεσαν πρωθυπουργοί, αλλά και οι αρχηγοί κομμάτων που συγκυβέρνησαν, όπως λ.χ. οι Σαμαράς, Βενιζέλος και Παπανδρέου, ή άλλα πολιτικά πρόσωπα των οποίων το όνομα είχε ακουστεί στο πλαίσιο πολιτικών προοπτικών, όπως του Φώτη Κουβέλη.

Με άλλα λόγια, είναι προφανές ότι αποκλείεται ένα πρόσωπο που δεν θα έχει την ανοχή όλου του πολιτικού συστήματος, παρά το γεγονός ότι η ανάγκη για συγκρότηση κυβέρνησης εθνικού σκοπού, όπως η οικουμενική, θα δείχνει ότι η συγκυρία είναι πολύ κρίσιμη και οι όποιες πολιτικές μεμψιμοιρίες θα είναι επικίνδυνη πολυτέλεια τη συγκεκριμένη στιγμή.

parapolitika.gr