Την πεποίθηση πως η Ελλάδα μπορεί να αντεπεξέλθει των υποχρεώσεών της χωρίς νέα οικονομική βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ή την Ευρώπη, εξέφρασε χθες από το Λονδίνο ο υπουργός Οικονομικών, Γκ. Χαρδούβελης, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο αποχώρησης του Ταμείου στο τέλος του έτους.

Την ίδια ώρα, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει προσεκτικά τα βήματά του για την έκδοση νέου 7ετούς ομολόγου που θα διασφαλίσει την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών της χώρας και θα ανοίξει τον δρόμο για την επιτυχή έξοδο από το πρόγραμμα.

Ο κ. Χαρδούβελης σε συνέντευξή του στο Bloomberg και ερωτηθείς σχετικά με το εάν θα μπορούσε η Ελλάδα να αφήσει τα χρήματα που υπάρχουν τώρα στο τραπέζι και να βγει νωρίτερα από την ομπρέλα που παρέχει η τρόικα, απάντησε πως «όλα είναι ανοιχτά». Και εξήγησε πως «το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου. Το πρόγραμμα του ΔΝΤ τελειώνει το 2016. Υπάρχει λοιπόν ένα κενό μεταξύ των δύο προγραμμάτων. Από πλευράς δανειστών, και οι δύο νιώθουν άβολα όσον αφορά το 2015, σχετικά με το τι θα μπορούσε να συμβεί».

Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι «το ΔΝΤ δεν θέλει να δανείζει μόνο του, οι Ευρωπαίοι νιώθουν "ενοχλημένοι", έχοντας το ΔΝΤ να δανείζει, ενώ αυτοί μένουν απέξω. Πρέπει επομένως να βρεθεί μια λύση σ’ αυτό». Στο σημείο αυτό, ο δημοσιογράφος κάλεσε τον υπουργό να παρουσιάσει τη λύση που μπορεί να δοθεί, με τον κ. Χαρδούβελη να αρκείται στο ότι «αυτό είναι υπό συζήτηση. Είναι πολύ δύσκολο να πω κάτι τώρα. Αλλά θα βρεθεί μια λύση».

Ωστόσο, λίγο αργότερα, στο roadshow του Χρηματιστηρίου Αθηνών στο Λονδίνο, υποστήριξε πως η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί τρίτο δάνειο για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό των επόμενων ετών και τα υπόλοιπα του δανείου του ΔΝΤ (συνολικά περίπου 22-23 δισ. ευρώ).

Είναι ξεκάθαρο ότι η συζήτηση για τη μετά το Μνημόνιο εποχή έχει «φουντώσει». Ο κ. Χαρδούβελης αποκάλυψε την πρόθεση του Ταμείου να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα εφόσον η Ευρωζώνη σταματήσει να δανείζει την Ελλάδα. Δηλαδή, από 1η Ιανουαρίου που λήγει το πρόγραμμα της Ευρωζώνης και μετά, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει νέο πρόγραμμα.

Κάτι τέτοιο, όμως, δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Τόσο στους κόλπους της Ευρωζώνης, όσο και η ελληνική κυβέρνηση δεν θέλουν νέο πρόγραμμα. Στην Ευρώπη υπάρχουν χώρες που δεν επιθυμούν να ξαναδώσουν δάνεια στην Ελλάδα, ενώ και η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει πως το Μνημόνιο τελειώνει φέτος. Μάλιστα, ο κ. Χαρδούβελης δήλωσε χθες πως η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί τρίτο δάνειο.

Το υπουργείο Οικονομικών κινείται ήδη προς την κατεύθυνση της διασφάλισης της εξυπηρέτησης των ταμειακών αναγκών της χώρας από τώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη ξεκινήσει τις διερευνητικές επαφές με επενδυτές για την έκδοση 7ετών ομολόγων.

Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν στην «Κ» πως το υπουργείο «τεστάρει» το ενδιαφέρον των επενδυτών για 7ετή ελληνικά ομόλογα με επιτόκιο της τάξης του 4,5-5%. Οι ίδιοι παράγοντες σημειώνουν πως ένα επιτόκιο της τάξης του 5% θα τύγχανε θετικής ανταπόκρισης από τους επενδυτές σε αυτή τη φάση και δεν αποκλείεται η έκδοση να είναι προ των πυλών. Στο υπουργείο Οικονομικών, δε, εκτιμούν ότι όσο περνάει ο καιρός η κατάσταση θα βελτιώνεται και είναι ενδεικτική η χθεσινή δήλωση του κ. Χαρδούβελη στο roadshow του Χρηματιστηρίου Αθηνών στο Λονδίνο, ότι στα μέσα του 2015 η Ελλάδα θα αξιολογείται από τους οίκους με «ΒΒΒ». Δηλαδή, τα ελληνικά ομόλογα θα βγουν από την κατηγορία των «σκουπιδιών» και θα ξαναγίνουν «επενδυτικού βαθμού» και κατ’ επέκταση ο δανεισμός θα είναι ευκολότερος και φθηνότερος.

Ο επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), κ. Στ. Παπαδόπουλος, βρέθηκε μέσα στην εβδομάδα στις ΗΠΑ όπου είχε επαφές με επενδυτές. Εκτός, όμως, από το νέο 7ετές ομόλογο, στο οικονομικό επιτελείο σχεδιάζουν και την έκδοση νέων εντόκων γραμματίων 18μηνης διάρκειας. Κάποιες αρχικές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για τη δυνατότητα άντλησης περίπου 1,5 δισ. ευρώ από τα νέα έντοκα γραμμάτια και άλλων 2-3 δισ. ευρώ από τα νέα 7ετή ομόλογα (συνολικά 4-5 δισ. ευρώ).

Ωστόσο, για να διασφαλιστεί η κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του 2015 και να μην απαιτηθεί νέα οικονομική στήριξη της Ελλάδας δεν αρκούν τα κεφάλαια από τις νέες εκδόσεις. Το σενάριο που υπάρχει στο υπουργείο Οικονομικών προβλέπει:

• Την αξιοποίηση του βραχυπρόθεσμου δανεισμού από τους φορείς του Δημοσίου. Πρόκειται για δάνεια που μπορούν να ξεπεράσουν τα 6 δισ. ευρώ.

• Την εκταμίευση 7,2 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους από την Ευρωζώνη, το Ευρωσύστημα και το ΔΝΤ. Πρόκειται για τις δόσεις που εξαρτώνται από την επιτυχή ολοκλήρωση του ελέγχου που θα ξεκινήσει από την τρόικα στις 30 Σεπτεμβρίου.

• Την πραγματοποίηση νέων ομολογιακών εκδόσεων εντός του 2015.

Σε ό,τι έχει να κάνει με το ελληνικό χρέος και τη νέα διευθέτησή του, ο κ. Χαρδούβελης δήλωσε στο Bloomberg ότι το «κούρεμα» των επίσημων δανείων «δεν αποτελεί επιλογή». Αντιθέτως, υποστήριξε πως «υπάρχουν άλλες επιλογές όπως επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ή η μετατροπή μέρους των επιτοκίων από κυμαινόμενο σε σταθερό».

Τα 6 «μέτωπα» με την τρόικα

Για να ολοκληρωθεί επιτυχώς ο έλεγχος της τρόικας που ξεκινάει στις 30 Σεπτεμβρίου υπάρχει μία σειρά ανοικτών θεμάτων που θα πρέπει να συμφωνηθούν μεταξύ των δύο πλευρών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα έχει θέσει ως βασικές προτεραιότητες για την ολοκλήρωση του ελέγχου:

1. Την προώθηση των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο συνδικαλιστικός νόμος και το δικαίωμα στην «ανταπεργία».

2. Τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. Θα πρέπει να οριστικοποιηθούν οι αλλαγές, καθώς η τρόικα εκτιμά πως το σύστημα δεν είναι βιώσιμο.

3. Το νέο ενιαίο μισθολόγιο. Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα είναι ουδέτερο, και κατ’ επέκταση οι μειώσεις στις αποδοχές των μισών περίπου δημοσίων υπαλλήλων θα αντισταθμιστούν από τις αυξήσεις στους υπόλοιπους.

4. Την ολοκλήρωση του προϋπολογισμού του 2015. Το υπουργείο Οικονομικών θα ενσωματώσει στον προϋπολογισμό τις φοροελαφρύνσεις που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ και το θέμα πλέον είναι να προσδιοριστεί το δημοσιονομικό κενό του 2015.

5. Την αναμόρφωση του καθεστώτος ΦΠΑ. Η τρόικα επιμένει στη δημιουργία ενός ενιαίου συντελεστή, αλλά αυτό θα σήμαινε την αύξηση του ΦΠΑ για βασικές κατηγορίες προϊόντων.

6. Τις απολύσεις στο Δημόσιο. Αρχικώς θα πρέπει η κυβέρνηση να αποδείξει ότι θα επιτύχει τον φετινό στόχο, ενώ η τρόικα έχει δηλώσει πως θέλει να τεθεί ποσοτικός στόχος και για το 2015. Κάτι το οποίο έχει απορρίψει η κυβέρνηση.

kathimerini.gr