Τα πόδια είναι από τα πιο καταπονημένα σημεία του σώματός μας. Tα ακατάλληλα παπούτσια, η καθημερινή ορθοστασία, η πολύωρη ακινησία, λίγο οι κακές διατροφικές συνήθειες και τα περιττά κιλά, όλα τα επιβαρύνουν. Η σχολαστική, όμως, και τακτική φροντίδα μπορεί να τα προστατέψει από πολλά προβλήματα και φυσικά να βελτιώσει την εικόνα τους. Για πόδια, λοιπόν, ανάλαφρα και όμορφα, αρκεί να ακολουθήσουμε κάποιους βασικούς κανόνες υγιεινής και μια ισορροπημένη διατροφή και να αφεθούμε στην ευεργετική δράση που προσφέρουν τo μασάζ με αιθέρια έλαια και η μέθοδος της ρεφλεξολογίας.

Σωστή ενυδάτωση
Πρώτα απ’ όλα ξεκινάμε με μια καλή ενυδάτωση. Καλό είναι να κάνουμε ένα ποδόλουτρο 2-3 φορές την εβδομάδα, ώστε να ενυδατώνονται επαρκώς τα πόδια και να είναι ευκολότερη η απομάκρυνση των σκληριών από την περιοχή των πελμάτων. Επίσης, πρέπει να απλώνουμε ενυδατική κρέμα σε όλο το μήκος των ποδιών σε καθημερινή βάση. Ένα αφυδατωμένο δέρμα έχει μειωμένη δυνατότητα επούλωσης πληγών, προκαλεί έντονους κνησμούς και βέβαια δεν έχει ωραία όψη.

Για τα πέλματα: Βάζουμε ενυδατική κρέμα, την αφήνουμε 1-2΄ και στη συνέχεια φοράμε καθαρές, βαμβακερές κάλτσες, που βοηθούν στην καλύτερη απορρόφηση της κρέμας. Οι κρέμες των πελμάτων πρέπει να περιέχουν ουρία, βαζελίνη και σαλικυλικό οξύ. Η ουρία και το σαλικυλικό οξύ είναι συστατικά που ενυδατώνουν σε βάθος, ενώ παράλληλα μαλακώνουν τη σκληρή στιβάδα του δέρματος και εισχωρούν στον πυρήνα των κάλων (κερατολυτική δράση), διευκολύνοντας έτσι την απομάκρυνσή τους. Η βαζελίνη εμποδίζει τη διαδερμική απώλεια νερού και βοηθά το δέρμα να ενυδατωθεί από τους δικούς του φυσικούς ενυδατικούς παράγοντες.

Για τις γάμπες: Μεγαλύτερη ανάγκη για ενυδάτωση έχουν οι γάμπες, επειδή έχουν ελάχιστους σμηγματογόνους αδένες. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας, η ενυδάτωση πρέπει να γίνεται μία φορά την ημέρα, όμως από την εμμηνόπαυση και μετά, που μειώνονται τα επίπεδα των ορμονών και οι αδένες αδρανούν, καλό θα ήταν να ενυδατώνουμε τα πόδια μας, από τα γόνατα και κάτω, δύο φορές την ημέρα. Μπορούμε να προμηθευτούμε μια ειδική κρέμα για τις κνήμες ή να αγοράσουμε μια οποιαδήποτε ενυδατική που θα έχει ως βάση τη βρόμη. Η βρόμη προσφέρει έντονη ενυδάτωση χωρίς να αφήνει σημάδια λιπαρότητας. Όσο για την περιοχή πάνω από τα γόνατα, δεν χρειάζεται τόσο εντατική ενυδάτωση, γιατί δεν παρουσιάζει εύκολα ξηρότητα.

Με δυο παπούτσια… άνετα
Οι σκληρίες δείχνουν αντίδραση του δέρματος σε οτιδήποτε το πιέζει. Αν τα πόδια παρουσιάζουν σκληρίες σε σταθερά σημεία, θα πρέπει να επανεξετάσουμε τα παπούτσια μας. Το λάθος νούμερο ή ένα υπερβολικά εκκεντρικό σχήμα παπουτσιού (πολύ στενό, μυτερό και ψηλό) αφενός θα κουράσουν τα πόδια και αφετέρου θα δημιουργήσουν σκληρίες, οι οποίες, αν δεν απομακρυνθούν έγκαιρα, με την πάροδο του χρόνου θα γίνουν επίμονοι κάλοι. Τα παπούτσια πρέπει να ακολουθούν το σχήμα των ποδιών και όχι το αντίθετο. Δεν πρέπει να είναι ούτε σφιχτά ούτε πολύ χαλαρά, ώστε να κρατούν το πόδι σταθερό. Σε περίπτωση που δεν βρίσκουμε παπούτσια ακριβώς στο νούμερό μας (π.χ. 37½), αγοράζουμε το αμέσως επόμενο νούμερο και τοποθετούμε ορθοπεδικούς πάτους.

Τα παπούτσια είναι το πρώτο που εξετάζουμε και στην περίπτωση της κακοσμίας. Καλό είναι να προτιμάμε τα δερμάτινα ή βαμβακερά -αν είναι καλοκαίρι- και να αποφεύγουμε τα συνθετικά, που δεν επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει.

Ο δεκάλογος της σωστής περιποίησης

1. Πλένουμε τα πόδια με ζεστό και όχι καυτό νερό. Δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούμε πάντα σαπούνι. Η συχνή χρήση του ενδέχεται να προκαλέσει ξηρότητα.
2. Αφαιρούμε τις σκληρίες με ελαφρόπετρα ή με ειδικό προϊόν απολέπισης. Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ «επιθετικά» μέσα, όπως ξυραφάκια, ψαλίδια ή άλλα αιχμηρά αντικείμενα. Για την αφαίρεση επίμονων κάλων απευθυνόμαστε σε έναν ποδίατρο-ποδολόγο.
3. Στεγνώνουμε καλά όλα τα σημεία των ποδιών (ειδικά ανάμεσα στα δάχτυλα), καθώς η υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη μυκήτων. Αν ιδρώνουν πολύ τα πόδια μας, χρησιμοποιούμε ειδική πούδρα 2-3 φορές την ημέρα.
4. Δεν κόβουμε τα νύχια σύρριζα στο πλάι. Οι μύκητες συνήθως εισχωρούν από τα πλαϊνά τμήματα.
5. Δεν πειράζουμε καθόλου τα πετσάκια των ποδιών. Ακόμη, απαγορεύεται το σπρώξιμο προς τα πίσω και φυσικά το κόψιμό τους.
6. Δεν λιμάρουμε τις επιφάνειες των νυχιών. Το λιμάρισμα διαλύει τους ιστούς τους, με αποτέλεσμα να μολύνονται ευκολότερα.
7. Δεν περπατάμε χωρίς παπούτσια, γιατί μπορεί να τραυματιστούμε και να μολυνθούν τα πόδια μας από διάφορους μικροοργανισμούς. Οι γεώφιλοι μύκητες κρύβονται στο έδαφος και στην άμμο και προκαλούν μυκητιάσεις τόσο του δέρματος όσο και των νυχιών.
8. Φοράμε στεγνές και καθαρές κάλτσες από βαμβάκι.
9. Δεν φοράμε ποτέ τα παπούτσια και τις παντόφλες άλλων.
10. Διευκολύνουμε την κυκλοφορία του αίματος. Δεν καθόμαστε σταυροπόδι, αποφεύγουμε να φοράμε κάλτσες με σφιχτά λάστιχα και χρησιμοποιούμε υποπόδιο όταν καθόμαστε. Όταν ξαπλώνουμε, τοποθετούμε τα πόδια μας μερικά εκατοστά πάνω από το υπόλοιπο σώμα, π.χ. πάνω σε ένα μαξιλάρι ή στο μπράτσο του καναπέ.

1. Το πέλμα Η πρώτη περιοχή που μπορούμε να κάνουμε «ροές» είναι στον τένοντα που βρίσκεται στη περιοχή της καμάρας, τον οποίο μπορούμε να ψηλαφίσουμε εύκολα αν ανασηκώσουμε το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού. Σε θέση ηρεμίας, βάζουμε λίγη κρέμα στην καμάρα και με τα δάχτυλα του χεριού εφαρμόζουμε «ροές» πάνω στον τένοντα με κατεύθυνση από τα δάχτυλα του ποδιού προς τη φτέρνα. Η πίεση δεν χρειάζεται να είναι έντονη. Αρκεί να γίνεται αισθητή η διέγερση της συγκεκριμένης περιοχής. Ύστερα από 3-4΄ συνεχόμενης εφαρμογής τα αποτελέσματα θα γίνουν αντιληπτά.

2. Ο αχίλλειος τένοντας Η δεύτερη περιοχή βρίσκεται κατά μήκος του αχίλλειου τένοντα, του τένοντα δηλαδή που συνδέει τη γάμπα και τη φτέρνα. Ο τρόπος εφαρμογής είναι ο ίδιος: Σε θέση ηρεμίας κάνουμε «ροές» με την ανάλογη πίεση και με την ίδια χρονική διάρκεια. Η μόνη διαφορά συγκριτικά με την περιοχή του πέλματος είναι ότι οι μαλάξεις στον αχίλλειο τένοντα δεν έχουν την ίδια έντονη χαλαρωτική επίδραση.

Προσοχή! Αν υποφέρετε από φλεβίτιδα, προβλήματα στο κυκλοφορικό σας σύστημα ή επίμονο πρήξιμο που δεν υποχωρεί, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν ακολουθήσετε οποιαδήποτε εναλλακτική θεραπεία.

Συνταγές με αιθέρια έλαια
Ένα 20λεπτο ποδόλουτρο και κατόπιν ένα τονωτικό μασάζ αν είναι πρωί ή ένα χαλαρωτικό μασάζ το βράδυ μετά τη δουλειά θα ανακουφίσουν πολύ τα πόδια μας. Θα μπορούσαμε να τα κάνουμε κάθε μέρα, ωστόσο, επειδή δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου, αποτελέσματα θα δούμε ακόμη και με δύο φορές την εβδομάδα.

Αιθέρια έλαια που βοηθούν Λεβάντα, περγαμόντο, tea tree (τεϊόδεντρο), μαντζουράνα, νερολί (από τα άνθη νεραντζιάς), πορτοκάλι, δεντρολίβανο, μανταρίνι, άρκευθος (άγριο κυπαρίσσι), γκρέιπφρουτ, μέντα, ροδόξυλο κ.ά.

Για το ποδόλουτρο Σε μια λεκάνη με 1/2 κιλό χλιαρό νερό ρίχνουμε 3 σταγόνες tea tree, που καταπολεμά τους μύκητες, 3 σταγόνες περγαμόντο και
3 σταγόνες λεβάντα. Αφήνουμε τα πόδια να μουλιάσουν για περίπου 20΄ και, αφού τα στεγνώσουμε, κάνουμε μασάζ ξεκινώντας από τα δάχτυλα των ποδιών και με απαλές, κυκλικές κινήσεις ανεβαίνουμε προς τα γόνατα.

Για ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος Σε 10 ml σταφυλοκουκουτσέλαιο προσθέτουμε 2 σταγόνες άρκευθο (άγριο κυπαρίσσι) και 2 σταγόνες δεντρολίβανο. Είναι ιδανικό για πόδια με κιρσούς και σπασμένα αγγεία.

Κατά της κακοσμίας › Σε 10 ml αμυγδαλέλαιο ρίχνουμε 2 σταγόνες γκρέιπ-φρουτ, 1 σταγόνα μέντα και 2 σταγόνες ροδόξυλο. Δροσίζει τα πόδια που ιδρώνουν. › Σε 10 ml αμυγδαλέλαιο προσθέτουμε 2 σταγόνες λεβάντα, 2 σταγόνες μέντα και 2 σταγόνες περγαμόντο.

Ηρεμιστικό μασάζΣε 10 ml αμυγδαλέλαιο ρίχνουμε 2 σταγόνες λεβάντα, 1 σταγόνα μαντζουράνα και 2 σταγόνες νερολί (από τα άνθη νεραντζιάς). Το μασάζ αυτό ξεκουράζει τα πόδια μας, ενώ η προσθήκη αιθέριου ελαίου λεβάντας και μαντζουράνας βοηθά να υποχωρήσει το πρήξιμο.

Διεγερτικό μασάζ Σε 10 ml σταφυλοκουκουτσέλαιο προσθέτουμε 2 σταγόνες πορτοκάλι, 2 σταγόνες δεντρολίβανο και 1 σταγόνα μανταρίνι. Τονώνει τα πόδια, ενώ παράλληλα ανακουφίζει από πιασίματα και τραυματισμούς σε μυς.

Η διατροφή το Α και το Ω
Η πρόκληση οιδημάτων λόγω της κατακράτησης υγρών και η όψη φλούδας πορτοκαλιού λόγω της κυτταρίτιδας αποτελούν τα δύο συχνότερα προβλήματα που επηρεάζουν τη λειτουργία και την όψη των ποδιών μας.

Προκειμένου να αποφύγουμε την πέρα από το φυσιολογικό συσσώρευση υγρών στο σώμα μας, που έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε βαριά τα πόδια μας, πρέπει να περιορίσουμε από τη διατροφή τη λήψη νατρίου, κοινώς αλατιού. Ένας μέσος άνθρωπος καταναλώνει περίπου 3.400 mg νατρίου την ημέρα, ενώ η συνιστώμενη πρόσληψη για τους ενηλίκους που δεν πάσχουν από υπέρταση είναι τα 2.400 mg, δηλαδή 6 γρ. αλατιού. Για να μειώσουμε το αλάτι από τη διατροφή μας, πρέπει:

➤ Να περιορίσουμε την κατανάλωση τροφίμων όπως τα παστά, το επεξεργασμένο κρέας (π.χ. το μπέικον), τα αλμυρά σνακ και οι κονσέρβες, που κρύβουν μεγάλες ποσότητες αλατιού.

➤ Στο μαγείρεμα αντί για αλάτι να χρησιμοποιούμε μπαχαρικά και μυρωδικά, όπως πιπέρι, ρίγανη, δεντρολίβανο, σκόρδο, κρεμμύδι ή λεμόνι. ➤ Να διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες στα συσκευασμένα τρόφιμα και να ελέγχουμε την περιεκτικότητά τους σε νάτριο.

➤ Να αυξήσουμε το κάλιο στη διατροφή μας, καθώς έχει την ιδιότητα να αυξάνει την απέκκριση του νατρίου από τον οργανισμό. Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι τα φρούτα (μπανάνα, μήλο, αβοκάντο, καρπούζι, πεπόνι, εσπεριδοειδή κ.λπ.) και οι χυμοί τους, τα λαχανικά (λάχανο, σπανάκι, μαρούλι, σέλινο, μαϊντανός, ντομάτα, πατάτα), τα όσπρια και οι ξηροί καρποί. ύς σε μυς.

Για την κυτταρίτιδα
Όσον αφορά την κυτταρίτιδα και τα ενοχλητικά σημάδια της στα πόδια μας, το πιο ισχυρό όπλο εναντίον της είναι η εφαρμογή ενός πλήρους και ισορροπημένου διαιτολογίου, καθώς και η επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού μας. Η σωστή διατροφή συμβάλλει στο να διατηρηθούμε σε ένα υγιές βάρος και να μη «φορτωθούμε» με παραπανίσια κιλά, τα οποία δεν ευθύνονται από μόνα τους για την εμφάνιση κυτταρίτιδας, ωστόσο σίγουρα εντείνουν το πρόβλημα. Δεν πρέπει να παραλείπουμε τις 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών σε καθημερινή βάση. Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν ιδανικό συνδυασμό βιταμινών (C και Ε), αντιοξειδωτικών ουσιών (φλαβονοειδή) και νερού, συστατικά που μας χαρίζουν ενέργεια, ενώ παράλληλα αποτελούν συμμάχους στη μάχη κατά της κυτταρίτιδας. Σε περίπτωση που νιώσουμε έντονη ανάγκη για ένα γλυκό, καλό είναι να μην ενδώσουμε στη δύναμη της ζάχαρης. Είναι προτιμότερο να επιλέξουμε κάποιο τρόφιμο ή ρόφημα που να περιέχει τεχνητά γλυκαντικά, τα οποία δεν μας παρέχουν θερμίδες, ή ακόμη καλύτερα να δοκιμάσουμε λίγες φράουλες ή ένα ακτινίδιο. Επίσης, πρέπει να εμπλουτίσουμε τη διατροφή μας με δημητριακά ολικής άλεσης. Τρόφιμα όπως τα μακαρόνια ολικής άλεσης, το καστανό ρύζι ή τα κράκερ ολικής άλεσης μας εφοδιάζουν με βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία του μεταβολισμού. Παράλληλα, οι φυτικές ίνες που περιέχουν τα δημητριακά συντελούν στην καλή λειτουργία του εντέρου, απομακρύνοντας τοξίνες και νιτρικά.

Η σημασία της ενυδάτωσης
Η επαρκής πρόσληψη υγρών είναι απαραίτητη τόσο για την πνευματική μας διαύγεια όσο και για τη σωματική μας υγεία και ομορφιά. Μία μέση συνιστώμενη κατανάλωση υγρών κυμαίνεται στα 2,5 λίτρα για τους άνδρες και στα 2 λίτρα για τις γυναίκες, η ποσότητα όμως ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, τη σωματική διάπλαση και τα επίπεδα άσκησης. Πρώτη επιλογή για την πρόσληψη υγρών αποτελεί το νερό, ενώ ως εναλλακτική επιλογή λαμβάνονται τα μη αλκοολούχα ροφήματα και ποτά (γάλα, φρέσκοι χυμοί, τσάι κ.ά.).

Επίσκεψη στον γιατρό
Αν υπάρχει η υποψία πιθανής μόλυνσης στα πόδια, θα πρέπει να απευθυνθούμε σε δερματολόγο. Ανάλογα με το αποτέλεσμα της εξέτασης, ο γιατρός θα υποδείξει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, δηλαδή χάπια ή αλοιφή ή συνδυασμό των δύο, που μπορεί να διαρκέσει από λίγες ημέρες έως και αρκετούς μήνες. Αν, πάλι, παρατηρούμε ότι τα πόδια μας πρήζονται συχνά, νιώθουμε κάψιμο στις πατούσες ή έχουμε έντονο κνησμό και είμαστε σίγουροι ότι δεν φταίνε τα παπούτσια, καλό είναι να κάνουμε ένα τρίπλεξ αγγείων κάτω άκρων.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τη δρ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΜΠΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ, δερματολόγο-αφροδισιολόγο, μέλος της Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής Ακαδημίας Δερματολογίας, την κ. ΚΩΣΤΑΛΕΝΙΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗ, MSc, κλινική διαιτολόγο-διατροφολόγο, την κ. ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΑΝΑ, καθηγήτρια Αρωματοθεραπείας στη σχολή «Natural Health Sciences» και τον κ. ΝΙΚΟ ΒΑΣΜΟΥΛΑΚΗ, ρεφλεξολόγο (reflexologos@gmail.com, www.reflexbody.gr) και το vita.gr