Κάθε χρόνο στις 21 Φεβρουαρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Hμέρα Μητρικής Γλώσσας που καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση της UNESCO το Νοέμβριο του 1999.

Αφορμή για την υιοθέτησή της από τη Γενική Συνέλευση της UNESCO στάθηκε η Σφαγή της Ντάκα στις 12 Φεβρουαρίου του 1952, όταν φοιτητές του Ανατολικού Πακιστάν (σημερινού Μπανγκλαντές) ξεσηκώθηκαν για να εμποδίσουν την κατάργηση της γλώσσας τους «Μπενγκάλι» και την υιοθέτηση της επίσημης πακιστανικής «Ουρντού». Η Αστυνομία έπνιξε τη διαμαρτυρία τους στο αίμα.

Γράφει η Ιωάννα Σαββινίδου, Καθηγήτρια Φιλόλογος στο LFH ED, Docteur ès Lettres Classiques EPHE IVe

Οι πολιτισμικές σημασίες της Γλώσσας
Αν δεχτούμε ότι η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα εργαλείο επικοινωνίας, αλλά είναι ο καθρέφτης της σκέψης μας και ο γλωσσικός εκφραστής του συναισθηματικού μας κόσμου, τότε καταλαβαίνουμε ότι μιλάμε, όπως είμαστε και είμαστε, όπως μιλάμε. Στο Σοφιστή του Πλάτωνα (263 e) ακούμε το Ξένο και το Θεαίτητο να συμφωνούν ότι η σκέψη και η γλώσσα είναι το ίδιο πράγμα.
Ξένος: Οὐκοῦν διάνοια μὲν καὶ λόγος ταὐτόν· πλὴν ὁ μὲν ἐντὸς τῆς ψυχῆς πρὸς αὑτὴν διάλογος ἄνευ φωνῆς γιγνόμενος τοῦτ” αὐτὸ ἡμῖν ἐπωνομάσθη, διάνοια; (Λέω λοιπόν ότι σκέψη και λόγος είναι το ίδιο και το αυτό, με την μόνη διαφορά ότι ο εσωτερικός διάλογος που γίνεται με την ψυχή μας, χωρίς φθόγγους, λέγεται, σκέψη.
Θεαίτητος: Πάνυ μὲν οὖν. (Ακριβώς έτσι)(1 ).

Γι αυτό το λόγο άλλωστε και σύμφωνα με την αρχή της γλωσσικής σχετικότητας η γλώσσα που χρησιμοποιούμε αντανακλά τις πολιτιστικές και γνωστικές κατηγορίες που μας επηρεάζουν και καθορίζουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε, έτσι ώστε, όταν μιλούμε διαφορετικές γλώσσες, να έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε και να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά ανάλογα με τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε.
Π.χ για έναν Γάλλο απόγευμα (après-midi στη γλώσσα του) είναι μετά τις 12:00 το μεσημέρι και μέχρι τις 16:00. Αντιθέτως ο Έλληνας σίγουρα το διάστημα 12:00 μέχρι και 14:00 θα το έλεγε μεσημέρι και αυτό γιατί ο χρόνος στη συγκεκριμένη περίπτωση φέρει το πολιτισμικό φορτίο της συνήθειας των Γάλλων να τρώνε γύρω στις 12:00 και των Ελλήνων γύρω στις 14:00. Αν θέλουμε να περάσουμε σε έννοιες με ειδικό βάρος, αρκετές είναι οι μελέτες για την έννοια φιλοτιμία που αποτελεί ευρύτερη έννοια επιμέρους εννοιών, συχνά μη απόλυτα προσδιορίσιμων σε άλλη γλώσσα, και γι΄αυτό είπε ο Momigliano «Καμιά άλλη λέξη δεν μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα το ελληνορωμαϊκό επίτευγμα»(2).
Ο Wittgenstein έδωσε μία γενικότερη διάσταση σε αυτή τη σύμπτωση σκέψης και γλώσσας, που συμπυκνώνεται στη φράση «Τα όρια του κόσμου μου είναι τα όρια της γλώσσας μου».

Και η σύγχρονη έρευνα αναγνωρίζει στη γλώσσα λειτουργίες πέραν από τις απλές επικοινωνιακές. Γι’ αυτό άλλωστε σήμερα όταν μαθαίνουμε μία ξένη γλώσσα δεν περιοριζόμαστε, όπως γινόταν μέχρι τη δεκαετία του 1960, στην δομική και λειτουργική φύση της γλώσσας, αλλά αναγνωρίζοντας την αλληλεπιδρασιακή της πλευρά, ως μέσου πραγμάτωσης διαπροσωπικών σχέσεων και κοινωνικών συναλλαγών ανάμεσα στα άτομα, θεωρούμε ότι δεν μπορεί να διδαχθεί μία γλώσσα αποκομμένη από το πολιτισμικό της περιβάλλον και τις συνήθειες του λαού που τη μιλάει ως μητρική.

Η σημασία της μητρικής γλώσσας
Οι τελευταίες έρευνες έχουν αποδείξει ότι «η μητρική γλώσσα «γράφεται» μέσα μας από τη μήτρα. Οι επιστήμονες κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα αφού κατέγραψαν και ανέλυσαν το κλάμα 60 νεογέννητων ηλικίας τριών ως πέντε ημερών (τα μισά από τα βρέφη είχαν γερμανόφωνους γονείς, ενώ τα υπόλοιπα γαλλόφωνους) και ανακάλυψαν εμφανείς διαφορές ανάλογα με τη μητρική γλώσσα του κάθε βρέφους. Τα βρέφη των γερμανόφωνων έκλαιγαν ακολουθώντας έναν τονισμό ο οποίος παρουσίαζε σταδιακή ύφεση, ενώ αντιθέτως τα βρέφη των γαλλόφωνων ακολουθούσαν έναν τονισμό που συνεχώς αυξανόταν. Τα χαρακτηριστικά αυτά συνάδουν, λένε οι ειδικοί, με τη γερμανική και τη γαλλική γλώσσα αντιστοίχως (3).

Το παραπάνω παράδειγμα αναδεικνύει όχι μόνο ότι εγγράφεται η μητρική γλώσσα από τη βρεφική ηλικία αλλά και τη σπουδαιότητα της, αφού είναι γνωστό ότι η μητρική ταυτίζεται και με τη συναισθηματική μας γλώσσα. Και αυτό γιατί με αυτήν εκφράζουμε τις πιο επεξεργασμένες και λεπτές ψυχικές μας εκφάνσεις, με την προϋπόθεση βέβαια ότι έχουμε αναπτυγμένο γλωσσικό αισθητήριο. Για τη σημασία της σωστής και βαθιάς γνώσης της μητρικής γλώσσας, αξίζει να αναφέρουμε αυτό που γράφει ο Χρ. Τσολάκης, με μεγάλη εμπειρία στην γλωσσική εκπαίδευση μεταξύ των άλλων και της Σουηδίας. Εκεί λοιπόν «ψηφίζουν νόμους και εκχωρούν κονδύλια, για να διδαχθεί και να μάθει ο κάθε ξένος, εργάτης ή μαθητής, τη μητρική του γλώσσα. Έτσι φτάνουν στην ασύλληπτη για μας απόφα¬ση να αμείβουν κάθε ξένο αναλφάβητο μετανάστη (και το δάσκαλο του) με ωριαία αντιμισθία, για να (του) μάθει τη μητρική του γλώσσα. Κι αυτό γιατί ξέρουν ότι μόνο εκείνος που θα καλλιεργήσει τη μητρική του γλώσσα, θα μπορέσει στη συνέχεια να μάθει και τη Σουηδική και να ενταχθεί στη νέα κοινωνία που τον φιλοξενεί. Η ημιγλωσσία τους είναι πεποίθηση ότι οδηγεί σε διανοητική αναπηρία» (4).

Στην δική μας περίπτωση, που η γλώσσα μας έχει την παγκόσμια ιδιαιτερότητα της ενιαίας συνέχειας, η σημασία της γίνεται ακόμη πιο σημαντική. Οι Έλληνες στον ίδιο γεωγραφικό χώρο επί 40 αιώνες μιλούν και γράφουν την ίδια γλώσσα, την ελληνική. Παρά τις διαφορές των δομικών κατηγοριών (καταλήξεις, σχηματιστικά στοιχεία, φθόγγοι, εγκλίσεις, πτώσεις και γένη) στην γλώσσα μας επιβιώνουν και αναβιώνουν πολλές λέξεις της αρχαίας ελληνικής τις οποίες ασυνείδητα άλλοι και πιο συνειδητά οι μορφωμένοι ανακαλύπτουν και προσδιορίζουν. Έτσι αναπόφευκτα μέσω της γλώσσας μεταφέρουμε αξίες, πολιτισμικές συνήθειες, λαογραφικές ιδιαιτερότητες, ιστορικές καταβολές. Συνεπώς μία οποιαδήποτε υποχώρηση της γλωσσικής μας επάρκειας σημαίνει ταυτόχρονα και πνευματική οπισθοδρόμηση.

Αναπόδραστο τίθεται λοιπόν το ερώτημα κατά πόσο η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας σχεδόν παράλληλα με τη μητρική είναι τροχοπέδη ή αρωγός στην γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.
Το φαινόμενο αυτό το συναντάμε στα ξενόγλωσσα σχολεία ή ακόμη σε δίγλωσσα οικογενειακά και κοινωνικά περιβάλλοντα. Ένας άνθρωπος θεωρείται δίγλωσσος όταν έχει την ικανότητα να χρησιμοποιεί με την ίδια περίπου ευχέρεια δύο γλώσσες ανάλογα με το γλωσσικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται κάθε φορά. Αντίστοιχα όσοι παρουσιάζουν ποσοτικές και ποιοτικές ελλείψεις και στις δύο γλώσσες, ελλείψεις δηλαδή που αφορούν το λεξιλόγιο, τη γραμματική, τη σκέψη και την έκφραση συναισθημάτων, συγκριτικά με τους μονόγλωσσους χαρακτηρίζονται ως ημίγλωσσοι ή διπλά ημίγλωσσοι.

Πάντως οι έρευνες δείχνουν ότι η δίγλωσση εκπαίδευση έχει θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη της γλώσσας (συμπεριλαμβανομένης και αυτής της μητρικής), εμπλουτίζει τον εγκέφαλο, αφού υπάρχουν δύο λέξεις για κάθε έννοια (5). Προϋπόθεση της επιτυχούς εκμάθησης είναι οι γονείς να μιλούν σωστά και καλά τη δική τους γλώσσα, γιατί έτσι ευαισθητοποιούν το παιδί για τα νοήματα που αποδίδονται με την μία ή την άλλη γλώσσα, του μαθαίνουν ανεπίγνωστα δομικές λειτουργίες της γλώσσας και συλλογιστική σκέψη, δομές που υπάρχουν σε κάθε γλώσσα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι έρευνες δείχνουν ότι η διγλωσσία σπάνια αποτελεί την αιτία δυσκολιών γενικότερης εκμάθησης. Η μόνη περίπτωση που θα μπορούσε να οδηγήσει ένα δίγλωσσο παιδί να παρουσιάσει προβλήματα εκμάθησης είναι, όταν καμία από τις 2 γλώσσες δεν έχουν κατακτηθεί σωστά με την είσοδο του παιδιού στο σχολείο.

Πηγές: 1. Πλάτων: Θεαίτητος, Ἀντερασταί, Θεάγης, εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια, Λ. Τατάκης, Π.Πετρίδης εκδ. Δαίδαλος – Ζαχαρόπουλος.
2. Brown, P. The Making of Late Antiquity, Cambridge, 1993, p. 31.
3. Εφημερίδα «Το Βήμα» , Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010
4. Χρ. Τσολάκης, Η πρωταρχία της μητρικής γλώσσας, περιοδ. Άρδην, τ. 30, 2001
5. Βλέπε, Διάλεξη της Γιώτας Γιαννέλη, Δίγλωσση ανάπτυξη του παιδιού, LFHED, 15/1/2009

Το CNN παρουσιάζει τα 10 Mνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς που αξίζουν την προσοχή κάθε ταξιδιώτη.

Οι Αιγές, σήμερα τις γνωρίζουμε ως Βεργίνα, βρίσκονται στη δεύτερη θέση της λίστας. Η UNESCO ξεκίνησε το Πρόγραμμα με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 1976 και πέρυσι όρισε το χιλιοστό Μνημείο της λίστας.

Δείτε αναλυτικά τη λίστα με τα 10 Mνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς που αξίζουν την προσοχή κάθε ταξιδιώτη.

1. Ποτοσί – Βολιβία

Η ανακάλυψη μεταλλεύματος στο Σέρρο Ρίκο από τον Ινδιάνο Ντιέγκο Ουάλπα το 1544 αποτέλεσε το έναυσμα για την ίδρυση της πόλης του Ποτοσί στις 10 Απριλίου 1545 με 3000 κατοίκους.65 χρόνια μετά ο πληθυσμός ήταν 160.000. Κατά το 16ο αιώνα, ήταν το μεγαλύτερο παγκοσμίως βιομηχανικό συγκρότημα. Η εξόρυξη των μεταλλευμάτων βασιζόταν σε ένα σύστημα υδρόμυλων. Περίπου 13.500 εργάτες τον χρόνο εξαφανιζονταν στα έγκατα των ορυχείων. Στις 11 Δεκεμβρίου 1987, η UNESCO ανακήρυξε το Ποτοσί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, αναγνωρίζοντας την πλούσια ιστορία της πόλης και τον πλούτο της αποικιακής αρχιτεκτονικής της. Η περιοχή αποτελείται από τα μνημεία του Σέρρο Ρίκο, όπου υπήρχε εγκατεστημένο σύνθετο σύστημα ύδρευσης και τεχνητές λίμνες, από την αποικιακή πόλη, την Εκκλησία του Σαν Λορένζο, αρχοντικές κατοικίες και τις εργατικές περιοχές.

2. Αιγές – Βεργίνα

Η ανακάλυψη του τάφου του Φιλίππου Β το 1977 στις Αιγές, σήμερα τις γνωρίζουμε ως Βεργίνα, ήταν μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα. Επιβεβαίωσε ότι αυτή η μικρή πόλης της αρχαιότητας ήταν η πρωτεύουσα της αρχαίας Μακεδονίας. Πίσω στο 338π.Χ. ο βασιλιάς Φίλιππος κατέκτησε την υπόλοιπη Ελλάδα, 10 χρόνια μετά κάλεσε τον Αριστοτέλη από την Αθήνα να κάνει μάθημα στον γιο του Αλέξανδρο. Ο Φίλιππος δολοφονήθηκε στο θέατρο των Αιγών από έναν από τους σωματοφύλακες του. Ο θάνατος του έφερε τον 23χρονο τότε Αλέξανδρο στην εξουσία. Μια δεκαετία αργότερα κατέκτησε τον μισό τότε γνωστό κόσμο, δημιούργησε μια αυτοκρατορία που εκτεινόταν ως τις Ρώσικες στέπες και το Αφγανιστάν, δίνοντας του τον χαρακτηρισμό Μέγας Αλέξανδρος. Η Ελληνιστική Ελλάδα ξεκίνησε από εδώ. Σήμερα, τα πιο σημαντικά ευρήματα στη Βεργίνα είναι το μνημειώδες παλάτι και το νεκροταφείο, το οποίο περιέχει περισσότερους από 300 τύμβους, μερικοί μάλιστα χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα π.Χ..

3. Μασάντα – Ισραήλ

Υψώνεται 400 μέτρα πάνω από τη Νεκρά Θάλασσα, σε ένα απομονωμένο σημείο, που ακόμα και σήμερα είναι δύσκολο να προσεγγίσει κανείς. Η Μασάντα, είναι το οχυρό-ανάκτορο που είχε χτίσει ο Ηρώδης ο Μέγας μεταξύ του 37-31 π.Χ για να υπερασπιστεί το βασίλειο του. Ο Ηρώδης έχτισε πολυτελή παλάτια, στρατώνες, αποθήκες τροφίμων, λουτρά και δεξαμενές νερού. Τα προσωπικά διαμερίσματα του Ηρώδη στο βόρειο παλάτι, ήταν διακοσμημένα με ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Όταν τελικά οι Εβραίοι εξεγέρθηκαν εναντίον των Ρωμαίων, ο Ηρώδης είχε πεθάνει. Με την Ιερουσαλήμ να έχει καταληφθεί και το Ναό της να έχει καταστραφεί, οι επιζώντες αντάρτες κατέφυγαν στη Μασάντα, κατόπιν εντολής του Ελεάζαρ Μπεν Γιαΐρ. Περίπου 960 άνδρες, γυναίκες και παιδιά βρήκαν καταφύγιο στο φρούριο της ερήμου. Στους πρόποδες του οχυρωμένου λόφου στρατοπέδευσαν 8.000 Ρωμαίοι λεγεωνάριοι. Στις 15 Απριλίου του 73 μ.Χ. ο Μπεν Γιαΐρ συγκέντρωσε τους ομοφύλους του και τους είπε ότι είχε έρθει η ώρα να «προτιμήσουν το θάνατο από τη δουλεία». Χρησιμοποιώντας κλήρους, οι άντρες σκότωσαν πρώτα τις συζύγους και τα παιδιά τους και στη συνέχεια ο ένας τον άλλο. Ο τελευταίος επιζών θα αυτοκτονούσε. Αυτά παραδίδει ο ιστορικός Φλάβιος Iώσηπος (37-100) στην Ιστορία των Ιουδαϊκών Πολέμων. Όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, δύο γυναίκες και πέντε παιδιά επέζησαν για να αφηγηθούν την ιστορία, ενώ οι Ρωμαίοι βρήκαν 960 πτώματα.

4. Μνημείο Λούθερ – Γερμανία

Οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφθούν το Σπίτι του Λούθερ, το οποίο έχει μετατραπεί σε μουσείο από το 1883 και είναι ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου που ρίχνει φως στην ιστορία της Μεταρρύθμισης.

5. Μαυσωλείο του Πρώτου Κινέζου Αυτοκράτορα – Κίνα

Το μαυσωλείο του πρώτου Κινέζου αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ (Qin Shi Huang) βρίσκεται στα ανατολικά της πόλης Χσιάν. Ο Τσιν Σι Χουάνγκ αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας το 221 π.Χ., αφού υπόταξε έξι αντιμαχόμενα κράτη και ένωσε την Κίνα. Είναι γνωστό για τον Στρατό από τερακότα και αποτελείται από 8000 στρατιώτες από πηλό. Η κατασκευή του πήρε περισσότερα από 38 χρόνια και ο ιστορικός Sima Qian κατέγραψε την όλη διαδικασία, αναφέροντας πως 700.000 εργάτες πήραν μέρος στην ολοκλήρωση του έργου, κάτι που έγινε κατανοητό μόλις αποκαλύφθηκε η νεκρόπολη που εκτεινόταν για 20 τετραγωνικά μίλια. Μόλις το 10% έχει ανασκαφθεί.

6. Εθνικό Ιστορικό Πάρκο, Σίταντελ, Σαν Σούσι –Αϊτή

H Δημοκρατία της Αϊτής αποτελεί μια χώρα που καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα του νησιού της Ισπανιόλας που βρίσκεται στην Καραϊβική. Η αποχώρηση των Γάλλων έγινε το 1803 και το 1804 η χώρα έγινε ανεξάρτητη, με πρώτο Αυτοκράτορα τον Ζαν Ντεσαλέν. Η Αϊτή ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση και την Ελλάδα ως ανεξάρτητο κράτος. Το Σίταντελ και τα ανάκτορα Σαν Σουσί είναι στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, το Σίταντελ ήταν το πιο εντυπωσιακό αμυντικό κτίσμα στην Αμερική και τα ανάκτορα ήταν εξίσου εντυπωσιακά με αυτά της Ευρώπης. Το Εθνικό Ιστορικό πάρκο στην Καπ Αϊσιέν έχει έμβλημα την καλοδιατηρημένη της ακρόπολη.

7. Λουμπινι, Γενέτειρα του Βούδα – Νεπάλ

Το Λουμπινι είναι η γενέτειρα του πρίγκιπα Siddhartha Gautama, που αργότερα έγινε ο Βούδας. Η μητέρα του Βασίλισσα Μάγια Ντεβί, τον γέννησε στη σκιά ενός δέντρου, ενώ περνούσε από το Λουμπινι. Τριακόσια χρόνια μετά ο Αυτοκράτορας Ashoka αφιέρωσε το μέρος στη μνήμη της θρησκείας του Βουδισμού Οι αρχαιολόγοι Ρόμπιν Κόνινγκχαμ και Κος Πρασάντ Ακάια, από το Πανεπιστήμιο του Ντάρχαμ, στη Βρετανία, που ηγούνταν της ανασκαφής, ανακοίνωσαν τη Δευτέρα ότι εντόπισαν στο Νεπάλ, στον αρχαιολογικό χώρο Λουμπίνι, που θεωρείται γενέτειρα του Βούδα, ένα νέο βουδιστικό ναό ο οποίος χρονολογείται περίπου το 550 πΧ. Σκάβοντας κάτω από τον τούβλινο ναό Μάγια Ντεβί, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ότι υπήρχε στα θεμέλιά του ένας παλαιότερος, ξύλινος, ο οποίος δεν είχε στέγη επειδή στο χώρο υπήρχε ένα δέντρο.

8. Βασιλικά Ανάκτορα του Αμπομέι – Μπενίν

Το 1985 δύο βασιλικά ανάκτορα στην Αμπομέι ή Δαχομέη που σώθηκαν από την επιδρομή των Γάλλων το 1892, χαρακτηρίστηκαν Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Πρόκειται για 12 διώροφα κτίρια, διακοσμημένα με λιτά, όμως όμορφα γλυπτά. Τα αγόρια μυούνταν στον πόλεμο από παλιούς πολεμιστές από πολύ νεαρή ηλικία. Επίσης, το Βασίλειο έγινε διάσημο για τα επίλεκτα στρατιωτικά σώματα γυναικών, που ονομάζονταν Ahosi , δηλαδή «οι δικές μας μητέρες», γνωστές ως Αμαζόνες. Η έμφαση στη στρατιωτική προετοιμασία και στην πειθαρχία έκανε πολλούς Ευρωπαίους παρατηρητές του 19ου αιώνα να χαρακτηρίζουν τη Δαχομέη, ως τη Μαύρη Σπάρτη. Στο βασίλειο κοινή πρακτική ήταν οι ανθρωποθυσίες, ιδιαίτερα σε περιόδους εορτών. Οι αιχμάλωτοι πολέμου αποκεφαλίζονταν δημοσίως. Μαζί με το ισχυρό Βασίλειο της Δαχομέης, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή που θα εξελισσόταν στη Δημοκρατία του Μπενίν και άλλοι λαοί.

9. Head Smashed in Buffalo Jump – Καναδάς

Το συγκεκριμένο σημείο αποτελεί απόδειξη μιας μοναδικής τεχνικής κυνηγιού που χρησιμοποιούσαν 6.000 χρόνια πριν οι ιθαγενείς της φυλής Blackfoot. Οι δρομείς της φυλής φορούσαν δέρματα λύκων ώστε να τρομάξουν τις αγέλες βουβαλιών προς τον γκρεμό. Ο όγκος και αριθμός των ζώων ανάγκαζε τα ζώα που βρίσκονταν μπροστά να πηδήξουν από την άκρη και σπάζουν πόδια κατά την προσγείωση. Οι άνδρες της φυλής μπορούσαν με μεγαλύτερη ευκολία τότε, να σκοτώσουν τα ζώα και να τα τεμαχίσουν. Ο χώρος ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1981.

10. Οχυρό Άγκρα – Ινδία

Το πελώριο οχυρό Άγκρα ήταν η θέση ισχύος για τον Μογγόλο αυτοκράτορα Ακμπάρ τον Μέγα, ο οποίος είχε επεκτείνει την αυτοκρατορία του σχεδόν σε όλη την Ινδία. Σήμερα, η ακρόπολη, η οποία είναι γεμάτη με εντυπωσιακά μαρμάρινα παλάτια, υποσκιάζεται από έναν πιο επιφανή γείτονα, το Ταζ Μαχάλ. Ο εγγονός του Άκμπαρ, Shah Jahan έχτισε το Ταζ στη μνήμη της αγαπημένης του συζύγου, η οποία πέθανε κατά τη γέννα.

Πηγή: CNN