Στο 3,4% του ΑΕΠ του ελληνικού ΑΕΠ αντιστοιχεί το έλλειμμα του ΦΠΑ. Κατά μέσο όρο από το 2009 και ύστερα η Ελλάδα χάνει 7,5 δισ. ευρώ ετησίως εξαιτίας της μη απόδοσης του ΦΠΑ (φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή).

Αυτό επισημαίνεται σε μελέτη του ΚΕΠΕ που περιλαμβάνεται στο τελευταίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων. Ειδικότερα, για τις χώρες του ΟΟΣΑ οι φόροι στην κατανάλωση αντιστοιχούν, κατά μέσο όρο, στο 31% του συνόλου των φόρων που συλλέγονται, με το 20% να αφορά γενικούς φόρους κατανάλωσης, ενώ το 11% αφορά ειδικούς φόρους κατανάλωσης.

 Ο ΦΠΑ είναι από τους πιο διαδεδομένους τρόπους φορολόγησης της κατανάλωσης, εφαρμόζεται σε πάνω από 150 χώρες και αντιστοιχεί στο 20% των παγκόσμιων φορολογικών εσόδων. Στις χώρες του ΟΟΣΑ, με εξαίρεση τις ΗΠΑ, ο ΦΠΑ είναι ο κύριος τρόπος φορολόγησης της κατανάλωσης και αντιστοιχεί στα δύο τρίτα των εσόδων από φόρους στην κατανάλωση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για την Ελλάδα, τα έσοδα από ΦΠΑ αντιστοιχούν στο 7,1% του ΑΕΠ για το 2012, ενώ τα συνολικά έσοδα από φόρους φτάνουν το 36,6% του ΑΕΠ. Ο ΦΠΑ είναι η δεύτερη σημαντικότερη πηγή φορολογικών εσόδων μετά τις ασφαλιστικές εισφορές, διαχρονικά στην Ελλάδα και αντιστοιχεί σε πάνω από 20% του συνόλου των εσόδων από φόρους.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, το 2012 η απώλεια των εσόδων από τον ΦΠΑ, εξαιτίας είτε της μη συμμόρφωσης με τους κανόνες είτε της αδυναμίας συλλογής, έφτασε τα 177 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 16% των συνολικά αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ για την Ε.Ε.

Μέθοδος μέτρησης
Το ΚΕΠΕ σημειώνει ότι μία μέθοδος μέτρησης της αποδοτικότητας είσπραξης του ΦΠΑ, που χρησιμοποιείται από τον ΟΟΣΑ, είναι ο υπολογισμός του Δείκτη Εσόδων που ορίζεται ως ο λόγος μεταξύ των πραγματοποιηθέντων εσόδων από ΦΠΑ προς τα δυνητικά έσοδα από ΦΠΑ, αν εφαρμοζόταν ο βασικός συντελεστής ΦΠΑ σε μία πιθανή φορολογική βάση.

Για την Ελλάδα ο VRR παίρνει τιμή 0,37, πολύ κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ (0,55). Η Ελλάδα έχει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στον συγκεκριμένο δείκτη μετά το Μεξικό, ενώ την ακολουθούν η Ισπανία, η Τουρκία και η Ιταλία.

Μία διαφορετική μέθοδος μέτρησης της αποδοτικότητας του ΦΠΑ αφορά τον υπολογισμό του ελλείμματος του ΦΠΑ, δηλαδή τη διαφορά ανάμεσα στα πραγματικά έσοδα από τον ΦΠΑ και στα δυνητικά έσοδα από τον ΦΠΑ όπως υπολογίζονται με βάση τους Εθνικούς Λογαριασμούς. Σύμφωνα με αυτή τη μέτρηση το έλλειμμα του ΦΠΑ οφείλεται κυρίως στη φοροδιαφυγή αλλά και σε πτωχεύσεις, καθυστερημένες πληρωμές και φοροαποφυγή. Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις.

Συγκεκριμένα, το 2011 η Ελλάδα είχε έλλειμμα ΦΠΑ 38% και τη χειρότερη επίδοση μετά τη Ρουμανία, ενώ το 2012 ήταν μία από τις οκτώ χώρες που βελτίωσαν τη θέση τους, παρουσίασε μάλιστα τη σημαντικότερη βελτίωση, παραμένοντας όμως στις τελευταίες θέσεις (πέμπτη από το τέλος μαζί με την Ιταλία) με έλλειμμα ΦΠΑ 33%. Ο μέσος όρος του ελλείμματος ΦΠΑ της Ε.Ε. ήταν 19% (αν δούμε την Ε.Ε. ως σύνολο έφτασε το 16%) για το 2012. Στην Ελλάδα οι απώλειες που οφείλονται στο έλλειμμα του ΦΠΑ υπολογίζεται ότι έφτασαν τα 6,65 δισ. ευρώ το 2012.

Αδυναμία 
Κατά μέσο όρο από το 2009 και ύστερα η Ελλάδα χάνει 7,5 δισ. ευρώ τον χρόνο εξαιτίας της μη απόδοσης του ΦΠΑ (φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή κ.λπ.). Γίνεται, επομένως, εύκολα αντιληπτό ότι η αδυναμία του κρατικού μηχανισμού να συλλέξει τον ΦΠΑ επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό τα οικονομικά του κράτους, καθώς το έλλειμμα του ΦΠΑ για το 2012 αντιστοιχεί στο 3,4% του ΑΕΠ της χώρας. Αν παρακολουθήσουμε την πορεία του ελλείμματος ΦΠΑ διαχρονικά, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στις άλλες δύο χώρες του ευρωπαϊκού νότου που αντιμετώπισαν δημοσιονομικά προβλήματα και σφοδρή οικονομική κρίση, την Ισπανία και την Πορτογαλία, διαπιστώνουμε ότι η Ελλάδα έχει τις χειρότερες επιδόσεις.

Έλλειμμα 
Από το 2009 και ύστερα το έλλειμμα ΦΠΑ της Ελλάδας κυμαίνεται μεταξύ 29% και 38%, ενώ της Πορτογαλίας είναι σημαντικά χαμηλότερο και διαρκώς μειώνεται και της Ισπανίας, με εξαίρεση το 2009, τα τρία τελευταία διαθέσιμα έτη κυμαίνεται μεταξύ 13% και 19%. Θα πρέπει βέβαια να επισημανθεί ότι η Πορτογαλία και η Ισπανία ήταν χώρες που διαχρονικά παρουσίαζαν μικρό έλλειμμα ΦΠΑ την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση, σε αντίθεση με την Ελλάδα. Ο μέσος όρος του ελλείμματος ΦΠΑ για τη χρονική περίοδο 2000-2008 για την Πορτογαλία ήταν 5,8%, για την Ισπανία 7,8% ενώ για την Ελλάδα 27,7%.

imerisia.gr

Ηδη από την πρώτη ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του, ο νέος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης εξήγγειλε ελέγχους κατά ριπάς για την πάταξη της φοροδιαφυγής.

«Όχι μόνο το ΣΔΟΕ, όχι μόνον η Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. (Υπηρεσία Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων), αλλά και όλο το Δημόσιο» θα μπει στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, προανήγγειλε ο κ. Αλεξιάδης κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής στο υπουργείο Οικονομικών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, όλοι οι εφοριακοί επιστρατεύονται κι έχουν εντολή να σηκωθούν από τα γραφεία τους για να πραγματοποιούν ελέγχους καθ' όλη τη διάρκεια του 24ωρου.

Η κυβέρνηση ξεκινά τον αγώνα της κατά της φοροδιαφυγής από τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, τα εμπορικά σημεία και όπου αλλού πραγματοποιείται διακίνηση προϊόντων.

Το σχέδιο ολοκληρώνεται με τους «αλγεβρικούς ελέγχους Βαρουφάκη», τη σύγκριση δηλαδή των εισοδημάτων που έχουν δηλωθεί και των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών.

Σε όλα τα παραπάνω έρχονται να προστεθούν και οι καταγγελίες των πολιτών, από τους οποίους και η νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ζητά ενημέρωση και συνεργασία.

Ανάλογες εντολές έδωσε με εγκύκλιό της και η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Αικατερίνη Σαββαΐδου, με την οποία ορίζεται ότι:

Τα ελεγκτικά συνεργεία θα διενεργούν επιτόπιους ελέγχους τις πρωινές, απογευματινές και βραδινές ώρες και όλες τις ημέρες της εβδομάδας.
Θα εξετάζεται αν έχουν εκδοθεί φορολογικά στοιχεία (παραστατικά κίνησης, αποδείξεις λιανικής, τιμολόγιο κ.λπ.) για τη διακίνηση και την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών μεταξύ επιτηδευματιών ή μεταξύ επιτηδευματιών και ιδιωτών-καταναλωτών.

Οι φοροελεγκτές θα ζητούν και από τους πελάτες που εξέρχονται της επιχείρησης να τους επιδείξουν τις αποδείξεις των αγορών τους.
Επειδή από 1/1/2014 καταργήθηκε η υποχρέωση τήρησης ασφαλών πληροφοριών (π.χ. πρόσθετα βιβλία) για όλες τις κατηγορίες υπόχρεων (π.χ. ιατροί, εκπαιδευτήρια, συνεργεία αυτοκινήτων), οι ελεγκτές εντέλλονται να ζητούν πληροφορίες από τους εξερχόμενους πελάτες για τις υπηρεσίες που έλαβαν και, στη συνέχεια, να ελέγχουν αν εκδόθηκαν τα προβλεπόμενα από το νόμο παραστατικά.

Σε επιχειρήσεις εστίασης και αναψυχής (ταβέρνες, εστιατόρια, ψησταριές, πιτσαρίες, καφενεία κ.λπ.) οι ελεγκτές πρέπει να μπαίνουν στο κατάστημα ή στους εξωτερικούς χώρους, για να διαπιστωθεί η επιτόπια κατανάλωση φαγητών, ποτών κ.λπ. Ανάλογοι έλεγχοι θα γίνονται σε συνεργεία αυτοκινήτων, κέντρα αισθητικής κ.ά.
Ιδιαίτερα ελέγχεται αν προκύπτουν υπόνοιες μετακύλησης του φόρου στο χαμηλότερο συντελεστή. Θα ακολουθήσουν νέες εντολές που θα εστιάζουν στις αλλαγές που έγιναν στο καθεστώς του ΦΠΑ.

iefimerida.gr

Επιτάχυνση των διαδικασιών για καταπολέμηση της φοροδιαγυγής αλλά και εκπόνηση σχεδίου για αλλαγές στο φοροεισπρακτικό μηχανισμό αποφάσισε μεταξύ άλλων κυβερνητική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό.

Πραγματοποιήθηκε σήμερα υπό τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, σύσκεψη της Ειδικής Επιτροπής για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, με παρόντα τα μέλη της, Υπουργό Επικρατείας Παναγιώτη Νικολούδη, Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών αρμόδιο για τα έσοδα Τρύφωνα Αλεξιάδη, Υφυπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Παύλο Πολάκη, Υφυπουργό Δικαιοσύνης για θέματα Διαφάνειας Δημήτρη Παπαγγελόπουλο και Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό αρμόδιο για Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου Τέρενς Κουίκ.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της κυβερνητικής εκπροσώπου, Ολγας Γεροβασίλη, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης συζητήθηκαν:

1. Να δοθεί προτεραιότητα ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

2. Αποφασίστηκε η άμεση κατάθεση Νομοσχεδίου για την εθελουσία αποκάλυψη καταθέσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

3. Η εκπόνηση άμεσα σχεδίου για θεσμικές αλλαγές στο φοροεισπρακτικό μηχανισμό.

euro2day.gr

Μη νόμιμη πληρωμή ύψους 4,5 εκατ. ευρώ από τον ΕΛΚΕ. Φοροδιαφυγή τουλάχιστον 37 εκατ. ευρώ. «Μπόνους» 28.000 ευρώ ανά έτος σε καθηγητές.Το σκάνδαλο μαμούθ του ΑΠΘ.

Σε μεγάλης έκτασης και διάρκειας «φαγοπότι» αναφορικά με τη διαχείριση του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), παραπέμπουν τα ευρήματα των αρμόδιων οικονομικών επιθεωρητών, τα οποία βρίσκονται στο «μικροσκόπιο» του εισαγγελέα Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Διαφθοράς Θεσσαλονίκης, Αργύρη Δημόπουλου.

Ο ανώτερος εισαγγελικός λειτουργός, ο οποίος παρακολουθεί «στενά» την υπό εξέλιξη έρευνα σχετικά με τη διαχείριση του ΕΛΚΕ και την καταβολή του νόμιμου ποσοστού από τουςπανεπιστημιακούς που εργάζονται παράλληλα κι ως ελεύθεροι επαγγελματίες, ζήτησε να γίνει σε βάθος έλεγχος. Στο πλαίσιο αυτό παρήγγειλε να συνεχιστεί η προκαταρκτική εξέταση για να διακριβωθεί εάν στοιχειοθετούνται τα κακουργήματα της υπεξαίρεσηςστην υπηρεσία κατ' εξακολούθηση, της απιστίας στην υπηρεσία κατ' εξακολούθηση και της απάτης κατ' εξακολούθηση σε βάρος Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, κατ' επάγγελμα και κατά συνήθεια.

Μάλιστα, το επόμενο διάστημα θα «παρελάσουν» από το ΣΔΟΕ μέλη της Επιτροπής που διαχειρίζεται τα κονδύλια και άλλα εμπλεκόμενα μέλη Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) του Αριστοτελείου, προκειμένου να δώσουν ανωμοτί καταθέσεις (ως ύποπτοι τέλεσης αξιόποινων πράξεων).

Η παραπάνω εξέλιξη έρχεται μετά την υποβολή των διαπιστώσεων στις οποίες κατέληξαν οι οικονομικοί επιθεωρητές που ερεύνησαν -σε βάθος 15ετίας- τη διαχείριση του ΕΛΚΕ. Σύμφωνα με δικαστικές πηγές, στα συμπεράσματά τους περιλαμβάνονται τα παρακάτω:

Μη νόμιμη πληρωμή ύψους 4,5 εκατ. ευρώ από τον ΕΛΚΕ του ΑΠΘ που αφορά σε συμβάσεις με αναδρομικές ημερομηνίες έναρξης συνεργατών των επιστημονικά υπευθύνων στο πλαίσιο ερευνητικών έργων

Διαπίστωση φοροδιαφυγής καθώς ένα μεγάλο μέρος επιστημονικά υπευθύνων (μέλη ΔΕΠ) δεν δήλωναν στις φορολογικές δηλώσεις τις αποζημιώσεις που λάμβαναν σε ερευνητικά προγράμματα του ΕΛΚΕ του ΑΠΘ. Η υπόθεση έχει ήδη σταλεί στο ΣΔΟΕ που διεξάγει έρευνα καθώς σε ικανό δείγμα από την ελεγκτική ομάδα διαπιστώθηκε ότι το συντριπτικό ποσοστό των καθηγητών δεν δήλωνε τις πρόσθετες αυτές αποδοχές που ανέρχονταν σε πλείστες περιπτώσεις στο 100% των αποδοχών τους. Οι συνολικές αμοιβές από τον ΕΛΚΕ αφορούν στο ποσό των 37 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με τα ανωτέρω, το ποσό της φοροδιαφυγής μαζί με τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις, υπολογίζεται να ανέλθει ή να ξεπεράσει το ποσό αυτό.

Διαπίστωση της μη απόδοσης του 15% στον ΕΛΚΕ ανά αμοιβή από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος από μέλη ΔΕΠ.
Ενδείξεις κακοδιαχείρισης κονδυλίων από την Εταιρία Αξιοποίησης Περιουσίας του ΑΠΘ, η οποία αναλάμβανε να εκτελέσει αρκετά ερευνητικά έργα του ΕΛΚΕ.
Εύρεση εικονικών και παραποιημένων παραστατικών (μη πραγματικών) ποσού 340.000 ευρώ σε δαπάνες ερευνητικών προγραμμάτων τεσσάρων καθηγητών του ΑΠΘ.
Εύρεση δαπανών ποσού 90.000 ευρώ που αφορούσαν σε γεύματα που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο εκτέλεσης των ερευνητικών έργων για τα οποία δεν προκύπτει από τα σχετικά παραστατικά ότι συνέβαλαν στους σκοπούς αυτών.
Εντοπισμός περιπτώσεων διπλοπληρωμών που αφορούν σε αποζημιώσεις μετακινήσεων καθηγητών από διαφορετικούς φορείς για την ίδια αιτία αλλά και μετακινήσεις που θεωρείται αδύνατο να πραγματοποιήθηκαν.
Κακοδιαχείριση των διαθεσίμων του ΕΛΚΕ για την περίοδο 2005-2010. Τα χρηματικά διαθέσιμα του ΕΛΚΕ που ανέρχονταν σε 25 εκατ. ευρώ δεν διαχειρίστηκαν με τον πλέον επωφελή τρόπο από την Επιτροπή Ερευνών καθώς ήταν τοποθετημένα σε Τράπεζα και σε λογαριασμό όψεως με επιτόκιο 0,7%, ενώ ήταν δυνατόν να τοποθετηθούν σε προθεσμιακές καταθέσεις, κάτι που πραγματοποιήθηκε το 2010 και απέφερε κέρδη 1.365 εκατ. ευρώ (επιτόκιο 7,8%). Από τις καταθέσεις αυτές και κατά το διάστημα τής μικρής τοκοφορίας επωφελήθηκε η Τράπεζα.

Πλημμελής διαχείριση μεγάλου ποσού προκαταβολών που αφορούσαν σε δαπάνες δικαιούχων προγράμματος από μέλος ΔΕΠ (1.055.865,55 ευρώ) χωρίς να αποδεικνύεται η ολική ή μερική καταβολή των ποσών αυτών με αντίστοιχα παραστατικά στους δικαιούχους.

Υπαρξη αμφιβολίας για την πραγματοποίηση πολλώνμετακινήσεων σε προορισμούς χωρίς διόδια των μελών ΔΕΠ. Σημειώνεται ότι απ' αυτές τις μετακινήσεις ορισμένοι καθηγητέςεισέπρατταν έως και 28.000 ευρώ ετησίως. Σε κάποιους έχει εξακριβωθεί η μη πραγματοποίηση ορισμένων μετακινήσεών τους.

thetoc.gr