Με επίκαιρη ερώτηση επαναφέρει στη Βουλή, την απόφαση της απομάκρυνσης αρχαιολογικών εκθεμάτων από το μουσείο της Καλύμνου, ο Βουλευτής Δωδεκανήσου του ΠΑΣΟΚ κ. Γιώργος Νικητιάδης. Η επίκαιρη ερώτηση απευθύνεται στην Υπουργό Πολιτισμού κα. Λίνα Μενδώνη και κατατέθηκε την Δευτέρα 7 Οκτωβρίου.

Ο κ. Νικητιάδης και άλλοι δύο Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ είχαν καταθέσει ερώτηση για το συγκεκριμένο θέμα τον Αύγουστο και η απάντηση της Υπ. Πολιτισμού αφενός απέκλεισε το ενδεχόμενο επιστροφής των εκθεμάτων στο μουσείο της Καλύμνου και αφετέρου υποβάθμισε τη συνεισφορά των Καλύμνιων στην ανεύρεση, παράδοση και ανάδειξη εναλίων ευρημάτων. Παραλλήλως η  απάντησή της Υπ.Πολιτισμού «ανοίγει τον ασκό του Αιόλου» για τα μουσεία των νησιών, αφού συμφώνως με αυτή το υπό δημιουργία Μουσείο του Πειραιά παρουσιάζεται ως το μόνο κατάλληλο να αναδείξει τον αρχαιολογικό πλούτο των ελληνικών θαλασσών.

Συμφώνως με το κείμενο της επίκαιρης ερώτησης είναι παράδοξο να παραβλέπεται ότι τα ευρήματα είναι αρρήκτως συνδεδεμένα με την ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου ανεύρεσής τους. Η έκθεση των ευρημάτων στα μουσεία των νησιών μας ενισχύει την κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξή τους. Η τελευταία ουδόλως μπορεί να επιτευχθεί εξ αποστάσεως από το λιμάνι του Πειραιά. Μάλιστα, σε αυτές τις γενικές παραδοχές, μεταξύ άλλων, εδράζεται και η εθνική μας προσπάθεια για την επιστροφή στην Αθήνα των γλυπτών του Παρθενώνα.  Επίσης στην απάντησή της Υπ. Πολιτισμού  υπονοείται ότι το Μουσείο Καλύμνου δεν μπορεί να καλύψει τις «αυξημένες απαιτήσεις» του ενιαίου αγάλματος που θα προκύψει από τα ευρήματα. Τίθεται λοιπόν αυτομάτως το ερώτημα, είναι ή δεν είναι το Μουσείο του νησιού υψηλών προδιαγραφών σε όλα τα επίπεδα, όπως υποστηρίζει η ίδια η Υπουργός; Επιπλέον με ποια θέρμη, προσμονή και ενδιαφέρον οι Καλύμνιοι θα συνεχίσουν να εξερευνούν τη θάλασσα και να αναδεικνύουν ευρήματα, όταν γνωρίζουν ότι υπάρχει απόφαση να απομακρυνθούν από το νησί, όταν γνωρίζουν ότι θα στερηθούν τμήμα της πολιτιστικής τους κληρονομιάς και της προσπάθειάς τους να την αναδείξουν.     

Ο κ. Νικητιάδης ερωτά την Υπ. Πολιτισμού κα. Λίνα Μενδώνη, γιατί αρνείται την επιστροφή των ευρημάτων στο Μουσείο Καλύμνου; Κρίνει πως το νέο σύγχρονο αρχαιολογικό Μουσείο Καλύμνου είναι ακατάλληλο για την έκθεση του ενιαίου αγάλματος που θα προκύψει από τα ευρήματα, ήτοι του «Έφιππου Θωρακοφόρου»; Έχει εξετάσει τις συνέπειες για την τοπική κοινότητα από την απομάκρυνση των ευρημάτων από το Μουσείο της Καλύμνου;                                                                                                                             

Προς: Υπουργό Πολιτισμού, κα Λίνα Μενδώνη.

Θέμα: Ακατανόητη η απόφαση της απομάκρυνσης των αρχαιολογικών εκθεμάτων από το Μουσείο Καλύμνου, του οποίου η αξία και σημασία για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού υποβαθμίζεται με τρόπο κατάφωρο.  

Κυρία Υπουργέ,

Mε την υπ’ αριθμ. πρωτοκ. 6428/29-8-2024 ερώτηση που υποβάλαμε μαζί με τους συναδέλφους μου προς το ΥΠΠΟ θέσαμε συγκεκριμένα ερωτήματα σε ό,τι αφορά τη μόνιμη απομάκρυνση εκθεμάτων από το Αρχαιολογικό Μουσείο Καλύμνου και τη σχεδιαζόμενη μεταφορά τους στο Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων που δημιουργείται στον Πειραιά.  

Στην υπ’ αριθμ. πρωτοκ. 374687/23-9-2024 απάντησή σας δεν αποκλείσατε μόνο το ενδεχόμενο επιστροφής των εκθεμάτων στο Μουσείο της Καλύμνου, αλλά, δυστυχώς, πολύ περισσότερο υποβαθμίσατε το νέο σύγχρονο αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού και τη συνεισφορά των Καλύμνιων στην ανεύρεση, παράδοση και ανάδειξη εναλίων ευρημάτων. Η απάντησή σας «ανοίγει τον ασκό του Αιόλου» για τα μουσεία των νησιών μας, αφού συμφώνως με αυτή το υπό δημιουργία Μουσείο του Πειραιά παρουσιάζεται ως το μόνο κατάλληλο να αναδείξει τον αρχαιολογικό πλούτο των ελληνικών θαλασσών. Είναι παράδοξο να παραβλέπετε ότι τα ευρήματα είναι αρρήκτως συνδεδεμένα με την ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου ανεύρεσής τους, καθώς επίσης ότι η έκθεση των ευρημάτων στα μουσεία των νησιών μας ενισχύει την κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξή τους. Η τελευταία ουδόλως μπορεί να επιτευχθεί εξ αποστάσεως από το λιμάνι του Πειραιά. Άλλωστε, σε αυτές τις γενικές παραδοχές, μεταξύ άλλων, εδράζεται και η εθνική μας προσπάθεια για την επιστροφή στην Αθήνα των γλυπτών του Παρθενώνα.  Επιπλέον, στην απάντησή σας υπονοείτε ότι το Μουσείο Καλύμνου δεν μπορεί να καλύψει τις «αυξημένες απαιτήσεις» του ενιαίου αγάλματος που θα προκύψει από τα ευρήματα. Τελικώς, είναι ή δεν είναι το Μουσείο του νησιού υψηλών προδιαγραφών σε όλα τα επίπεδα, όπως υποστηρίζετε η ίδια; Τέλος, αναρωτιέμαι με ποια θέρμη, προσμονή και ενδιαφέρον οι Καλύμνιοι θα συνεχίσουν να εξερευνούν τη θάλασσα και να αναδεικνύουν ευρήματα, όταν γνωρίζουν ότι έχετε αποφασίσει να τα απομακρύνετε από το νησί, όταν γνωρίζουν ότι θα τους στερήσετε τμήμα της πολιτιστικής τους κληρονομιάς και της προσπάθειάς τους να την αναδείξουν.     

Δεδομένου ότι το υπό δημιουργία Μουσείο του Πειραιά προορίζεται για να φιλοξενήσει «ενάλια ευρήματα που παραμένουν άγνωστα σε αποθηκευτικούς χώρους» και όχι ευρήματα όπως της Καλύμνου, που μέχρι το 2015 εκτίθεντο στο νέο σύγχρονο αρχαιολογικό Μουσείο Καλύμνου και απομακρύνθηκαν μόνο για έρευνα και συντήρηση.

Δεδομένου ότι τα ευρήματα είναι άμεσα συνδεδεμένα με την ιστορία και τον πολιτισμό της Καλύμνου, ενώ η έκθεσή τους στο κατάλληλο για αυτά Μουσείο του νησιού συμβάλλει στη μέγιστη δυνατή αναδειξή τους, αλλά και ταυτοχρόνως στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του νησιού.    

Ερωτάται η Υπουργός:

1. Γιατί αρνείστε πεισματικώς την επιστροφή των ευρημάτων στο Μουσείο Καλύμνου; Κρίνετε πως το νέο σύγχρονο αρχαιολογικό Μουσείο Καλύμνου είναι ακατάλληλο για την έκθεση του ενιαίου αγάλματος που θα προκύψει από τα ευρήματα, ήτοι του «Έφιππου Θωρακοφόρου»;
2. Έχετε εξετάσει τις συνέπειες για την τοπική κοινότητα από την απομάκρυνση των ευρημάτων από το Μουσείο της Καλύμνου;                                                                                                                              

         Ο Ερωτών Βουλευτής

Γεώργιος Νικητιάδης