Του Χρήστου Μαζανίτη

Την 25η Δεκεμβρίου 1996 ξημέρωσε η μέρα που άλλαξε καθοριστικά τις σχέσεις με την Τουρκία, δημιούργησε νέα δεδομένα και πυροδότησε σειρά εξελίξεων και κυρίως αλλαγής φιλοσοφίας στην δομή των Ενόπλων Δυνάμεων.

Ήταν η ημέρα που ξεκίνησε η κρίση των Ιμίων. Αυτό που έμοιαζε μία «μικρή» στα όρια της «παιδιάστικης» αμφισβήτησης της Τουρκίας, εξελίχθηκε σε θερμό επεισόδιο, που έφθασε κυριολεκτικά μια ανάσα από την γενικευμένη σύρραξη.

Στις 25 Δεκεμβρίου 1996 το τουρκικών συμφερόντων πλοίο Φιγκέν Ακάτ (Figen Akat) προσάραξε σε αβαθή στην ανατολική νήσο Ίμια (Μικρή Ίμια).

Το λιμεναρχείο Καλύμνου κινήθηκε ταχύτατα οργανώνοντας επιχείρηση διάσωσης. Ενημέρωσε τον καπετάνιο του πλοίου ότι αποστέλλεται πλοίο ρυμουλκό για να τον «ξεκολλήσει». Ο Τούρκος καπετάνιος αρνήθηκε βοήθεια ισχυριζόμενος ότι βρίσκεται σε τουρκικά χωρικά ύδατα. Ήταν η αρχή της κρίσης.

Στις 26 Δεκεμβρίου, μετά από ώρες ανεπιτυχών επικοινωνιών το λιμεναρχείο Καλύμνου ενημερώνει το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος κι αυτό με τη σειρά του το υπουργείο Ναυτιλίας και το υπουργείο Εξωτερικών. Ο γραμματέας της ελληνικής πρεσβείας στην Άγκυρα, Γιάννης Παπαμελετίου, επικοινώνησε με τον Τσινάρ Εγκίν, τον γραμματέα του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, αρμόδια για θέματα Ελληνικών Υποθέσεων. Στην επικοινωνία του διεμήνυσε ότι αν δεν δεχόταν ο Τούρκος καπετάνιος βοήθεια από το ελληνικό ρυμουλκό, το τουρκικό πλοίο θα αντιμετώπιζε μεγάλο κίνδυνο. Στις 27 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών, ευελπιστώντας ότι ο Τούρκος καπετάνιος θα μπορέσει να ξεκολλήσει το πλοίο, προσπαθεί να κερδίσει χρόνο. Επισημαίνει ότι ακόμη κι αν αναλάμβανε η Ελλάδα την Επιχείρηση Διάσωσης, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει και το δικαίωμα, εγείροντας θέμα γενικότερης δικαιοδοσίας και αμφισβήτησης επί των Ιμίων.

Ο χρόνος μετρά αντίστροφα και στις 28 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών ανάβει το «πράσινο φως» στον καπετάνιο του Φιγκέν Ακάτ να δεχθεί βοήθεια από την Ελλάδα. Στην ανατολική Ίμια σπεύδουν 2 ρυμουλκά από Κάλυμνο, τα οποία αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό πλοίο και το οδήγησαν στο Κιουλούν, στα μικρασιατικά παράλια.

Στις 29 Δεκεμβρίου κι ενώ φαινόταν ότι το επεισόδιο θεωρείτο λήξαν το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επέδωσε διακοίνωση προς την Αθήνα. Σύμφωνα με το τουρκικό έγγραφο, οι βραχονησίδες Ίμια δεν ήταν ελληνικές αλλά τουρκικές, των οποίων η ονομασία είναι Καρντάκ και είναι καταχωρημένες μάλιστα στο κτηματολόγιο της περιοχής Μουγκλά, του νομού Αλικαρνασσού. Η Τουρκία εγείρει επίσημα ζήτημα ιδιοκτησίας επί των Ιμίων και η κρίση μόλις αρχίζει.

Η πρακτική της αμφισβήτησης των Εθνικών Χωρικών Υδάτων αλλά και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στο Αιγαίο, όπως τότε στην κρίση των Ιμίων, χρησιμοποιείται και σήμερα από την Τουρκία και μάλιστα επαναλαμβανόμενα. Το «δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας», που επικαλούνται συχνά Τούρκοι αξιωματούχοι, προβλέπει ακριβώς αυτό. Την αρχική αμφισβήτηση των θαλάσσιων περιοχών που η Ελλάδα έχει δικαίωμα διενέργειας επιχειρήσεων «Έρευνας και Διάσωσης» κι εν συνεχεία την αμφισβήτηση της Εθνικής Κυριαρχίας.

https://www.enikos.gr/politics/756147/25-dekemvriou-1996-i-archi-tis-krisis-ton-imion-oi-92-ores-pou-al