Λιγότερο από το 5% των δανείων, ύψους 220 δισεκατομμυρίων ευρώ, που δόθηκαν για τη σωτηρία της Ελλάδας στα πέντε πρώτα χρόνια των μνημονίων,
κατέληξαν στον ελληνικό προϋπολογισμό, ενώ τα υπόλοιπα πήγαν στη διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών, σύμφωνα με 24σέλιδη έρευνα της "Ευρωπαϊκής Σχολής Μάνατζμεντ και Τεχνολογίας" (ESMT) του Βερολίνου, η οποία δημοσιεύεται, κατ΄αποκλειστικότητα, σήμερα από την γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt.
Οπως καταδεικνύει η έρευνα, το 95% των μνημονιακών δανείων διατέθηκαν για να σωθούν ευρωπαϊκές τράπεζες και μάλιστα σε βάρος του συνόλου. «Η έρευνα αποδεικνύει ότι η Ευρώπη και το ΔΝΤ έσωσαν τα περασμένα χρόνια κυρίως τις τράπεζες και άλλους ιδιώτες πιστωτές» προσθέτει η Handelsblatt.
«Με τα πακέτα βοήθειας σώθηκαν κυρίως ευρωπαϊκές τράπεζες» δηλώνει στην Handelsblatt ο διευθυντής της ESMT, Γιοργκ Ρόχολ, ο οποίος συμμετέχει και στο γνωμοδοτικό συμβούλιο του γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα με την έρευνα, 86,9 δισ. ευρώ πήγαν στην εξόφληση παλαιών χρεών, 52,3 δισ. για εξόφληση τόκων και 37,3 δισ. για την επανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.
Η "Ευρωπαϊκή Σχολής Μάνατζμεντ και Τεχνολογίας" (ESMT) του Βερολίνου προσκομίζει για πρώτη φορά στην 24σέλιδη έρευνα ένα λεπτομερή υπολογισμό: Οι οικονομολόγοι της ανέλυσαν κάθε ένα δάνειο ξεχωριστά επί βδομάδες για να διαπιστώσουν που πήγαν τα λεφτά. Το συμπέρασμα είναι αποκαλυπτικό: μόνο 9,7 δισ., δηλαδή λιγότερο από το 5% μπήκαν στον ελληνικό προϋπολογισμό και επομένως ήταν προς όφελος των πολιτών. Το μεγαλύτερο μέρος χρησιμοποιήθηκε για την εξυπηρέτηση παλαιών οφειλών και την πληρωμή των τόκων.
«Πρόκειται για κάτι που υπέθεταν όλοι αλλά το γνώριζαν λίγοι και επιβεβαιώνεται τώρα από την εν λόγω έρευνα: Εδώ και έξι χρόνια η Ευρώπη προσπαθεί μάταια να τερματίσει την κρίση στην Ελλάδα με δάνεια και απαιτεί συνεχώς σκληρότερα μέτρα και μεταρρυθμίσεις. H αιτία της αποτυχίας βρίσκεται όμως προφανώς λιγότερο στην πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης και περισσότερο στο σχεδιασμό των προγραμμάτων βοήθειας» σημειώνει η γερμανική εφημερίδα.
Οπως σημειώνει η εφημερίδα, οι υπολογισμοί αυτοί εγείρουν αμφιβολίες για τον σχεδιασμό των προγραμμάτων βοήθειας, αφού με τα δάνεια εξυπηρετήθηκαν χρέη, αν και η Ελλάδα είναι από το 2010 ντε φάκτο χρεοκοπημένη. Ιδίως η σωτηρία των ελληνικών τραπεζών αποδείχθηκε καταστροφική για τους φορολογούμενους. Συνολικά, διοχετεύθηκαν από τα δύο πακέτα βοήθειας 37,2 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες. Η βοήθεια όμως αυτή εκμηδενίσθηκε εν τω μεταξύ πλήρως, αφού από την ανακεφαλαιοποίηση του 2013 έχασαν σχεδόν το 98% της αξίας τους στο χρηματιστήριο.
«Το κούρεμα του ελληνικού χρέους θα έπρεπε να ήταν πιο σκόπιμο, είναι ήδη στην αρχή των προγραμμάτων βοήθειας το 2010» τονίζει ο Γιόργκ Ρόχολ και προσθέτει: «Θα έπρεπε βέβαια η γερμανική κυβέρνηση να είχε στηρίξει πιθανόν τις γερμανικές τράπεζες με κρατική ενίσχυση, αλλά θα είχε γίνει σαφές τουλάχιστον που πάνε τα λεφτά».
Ο διευθυντής της ESMT σημειώνει με έμφαση ότι «πολλές διαμάχες μεταξύ Βερολίνου και Αθήνας θα είχαν έτσι αποφευχθεί και το κόστος για τους Γερμανούς φορολογούμενους θα ήταν μικρότερο».
imerisia.gr
Χάρης Γεωργιάδης Υπουργός Οικονομικών της Κύπρου
Οι συνεχείς φορολογικές επιβαρύνσεις αποτελούν τη χειρότερη μορφή λιτότητας. Υπονομεύουν την αναπτυξιακή προοπτική και ουσιαστικά πρόκειται για τη λιτότητα που ένα κράτος «φορτώνει» στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για να συνεχίσει το ίδιο να δαπανά αλόγιστα και πέραν των δυνατοτήτων του. Αυτό εκτιμά ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Χ. Γεωργιάδης, περιγράφοντας με συνέντευξή του στην «Η» τη στρατηγική με την οποία η Κύπρος «αποχαιρέτισε» το Μνημόνιο.
Συνέντευξη στην Ελευθερία Αρλαπάνου
Η Κύπρος βγήκε από το Μνημόνιο. Η Ελλάδα διαπραγματεύεται σήμερα το τρίτο Μνημόνιο. Γιατί η Ελλάδα δεν καταφέρνει να δημιουργήσει ένα success story;
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να πω πως οι αναφορές σε success story της Κύπρου εκφράζονται κυρίως από ξένους παρατηρητές και όχι από την κυπριακή κυβέρνηση. Εμείς παραμένουμε πολύ συγκρατημένοι επειδή ξέρουμε, ακριβώς, πως έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε. Η έξοδος από το Μνημόνιο και κυρίως η έξοδος από την ύφεση ήταν, βεβαίως, σημαντικά επιτεύγματα, αλλά περισσότερο αντικρίζουμε αυτές τις εξελίξεις ως μια δεύτερη ευκαιρία που έχουμε εξασφαλίσει. Ευκαιρία για να συνεχίσουμε με δική μας ευθύνη την προσπάθεια για εκσυγχρονισμό, μεταρρύθμιση και εξυγίανση της οικονομίας μας. Θεωρώ απόλυτα εφικτό και για την Ελλάδα να κινηθεί προς μια ανάλογη προοπτική, με βασική προϋπόθεση την απαλλαγή από τις διαχρονικές στρεβλώσεις που αποστερούν από την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας.
Αναγκαίο κακό το Μνημόνιο για την Κύπρο ή αναπόφευκτη επιλογή;
Δυσάρεστη και αναπόφευκτη εξέλιξη θα την χαρακτήριζα, η οποία όμως αντικρίστηκε ψύχραιμα και νηφάλια και μας επέτρεψε να εκσυγχρονίσουμε βασικές δομές της οικονομίας μας. Η εξυγίανση και οι διαρθρωτικές αλλαγές που σχετίζονται με το τραπεζικό μας σύστημα, η μεταρρύθμιση της κοινωνικής πολιτικής, το νέο πλαίσιο της δημοσιονομικής διαχείρισης, η συγκράτηση του δημοσίου μισθολογίου ήταν όλες κινήσεις που, ούτως ή άλλως τις είχαμε ανάγκη και η προώθηση των οποίων συνέβαλε καθοριστικά στην επανάκτηση της εμπιστοσύνης και της θετικής προοπτικής της οικονομίας μας.
Κέρδισε η Κύπρος το στοίχημα των αγορών; Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την άντληση κεφαλαίων από τις διεθνείς χρηματαγορές μεσοπρόθεσμα;
Πρέπει να σας πω πως επιχειρήσαμε τη σταδιακή και προσεκτική πρόσβασή μας στις διεθνείς αγορές ,ενώ ακόμη ήμασταν σε Μνημόνιο. Πριν από δύο σχεδόν χρόνια επιχειρήσαμε την πρώτη έξοδο στις διεθνείς αγορές με πενταετές ομόλογο, ακολούθησε επταετές ομόλογο και το περασμένο φθινόπωρο δεκαετές ομόλογο, που ουσιαστικά σηματοδότησε την αποκατάσταση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Τα ποσά που είχαμε αντλήσει δεν ήταν στην πράξη επιπρόσθετος δανεισμός, αλλά δανεισμός που μας επέτρεψε να αναχρηματοδοτήσουμε λήξεις χρέους της τριετίας που ακολουθεί την έξοδο από το Μνημόνιο. Συνεπώς είμαστε σήμερα σε μια αρκετά άνετη θέση και ο σχεδιασμός μας θα επικεντρωθεί κυρίως στη διαχείριση του 2019 και 2020.
Τώρα πια που η τρόικα έχει αποχωρήσει, θα εξετάζατε το ενδεχόμενο ιδιωτικοποιήσεων εταιρειών όπως η Cyta ή η ΑΗΚ;
Εκεί που πρέπει, ναι, βεβαίως. Πρέπει να σας πω πως μόλις την περασμένη Δευτέρα υπογράψαμε μια εξαιρετική συμφωνία παραχώρησης του Λιμένα Λεμεσού, του μεγάλου εμπορικού λιμανιού της Κύπρου, σε επενδυτές από Γερμανία και Ντουμπάι. Θα ακολουθήσει το Λιμάνι της Λάρνακας και αναλόγως ενδιαφέροντος το Χρηματιστήριο και κάποια κρατικά ακίνητα. Την περίπτωση της CYTA την θεωρώ εξαιρετικά σημαντική, με την προσέλκυση στρατηγικού επενδυτή να είναι απολύτως απαραίτητη, αλλά για την ώρα δεν έχουμε δυστυχώς εξασφαλίσει την απαραίτητη συναίνεση της Βουλής. Να θυμίσω ότι η κυβέρνηση στην Κύπρο δεν έχει εξασφαλισμένη την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και συνεπώς η συναίνεση κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι σε κάθε περίπτωση αναγκαία.
Το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων στα χαρτοφυλάκια των κυπριακών τραπεζών αποτελεί «μελανό σημείο» στην γενικά καλή εικόνα της οικονομίας της χώρας. Πώς σκοπεύετε να το αντιμετωπίσετε; Σχεδιάζετε πρόσθετες πρωτοβουλίες πέραν των μέτρων που έχετε ήδη λάβει, όπως την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για τις κατασχέσεις;
Το πρόβλημα των μη - εξυπηρετούμενων δανείων είναι κατάλοιπο της στρεβλής οικονομικής διαχείρισης των προηγουμένων ετών. Σχετίζεται με την αλόγιστη πιστωτική επέκταση, δηλαδή τον υπερδανεισμό, των προηγουμένων ετών, και τη συνακόλουθη φούσκα που είχε δημιουργηθεί στον τομέα των ακινήτων. Η ανάκαμψη και η ανάπτυξη της οικονομίας είναι οι βασικότερες προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση και των δύο προβλημάτων. Εκτιμώ πως από το τέλος του 2016 θα αρχίσει να καταγράφεται αξιοσημείωτη μείωση στα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια, κάτι που σχετίζεται και με τη μεγάλη προσπάθεια αναδιαρθρώσεων που ξεκίνησε περί τα τέλη του προηγούμενου έτους.
Περάσατε ως υπουργός Οικονομικών τις δύσκολες ώρες της διαπραγμάτευσης και για το ελληνικό ζήτημα, το 2015. Ποια θεωρείτε ότι ήταν η μεγαλύτερη απώλεια για την Ελλάδα από αυτή την περιπέτεια; Ανήκει οριστικά στο παρελθόν το Grexit;
Θεωρώ πως ναι. Από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση και η πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων έχουν ανοικτά και καθαρά αποκλείσει το ενδεχόμενο της εξόδου, για μένα τέτοια προοπτική δεν υπάρχει.
Νέοι φόροι ή περικοπές δαπανών; Τι είναι τελικά πιο ανώδυνη επιλογή για μια οικονομία που αντιμετωπίζει ανάγκη προσαρμογής;
Χωρίς αμφιβολία θεωρώ πως οι συνεχείς φορολογικές επιβαρύνσεις αποτελούν τη χειρότερη μορφή λιτότητας, οι οποίες υπονομεύουν την αναπτυξιακή προοπτική. Ουσιαστικά οι φορολογικές επιβαρύνσεις είναι η λιτότητα που ένα κράτος φορτώνει στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, για να συνεχίσει το ίδιο να δαπανά αλόγιστα και πέραν των δυνατοτήτων του. Ούτε βεβαίως είναι αποτελεσματικές σε καιρό ύφεσης, επειδή πολύ απλά σπρώχνουν την οικονομία σε βαθύτερο τέλμα, με αποτέλεσμα τα φορολογικά έσοδα να παραμένουν αμετάβλητα ή ακόμη να μειώνονται. Στην Κύπρο, όπως σας έχω πει, αποφύγαμε τις φορολογίες, αλλά δεν διστάσαμε να ισοσκελίσουμε τον προϋπολογισμό μέσα από τη συγκράτηση και τον περιορισμό των δαπανών. Και αυτό συνέβαλε καθοριστικά στην επανάκτηση της καταναλωτικής και επενδυτικής εμπιστοσύνης και στην έξοδο από τη βαθιά και παρατεταμένη ύφεση. Και δεν νομίζω να υπάρχει κανείς που μπορεί να ισχυριστεί ότι όλες οι δαπάνες στον κρατικό μας προϋπολογισμό ήταν αιτιολογημένες, στοχευμένες και ανταποδοτικές, με τρόπο που θα καθιστούσε τον περιορισμό τους ανέφικτο ή λανθασμένο.
Εχετε δηλώσει πως «εάν πει κανείς, δεν θα μετρήσω το πρόσκαιρο πολιτικό κόστος και θα λάβω τις αποφάσεις που πρέπει, τελικά ίσως φανεί, ότι η έγνοια του πολιτικού κόστους δεν ήταν πραγματική και πως τελικά, πολιτικό όφελος προκύπτει μέσα από την τολμηρή πολιτική». Θα μπορούσε αυτό να είναι και μια, φιλική, συμβουλή σας και προς την ελληνική κυβέρνηση;
Δεν έχω κανένα δισταγμό να εκφράσω με ξεκάθαρο τρόπο την άποψή μου, αλλά δεν θεωρώ πως είμαι σε θέση να δίνω συμβουλές, τη στιγμή μάλιστα που αυτό δεν μου έχει ζητηθεί.
Εφαρμόσαμε το Μνημόνιο χωρίς καμία καθυστέρηση
Ηλθαν στιγμές, στις διαπραγματεύσεις σας με την «τρόικα», που νιώσατε πως οι πιστωτές σας έφεραν στα άκρα;
Δεν ξεκινήσαμε καλά. Θυμίζω πως η Κύπρος είχε χάσει την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές την άνοιξη του 2011, το αίτημα για ένταξη σε πρόγραμμα στήριξης υποβλήθηκε μετά από ένα ολόκληρο χρόνο και η κατάληξη συμφωνίας έγινε με την αλλαγή διακυβέρνησης, άλλο ένα χρόνο αργότερα, και όταν εν τω μεταξύ το τραπεζικό σύστημα ήταν στο σημείο μηδέν. Μέσα σε αυτό το δραματικά δύσκολο σκηνικό, με αρκετούς συμπολίτες μας να είχαν χάσει τις καταθέσεις τους, με κλονισμένη της αξιοπιστία της χώρας, έπρεπε να ολοκληρώσουμε τη διαπραγμάτευση. Όμως, από τη στιγμή που συμφωνήσαμε και υπογράψαμε το Μνημόνιο ήμασταν αποφασισμένοι να κοιτάξουμε μπροστά. Θα επιδιώκαμε την εποικοδομητική συνεργασία με την τρόικα, θα εφαρμόζαμε το Μνημόνιο και θα το ολοκληρώναμε χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση. Και αυτό ακριβώς πράξαμε. Και πρέπει ακόμη να σας πω πως μέσα από την ειλικρινή και αποφασιστική εφαρμογή του προγράμματος και μέσα από τα χειροπιαστά αποτελέσματα που εξασφαλίζαμε, βελτιωνόταν συνεχώς και η διαπραγματευτική μας θέση. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι από την υπογραφή του προγράμματος δεν μπήκε κανένας νέος φόρος, αλλά αντιθέτως μπορέσαμε και προωθήσαμε ένα πρώτο φιλόδοξο πακέτο φορολογικών κινήτρων και ελαφρύνσεων.
imerisia.gr
Οι «53+» μιλούν για «ηρωική έξοδο» - Οι βουλευτές αντιδρούν στο πακέτο των 9 δισ. ευρώ
Σε μία κλωστή κρέμονται η διαπραγμάτευση με τους δανειστές, η συνοχή του ΣΥΡΙΖΑ και η τύχη της κυβέρνησης στην πιο κρίσιμη καμπή των πολιτικών εξελίξεων. Η ανυποχώρητη απαίτηση της τρόικας για δέσμευση της Αθήνας σε ένα πακέτο πρόσθετων μέτρων ύψους 3,6 δις ευρώ, πέραν του συμφωνημένου των 5,4 δισ ευρώ, - δηλαδή ένα νέο, «προληπτικό» μνημόνιο, για την περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι έως το 2018 - προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και τίποτα δεν εμπνέει σιγουριά ότι θα περάσει μία τέτοια συμφωνία από τη Βουλή.
Βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος προειδοποιούν παρασκηνιακά ότι το πακέτο των 9 δις «δεν αντέχεται» και ότι είναι μακριά από τις δεσμεύσεις και τις υποσχέσεις προς τον ελληνικό λαό. Η κατάσταση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ είναι εφιαλτική για τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, καθώς η κίνηση των «53+» έχει διαμηνύσει ότι δεν είναι δεδομένη η ψήφος των βουλευτών, που ελέγχει και υπολογίζονται γύρω στους δέκα. Εάν προσθέσει σε αυτούς και έναν αριθμό ανένταχτων σε ομάδες βουλευτών, οι οποίοι εμφανίζονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι για τη στάση που θα τηρήσουν, είναι σαφές ότι απειλείται η συνοχή της κυβερνητικής πλειοψηφίας στη Βουλή. Είναι ενδεικτικό ότι στις γραμμές της εσωκομματικής αντιπολίτευσης εξαπλώνεται η ιδέα για «ηρωική έξοδο» που είχαν ρίξει προ ημερών στο τραπέζι οι «53+» για την περίπτωση που οι δανειστές επιβάλλουν μία εξευτελιστική συμφωνία στην Αθήνα.
Ελπίζει σε κατανόηση από τους εταίρους
Από την πλευρά του το Μέγαρο Μαξίμου κατευθύνει όλες τις δυνάμεις του στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν και πάλι από την Κυριακή με τους δανειστές, ώστε να πείσει τους Θεσμούς ότι δεν μπορεί και δεν χρειάζεται να περάσει το πακέτο των πρόσθετων, «προληπτικών» μέτρων από τη Βουλή για νομοθέτηση. Συνεργάτες του πρωθυπουργού δηλώνουν αισιόδοξοι ότι αυτό θα επιτευχθεί και ότι θα βρεθεί ένας πιο λειτουργικός, εύσχημος και τελικά διαχειρίσιμος πολιτικά τρόπος για να σιγουρευτούν οι δανειστές πως εάν η χώρα δεν πετύχει τους συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους (πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018) τότε αυτόματα θα ληφθούν τα αναγκαία μέτρα.
Επικαλούνται μάλιστα σχετικές δηλώσεις του Γερούν Ντάισελμπλουμ, που άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην απαιτηθεί θεσμοθέτηση ονομαστικών μέτρων, ενώ υπάρχει και η εκτίμηση ότι την τελευταία στιγμή θα αποδώσει και η πολιτική διαπραγμάτευση που κάνει ο κ. Τσίπρας, πιέζοντας ευρωπαίους ηγέτες και παράγοντες να «δώσουν μία ευκαιρία στη σταθερότητα στην Ελλάδα». Αναμένουν λοιπόν μία συμφωνία έως το βράδυ της Τρίτης, προκειμένου αυτή να περάσει από το Eurogroup την Μ. Πέμπτη και να αρχίσουν οι ψηφοφορίες στη Βουλή από τα μέσα της εβδομάδας μετά το Πάσχα. Έτσι θα δοθεί η δυνατότητα στους βουλευτές και τα στελέχη να «ηρεμήσουν» τις μέρες των εορτών και να μην αναγκαστούν να απολογούνται για την ψήφος τους, όταν θα βρεθούν με τους ψηφοφόρους τους στις εκλογικές τους περιφέρειες.
Δεν φοβάται ότι θα τον ρίξουν ο Τσίπρας
Παράλληλα τα μηνύματα του πρωθυπουργού προς τους εσωκομματικούς αμφισβητίες είναι αυστηρά. Μέσω συνεργατών του κυρίως, ο πρωθυπουργός ζητά από την εσωκομματική αντιπολίτευση να περιμένει την τελική συμφωνία και να μην προτρέχει, διαμορφώνοντας αφόρητες συνθήκες γύρω από τη διαπραγμάτευση. Και τους καλεί να αντιληφθούν ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι αναγκαία προϋπόθεση για να προκύψουν οι όροι της εξόδου από την κρίση.
Ο κ. Τσίπρας εκτιμά πάντως ότι οι «53+», όπως και άλλοι της εσωκομματικής αντιπολίτευσης έχουν στρατηγικό αδιέξοδο, πολύ δε περισσότερο που ορισμένοι εξ αυτών συμμετέχουν στην κυβέρνηση, με πρώτον τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος ηγείται της διαπραγμάτευσης και άρα δεν είναι άμοιρος ευθυνών για το τελικό αποτέλεσμα. Ο πρωθυπουργός δεν πιστεύει ότι υπάρχουν βουλευτές και εσωκομματικές ομάδες που θέλουν ή θα τολμήσουν να ρίξουν την κυβέρνηση και τον ίδιο και ότι πρόκειται για μία σαφώς διαφορετική κατάσταση από την περσινή διαφοροποίηση της ομάδας Λαφαζάνη, η οποία τελικά τράβηξε το δικό της δρόμο. Οι «53+» αποδέχθηκαν τη συμφωνία του περσινού Ιουλίου και επέλεξαν την κοινή πορεία με τον κ. Τσίπρα, επισημαίνουν από το Μαξίμου. Είναι δε πιθανόν, εάν τα πνεύματα οξυνθούν στο εσωκομματικό πεδίο η ηγετική ομάδα να καλέσει τους διαφωνούντες βουλευτές να παραδώσουν την έδρα και να τηρήσουν τη σχετική δέσμευση με την οποία πολιτεύτηκαν και εξελέγησαν – με λίστα, σημειώνεται χαρακτηριστικά – στις εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Σε αυτό το κλίμα επανέρχονται τα σενάρια των πρόωρων εκλογών, τα οποία πάντως διαψεύδονται κατηγορηματικά από την κυβέρνηση, ενώ δεν φαίνεται να προχωρά ούτε το ενδεχόμενο διεύρυνσης της κοινοβουλευτικής βάσης, με συνεργασίες με την κεντροαριστερά.
Η κυβέρνηση είναι ήδη σε – παρασκηνιακή – τροχιά ανασχηματισμού, ο οποίος αναμένεται να γίνει αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και των σχετικών ψηφοφοριών στη Βουλή. Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα είναι σαρωτικός και θα επιφέρει αλλαγές ισορροπιών στην κυβέρνηση, αφού ο πρωθυπουργός θέλει να ξαναμοιράσει την τράπουλα της εξουσίας.
protothema.gr
Η αναγγελία της προσφυγής της χώρας στο ΔΝΤ από το Καστελόριζο ήταν η στιγμή που από πολλούς θεωρήθηκε και θεωρείται ως η αρχή της μνημονιακής περιπέτειας της χώρας, αν και το υπέρογκο χρέος της δημιουργήθηκε αρκετά χρόνια πριν ο τότε πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, επιλέξει το ακριτικό νησί για φόντο στην κορύφωση της κρίσης χρέους που αντιμετώπιζε η χώρα.
Τις τελευταίες ώρες που οδήγησαν στο Καστελόριζο περιγράφει στο βιβλίο του με τίτλο «Game Over», ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, το οποίο κυκλοφορεί το Σάββατο.
Ο κ. Παπακωνσταντίνου αναφέρεται στο τηλεφώνημα που δέχθηκε από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε λέγοντας ότι «Κατά τη διάρκεια του πρωινού της 22ας Απριλίου του 2010 μου τηλεφώνησε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, η Γερμανία δίσταζε να συναινέσει στην ενεργοποίηση του μηχανισμού τόσο δημόσια όσο και σε ιδιωτικές συζητήσεις, έλεγαν ότι είναι ακόμα νωρίς.
Εκείνο το πρωινό όμως, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, ήθελε να μου πει ότι εάν η Ελλάδα αποφάσιζε να ζητήσει την ενεργοποίηση, η Γερμανία δεν θα έφερνε αντίρρηση.
Είχαμε φτάσει στο σημείο "τελευταίας ευκαιρίας" - το περίφημο ultima ratio.
Μίλησα με συναδέλφους μου και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και με τον Ευρωπαίο επίτροπο. Όλοι θεωρούσαν πως είχαμε φτάσει πλέον σε ένα σημείο όπου κάθε περεταίρω καθυστέρηση εγκυμονούσε μεγάλους κινδύνους».
Ακολούθως ο πρώην υπουργός Οικονομικών αναφέρεται στο κρίσιμο Υπουργικό Συμβούλιο της Πέμπτης 22 Απριλίου 2010, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Όλοι θεωρούσαν πως είχαμε φτάσει πλέον σε ένα σημείο όπου κάθε περεταίρω καθυστέρηση εγκυμονούσε μεγάλους κινδύνους.
«Τόσο εκείνος (ΓΑΠ), όσο και εγώ παρουσιάσαμε την κατάσταση όπως είχε πλέον διαμορφωθεί. Η ανακοίνωση της Eurostat στην πραγματικότητα έθετε τέλος στις προσπάθειές μας να κρατηθεί η χώρα στις αγορές», γράφει ο κ. Παπακωνσταντίνου και συνεχίζει:
«Εξαιτίας της καθυστέρησης των εταίρων μας, η δημιουργία του μηχανισμού από μόνη της δε είχε τελικά λειτουργήσει αποτρεπτικά για να κατευνάσει τις αγορές και να τις πείσει ότι δεν υπήρχε θέμα χρεοκοπίας της Ελλάδας.
Η συζήτηση κράτησε ώρες. Η προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης προέκυψε ως η μόνη επιλογή. Όλοι συμφωνούσαν, με επιμέρους διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς τον χρόνο. Οι περισσότεροι ήταν υπέρ της άμεσης ενεργοποίησης, κάποιοι ήθελαν να περιμένουμε μέχρι να μάθουμε περισσότερες λεπτομέρειες ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις, όλοι όμως πίστευαν ότι κάθε μέρα που περνούσε έκανε το πρόβλημα ακόμα πιο δύσκολο».
Ποια ήταν η καταληκτική ημερομηνία
Σύμφωνα με τον κ. Παπακωνσταντίνου «Η καταληκτική ημερομηνία της 18ής Μαΐου, όταν θα έληγε ένα μεγάλο ομόλογο για το οποίο δεν υπήρχαν χρήματα, αναφέρθηκε επανειλημμένα. Όπως χαρακτηριστικά είπε ένας υπουργός, ο μηχανισμός της ΕΕ και του ΔΝΤ αποτελούσε "ασφαλές λιμάνι" για την Ελλάδα. Η χώρα θα είχε τον χρόνο και τις δυνατότητες να ορθοποδήσει. Αλλά υπήρχε προφανώς αγωνία για τα επιπρόσθετα μέτρα που θα ζητούσαν οι επίσημοι πλέον, πιστωτές μας».
Το τηλεφώνημα του Γκάιτνερ
«Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η Μαίρη Μακριδάκη, υπεύθυνη του ιδιαίτερου γραφείου του πρωθυπουργού, μπήκε στην αίθουσα και μου πέρασε ένα σημείωμα. Με ζητούσε επειγόντως ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών.
Βγήκα από τη σύσκεψη για να του μιλήσω. Ο Τιμ Γκάιτνερ ήθελε να μου μεταφέρει τη στήριξη των ΗΠΑ. Είχαν μιλήσει με τη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες και όλα ήταν έτοιμα αν αποφασίζαμε να ζητήσουμε την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης. Μου μετέφερε επίσης και ότι το ΔΝΤ θεωρούσε πως έπρεπε να προσφύγουμε στον μηχανισμό άμεσα. Το μήνυμα ήταν απλό και ερχόταν από παντού: "Έχει έρθει η ώρα"».
Πρωτόγνωρη κατάσταση
Σε αυτό το σημείο ο κ. Παπακωνσταντίνου γράφει ότι «Ο πρωθυπουργός έκλεισε τη σύσκεψη λέγοντας πως δεν υπάρχει διεθνής εμπειρία ή συνταγή γι αυτό που θα περνούσαμε. Θύμισε αυτό που ήταν αυτονόητο στο μυαλό όλων μας: είχαμε δύσκολα μπροστά μας, αλλά η ανάγκη να σώσουμε την πατρίδα ήταν μονόδρομος. Δεν χωρούσαν δεύτερες σκέψεις ούτε μικροπολιτικοί υπολογισμοί.
Ότι είχαμε καταφέρει μέχρι εκείνη τη στιγμή και ιδιαίτερα η δημιουργία του μηχανισμού που μπορούσε να αποτρέψει την άτακτη χρεοκοπία της χώρας, ήταν επειδή είχαμε δείξει αποφασιστικότητα και αξιοπιστία. Επέμεινε στην ανάγκη για εθνικό διάλογο και κοινωνική συμφωνία και ζήτησε να επισπεύσουμε τις διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και το ΔΝΤ».
Και ο πρώην ΥΠΟΙΚ επί ΓΑΠ καταλήγει:
«Όταν ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση τον ακολούθησα στο γραφείο του. Σταθήκαμε όρθιοι κοντά στην πόρτα "Πρόεδρε, πρέπει να ενεργοποιήσουμε τον μηχανισμό αύριο" του είπα "δεν μπορούμε να περιμένουμε περισσότερο". Ήταν της ίδιας άποψης. Σταθήκαμε για λίγο εκεί, σιωπηλοί. Ήταν μία ιστορική στιγμή και το αισθανόμασταν και οι δυο μας. Στη συνέχεια, έμεινε μόνος στο γραφείο του για να κάνει μια σειρά τηλεφωνημάτων στους κυριότερους Ευρωπαίους ηγέτες».
thetoc.gr
Ένα ακόμα ισχυρό χτύπημα για 6 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι θα κληθούν όχι μόνο να πληρώσουν τα 2,65 δισ. ευρώ μέσω του ΕΝΦΙΑ, αλλά ο λογαριασμός τους ανεβαίνει σχεδόν κατά 350 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της αύξησης των φορολογικών συντελεστών για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, που προωθεί η Κυβέρνηση, με δέσμευση του Μνημονίου.
Περισσότερα θα κληθούν να πληρώσουν όσοι υπόκεινται σε συμπληρωματικό φόρο. Αν και οι προσδοκίες για έσοδα από φόρους είναι μεγάλες, ωστόσο η εμπειρία έχει αποδείξει ότι στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, οι φόροι «γονάτισαν» την αγορά ακινήτων.
Από το 2008 που ξεκίνησε η οικονομική κρίση μέχρι σήμερα, η οικοδομική δραστηριότητα έχει μειωθεί σε ποσοστό που ξεπερνά το 85%.
Αντίστοιχα οι αγοραπωλησίες ακινήτων μειώθηκαν κι αυτές κατά 80%, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος μεσοσταθμικά οι τιμές των κατοικιών έχουν μειωθεί κατά 40% από το 2008 και μετά. Όπως τονίζουν όμως παράγοντες της αγοράς, η μείωση είναι ακόμα μεγαλύτερη σε ορισμένες περιοχές και κυρίως στα επαγγελματικά ακίνητα. Ιδιαίτερα, οι τιμές που πωλούνται τα καταστήματα εκτός εμπορικών δρόμων, έχουν μειωθεί έως 60% σε σχέση με επτά χρόνια πριν.
Η κατάσταση αυτή ευθύνεται για την εκτίναξη της ανεργίας σε επαγγέλματα που σχετίζονται με την οικοδομή και την ακίνητη περιουσία. Μέχρι το 2007 ο κλάδος του real estate απασχολούσε 1.000.000 εργαζόμενους σε επαγγέλματα, όπως: μεσίτες, μηχανικούς, κατασκευαστές, τεχνίτες, οικοδόμους. Σήμερα όμως πολλοί αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους και χιλιάδες μηχανικοί να μείνουν άνεργοι, με αποτέλεσμα η απασχόληση να μειωθεί κατά 80% περίπου.
«Παρόλο που οι τιμές έχουν μειωθεί κατακόρυφα, ωστόσο, οι αγοραστές είναι σχεδόν ανύπαρκτοι, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αριθμός των κενών κατοικιών ή καταστημάτων και οι τιμές να πιέζονται περαιτέρω» τονίζουν παράγοντες της αγοράς λέγοντας ότι: «Υπεύθυνη για την αρνητική εικόνα της κτηματαγοράς είναι οι υψηλοί φόροι που διαρκώς αυξάνονται για την ακίνητη περιουσία». Κοινή είναι η πεποίθησή τους ότι «μία επιπλέον επιβάρυνση σβήνει πλέον κάθε ελπίδα για να βγει η κτηματαγορά από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει».
Η συνεχής επιβάρυνση δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας για ανάκαμψη της αγοράς στο προσεχές μέλλον. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Kapa Research, ο ένας στους δύο δηλώνει ότι δεν μπορεί να πληρώσει τους φόρους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια έσοδα. Ο ένας στους τέσσερις δεν μπορεί να αποπληρώσει το δάνειό του, ενώ οι μισοί θεωρούν ότι θα βρεθούν σε αντίστοιχη δυσκολία στο μέλλον.
«Οι συνεχείς αλλαγές δυσκολεύουν τις προσπάθειες της αγοράς να ισορροπήσει», υποστηρίζουν οι επαγγελματίες του κλάδου γι΄ αυτό και η ΠΟΜΙΔΑ εκτιμά ότι: «Χαμηλότερος φόρος κατοχής ανά ακίνητο, θα βοηθήσει την ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, συμβάλλοντας στη μείωση της ανεργίας και στην αύξηση των εσόδων στο κράτος από ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος των 100 επαγγελμάτων που ζουν ή εξαρτώνται από την οικοδομή».
enikonomia.gr