Με το βλέμμα στραμμένο στις πιθανές εξελίξεις που θα δρομολογήσει το σημερινό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για το ονοματολογικό είναι η κυβέρνηση Ζάεφ.

Ανάλογα με την ψήφο των Σλάβων, των Αλβανών και των μελών των μειονοτήτων -που, όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις, κλίνουν υπέρ του «Ναι»- σε συνάρτηση και με το ποσοστό συμμετοχής των πολιτών που, σύμφωνα με το Σύνταγμά της, πρέπει να υπερβαίνει το 50%, ο σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός της FYROM Ζόραν Ζάεφ δεν αποκλείεται να προβεί ακόμα και στην εντυπωσιακή κίνηση της προκήρυξης πρόωρων εκλογών.

Παρά την… παρέλαση τον τελευταίο μήνα από τα Σκόπια σημαινουσών πολιτικών προσωπικοτήτων και παραγόντων της Δύσης -όπως η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτεμπεργκ και πλειάδα υπουργών και υφυπουργών των ΗΠΑ και χωρών-μελών της Ε.Ε.- με εμφανή στόχο να επηρεάσουν την κοινή γνώμη της γείτονος προκειμένου όχι μόνο να ψηφίσει «Ναι» αλλά κυρίως να μην απέχει από το δημοψήφισμα, όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση της FYROM μάλλον δεν καταφέρνει να πετύχει υψηλά ποσοστά συμμετοχής. Ειδικά ανάμεσα στο σλαβικό στοιχείο (αποτελεί τα δυο τρίτα του πληθυσμού), όπου φαίνεται πως ένας στους πέντε πιθανώς θα απέχει, ενώ ένα ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό, ενδεχομένως περί το 20%, εμφανίζεται αναποφάσιστο. Στην περίπτωση που η συμμετοχή δεν ξεπεράσει το 50% ή, ακόμα χειρότερα, κυμανθεί χαμηλά, περί το 40%-45%, τότε η σκοπιανή αντιπολίτευση θα αμφισβητήσει τη νομιμότητα του δημοψηφίσματος.

Πάντως, εκείνοι που και υπέρ του «Ναι» είναι, σε ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 85%-90%, και δηλώνουν ότι θα πάνε να ψηφίσουν είναι οι Αλβανοί, καθώς και οι μειονότητες (Σέρβοι, Βλάχοι, Τούρκοι κ.λπ.). Η συμμετοχή των παραπάνω δίνει μεγάλα πλεονεκτήματα στον Ζ. Ζάεφ, αλλά όχι και την απόλυτη πολιτική νίκη. Αυτή μπορεί να τη δώσει ο σλαβικός πληθυσμός, ο οποίος ναι μεν (οριακά) πλειοψηφικά βλέπει αρνητικά τη συμφωνία των Πρεσπών, αλλά όταν καλείται να απαντήσει πώς θα ψηφίσει στο δημοψήφισμα, δηλώνει πλειοψηφικά υπέρ, υποκύπτοντας στο «δέλεαρ» της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ. Ως γνωστόν, το ερώτημα, το οποίο αμφισβητήθηκε εντονότατα ως προς την «καθαρότητά» του, είναι: «Είστε υπέρ της ένταξης στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ με αποδοχή της συμφωνίας μεταξύ της “Δημοκρατίας της Μακεδονίας” και της Ελλάδας;».

Μπροστά στο ενδεχόμενο της μειωμένης συμμετοχής, ο Ζ. Ζάεφ, μόλις τρεις μέρες πριν από τις κάλπες, δήλωσε πως «μόνον εκείνοι που θα πάνε να ψηφίσουν έχουν τη δυνατότητα να αποφασίσουν»! Πρόσθεσε, δε, ότι «μετά το δημοψήφισμα, οι βουλευτές στο Κοινοβούλιο θα πρέπει να σεβαστούν την απόφαση της πλειοψηφίας των πολιτών που ψήφισαν». Δηλώσεις που δείχνουν πως ο ίδιος, αν και δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για τη συμμετοχή, στη συνέχεια θα χρησιμοποιήσει την πιθανή κυριαρχία του «Ναι» στο δημοψήφισμα ως όπλο για να «εκβιάσει» την ψήφο των δυο τρίτων των βουλευτών, ώστε να επικυρώσει τη συμφωνία στη Βουλή. Ως γνωστόν, από τους 120 βουλευτές δεν διαθέτει παρά περίπου 65. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποσπάσει την ψήφο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του εθνικιστικού VMRO.

Το ίδιο σκηνικό σκιαγράφησε και ο υπουργός Εξωτερικών της FYROM, Νίκολα Ντιμιτρόφ, ο οποίος, αφού επισήμανε ότι περί τους 300 χιλιάδες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους είναι μετανάστες και δεν θα ψηφίσουν, σημείωσε πως «αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε ένα ποσοστό συμμετοχής μεταξύ 65% και 70% ανά περιφέρεια, προκειμένου να καταφέρουμε να συγκεντρώσουμε το συνταγματικώς προβλεπόμενο 50%». Και πρόσθεσε για τη διαδικασία που θα ακολουθήσει στη Βουλή για την επικύρωση και τις αλλαγές στο σύνταγμα μετά το δημοψήφισμα: «Οσο περισσότεροι άνθρωποι συμμετάσχουν και ψηφίσουν “Ναι” τόσο πιο απλό θα είναι να εξασφαλιστούν οι απαραίτητοι 80 βουλευτές από το σύνολο των 120 για τις συνταγματικές μεταβολές». Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι ακριβώς εξαιτίας των φόβων για μικρή συμμετοχή, η κυβέρνηση «βάφτισε» το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος «συμβουλευτικό» και όχι υποχρεωτικό. Κάτι, όμως, που πολύ μικρή σημασία θα έχει, εάν ο πήχυς της συμμετοχής πέσει αισθητά κάτω του 50%.

Ο Ιβανόφ

Σε αυτή την περίπτωση, ο βασικός υπέρμαχος της αποχής, ο πρόεδρος Γκιόργκι Ιβανόφ, θα καλέσει σε «ανυπακοή». Να σημειωθεί πως ο Ιβανόφ αποτελεί το βασικό πυρήνα γύρω από τον οποίο συσπειρώνονται οι πολέμιοι της συμφωνίας των Πρεσπών. Ακόμα και η νέα ηγεσία του VMRO, του κόμματος που οικοδόμησε ο Νικολά Γκρουέφσκι, εμφανίστηκε τελευταία πιο διαλλακτική.

Ετσι, ο Γκιόργκι Ιβάνοφ προ ημερών έφτασε στο σημείο να εκμεταλλευτεί ακόμα και το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για να κάνει προεκλογική ομιλία και να καλέσει τους πολίτες της FYROM να μην πάνε να ψηφίσουν. Ο ίδιος, αφού χαρακτήρισε τη συμφωνία των Πρεσπών ως «ιστορική αυτοκτονία», εμφανιζόμενος ως ο μοναδικός θεματοφύλακας της συνταγματικής νομιμότητας, είπε: «Δύο φορές οι πολίτες με εμπιστεύθηκαν για να μην επιτρέψω αλλαγή του συντάγματος που θα έχει ως στόχο την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος, για να μην αποδεχθώ ιδέες και προτάσεις που θα θέτουν σε κίνδυνο τη “μακεδονική” εθνική ταυτότητα, την ιδιαιτερότητα του “μακεδονικού” έθνους, της “μακεδονικής” γλώσσας και του “μακεδονικού” μοντέλου συμβίωσης».

Επίσης, αφού χαρακτήρισε τη συμφωνία των Πρεσπών ως «ελληνική συμφωνία» (!) που «δεν ενισχύει τη “μακεδονική” ταυτότητα, αλλά καταργεί νομικά το “μακεδονικό” λαό», κατέληξε: «Με τη συμφωνία δεν αλλάζει μόνο το όνομα του κράτους, αλλά δημιουργείται ένα νέο ημικυρίαρχο κράτος με νέο όνομα. Η συμφωνία αρνείται την κυριαρχία και την πολιτική ανεξαρτησία μας, επιτρέπει την ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις μας, τον τελευταίο λόγο τον έχουν οι Ελληνες και όχι οι “Μακεδόνες” βουλευτές, ενώ η “Δημοκρατία της Μακεδονίας” τίθεται σε θέση υποταγής έναντι της Ελληνικής Δημοκρατίας»!

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής