Νίκος Παπασταματίου, Γενικός Γραμματέας Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου: Η αύξηση της αναγνωρισιμότητας των Υψηλής Διατροφικής Αξίας τοπικών προϊόντων και η καθιέρωσή τους ως προϊόντα Υψηλής Γαστρονομικής Αξίας, προτεραιότητα του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου.

Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΕ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΜΙΚΡΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΥΨΗΛΗΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ.

Η υψηλή ποιότητα των Ροδίτικων και Δωδεκανησιακών προϊόντων διατροφής ήταν γνωστή σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο. Στο πέρασμα της Ιστορίας υπάρχουν καταγραφές για τα αρίστης ποιότητας οινικά προϊόντα, παράγωγα ελιάς, έλαια, σιτηρά και άλλα προϊόντα, τα οποία συσκευασμένα σε καλοσχηματισμένους Ροδίτικους αμφορείς «ταξίδευαν» για να πουληθούν σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, με την συνδρομή του πανίσχυρου Εμπορικού Ροδιακού Στόλου που κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο τμήμα του τότε γνωστού κόσμου.

Κατά τη διάρκεια της Ιταλικής κατοχής, μέσα από μία σειρά δράσεων - ίσως άλλης σκοπιμότητας - έγινε προσπάθεια τυποποίησης και εξαγωγής τοπικών προϊόντων στοχεύοντας στην καταξίωση και την καθιέρωσή τους στην Ευρωπαϊκή Αγορά ως προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας και υψηλής διατροφικής αξίας.

Στα πρώτα χρόνια της Ελληνικής Διοίκησης, οι πωλήσεις εκτός Δωδεκανησιακού χώρου επικεντρώθηκαν στα πρώιμα κηπευτικά αλλά και στα υψηλής ποιότητας και πρωτοποριακής τυποποίησης - σε σχέση με την λοιπή Επικράτεια - προϊόντα διατροφής όπως: οινικά προϊόντα, παράγωγα ντομάτας, προϊόντα μακαρονοποιίας καραμελοποιίας και ζαχαροπλαστικής.
Ακολούθησε μια μακρά περίοδος “αποβιομηχανοποίησης’’, με πτώση της τοπικής παραγωγικής δραστηριότητας, καθώς υπήρξε στροφή της απασχόλησης του τοπικού έμψυχου δυναμικού στην προσφορά υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού, ο οποίος μονοπώλησε το σύνολο των παραγωγικών δραστηριοτήτων μεταβάλλοντας το μέχρι τότε παραγωγικό μοντέλο.
Η οικονομική κρίση που ενέσκηψε στη χώρα, μετά το 2008 έστρεψε την τοπική επιχειρηματικότητα ξανά στην αναζήτηση διεξόδων εκτός των κλασικών στερεότυπων του εισερχόμενου τουρισμού και του τοπικά ανακυκλούμενου εμπορίου. Ξεκίνησε να γίνεται αντιληπτό το γεγονός ότι μία από τις ελάχιστες διεξόδους αντιμετώπισης της ύφεσης που μαστίζει την αγορά, είναι η διασύνδεση των παραγόμενων τοπικά προϊόντων και των παρεχόμενων υπηρεσιών με αγορές του εξωτερικού.

Ταυτόχρονα ο προσανατολισμός της κοινωνίας των καταναλωτών μέσω των ΜΜΕ αλλά και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, προς την κατεύθυνση των «γεύσεων υψηλής γαστρονομίας», άρχισε να προβληματίζει τους τοπικούς παραγωγούς ειδών διατροφής. Ωστόσο, εξαιτίας της μικρής κλίμακας τοπικής παραγωγής έγινε άμεσα αντιληπτό ότι το τμήμα της αγοράς που θα μπορούσε να αποτελέσει την ομάδα-στόχο (target group) των αγοραστών, είναι αυτό των εξειδικευμένων μικρών επιχειρήσεων που έχουν σαν αντικείμενο την διάθεση προϊόντων υψηλής γαστρονομικής αξίας.

Τίθεται συνεπώς το στοίχημα της προσέγγισης των πιθανών αγοραστών των τοπικά παραγόμενων προϊόντων αλλά και της προοδευτικά καθιέρωσης τους ως προϊόντων υψηλής γαστρονομικής αξίας μέσω μίας σειράς αυτόνομων ενεργειών αλλά και συνεργειών με άλλους φορείς. Η επιλογή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, ως γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το έτος 2019 δίνει ένα τεράστιο πλεονέκτημα στα τοπικά παραγόμενα προϊόντα διατροφής για την καταξίωση τους σε Εθνικό και Διεθνές επίπεδο.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η ανάληψη πρωτοβουλιών του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου για τη συμμετοχή σε κλαδικές εκθέσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μέσα από μια αυστηρά στοχευμένη επιλογή των εκθέσεων, των συμμετεχόντων εκθετών, των προϊόντων που παρουσιάζονται αλλά και της παρουσίας του ίδιου του Επιμελητηρίου.
Από την άλλη πλευρά, η εκμετάλλευση των δεδομένων όπως η ιδιαίτερη σχέση των Δωδεκανήσων με το διεθνές αγοραστικό κοινό, η θετική εικόνα λόγω πολύχρονου τουριστικού ρεύματος και η ευχέρεια προσέγγισης του πιθανού αγοραστή αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα.

Σε συνέχεια της επιτυχημένης παρουσίας του σε τρεις Εθνικές Εκθέσεις στην Αθήνα (FOODEXPO 2015, 2016 και 2017), στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το Σεπτέμβριο του 2016, στην Πανελλήνια Έκθεση Χειροτεχνίας και Αγροτικής Οικονομίας Κρεμαστής (πέντε συνεχόμενα έτη) αλλά και στη GRECKA PANORAMA 2016 στη Βαρσοβία (μέσω της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου), το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου μετέχει με δικό του περίπτερο και στην TUTTOFOOD 2017 – MILANO WORLD EXHIBITION από τις 8 έως τις 11 Μαΐου 2017.
Mε τη συμμετοχή του στην TUTTOFOOD, το Επιμελητήριο ανοίγει έναν επιπλέον δρόμο για τους τοπικούς παραγωγούς στην Διεθνή Αγορά Τροφίμων, η οποία απευθύνεται κατά κύριο λόγο στους Ιταλούς αγοραστές αλλά και στο Ευρωπαϊκό και Διεθνές αγοραστικό κοινό γενικότερα.

Η επιλογή της συγκεκριμένης έκθεσης δεν είναι τυχαία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η Ιταλία με 2.830,5 εκατομμύρια € αποτελεί και για το 2016 την πρώτη σε εξαγωγές χώρα- στόχο των Ελληνικών προϊόντων, έχοντας υπερκεράσει την Κύπρο και την Γερμανία.

Στην αγορά της Ιταλίας, τα τοπικά προϊόντα γαστρονομίας θα πρέπει να «εκμεταλλευθούν» τόσο την φιλική εικόνα της Ρόδου και των Δωδεκανήσων γενικότερα (λόγω της μακροχρόνιας Ιταλικής κατοχής) όσο και τη θεώρηση των νησιών μας ως κατεξοχήν τουριστικού προορισμού διακοπών των Ιταλών τους θερινούς μήνες.
Με άξονα σκέψης τις συγκεκριμένες δράσεις, παρόμοια οφείλει να είναι και η προσέγγιση άλλων, ευρωπαϊκών ή μη, αγορών του εξωτερικού, σκεπτόμενοι πάντα τις ιδιαιτερότητες της κάθε μιας από αυτές όπως π.χ. τη μακρόχρονη παράδοση και τους δεσμούς με τη Σκανδιναβική Αγορά από την δεκαετία του 60 ή τις σχέσεις μεταξύ των Δωδεκανήσιων Μεταναστών και των Γερμανών πολιτών από το 1960 και μετέπειτα.
Είμαστε λοιπόν στην αρχή ενός καινούριου ταξιδιού για τα Δωδεκανησιακά προϊόντα διατροφής και πιστεύουμε ότι έτσι θα κατακτήσουμε καινούργιους τόπους και αγορές, με σοβαρότητα, συνέπεια και συνεχή προσπάθεια βελτίωσης.