Η Ασπασία Σοφιανού τον έβλεπε να υπερίπταται πάνω από τα σπαρτά, καθισμένος σ’ ένα θρόνο, ενώ άλλοι  έβλεπαν ένα μετέωρο καντηλάκι, που διέγραφε κύκλους και άφηνε οσμή από θυμίαμα.Πολλές φορές, η Ασπασία δεν καταλάβαινε πώς βρισκόταν στο βουνό και πώς επέστρεφε κάτω. Μια φορά απ’ αυτές την καθοδηγούσε ένα όραμα και έδεσε σ’ ένα σημείο του βουνού ένα μαντήλι. Ήταν το μέρος που της υπέδειξε ο Άγιος, για να έρθουν οι χωριανοί και να σκάψουν. Αυτό έγινε μετά το 1920. Πήγαν δυο φορές, έσκαψαν και δεν βρήκαν τίποτα.  Μάλωναν στο γυρισμό το κοριτσάκι ότι τους κοροϊδεύει, αλλά αυτό επέμενε. Την τρίτη φορά βρήκαν την πόρτα μιας μικρής κατακόμβης.

το μονοπάτι που επιλέξαμε εμείς, από το Δίκαιο κι όχι από την Καρδάμαινα

Ανάμεσα σ’ αυτούς που πήγαν την Τρίτη φορά και ανακαλύφθηκε η είσοδος της κατακόμβης, ήταν κάποιοι επίτροποι και κάποιοι άλλοι. Μεταξύ αυτών ήταν ο Γιώργης ο στελέτος και ο Κώστας ο Πλαγγέτης. Η χαρά τους, αλλά και όλων των χωριανών για την ανακάλυψη αυτή ήταν ανείπωτη. Θεώρησαν ότι ήταν ευλογία για το χωριό τους, αυτό που έγινε. Η κοινότητα έφτιαξε μονοπάτι και η ενορία ανέδειξε την κατακόμβη. Κάποια στιγμή όμως μπήκαν στη μέση Ασφενδιανοί και Πυλιώτες και διεκδικούσαν το μοναστήρι. Ξεσηκώθηκαν τότε οι Καρδαμιώτες και κόντεψε να γίνει μεγάλος καυγάς. Πρωτοστάτησε ο Μανώλης ο Βρόντας και τους είπε:« Αφού ο Άγιος παρουσιάστηκε στην Καρδάμαινα,δικό μας είναι το μοναστήρι.» και έτσι παραχωρήθηκε στην Καρδάμαινα.

στο δρόμο για το Θεολόγο του Βουνού

Από τότε κάθε χρόνο στις 25 Σεπτέμβρη, παραμονή της εορτής της μετάστασης του Αγίου, πολλοί Καρδαμιώτες ανηφορίζουν στο βουνό, τελούν τον εσπερινό και τη θεία λειτουργία και ξημερώματα κατηφορίζουν για το χωριό τους.Αξιοσημείωτο είναι ότι, ενώ η ανάβαση είναι αρκετά δύσκολη, ποτέ μα ποτέ, δεν έχει ανοίξει ούτε «μύτη» που λέμε και δεν έχει συμβεί το παραμικρό σε κανένα προσκυνητή. Τα μονοπάτια με τις βροχές και την εγκατάλειψη της γύρω περιοχής έχουν χαλάσει. Το μοναστήρι δε φαίνεται,γιατί είναι κατακόμβη και πάντα είναι χρήσιμος ένας έμπειρος συνοδοιπόρος. Οι προσκυνητές στην εορτή του ανάβουν πάνω στο βουνό φωτιά για να ζεσταθούν ή να ψήσουν πάνω στα κάρβουνα και οι συγχωριανοί τους ανάβουν φωτιά στην παραλία για να τους χαιρετήσουν.

μάντρα (για σημάδι)

Λίγο ακόμα

Η παράδοση, έτσι όπως διασώθηκε, λέει ότι το εκκλησάκι είναι έργο ενός Κώου μοναχού, του Αρσένιου Σκηνούρη, που έζησε περί τον 11ο μ. Χ αιώνα.Να αναφέρουμε ότι μέσα στο εκκλησάκι υπάρχουν αρκετές αγιογραφίες, που δύσκολα όμως διακρίνεις τα πρόσωπα των Αγίων που απεικονίζουν, εκτός από την παράσταση της Παναγίας και του αγίου Ιωάννη.

Κείμενο: Οι εκκλησίες της Καρδάμαινας του π. Ιωάννη Περαντωνάκη

όταν δείτε αυτό το σταυρό είστε πολύ κοντά

Η δική μας εμπειρία

Αυτός είναι ένας τρόπος να πάει  κάποιος στον Άγιο Θεολόγο του Βουνού (ή Θολόο, όπως αναφέρει ο κ. Χατζηβασιλείου στην Ιστορία της Κω).  Εμείς,  εννιά πεζοπόροι, αποφασίσαμε να βρούμε τον Άη Γιάννη στην επιστροφή μας από το Χριστό στο Δίκαιο. Ένα χιλιόμετρο πριν φτάσεις στο Χριστό υπάρχει στα δεξιά ένας μεγάλος βράχος, κι εκεί ξεκινάει μια πλαγιά με το πρώτο βελάκι που υποδεικνύει το δρόμο για το Θεολόγο. 

το εξωτερικό της εκκλησίας

Στην αρχή της διαδρομής, αρκετά απότομη ομολογουμένως, υπήρχε μια υποτυπώδης σήμανση, κάποια βελάκια, που μας επιβεβαίωναν ότι ακολουθούσαμε το σωστό δρόμο. Από ένα σημείο και μετά, χάνεται το μονοπάτι και τα βελάκια, η διαδρομή γίνεται αρκετά απότομη και επικίνδυνη και εμείς, προσωπικά, θα τα είχαμε, σίγουρα,παρατήσει (από ένα σημείο και μετά δεν ξέραμε που πηγαίναμε) αν δεν συναντούσαμε τυχαία, κάποιους κυνηγούς οι οποίοι και μας υπέδειξαν το δρόμο.

πολλά αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη βρίσκονται έξω από το ναό

Η διαδρομή- παράκαμψη πρέπει να διήρκησε περίπου τέσσερις ώρες και κατά κοινή ομολογία όλοι μας ξεπεράσαμε τα όριά μας και τις αντοχές μας. Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου μας αποζημίωσε για την  εξάντληση που νιώσαμε, η θέα σου κόβει την ανάσα,  η τοποθεσία της κατακόμβης είναι μοναδική, και υπάρχουν αρκετά αρχαία μέλη έξω από το εκκλησάκι. Η εμπειρία έχει καταχωρηθεί στο μυαλό μου σαν μία από τις δυσκολότερες πεζοπορίες αλλά και τις πιο συναρπαστικές.

το εσωτερικό της εκκλησίας με αγιογραφίες, διακρίνεται η  παράσταση της Παναγίας και του αγίου Ιωάννη

οι 9 πεζοπόροι μόλις έφτασαν στον προορισμό τους

η θέα από τον Άη Γιάννη το Θεολόγο

φωτογραφίες: Sophia Karagianni