Οι Έλληνες διατροφολόγοι συστήνουν την όσο το δυνατόν λιγότερη κατανάλωση φοινικέλαιου καθώς δεν έχει θρεπτική αξία

Αμφιλεγόμενο χαρακτηρίζουν οι Έλληνες ειδικοί το φοινικέλαιο, ένα από τα βασικά συστατικά της κρέμας Nutella, το οποίο πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) χαρακτηρίζει καρκινογόνο.

Λόγω του χαμηλού κόστους που έχει το φοινικέλαιο βρίσκεται στα περισσότερα τυποποιημένα τρόφιμα στα ράφια των σούπερ μάρκετ – εκτός της Nutella. Οι Έλληνες διατροφολόγοι συστήνουν την όσο το δυνατόν λιγότερη κατανάλωση φοινικέλαιου καθώς δεν έχει θρεπτική αξία, κάτι που διασφαλίζεται μέσω της προσεκτικής ανάγνωσης της ετικέτας κάθε προϊόντος και την αποφυγή του εάν περιέχει φοινικέλαιο.

Η Ferrero, η εταιρία παραγωγής του λαχταριστού σκευάσματος υπερασπίζεται το προϊόν της, προβάλλοντας τα «καλά» συστατικά του, το φουντούκι και τη σοκολάτα και τονίζοντας την αξία τους, ιδίως για τα παιδιά, και επιμένοντας πως η διαδικασία που χρησιμοποιεί για να επεξεργαστεί το φοινικέλαιο δίνει ασφαλές προϊόν. Την ίδια ώρα, οι ανταγωνίστριες εταιρείες διαφημίζουν τις αντίστοιχες πραλινούχες αλοιφές τους τονίζοντας ότι δεν περιέχουν φοινικέλαιο.

Τι αναφέρει η έκθεση της EFSA
Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Μάιο, το φοινικέλαιο είναι πιο επικίνδυνο από τα άλλα φυτικά έλαια, όταν χρησιμοποιηθεί σε θερμοκρασίες άνω των 200 βαθμών Κελσίου.

Οι υψηλές θερμοκρασίες χρησιμοποιούνται για να αφαιρεθεί το φυσικό κόκκινο χρώμα που έχει αλλά και για να εξουδετερωθεί η έντονη μυρωδιά του. Η διαδικασία επεξεργασίας του προκαλεί προσμείξεις που ονομάζονται γλυκιδυλεστέρες λιπαρών οξέων και απελευθερώνει γλυκιδόλη, μια ένωση που συσχετίζεται άμεσα με καρκινογένεση.

Έκθεση του Αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας αναφέρει πως η γλυκιδόλη προκάλεσε όγκους σε πολλές διαφορετικές τοποθεσίες ιστού σε ποντίκια εργαστηρίου και αρουραίους.

Η εταιρία Ferrero υποστηρίζει πως το φοινικέλαιο – και συνεπώς η κρέμα Nutella- είναι ασφαλές επειδή προέρχεται από φρεσκοστυμμένα φρούτα και υποβάλλεται σε επεξεργασία κάτω από ελεγχόμενες θερμοκρασίες.

Τι είναι το φοινικέλαιο
«Το φοινικέλαιο είναι ένα βρώσιμο φυτικό λάδι που εξάγεται από τον καρπό του φοινικόδεντρου Elaeis guineensis. Χρησιμοποιείται ως τρόφιμο πάνω από 5.000 χρόνια και παράγεται κατά κύριο λόγο στην Αφρική και τη Νοτιοανατολική Ασία, καθώς και σε περιοχές της Νότιας Αμερικής με πολύ χαμηλό κόστος παραγωγής και μεγάλη αποδοτικότητα καλλιεργειών (ένα εκτάριο καλλιέργειας αποδίδει 6 φορές περισσότερο λάδι από ότι η ίδια ποσότητα ελαιοκράμβης)» μας συστήνει το ιδιαίτερο αυτό προϊόνο κλινικός διαιτολόγος- διατροφολόγος, διδάκτωρ του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου κ. Λάμπρος Β. Μελίστας, σε κείμενό του στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής.

Από το 2007 και πλέον, το φοινικέλαιο καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην παραγωγή φυτικών ελαίων παγκοσμίως. Το φοινικέλαιο χρησιμοποιείται παγκοσμίως ως μαγειρικό λάδι, με τη μορφή μαργαρίνης καθώς και στη ζαχαροπλαστική. Ένα στα 10 προϊόντα που συναντάμε στα ράφια των σούπερ μάρκετ της Ευρώπης (και μερικές φορές έως 5 στα 10 προϊόντα, ανάλογα με τη χώρα) έχει παρασκευαστεί με φοινικέλαιο: μπισκότα, σοκολάτες, κέικ, πατατάκια, παγωτά, μαργαρίνες, μαγιονέζες, είναι μερικές μόνο από τις τροφές που περιέχουν το επίμαχο λάδι, παράγωγα του οποίου χρησιμοποιούνται επίσης σε καλλυντικά, σαπούνια και απορρυπαντικά.

Η κατανάλωση του φοινικέλαιου αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο και τα στοιχεία της WWF δείχνουν ότι, από τα 50 εκατομμύρια τόνους το 2011, θα φτάσει τα 77 εκατομμύρια τόνους το 2050. Η αυξανόμενη χρήση του στη βιομηχανία τροφίμων οφείλεται, κατά τον ειδικό, στο χαμηλό κόστος, τις πολλαπλές του χρήσεις και την υψηλή του ανθεκτικότητα απέναντι στις ακραίες θερμοκρασίες και κυρίως στην οξείδωση κατά το τηγάνισμα.

Ελκυστικό για τη βιομηχανία τροφίμων, «προβληματικό» για τους καταναλωτές
Προβληματισμοί εκφράζονται τόσο για τις επιπτώσεις του φοινικέλαιου στην υγεία των καταναλωτών αλλά και στο περιβάλλον – όπως η Greenpeace χαρακτηρίζει την καλλιέργεια φοινικόδεντρου οικολογικό εφιάλτη.

«Η σύνθεση του φοινικέλαιου μοιάζει περισσότερο με εκείνη του ζωικού λίπους παρά με τη σύνθεση του φυτικού ελαίου καθώς περιέχει κορεσμένο λίπος σε ποσοστό περίπου 48%. Περιέχει, επίσης, και υψηλό ποσοστό του μονοακόρεστου ελαϊκού οξέος (37%)» αναφέρει ο κ.Μελίστας.

Επιστημονικοί φορείς της Ευρώπης και των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων ο ΠΟΥ, τονίζουν ότι, με βάση τις μετα-αναλύσεις, η υπερβολική πρόσληψη παλμιτικού οξέος (το βασικό κορεσμένο λίπος στο φοινικέλαιο) συνδέεται με τις καρδιαγγειακές παθήσεις.

«Στον αντίποδα βρίσκονται όσοι θεωρούν το φοινικέλαιο μια καλή εναλλακτική λύση σε σχέση με τα επικίνδυνα τρανς - λιπαρά και επικαλούνται μελέτες σύμφωνα με τις οποίες το φοινικέλαιο, αν και έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, δεν αυξάνει τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης (LDL) στο αίμα, χωρίς ωστόσο να εξετάζουν τις συνολικές επιπτώσεις στην καρδιαγγειακή λειτουργία. Επιπρόσθετα, το φοινικέλαιο είναι πλούσιο σε ισχυρά αντιοξειδωτικά καροτενοειδή (εξού και το χαρακτηριστικό σκούρο κόκκινο χρώμα του), όπως το α- και β-καροτένιο, το λυκοπένιο και τουλάχιστον 10 ακόμα καροτένια, ενώ παράλληλα το αντιοξειδωτικό του «δυναμικό» περιλαμβάνει τοκοφερόλες, τοκοτριενόλες (είδη Βιταμίνης Ε) και συνένζυμο Q10» αναφέρει ο κ. Μελίστας.

Βεβαίως πλέον θεωρείται δεδομένο ότι στον καταναλωτή δύσκολα φτάνει φοινικέλαιο που δεν έχει υποστεί έντονη επεξεργασία, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την ασφάλεια και την ποιότητα του ίδιου του φοινικέλαιου αλλά και του τροφίμου του οποίου αποτελεί συστατικό.

protothema.gr

Απειλή για ηλικιωμένους είναι ο ιός της γρίπης που προσβάλλει τις τελευταίες μέρες με ένταση τη χώρα μας. Ο υπότυπος του ιού που επικρατεί φέτος είναι ο Α (Η3Ν2), σε αντίθεση με τις προηγούμενες χρονιές, που επικράτησε ο πανδημικός Α (Η1Ν1).

Ο επικρατών υπότυπος έχει δύο βασικές διαφορές σε σχέση με τον πανδημικό: προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένους και έχει διαφορετικά συμπτώματα (χαμηλός πυρετός, ξηρός βήχας, πονοκέφαλος, έντονη καταβολή).
Εως και την Παρασκευή είχαν καταγραφεί 15 σοβαρά κρούσματα γρίπης, εκ των οποίων οι 14 ασθενείς χρειάστηκαν νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Πρόκειται για εννέα γυναίκες και πέντε άνδρες, ηλικίας από 69 έως 89 ετών (μέση ηλικία 75,8 έτη). Επρεπε να έχουν όλοι υποβληθεί σε αντιγριπικό εμβολιασμό, αλλά μόλις οι τρεις είχαν κάνει το εμβόλιο.

Στοιχεία
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), η Ελλάδα έχει εισέλθει σε περίοδο αυξημένης δραστηριότητας της γρίπης, η οποία αναμένεται να διαρκέσει μερικές εβδομάδες.
Ενδεικτικό της έντασης είναι πως καταγράφεται διπλασιασμός σε δύο επιδημιολογικές παραμέτρους: στον αριθμό όσων επισκέπτονται τα νοσοκομεία με συμπτώματα γρίπης και στο ποσοστό των «ύποπτων» δειγμάτων για γρίπη τα οποία βγαίνουν θετικά έπειτα από την εργαστηριακή ανάλυση.

Περίπου μία στις δέκα επισκέψεις στο νοσοκομείο αφορά ανθρώπους με συμπτώματα που μοιάζουν με εκείνα λοίμωξης του αναπνευστικού. Το ποσοστό ήταν κατά 50% μικρότερο την περασμένη εβδομάδα. Την περασμένη εβδομάδα, οι νοσοκομειακοί γιατροί έστειλαν 117 «ύποπτα» δείγματα για ανάλυση από τα οποία το 39,3% βγήκαν θετικά.

ethnos.gr

Το υπ. Υγείας υποστηρίζει ότι εισήχθησαν 1,7 εκατ. δόσεις αλλά τα εμβόλια έχουν «εξαφανιστεί» από τα φαρμακεία - Δεν υπάρχει μηχανισμός καταγραφής όσων έχουν εμβολιαστεί

Με γεωμετρική πρόοδο αυξάνονται πλέον τα κρούσματα της γρίπης και στην χώρα μας. Ακριβής στο ετήσιο…ραντεβού της η νόσος χτύπησε την Ελλάδα όπως κάθε Ιανουάριο. Αυτό που έχει αλλάξει εφέτος είναι το στέλεχος της γρίπης που επικρατεί - είναι ο υπότυπος Α(Η3Ν2) - αλλά και το ότι δεν υπάρχουν πια άλλα διαθέσιμα αντιγριπικά εμβόλια για όσους τα χρειαστούν.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Π΄ροληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), δέκα ασθενείς νοσηλεύονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) σε νοσοκομεία της χώρας. Προς το παρόν καταγράφεται μόνο ένα θανατηφόρο κρούσμα που αφορά ηλικιωμένο άνδρα από τη Βόρειο Ελλάδα.

Ηλικιωμένοι, με ή χωρίς χρόνια νοσήματα, είναι και οι ασθενείς που βρίσκονται στις ΜΕΘ. Σύμφωνα με τους λοιμωξιολόγους, οι ηλικιωμένοι θα αποτελέσουν τον πληθυσμό- στόχο του εφετινού κύματος γρίπης. Το κυρίαρχο στέλεχος Α(Η3Ν2) «προτιμά» τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, προκαλώντας βαριές επιπλοκές, και τα παιδιά, ενώ αντίθετα το λεγόμενο πανδημικό στέλεχος Α(Η1Ν1) που κυριάρχησε πέρυσι «προτιμούσε» τα άτομα ηλικίας 18 έως 55 χρόνων.

Κι ενώ οι ειδικοί επαναλαμβάνουν τη σημασία των μέτρων υγιεινής αλλά και του αντιγριπικού εμβολιασμού για τη θωράκισή μας έναντι της γρίπης, εφέτος υπάρχει κενό σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό.

Το υπουργείο Υγείας υποστηρίζει πως εφέτος εισήχθησαν στην Ελλάδα, βάσει των παραγγελιών που είχαν γίνει, 1,7 εκατ. δόσεις εμβολίων. Ωστόσο, τα αντιγριπικά εμβόλια έχουν «εξαφανιστεί» από τα ράφια των φαρμακείων. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι πως ακόμη και στέλεχος της κυβέρνησης απευθύνθηκε στον πρόεδρο των φαρμακοποιών για να εξασφαλίσει ένα εμβόλιο.

Οι φαρμακοποιοί δηλώνουν πως υπήρχε μεν ζήτηση, αλλά δεν μπορούν να γνωρίζουν εάν όντως τα εμβόλια χορηγήθηκαν στον πληθυσμό και στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Στελέχη του ΚΕΕΛΠΝΟ σημειώνουν πως η χορήγηση των αντιγριπικών εμβολίων δεν μπορεί να αποδειχθεί διότι δεν υπάρχει σύστημα καταγραφής των ατόμων που εμβολιάζονται με το αντιγριπικό εμβόλιο κάθε χρόνο. Πρακτικά μια άτυπη καταγραφή θα γίνει όταν ολοκληρωθεί το κύμα της γρίπης, με βάση τον αριθμό των θυμάτων και των περιστατικών που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ – αυτά θα είναι τα δεδομένα που θα έχουν στη διάθεσή τους οι ειδικοί για να εκτιμήσουν εάν είχε υψωθεί τελικά τείχος ανοσίας ή όχι στη χώρα μας έναντι της γρίπης.

protothema.gr