Η Πρωτομαγιά αποτελεί μία ημέρα-ορόσημο για τους αγώνες των εργαζόμενων, με τις αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο να αποτελούν σημείο αναφοράς στην ιστορία των κινητοποιήσεων.

Μια ημέρα, που σε περίοδο συρρίκνωσης των εργασιακών δικαιωμάτων, φαντάζει πιο επίκαιρη από ποτέ.

Μια ημέρα, που σε περίοδο συρρίκνωσης των εργασιακών δικαιωμάτων, φαντάζει πιο επίκαιρη από ποτέΌλα ξεκίνησαν την 1η Μαΐου του 1886, όταν 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που οργανώθηκαν σε ολόκληρη την επικράτεια των Ηνωμένων Πολιτειών και περισσότεροι από 80.000 στο Σικάγο, διεκδικώντας, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση της οκτάωρης εργασίας.

Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις, αποτελούμενες από 1.350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα, που περίμεναν το σύνθημα για να δράσουν.

Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διέταξε να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μια βόμβα έσκασε κοντά στους αστυνομικούς, οι οποίοι άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους συγκεντρωμένους χωρίς καμιά διάκριση.

Άγνωστος παραμένει μέχρι σήμερα ο αριθμός των θυμάτων, αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες. Επίσημα, μόνο οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.

Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και ένας άλλος αυτοκτόνησε. Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.

Η Πρωτομαγιά στην Ελλάδα

Την 1η Μαΐου του 1892 έγινε η πρώτη συγκέντρωση στην Ελλάδα, από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2.000 διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, κυριακάτικη αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Τον επόμενο χρόνο ακολούθησε μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα, που σημαδεύτηκε από 10 συλλήψεις.

Τον Φεβρουάριο του 1936, καπνεργάτες από τη Θεσσαλονίκη καταλαμβάνουν ένα εργοστάσιο, ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων τους. Καπνεργάτες από άλλα εργοστάσια εκφράζουν τη συμπαράστασή τους. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.

Σε μια συγκέντρωση, στη διασταύρωση των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη. Με πυροβολισμούς προσπάθησαν να διαλύσουν και τις άλλες συγκεντρώσεις, με συνέπεια 12 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και 300 να τραυματιστούν. Οι δολοφονίες αυτές αποτέλεσαν το γεγονός που ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο να συγγράψει τον «Επιτάφιο».

Σημειώνεται ότι στην Καισαριανή, την 1η Μαΐου 1944, η εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την άνανδρη εκτέλεση 200 Ελλήνων ανδρών από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. Έτσι, η Καισαριανή δεν εορτάζει μόνο την Εργατική Πρωτομαγιά όπως όλος ο υπόλοιπος ελεύθερος και δημοκρατικός κόσμος. Η ίδια ημέρα είναι ημέρα ιστορικής τιμής και μνήμης.

zougla.gr