Το 1914 γεννήθηκε από Μικρασιάτες γονείς ο Μανώλης Μωρές.  Από πολύ μικρός ξεκίνησε να εργάζεται σε αρκετές δουλειές αλλά πολύ περισσότερο σαν "μαουνιέρης" (μαούνα σημαίνει πλωτό μεταφορικό μέσο) αλλά παράλληλα και σαν ψήστης. Εκείνα τα χρόνια στο νησί οι άνθρωποι συνεργάζονταν αρμονικά για το μεροκάματο αφού άλλος έβαζε τα ψηστικά άλλος το σέρβις, άλλος τους καφέδες και στο τέλος έκαναν ταμείο...
Ο Μανώλης Μωρές ξεκίνησε σαν σερβιτόρος σε μαγαζί του λιμανιού που διατηρούσε ο Μιχάλης Σεφέρογλου (απο την Αττάλεια ο  οποίος μετά το Καστελόριζο βρέθηκε στην Κω) με κάποιον μουσουλμάνο συνεργάτη του, και  αργότερα σε πολλούς άλλους σαν ψήστης, όπως στον Μαχαίρα, τον Λέγκο και τον Μεμέτη πάντα όμως σε μαγαζιά του λιμανιού. Δουλεύοντας αδιάκοπα λίγα χρόνια μετά, αποφασίζει να αγοράσει το κατάστημα του άλλοτε αφεντικού του Μαχαίρα, κάνοντας μια νέα αρχή. Με πολύ μεράκι και αγάπη για την δουλειά του  δημιουργεί νόστιμα ψητά, μεταξύ αυτών και το εκπληκτικό σουβλάκι του "Μωρέ" που μέχρι σήμερα αν και έχουν περάσει περίπου 80 χρόνια εξακολουθεί να δεσπόζει στην Κωακή γαστρονομία και όχι μόνο! Παράλληλα με την εργασία του γνωρίζει την μετέπειτα σύζυγο του, Κατερίνα Κριμίζη από το Ασφενδιού (νοσοκόμα την εποχή εκείνη στους Ιταλούς) παντρεύονται και αποκτούν 5 παιδιά (3 κόρες και 2 γιους) και συνεχίζουν πλέον να εργάζονται, αφού και τα μικρά παιδιά τους, ακολουθούν την "τέχνη" του.
Περνώντας πανέμορφες στιγμές που μέχρι σήμερα θυμάται η οικογένεια του άλλα και άλλοι Κώοι, ο κυρ Μανώλης  για πολλά χρόνια σέρβιρε χιλιάδες ψωμάκια με σουβλάκι σε μικρούς και μεγάλους που με νοσταλγία αναπολούν εκείνες τις όμορφες και αγνές εποχές στο νησί μας. Τα χρόνια πέρασαν και το πολύ κάρβουνο αλλά και η ηλικία κούρασαν και οδήγησαν τον Μωρέ στο να κλείσει το μαγαζί του λιμανιού. Πολλοί εκείνη την εποχή να πίστεψαν πως ο καλοκάγαθος ψήστης του λιμανιού και τα ψητά του έλαβαν τέλος, όμως πολύ γρήγορα διαψεύσθηκαν.
Στις αρχές τις δεκαετίας του 1970 έρχεται στην Κω για να εργαστεί ο Λάμπρος Μαραγκός, γνωρίζει την κόρη του Μωρέ, Διονυσία και το 1973 παντρεύονται και αποκτούν 3 παιδιά (την Ελένη, τον Χρήστο και τον Μανώλη). Ο Λάμπρος δεξιοτέχνης του μωσαϊκού δεν διστάζει να ρισκάρει και έχοντας στο συρτάρι την μυστική συνταγή ανοίγει στην οδό Σαλαμίνος ένα νέο ψητοπωλείο (ο Λάμπρος) στα χνάρια του παππού πλέον, Μωρέ. Ο Τρικαλινός όπως φαίνεται δεν ήταν μόνο δεξιοτέχνης και καλός μάστορας του Μωσαϊκού αλλά και δεξιοτέχνης του κρέατος αφού με εκπληκτική μαεστρία "ξεψάχνιζε" τα κρέατα γρήγορα και με τέχνη στο ψήσιμο τα σέρβιρε πάντα στην ώρα τους. Από το 1981 έως το 2001 ο Λάμπρος και η Διονυσία  δούλευαν στο ψητοπωλείο και πρόσφεραν στους Κώους παράλληλα με το φαγητό τους, άπειρες και ευχάριστες στιγμές με αστεία, τραγούδια και πολλές φορές χορό. Το 2001 η οικογένεια αποφασίζει να κάνει ένα βήμα παραπάνω και μεταφέρει την επιχείρηση σε έναν νέο και μεγαλύτερο χώρο πάντα προσδοκώντας για το καλύτερο. Η νέα γενιά της οικογένειας δειλά, δειλά ξεκινά να προσφέρει τις υπηρεσίες της μαθαίνοντας πλέον και την τέχνη για το παραδοσιακό πλέον σουβλάκι Μωρέ που σερβίρεται εδώ και χρόνια στην παραδοσιακή λαγάνα.
Τα τρία αδέλφια συνεχίζοντας την παράδοση του παππού αλλά και των γονιών τους δεν τα παρατούν και όταν εκείνοι αποφασίζουν να αποσυρθούν το 2011 παίρνουν την επιχείρηση στα χέρια τους πράγμα δύσκολο για την εποχή με δεδομένο και το νεαρό της ηλικίας τους. Τα νιάτα συνήθως έχουν περισσότερη όρεξη και τρέλα και όταν αυτό συνδυαστεί με μεράκι και αγάπη για την δουλεία  που κάνεις, πάντα με σεβασμό προς στον πελάτη, η επιτυχία είναι δεδομένη. Δεν φτάνει μόνο μια καλή συνταγή χρειάζεται και η συνεχής και αδιάκοπη "εκτέλεση" της για να είναι πάντοτε νόστιμη και λαχταριστή! Το σουβλάκι του ''Μωρέ'' ή του ''Λάμπρου" για τους νεώτερους, είναι πλέον γνωστό σε όλη την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη αφού όλα αυτά τα χρόνια έχει αποκτήσει φανατικούς θαυμαστές, Έλληνες και ξένους.
Δεν είναι λίγες οι φορές που το συγκεκριμένο σουβλάκι έχει μεταφερθεί σε αποσκευές για το εξωτερικό αλλά και για την Αθήνα.Πριν από μερικά χρόνια μια παρέα Κώων φοιτητών που σπούδαζε στην Αγγλία φεύγοντας από το νησί δεν δίστασε να πάρει αρκετά ψωμάκια με σουβλάκι για να μην τους λείψουν όπως μας είπε ένας από αυτούς. Στον καθιερωμένο έλεγχο του αεροδρομίου κάτι "κτύπησε" με αποτέλεσμα οι σεκιούριτι να ανοίξουν την τσάντα και να ξεσπάσουν σε γέλια αφού όλη η αίθουσα για λίγα λεπτά μύριζε τζατζίκι...από τα δεκάδες σουβλάκια...
Το ψητοπωλείο συμπληρώνει σχεδόν 80 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην κωακή κοινωνία και συνεχίζει να μας προσφέρει το νόστιμο σουβλάκι του και όχι μόνο... Η μεγάλη ποικιλία φρέσκων κρεάτων που κόβονται καθημερινά και το εκπληκτικό σουβλάκι κιμά και κομμάτια έχουν κάνει το ψητοπωλείο "Λάμπρος" να ξεχωρίζει. Και αν εσείς που θα διαβάσετε αυτό το αφιέρωμα δεν έχετε ακόμη πεισθεί σας το προτείνουμε, ίσως εσείς σταθείτε περισσότερο τυχεροί και ανακαλύψετε την μυστική συνταγή του παππού...πράγμα που δεν καταφέραμε εμείς!

Η 24η Ιουνίου είναι από τις μεγαλύτερες καλοκαιρινές γιορτές της ελληνικής παράδοσης, αφού η γιορτή του  Αϊ Γιάννη του Κλήδονα συνοδεύεται από το παραδοσιακό έθιμο με το πέρασμα πάνω από τις φωτιές.
 
Ο Mορφωτικός Πολιτιστικός και Εξωραϊστικός Σύλλογος Πυλίου ο ΑΠΕΛΛΗΣ αναβιώνει τα τοπικά ηθη και έθιμα με διήμερο εκδηλώσεων απόψε στην πλατεία του Αγίου Νικολάου στο Πυλί και χθες στο Θεατράκι στο Μαρμάρι με τη συμμετοχή όχι μόνο ντόπιων αλλά και επισκεπτών της τουριστικής περιοχής γι αυτό και η εκδήλωση περιελάμβανε και παρουσίαση στην αγγλική γλώσσα.

 
dhras.gr