Συντηρείται η ένταση στην Aνατολική Μεσόγειο και ειδικά στον ευρύτερο χώρο του συμπλέγματος Μεγίστης/Καστελλόριζου και κανένας μετά βεβαιότητoς δεν μπορεί να προδικάσει τις εξελίξεις, αφού απτόητη η Τουρκία ως και η αλαζονική συμπεριφορά του προέδρου Ερντογάν κινούνται πάνω σε μαξιμαλιστικές γραμμές. Αξίζει να επισημάνουμε ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία, γιατί η κατάσταση «διατηρείται στο κόκκινο» και επικρατεί ευρύτερη ανησυχία για τις επόμενες κινήσεις της Αγκυρας.

1ον. Εκ των πραγμάτων, όλα κρίνονται από το αν θα εξέλθει από το λιμάνι της Αττάλειας το ερευνητικό/σεισμογραφικό πλοίο ORUC REIS. Αν κατευθυνθεί προς το χώρο της παράνομης NAVTEX 977/20 που εξέδωσε την περασμένη Τρίτη ο υδρογραφικός σταθμός της Αττάλειας, τότε βαίνουμε προς κρίση με άγνωστες προεκτάσεις και επιπτώσεις. Αν το συγκεκριμένο πλοίο εξακολουθήσει να παραμένει ελλιμενισμένο σε αυτή την περιοχή και δεν πραγματοποιήσει έξοδο προς την «καυτή» ζώνη, αυτό θα σημαίνει ότι προς το παρόν (και μόνο) αποκλιμακώνεται η ένταση. Πάντως, πληροφορούμαι ότι το πλοίο έχει ανεφοδιαστεί και τα μέλη του πληρώματος, ως και το επιστημονικό προσωπικό, παραμένουν εκεί, ενώ δεν αποκλείεται ο αποπλούς του συνοδεία πολεμικών πλοίων που έχουν εξέλθει των ναυστάθμων της Σμύρνης και του Ακτσάζ.

2ον. Η τωρινή κρίση διαφέρει σημαντικά από όλες τις προηγούμενες ελληνοτουρκικές κρίσεις. Το σκηνικό είναι διαφορετικό συγκριτικά με τις κρίσεις του 1987 και των Υμίων του 1996, με την τουρκική πλευρά όλα αυτά τα χρόνια να έχει προετοιμάσει διάφορα επιλεκτικά σενάρια σε βάρος της χώρας μας, ενώ διενεργεί ευρύτατης μορφής ψυχολογικές, προπαγανδιστικές, παραπλανητικές, υβριδικές και ασύμμετρες επιχειρήσεις σε όλο το φάσμα, προσπαθώντας να αιφνιδιάσει. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Δεν αποκλείεται να δούμε τους επόμενους 3-4 μήνες ένα μπαράζ τέτοιων εντάσεων με αιχμές το Καστελλόριζο και την περιοχή του τουρκο-λιβυκού σύμφωνου.

3ον. Δεν υπάρχει σαφέστατη και ξεκάθαρη εικόνα της εν εξελίξει γερμανικής διπλωματικής προσπάθειας για την επίτευξη αποκλιμάκωσης της έντασης, ενώ υπολογίσιμες ναυτικές δυνάμεις πλέουν στην περιοχή (και από τις δύο πλευρές), χωρίς να φαίνεται έστω και κάποιες οριακές αποχωρήσεις.. Πηγές στο Βερολίνο διαψεύδουν το ότι «βρεθήκαμε μία ανάσα από τον πόλεμο», αλλά χαρακτηρίζουν την όλη κατάσταση ως κρίσιμη, γι’ αυτό και εκλήθη επειγόντως στο υπουργείο Εξωτερικών την Τρίτη το βράδυ ο πρέσβης της Τουρκίας στη Γερμανία Αλί Κεμάλ Αϊντίν και είχε συναντήσεις με Γερμανούς διπλωμάτες. Την ίδια χρονική περίοδο κυριαρχεί η σιωπή από το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., ενώ ο συνήθως λαλίστατος αμερικανικός παράγοντας δεν έχει εμφανιστεί. Πάντως, η υπουργός Αμυνας της Γερμανίας Ανεγκρετ Κραμπ Καρνμπάουερ δήλωσε χθες ότι «προσπαθούμε να επιλύσουμε τέτοια θέματα από το παρασκήνιο».

4ον. Προχθές, πριν από τη σύγκληση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, για πολλοστή φορά ο Ερντογάν μετέβη μαζί με τον υπουργό Αμυνας Χουλουσί Ακάρ και τον αρχηγό της Μυστικής Υπηρεσίας ΜΙΤ Χακάν Φιντάν στο Μαυσωλείο του Κεμάλ, και σε μία έξαρση αυτοθαυμασμού ο Ερντογάν μίλησε για την τεράστια στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας και τις αμέτρητες δυνατότητές της, κάτι που εύκολα διακρίνεται στη Συρία, στη Λιβύη, στο Ιράκ, στη Σομαλία και στην Ανατολική Μεσόγειο. Μάλιστα ανέφερε ότι «οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις αποτελούν εγγύηση για όλη την παρουσία και δράση της Τουρκίας». Η μετάβασή του στο Μαυσωλείο συνήθως συνδέεται διαχρονικά με πολύ σημαντικά γεγονότα στην Τουρκία , που έχουν ευρύτερες προεκτάσεις.

5ον. Παρά την κρίση με την χώρα μας και την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, έστειλε τον υπουργό Εξωτερικών Τσαβούσογλου σε τρία κράτη της Αφρικής (Τόγκο-Ισημερινή Γουινέα και Νίγηρα) για άνοιγμα πρεσβειών, γραφεία στρατιωτικών ακολούθων, υπογραφή πολλών συμφωνιών, διάθεση εκατοντάδων υποτροφιών σε νέους για σπουδές στην Τουρκία, ως και περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου της χώρας του στην αφρικανική ήπειρο. Ολα αυτά στο πλαίσιο των μεγαλεπήβολων σχεδίων που ξεδιπλώνει στην Αφρική, όπου η Τουρκία έχει πολλαπλασιάσει εκθετικά τον αριθμό των πρεσβειών, των αεροπορικών συγκοινωνιών και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Δεν είναι τυχαίο ότι επέλεξε τον Νίγηρα στην υποσαχάρια Αφρική, που έχει πολύ πορώδη σύνορα με τη Λιβύη.

6ο. Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια ο επικεφαλής του επικοινωνιακού του επιτελείου, Φεχρετίν Αλτούν, έκανε μία ανάλυση του τελικού κειμένου της συνόδου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και παρουσίασε τις κατευθυντήριες θέσεις της χώρας στα θέματα της Συρίας, της Λιβύης, της Μεσογείου, της Κύπρου, των ΑΟΖ, της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, των Βαλκανίων, των εξοπλισμών και της διένεξης στον βόρειο Καύκασο μεταξύ των «αδελφών» Αζέρων και των εχθρών Αρμενίων. Την ίδια στιγμή, όλο και πιο πολύ «πλασάρει» τον ειδικό του σύμβουλο και εκπρόσωπο Ιμπραήμ Καλίν στο να δίνει το «παρών» στην Ευρώπη με ομιλίες σε «δεξαμενές σκέψης» στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία κ.α. Ολα τα ανωτέρω είναι μέρος σχεδίου σε εφαρμογή με συγκεκριμένους αντικειμενικούς στόχους.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση