«Παρά την κρίση και τα μεγάλα εθνικά προβλήματα, οι Έλληνες θα τα καταφέρουμε». Αυτό είναι από τα συμπεράσματα που προκύπτει από την έρευνα της Κάπα Research για λογαριασμό του ethnos.gr.
Στην έρευνα που διεξήχθη από τις 12 – 21 Οκτωβρίου 2019, σε 1.003 άτομα στις 13 περιφέρειες της χώρας, ηλικίας από 17 και άνω (άνδρες και γυναίκες), με τη μέθοδο τηλεφωνικών συνεντεύξεων και βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου, προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα:
Η πλειοψηφία θεωρεί ότι βγαίνουμε από την κρίση του 2010, ενώ όσοι βλέπουν τη χώρα ακόμη σε κρίση αποτελούν για πρώτη φορά τη μειοψηφία (34%). Ακόμη υπάρχει αίσθημα αισιοδοξίας και για τις προοπτικές ανάπτυξης με 6 στους 10 να εκτιμούν ότι η χώρα έχει τη δυνατότητα να επιτύχει υψηλούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης τα επόμενα 5 χρόνια. Παράλληλα η θετική εικόνα της οικονομίας εντοπίζεται κυρίως ανάμεσα στους ψηφοφόρους της Ν.Δ. και του ΚΙΝΑΛ, τις μεσαίες και ανώτερες τάξεις, τους πιο μορφωμένους και τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.
Παράλληλα ενισχύεται η εμπιστοσύνη στους θεσμούς της ελληνικής πολιτείας -ιδίως στον θεσμό της κυβέρνησης– για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης του 2010. Εξαίρεση αποτελούν οι ΜKΟ που πρωταγωνίστησαν στη διαχείριση του Mεταναστευτικού και η Δικαιοσύνη ίσως λόγω έκθεσής της σε αμφιλεγόμενες υποθέσεις.
Επίσης επιβεβαιώνεται η κυβερνητική αλλαγή: Η μεσαία τάξη που καθόρισε τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2019 αξιολογεί θετικά την κυβέρνηση και το έργο της στην οικονομία, τον πρωθυπουργό και τους επικεφαλής των βασικών «οικονομικών» υπουργείων. Η θετική εικόνα αυτή, σε συνδυασμό με την πληθώρα εξωκοινοβουλευτικών υπουργών, ενισχύει -προς το παρόν- το κύρος της κυβέρνησης ως θεσμό.
Επιπρόσθετα, ο τουρισμός αναδεικνύεται ως ο ανθεκτικότερος πυλώνας της ελληνικής οικονομίας: Μετά τη διάψευση των προσδοκιών ενίσχυσης του αγροτοδιατροφικού και ενεργειακού τομέα κατά τη δεκαετία, ο τουριστικός κλάδος πρωτεύει τόσο ως φορέας της ανάπτυξης όσο και ως κλάδος-μαγνήτης για το εργασιακό δυναμικό της χώρας.
Από την άλλη, το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό ακουμπά και την οικονομία: Θεωρείται ο μεγαλύτερος εξωτερικός κίνδυνος για την ελληνική οικονομία, με τα οφέλη μιας ενδεχόμενης ενσωμάτωσης των προσφύγων/μεταναστών να παραμένουν δυσδιάκριτα, καθιστώντας την αντιμετώπισή του πρώτη προτεραιότητα για την ελληνική κυβέρνηση.
Την ίδια ώρα, στην ιεράρχηση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, σε σχέση με το 2014, υποχωρούν αισθητά η ανεργία και η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά. Αντίθετα, καταγράφεται αισθητή άνοδος στην έλλειψη επενδύσεων και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Ακόμη ο φιλελευθερισμός κερδίζει έδαφος στο πεδίο της οικονομίας: Ενισχύεται η εμπιστοσύνη στη μικρομεσαία, ελληνική, εξαγωγική επιχειρηματικότητα και τις startups, στον ρόλο του ιδιωτικού τομέα, των αποκρατικοποιήσεων, των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων, αυξάνοντας τις προσδοκίες για την παραγωγή νέου πλούτου.
Επίσης, η Ευρώπη κερδίζει εκ νέου τη μεσαία τάξη. Μάλιστα αντιμετωπίζεται ως πλεονέκτημα και εργαλείο στην προσπάθεια ανάπτυξης της χώρας, παρά τα ανάμεικτα συναισθήματα που άφησε ο ρόλος της στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης. Το οικονομικό μοντέλο-υπόδειγμα που ταιριάζει στην Ελλάδα βρίσκεται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων και όχι κάπου μακριά στον πλανήτη.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το 61% των ερωτηθέντων που απαντάει ότι η κρίση έφερε το μνημόνιο. Η παραδοχή αυτή πλειοψηφεί για πρώτη φορά και μέσα στην εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ (59%). Υποδιπλάσια καταγράφεται η απήχηση της αντίθετης άποψης (34%). Η κοινή γνώμη εμφανίζεται πιο συνειδητοποιημένη και στα βασικά αίτια της κρίσης (διαφθορά – γραφειοκρατία – προβληματική δικαιοσύνη), αναγνωρίζοντας ότι παραμένουν ακόμη ενεργά.
Επιπλέον στην έρευνα φαίνεται ότι κεντρικό αίτημα είναι η αναβάθμιση του πραγματικού εισοδήματος: Οι πολίτες ζητούν ελάφρυνση της φορολογίας (για τους ίδιους), αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής (για τους άλλους), αύξηση του κατώτατου μισθού και διατήρηση των επιδομάτων. Το 90% θα ήθελε να δει το πλουσιότερο 10% να φορολογείται περισσότερο. Το εύρημα αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία εάν συνυπολογιστεί ότι το 80% των Ελλήνων αυτοτοποθετείται στα μεσαία στρώματα.